Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 474 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159856 przypisów.

statysta (tu daw.) — strateg, mąż stanu. [przypis edytorski]

statysta — tu: nauczyciel zagadnień państwowych i politycznych. [przypis edytorski]

Staubunów las (mit. litew.) — Smoków las. [przypis autorski]

Staufów latorośl — przen.: dziecko (tu: córka) z rodu Staufów, a właśc. Hohenstaufów, niem. dynastii, która przyjęła nazwę od zamku Staufen w Szwabii i z której wywodził się m.in. cesarz Fryderyk Barbarossa; z dzieci Barbarossy przeżyli tylko synowie, obie jego córki, Beatrycze i Agnieszka, były zaręczone z następcami tronów, lecz zmarły wcześnie, zanim doszło do małżeństwa. [przypis edytorski]

St. Augustine — miasto w płn.-wsch. części Florydy, nad Atlantykiem, najstarsza europejska osada w kontynentalnej części USA, założona w 1565. [przypis edytorski]

St. Augustine — miasto w płn.-wsch. części Florydy, nad Atlantykiem, najstarsza europejska osada w kontynentalnej części USA; założone w 1565, było stolicą hiszpańskiej prowincji Floryda; kilkakrotnie zdobywane i plądrowane, m.in. w 1586 przez angielskiego korsarza Francisa Drake'a, w 1668 przez piratów Roberta Searle. [przypis edytorski]

stauropigia (z gr.) — użycie niejasne; w Kościele wschodnim klasztor stauopigialny podlegał bezpośrednio patriarsze, z pominięciem innych przełożonych. [przypis edytorski]

stauros (gr.) — krzyż. [przypis edytorski]

stawać na dybkach (gw.) — stawać na palcach u nóg. [przypis edytorski]

stawać na wstręcie — stawać na drodze, przeszkadzać. [przypis edytorski]

stawa (daw.) — 3. os. lp: staje. [przypis edytorski]

stawa (daw.) — dziś popr. forma 3.os.lp: staje.. [przypis edytorski]

stawa (daw.) — dziś popr.: staje. [przypis edytorski]

stawa (daw.) — dziś: staje. [przypis edytorski]

stawa (daw., gw.) — dziś popr. forma: staje. [przypis edytorski]

stawa (daw.) — staje. [przypis edytorski]

stawa — dziś popr. forma 3 os. lp cz.ter.: staje. [przypis edytorski]

stawa — dziś: staje. [przypis edytorski]

stawając — dziś: stając. [przypis edytorski]

stawają — dziś popr. forma 3os. lm cz.ter.: stają. [przypis edytorski]

stawał się poprzednikiem tych, którzy dziś punkt ciężkości w zagadnieniach religijnych przenoszą ze sfery intelektualnej do sfery moralnej — por. M Zdziechowski, Pestis Perniciosissima, Warszawa, 1905. [przypis autorski]

stawał (…) w sądach — występował w sądzie jako adwokat. [przypis redakcyjny]

Stawamy — dziś popr. stajemy. [przypis edytorski]

stawa się (przestarz.) — dziś: staje się. [przypis redakcyjny]

stawa się (starop. forma) — dziś popr.: staje się. [przypis edytorski]

stawa (starop. forma) — dziś 3.os. lp: staje. [przypis edytorski]

stawasz — dziś popr. forma 2os. lp cz.ter.: stajesz. [przypis edytorski]

stawiąc — dziś popr. forma: stawiając. [przypis edytorski]

stawiąc się — stawiając się; stając; stojąc (tj. nie zmieniając swojego stanowiska). [przypis edytorski]

stawiąc — stawiając a. stawiwszy. [przypis edytorski]

stawią — stawiają (zwykle). [przypis edytorski]

stawiać kroki — w oryg. διαβαίνειν, co oznacza także: przekraczać. [przypis edytorski]

stawiać krzyżyk na czymś — rezygnować z czegoś. [przypis edytorski]

stawiać na świeczniku — czynić coś widocznym, znanym. [przypis edytorski]

stawiak (daw. pot.) — osoba, która zachowuje się niegrzecznie i arogancko, aby zrobić wrażenie odważnej i niezależnej. [przypis edytorski]

stawiak — w ówczesnej gwarze uczniowskiej ktoś hardy, przemądrzały. [przypis edytorski]

stawiali czoło — ἠμύναντο (N), ἔβαλλον (D). [przypis tłumacza]

Stawiali je […] ludzie z epoki kamiennej — na terenie dzisiejszej Anglii w epoce kamiennej (w okresie paleolitu i neolitu) mieszkali najpierw ludzie heidelberscy i neandertalczycy, a następnie ludzie z gatunku homo sapiens. Przez całe tysiąclecia wyspę łączył z Europą szeroki pas ziemi, więc w różnych epokach kolejne ludy trafiały tu w swoich wędrówkach za stadami zwierząt. W ciągu setek tysięcy lat klimat kilkakrotnie się zmieniał, a w cieplejszych okresach łowcy polowali tu na słonie, hipopotamy i nosorożce. Anglicy średniowieczni wierzyli, że pierwszymi mieszkańcami Anglii były olbrzymy, ponieważ ruiny budowli prehistorycznych składały się z ogromnych, bardzo ciężkich bloków kamiennych. Z licznych takich budowli najbardziej znane dziś jest Stonehenge, a w epoce brązu licznie powstawały też mniejsze, „rodzinne” kamienne kręgi. Znaki na wzgórzach to także geoglify, ogromne prehistoryczne rysunki na stokach wzgórz, takie jak wojownik Long Man of Wilmington niedaleko Pevensey. [przypis edytorski]

Stawiamy opór światu za pomocą swych pojęć — Jest to prawdą jedynie w odniesieniu do pojęć jako przedmiotów rozpatrywanych z psychologicznego, nie zaś z logicznego punktu widzenia. Dwóch tych stanowisk nie należy mimo całego współczesnego psychologizmu (Brentano, Meinong, Höfler) mieszać ze sobą ze względu na wypływające stąd obustronne szkody. [przypis autorski]

stawia Schopenhauer określenie religijnego postępowania bez religii, bez wiary w Boga — por. Windelband, op. cit., s. 364, który widzi w tym paradoksalność. [przypis redakcyjny]

Stawiasz więc niby pierwszą formę piekła i nieśmiertelności (…) — w tym miejscu na marginesie poniższego wywodu znajduje się adnotacja: „Nieśmiertelność”. [przypis edytorski]

stawić pole (starop.) — stanąć do bitwy. [przypis redakcyjny]

stawić sie — przyjść dobrowolnie; Persefonie ostatniej sie stawić: stanąć przed Persefoną (śmiercią). [przypis redakcyjny]

stawić — tu: podstawić, zamienić. [przypis edytorski]

stawić — tu: postawić. [przypis edytorski]

stawić — tu: przeciwstawiać. [przypis edytorski]

stawić — tu: przedstawiać. [przypis edytorski]

stawić — tu: przedstawiać, wyobrażać. [przypis edytorski]

stawić — tu: przedstawić, ukazać. [przypis edytorski]

stawić — tu: przedstawić, wypowiedzieć. [przypis edytorski]

stawić żyda na papierze — zrobić kleksa przy pisaniu. [przypis edytorski]

stawić zakład (daw.) — pójść o zakład, założyć się o coś. [przypis edytorski]

stawidło (pot.) — jaz zastawkowy, rodzaj zapory na rzece lub kanale służącej do utrzymania stałego poziomu wody dla celów żeglugowych lub jako zabezpieczenie przed powodzią. [przypis edytorski]

stawidło — ruchome zamknięcie zapory spiętrzającej wodę w rzece, służące do regulacji przepływu wody. [przypis edytorski]

stawidło — ruchome zamknięcie zapory spiętrzającej wodę w rzece, służące do regulacji przepływu wody. [przypis edytorski]

stawiliście im czoło w wojnie — nie wiadomo, o której wojnie myśli mówca; od wojny peloponeskiej do hegemonii tebańskiej nie było zgody między oboma państwami. [Określenie „wojna sprawiedliwa” zapewne odnosi się do wojny beockiej, toczonej przez miasta greckie o wyzwolenie spod dominacji Sparty, kiedy w roku 378 p.n.e. Ateńczycy pod dowództwem Chabriasa przyszli z pomocą Beotom napadniętym przez Lacedemończyków; podczas tej wojny, w bitwie pod Naksos (376), flota ateńska pokonała flotę spartańską, co było pierwszym zwycięstwem morskim Aten od czasów wojny peloponeskiej; red. WL]. [przypis tłumacza]

stawion — dziś: stawiony; postawiony. [przypis edytorski]

stawiska okazyja — dwumiesięczne oblężenie (od 14 lipca do 20 września 1664) i zdobycie Stawiszcza nad Tykiczem k. Kijowa na Ukrainie przez wojska Czarnieckiego, który od odniesionej wówczas rany wkrótce zmarł, uhonorowany na łożu śmierci godnością hetmana. [przypis redakcyjny]

stawka — tu: zakład. [przypis edytorski]

Staw Meocki — Jezioro Meockie, staroż. nazwa Morza Azowskiego, od zamieszkujących jego wybrzeża plemion Meotów. [przypis edytorski]

Staw Migdałów — Ἀμύγδαλον κολυμβήθρα. [przypis tłumacza]

stawszczyzny, pojemszczyzny, suchomielszczyzny, oczkowe i rogowe — nazwy poszczególnych danin, podatków. [przypis redakcyjny]

stawszy się srogiemi Cyklopy (starop. forma) — dziś popr.: stawszy się srogimi Cyklopami. [przypis edytorski]

stębnować — szyć, pozostawiając ciągłą linię po wierzchniej stornie tkaniny. [przypis edytorski]

stęchnąć — pozbyć się opuchlizny. [przypis edytorski]

stęgły — stężały. [przypis edytorski]

stęgły — tu: stężały, stwardniały. [przypis edytorski]

stęgły — tu: stężały, zastygły. [przypis edytorski]

stęgnie — zastygnie, zesztywnieje. [przypis edytorski]

stękło — dziś popr. forma: stęknęło. [przypis edytorski]

stępa a. kil — belka spodnia okrętu. [przypis redakcyjny]

stępać (starop.) — stąpać, kroczyć; tu: postępować. [przypis edytorski]

stępać (starop.) — wedle muzyki, w takt stąpać. [przypis redakcyjny]

stępa — dawny przyrząd do kruszenia ziarna na kaszę, składający się z wysokiego naczynia wydrążonego w kamieniu lub drewnie oraz drewnianego ubijaka, zwanego stęporem. [przypis edytorski]

stępa — dawny przyrząd do kruszenia ziarna, składający się z wysokiego naczynia wydrążonego w kamieniu lub drewnie oraz drewnianego ubijaka, zwanego stęporem. [przypis edytorski]

stępak — koń idący stępa, tj. najwolniejszym końskim chodem, bądź przystosowany do takiego tempa. [przypis edytorski]

stępak — koń idący stępa, tj. powolnym krokiem. [przypis edytorski]