Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 474 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8029 przypisów.
karbowaniec — tu: dawna potoczna ukraińska nazwa rubla. [przypis edytorski]
karbowaniec — tu: daw. określenie rubla. [przypis edytorski]
karbowniczy (ukr. карбівничий) — tu zapewne leśnik, który pilnował ilości przysługującego danej wsi drewna na opał, odnotowując wywożoną ilość karbami, nacięciami na deszczułkach. [przypis edytorski]
karbownik a. karbowy (daw.) — nadzorca robotników rolnych prowadzący rejestr ich pracy; nazwa pochodzi od kija, na którym nacinano karby, zapisując w ten sposób ilość wykonanej pracy. [przypis edytorski]
karbowy (daw.) — nadzorca robotników. [przypis edytorski]
karbowy (daw.) — nadzorca robotników rolnych; nazwa pochodzi od kija, na którym nacinano karby, zapisując w ten sposób ilość wykonanej pracy. [przypis edytorski]
karbowy (daw.) — osoba pilnująca pracy chłopów. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca chłopów a. robotników rolnych w majątku ziemskim. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca pilnujący robotników w polu; wykonaną przez poszczególnych chłopów pracę notował sobie, znacząc karby na kiju. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca prac polowych w dawnym majątku ziemskim. [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca robót polowych w dużym gospodarstwie (folwarku). [przypis edytorski]
karbowy — nadzorca robotników rolnych; nazwa pochodzi od kija, na którym nacinano karby, zapisując w ten sposób ilość wykonanej pracy. [przypis edytorski]
karbowy — osoba nadzorująca pracę chłopów. [przypis edytorski]
karbowy — osoba nadzorująca pracę w majątku ziemskim. [przypis edytorski]
karb — tu: ograniczenie, hamulec. [przypis edytorski]
karbunkuł — czerwony kamień szlachetny; rubin a. granat. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny, rubin lub granat. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — czerwony kamień szlachetny (rubin) lub półszlachetny (granat). [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — kamień szlachetny: rubin a. granat. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — kamień szlachetny, rubin lub granat. [przypis edytorski]
karbunkuł — dawne określenie ciemnoczerwonego kamienia szlachetnego, np. rubinu, a. półszlachetnego granatu. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — rubin a. granat. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — rubin. [przypis edytorski]
karbunkuł (daw.) — tu: kamień szlachetny; rubin a. granat. [przypis edytorski]
karbunkuł — kamień szlachetny czerwonej barwy; dawna nazwa rubinu. [przypis edytorski]
karbunkuł (w oryginale niem. Karfunkel: karbunkuł) — daw. określenie ciemnoczerwonego kamienia szlachetnego, np. rubinu (a. półszlachetnego granatu). [przypis edytorski]
karbunkuł (z łac. carbunculus) — wrzód, czyrak. [przypis edytorski]
karbunkuł (z łac., med.) — czyrak gromadny, zapalenie kilku lub kilkudziesięciu pobliskich torebek włosowych z dużym naciekiem ropnym, spowodowane zakażeniem gronkowcowym. [przypis edytorski]
karby (daw.) — dyscyplina. [przypis edytorski]
karby — tu: dyscyplina, porządek. [przypis edytorski]
karby — więzy; tu raczej: tory, zwykły sposób postępowania. [przypis edytorski]
karceres (daw., z łac.) — dziś karcer; miejsce karnego zamknięcia, uwięzienia. [przypis edytorski]
karcer — miejsce karnego zamknięcia, uwięzienia. [przypis edytorski]
Karcher, Guido (1844–1905) — niemiecki oficer marynarki wojennej; w 1884 jako dowódca okrętu „Bismarck” brał udział w militarnym ujarzmieniu Kamerunu. [przypis edytorski]
karc — karcer; tu: cela w areszcie. [przypis edytorski]
karczem — karczm. [przypis edytorski]
karcz — pień pozostały po ścięciu (tj. wykarczowaniu) drzewa. [przypis edytorski]
karcz — pniak; nadziemna część pnia pozostała po ścięciu drzewa. [przypis edytorski]
karcz — pniak pozostały po wycięciu drzewa. [przypis edytorski]
karcz — pniak pozostały po wycięciu drzewa. [przypis edytorski]
karczunek (daw.) — karczowanie; usuwanie drzew, krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]
karczunek — karczowanie; usuwanie drzew, krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]
kardemon — dziś: kardamon. [przypis edytorski]
kardy a. grępla — (z niem. Karden) urządzenie do rozczesywania i czyszczenia bawełny. [przypis edytorski]
Kardykan — w oryginale ang.: Cardican, zapewne zamek Cardigan, który wg Chrétiena de Troyes (XII w.) był jednym z dworów króla Artura; nazwę tę nosi miasto w zachodniej Walii, z zamkiem zbudowanym w XI w. po inwazji normańskiej. [przypis edytorski]
kardynał (biol.) — rodzina niewielkich, mieszkających w lasach ptaków; pióra występującego na wschodzie Ameryki Płn. kardynała szkarłatnego mają barwę intensywnie czerwoną, zbliżoną do koloru szat i nakryć głowy kardynałów Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]
kardynał della Vella — w oryginale: de la Valle; prawdopodobnie Andrea della Valle (1463–1534), biskup i kardynał włoski. [przypis edytorski]
kardynały (starop. forma) — N.lm; dziś (z) kardynałami. [przypis edytorski]
kardynał z Ostii — biskupi piastujący ten urząd byli szczególnie wyróżnieni w hierarchii i to oni udzielali sakry biskupiej nowemu papieżowi; cesarz Fryderyk Barbarossa dwukrotnie przez swój wpływ na dostojników kościelnych doprowadził do wyświęcenia antypapieża (Wiktora IV i Paschalisa III). [przypis edytorski]
kardynalny — główny, zasadniczy. [przypis edytorski]
kardynalski kapelusz dla arcybiskupa z Rouen — arcybiskup Rouen, Georges d'Amboise (1460–1510) został gł. ministrem Ludwika XII i w 1498 otrzymał godność kardynalską. [przypis edytorski]
Karecki, Wojciech (1744–1841) — postać autentyczna. [przypis edytorski]
ka (reg.) — gdzie. [przypis edytorski]
kare, kasztany, gniade — określenia maści (barwy sierści) koni; kary: czarny; kasztan: rudobrązowy; gniady: jasnobrązowy z czarną grzywą i ogonem. [przypis edytorski]
karera — prawdop.: wóz, tabor. [przypis edytorski]
kares (daw.) — czułe słowo, pieszczotliwy gest. [przypis edytorski]
kares (daw.) — czuły gest lub słowo. [przypis edytorski]
karesować (daw., z fr.) — głaskać, pieścić. [przypis edytorski]
karesować się — pieścić się. [przypis edytorski]
kares — pieszczota, czułość. [przypis edytorski]
kares — pieszczota. [przypis edytorski]
kares — przymilanie się. [przypis edytorski]
karessy — karesy; pieszczoty, czułości. [przypis edytorski]
karesy — pieszczoty, czułości. [przypis edytorski]
karesy — pieszczoty. [przypis edytorski]
karesy (z fr.) — pieszczoty. [przypis edytorski]
kares (z fr. caresse) — pieszczota. [przypis edytorski]
kares (z fr. caresse) — pieszczota. [przypis edytorski]
kareta — tu: karetka więzienna, pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]
karetka — kryty pojazd konny, zwykle specjalnego przeznaczenia, np. karetka pocztowa lub więzienna. [przypis edytorski]
karetka pocztowa a. kareta pocztowa (daw.) — kryty pojazd konny, który oprócz korespondencji i paczek przewoził pasażerów. [przypis edytorski]
karetka pocztowa — kryty pojazd konny, który oprócz korespondencji i paczek przewoził pasażerów. [przypis edytorski]
karetka — tu: karetka więzienna, pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]
karetka więzienna — pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]
Karia — kraina hist. w płd.-zach. Azji Mniejszej, nad M. Egejskim, zamieszkana przez Karów, na wybrzeżu skolonizowana przez Greków, w 545 p.n.e. podbita przez Persów. [przypis edytorski]
kariatyda — o kobiecie atletycznie zbudowanej. [przypis edytorski]
kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie belkowanie, balkon itp. [przypis edytorski]
kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie np. balkon. [przypis edytorski]
kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej. [przypis edytorski]
kariatyda — rzeźba stojącej kobiety, dźwigającej na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniająca funkcję kolumny lub filaru; najbardziej znane są kariatydy portyku świątyni Erechtejon na ateńskim Akropolu. [przypis edytorski]
kariatyda — rzeźba stojącej kobiety, dźwigającej na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniająca funkcję kolumny lub filaru; pochodzenie nazwy (gr. karyatides: dziewczyny z Karyai) objaśniano tym, że kobiety z miasteczka Karyai, ukaranego za popieranie Persów, musiały jako niewolnice wykonywać szczególnie ciężkie prace. [przypis edytorski]
kariatyda — rzeźba stojącej kobiety, dźwigającej na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniająca funkcję kolumny lub filaru. [przypis edytorski]
kariatyda — rzeźbiona postać ludzka podtrzymująca sklepienie. [przypis edytorski]
kariatyda — w architekturze: wspornik w postaci rzeźby kobiety. [przypis edytorski]
karika-papaja (…) zawiera tyle pepsyny — owoce melonowca właściwego (łac. Carica papaya), nazywane przeważnie papajami, zawierają faktycznie dużą ilość enzymu ułatwiającego trawienie, ale nie jest to pepsyna, będąca składnikiem ludzkiego soku żołądkowego, lecz podobna do niej papaina. [przypis edytorski]
kariolka — lekki powóz dwukołowy. [przypis edytorski]
kariolka pocztowa — lekki, odkryty powóz jednokonny, służący do przewozu przesyłek pocztowych. [przypis edytorski]
kariolka — powóz. [przypis edytorski]
kariolka (z fr.) — lekki dwukołowy odkryty powóz. [przypis edytorski]
karkasa — korpus, powłoka. [przypis edytorski]
karku nie zgiąłem nikomu — tu: przed nikim. [przypis edytorski]
Karła — tj. Karola. [przypis edytorski]
karło (daw.) — rodzaj fotela o krzyżujących się nogach. [przypis edytorski]
karło (daw.) — rodzaj niewysokiego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]
karło (daw.) — rodzaj niewysokiego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]
karło — fotel o wygiętych nogach, popularny we Włoszech. [przypis edytorski]
karło — rodzaj niewysokiego, ozdobnego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]
karło — rodzaj ozdobnego fotela. [przypis edytorski]
karlić się — karłowacieć; degenerować się. [przypis edytorski]
