Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 473 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8257 przypisów.
żywo (daw., gw.) — szybko. [przypis edytorski]
żywo (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
żywokost — maść gojąca kości. [przypis redakcyjny]
żywokost — roślina o kwiatach w kształcie zwisających dzwonków, koloru białego, jasnożółtego, różowego, czerwonego, fioletowego lub niebieskiego. [przypis edytorski]
żywokosty (daw.) — lek. [przypis redakcyjny]
żywość — żywotność, życie. [przypis edytorski]
żywot bożego żebraka — Świętego Franciszka. [przypis redakcyjny]
żywot (daw.) — brzuch a. życie (droga życiowa, los). [przypis edytorski]
żywot (daw.) — brzuch, łono. [przypis edytorski]
żywot (daw.) — brzuch. [przypis edytorski]
żywot (daw.) — brzuch, żołądek. [przypis edytorski]
żywot (daw., gw.) — brzuch. [przypis edytorski]
żywot (daw., gw.) — żołądek. [przypis edytorski]
żywot (daw.) — łono. [przypis edytorski]
żywot — dawniej także: brzuch, łono. [przypis edytorski]
żywot (daw.) — tu: brzuch. [przypis edytorski]
żywotem (…) miała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: żywot miałam; życie miałam. [przypis edytorski]
Żywot Ezopa Fryga — tytuł polskiego renesansowego poematu Biernata z Lublina, opowiadającego o sławnym bajkopisarzu greckim (wyd. 1578r.); fryga: zabawka dziecięca; w znaczeniu przenośnym: ktoś ruchliwy. [przypis edytorski]
żywot (gw.) — brzuch. [przypis edytorski]
żywot Heloizy — chodzi o poczytny wówczas romans J. J. Rousseau Nowa Heloiza. [przypis redakcyjny]
Żywot Katona — to tytuł dzieła Plutarcha, biografia Katona Młodszego (95–46 p.n.e.), rzym. polityka, filozofa stoika, nieprzejednanego zwolennika republiki, który uchodził za wzór cnót obywatelskich i uczciwości. W walce o władzę między Cezarem a Pompejuszem Katon stanął po stronie tego ostatniego, a jego klęskę uznał za równoznaczną upadkowi republiki i z tego powodu popełnił samobójstwo w Utyce (stąd zwany jest też Katonem Utyceńskim). [przypis edytorski]
żywotni [koń] — ulubiony, na którym bohater zwykle jeździ. [przypis redakcyjny]
żywotów godnych pióra Plutarcha albo Carlyle'a — Plutarch (45–125 n.e.), gr. filozof i historyk, autor głośnych Żywotów sławnych mężów; Tomasz Carlyle (1795–1881), historyk i eseista ang., autor dzieła Bohaterowie i kult bohaterów. [przypis edytorski]
Żywot przeżyli bez hańby i chwały — Wszystkie poruszenia i uczucia duszy grzeszników przez ich pozorne ciała, czyli cienie, wyrażają się na zewnątrz plastycznym obrazem. Męki cielesne, jakie widzimy i w dalszym ciągu piekła i czyśćca widzieć będziemy, są wyobrażeniem cierpień duchowych, a każda kara najlogiczniej zastosowana jest do rodzaju grzechu, jakim dusza zbrukała się w żyjącym ciele. Tu najpierw spotykamy duchy bez charakteru, bez żadnej wartości moralnej; tych nędzników z aniołami, którzy w czasie buntu aniołów przeciw Bogu pozostali obojętnymi (wina obojętności największą ściągająca na siebie wzgardę w czasie politycznych stronnictw, w jakich żył Dante), odrzuca niebo, nie przyjmuje samo piekło. Położenie ich między niebem a ziemią, w przedpieklu, zastosowane jest do ich życia. Bez przerwy i spoczynku śpieszą za swoją chorągwią, którą wiatr na różne strony szamoce. [przypis redakcyjny]
Żywot św. Genowefy — najpopularniejsza w XIX wieku książka religijna dla ludu, przekład z niemieckiego oryginału napisanego przez kanonika Krzysztofa Schmida (1768–1854); od 1835 r. wyszło kilkadziesiąt polskich wydań. [przypis redakcyjny]
żywot (starop.) — [tu:] żywność, utrzymanie. [przypis redakcyjny]
żywot (tu daw.) — brzuch. [przypis edytorski]
żywot (tu daw.) — brzuch, żołądek. [przypis edytorski]
żywot — tu: żołądek, brzuch. [przypis edytorski]
Żywot Władysława czwartego — Władislaw IV Kroi Polski y Szwedzki. Samuela z Skrzypny Twardowskiego. W Lesznie, u Daniela Vetterusa roku MDCL (1650) fol. str. 275; całe dzieło kursywą drukowane. [przypis edytorski]
Żywoty Apostołów — Dzieje Apostolskie, jedna z ksiąg Nowego Testamentu. [przypis edytorski]
Żywoty świętych polskich — dzieło Floriana Jaroszewicza (1694–1771) pt. Matka świętych Polska albo żywoty świętych, opublikowane w 1767 r. [przypis edytorski]
żywo — żwawo, energicznie, emocjonalnie. [przypis edytorski]
żywych, umarłych — Powtórzenie to wyraża raz pojęcie śmierci dla świata, raz śmierci dla Boga. [przypis tłumacza]
żywy duch przystanie na śmierć swoją — tj. na stały pobyt w Królestwie. [przypis redakcyjny]
Żywy Dziennik — cykliczny program satyryczny prezentowany w getcie w kawiarni „Sztuka”, początkowo przygotowywany przez zespół, w skład którego wchodził m. in. poeta Wacław Teitelbaum, a po wywózkach 1942 roku kontynuowany jednoosobowo przez Schlengla. [przypis edytorski]
Żywy, siódmym przykładem, wchodzę między mary — Z mitologii i poezji starożytnej wiemy sześciu bohatyrów, którzy za życia odważali się wstąpić do krain podziemnych, („między mary”): Orfeusza, Tezeusza, Pirytousa, Herkulesa, Ulissesa i Eneasza. [przypis redakcyjny]
żywy — tu o usposobieniu: porywczy, gwałtowny, żarliwy. [przypis edytorski]
żywy — tu: porywczy, gwałtowny. [przypis edytorski]
żywy — wprowadzam ten przymiotnik, bo na tle tego, że (BXN) są obecne w (OT) jako takie, pojęcie „obecność” nie wyczerpuje tego, o co mi tu chodzi. [przypis autorski]
żyw — żywy (daw. krótka forma przym.). [przypis edytorski]
żyw, zabit (daw. krótkie formy przym.) — dziś: żywy, zabity. [przypis edytorski]
Żyżkow, czes. Žižkov — dzielnica w centralnej części Pragi. [przypis edytorski]
żyzń ponimat' (ros.) — rozumieć życie. [przypis edytorski]
żżec (starop.) — spalić; żżono: palono. [przypis edytorski]
Ząb Suchy — obecnie Ząb, wieś podhalańska w województwie małopolskim, w powiecie tatrzańskim. [przypis edytorski]
za a. aza (starop.) — czy, czyż, czyżby; za po polsku nie rozumiesz: czy nie rozumiesz po polsku. [przypis edytorski]
zaabonować — zamówić. [przypis redakcyjny]
zaabonować — zaprenumerować. [przypis edytorski]
za afektacyją — na żądanie. [przypis redakcyjny]
zaakaparować (daw., z fr.) — przywłaszczyć sobie; zająć kogoś wyłącznie swoją osobą. [przypis edytorski]
zaakaparować (z fr.) — przywłaszczyć sobie. [przypis edytorski]
za aktorką — Melanią Guilbert. [przypis edytorski]
Za Alexandra króla… — Aleksander Wielki. [przypis tłumacza]
zaambarasowanie — zakłopotanie. [przypis edytorski]
zaambarasowany (daw.) — zakłopotany. [przypis edytorski]
zaangażować — tu: zapraszać. [przypis redakcyjny]
za antropofagów (z gr.) — ludożerców. [przypis redakcyjny]
Zaara — Sahara, pustynia w północnej części Afryki. [przypis edytorski]
zaasekurować (daw.) — ubezpieczyć. [przypis edytorski]
za — aza, czy. [przypis redakcyjny]
zabacułem (gw.) — popr. forma 1os. lp cz.przesz.: zabaczyłem; zabaczyć (daw. reg.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabaczać (daw.) — zapominać. [przypis edytorski]
zabaczyć (daw., gw.) — nie zauważyć; przeoczyć. [przypis edytorski]
zabaczyć (daw., gw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabaczyć (daw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabaczyć (daw.) — zapomnieć. [przypis redakcyjny]
zabaczyć (gw., daw.) — zapomnieć. [przypis autorski]
zabaczyć (gw.) — zapomnieć. [przypis edytorski]
zabaczyć — zapomnieć. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część pierwsza - Jesień
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zabałamucony — zakłamany, skomplikowany ponad potrzebę. [przypis edytorski]
zabarykadować się — odgrodzić się barykadą. [przypis edytorski]
zabawa (daw.) — tu: zajęcie. [przypis edytorski]
zabawa (daw.) — zajęcie a. przebywanie. [przypis edytorski]
zabawa (daw.) — zajęcie a. przebywanie. [przypis edytorski]
zabawa (daw.) — zajęcie. [przypis edytorski]
zabawa (daw.) — zajęcie. [przypis edytorski]
zabawa (daw.) — zajęcie. [przypis edytorski]
zabawa* (daw.) — zajęcie. [przypis redakcyjny]
zabawa* (daw.) — zajęcie, zabawa. [przypis redakcyjny]
zabawa (daw.) — zajęcie, zajmowanie się. [przypis edytorski]
zabawa (daw.) — zajęcie (zaproponowane przez tłumacza zamiennie inne określenie). [przypis edytorski]
zabawa (daw.) — zajęcie, zatrudnienie. [przypis edytorski]
zabawa (starop.) — zajęcie. [przypis edytorski]
zabawa — tu: rozrywka, uciecha, żarty. [przypis edytorski]
zabawa w kaczora — zapewne zabawa dziecięca zwana w niektórych regionach zabawą w kaczkę i kaczora, czyli rzucanie po wodzie „kaczek”, płaskich kamieni, które mają odbijać się od powierzchni, czemu czasem towarzyszy wyliczanie liczby odbić: o dwóch odbiciach mówi się, że rzucający dał „kaczkę i kaczora”, o czterech, że dał „kaczkę, kaczora, gęś i gęsiora”. [przypis edytorski]
zabawce na tropiech — do tego stopnia zajęci. [przypis redakcyjny]
zabawę — tu: zajęcie, zatrudnienie. [przypis redakcyjny]
zabawiać się (daw.) — zajmować się. [przypis edytorski]
zabawiać się kośćmi — grać w kości. [przypis edytorski]
zabawiać się (starop.) — zajmować się. [przypis edytorski]
zabawiać się — tu: rozerwać się (grą na lutni). [przypis edytorski]
zabawić (daw.) — przebywać, pozostawać. [przypis edytorski]
zabawić (daw.) — przebywać. [przypis edytorski]
zabawić (daw.) — zatrudnić (się), strawić na czymś czas. [przypis redakcyjny]
zabawić (daw.) — zwlekać, zmarnować czas. [przypis edytorski]
zabawić się (daw.) — tu: spędzić czas. [przypis edytorski]
zabawić się (daw.) — zająć się. [przypis edytorski]
zabawić się (daw.) — zająć się. [przypis edytorski]
zabawić się (starop.) — zająć, zatrzymać; tu: zahaczyć o coś, zaczepić szatą. [przypis edytorski]
