Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 117343 przypisów.
wyrównywa — dziś popr.: wyrównuje. [przypis edytorski]
wyrównywującymi — dziś: wyrównującymi. [przypis edytorski]
wyróżniał się od innych — dziś: wyróżniał się wśród innych. [przypis edytorski]
wyrobek — zarabianie na utrzymanie jako wyrobnik, osoba wynajmująca się do różnych prac fizycznych. [przypis edytorski]
wyrobione — tu: wykończone. [przypis edytorski]
wyrobnica (daw.) — kobieta wynajmująca się do różnych prac fizycznych. [przypis edytorski]
wyrobnicy (daw.) — osoba wynajmująca się do różnych prac fizycznych; tu: robotnik. [przypis edytorski]
wyrocznia delficka — staroż. grecka wyrocznia związana z kultem boga Apolla w Delfach, do której o udzielenie przepowiedni w ważnych dla siebie sprawach zwracali się zarówno władcy i wysłannicy państw, jak i prywatne osoby. [przypis edytorski]
wyroczny — tu: związany z wyrokiem (losu), który ma zapaść. [przypis edytorski]
wyrodzi — rodzi [przypis edytorski]
wyroić — tu: wyobrazić sobie. [przypis edytorski]
wyrok Baltazara — chodzi o wyrok boski na babilońskiego króla Baltazara. Podczas urządzonej przez niego uczty, na której posilano się ze zrabowanych w świątyni jerozolimskiej naczyń, czcząc przy tym pogańskich bożków, nagle ukazała się ręka, która wypisała tajemnicze słowa: „Mene, Mene, Tekel, Ufarsin”. Wywołało to przestrach króla Baltazara, nikt jednak nie potrafił rozszyfrować znaczenia napisu. Zrobił to dopiero prorok Daniel, który tak wyjaśnił przepowiednię: „Bóg obliczył twoje panowanie i ustalił jego kres; zważono cię na wadze i okazałeś się zbyt lekki; twoje królestwo uległo podziałowi, oddano je Medom i Persom”. Przepowiednia wkrótce spełniła się. [przypis edytorski]
wyrok — C. ad legem Juliam. L. Etiam ex aliis (przyp. źródła). [przypis edytorski]
wyrok do boju — przepowiednia, według której Achilles miał przeważyć losy wojny trojańskiej, a następnie zginąć. [przypis edytorski]
wyroki od czterech i pół lat do trzech lat — wyrok w tzw. procesie taterników wydano 24 lutego 1970; Maciej Kozłowski został skazany na 4,5 roku więzienia (po rewizji 3 lata), Jakub Karpiński na 4 lata (po rewizji 2 lata i 8 mies.), Krzysztof Szymborski i Maria Tworkowska na 3,5 roku (po rewizji odpowiednio 2 lata i 4 mies. oraz 1 rok i 9 mies.), Małgorzata Szpakowska na 3 lata więzienia (po rewizji 1 rok i 6 mies.); rewizja wyroków przez Sąd Najwyższy przyniosła ich obniżenie, a następnie część skazanych objęto amnestią uchwaloną jeszcze w lipcu 1969 z okazji 25-lecia PRL; jednakże Maciej Kozłowski przebywał w więzieniu do września, a Jakub Karpiński do czerwca 1971 r. Ponadto przesłuchiwani jako świadkowie Jan Krzysztof Kelus, Maciej Włodek i Urszula Sikorska byli przetrzymywani w areszcie bez procesu aż do marca 1970. [przypis edytorski]
wyrokówci ja (…) nie badam (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą ci; dziś pisownia rozdzielna: wyroków ci ja nie badam. [przypis edytorski]
wyronić — uronić, stracić. [przypis edytorski]
wyrość (daw.) — wyrosnąć. [przypis edytorski]
wyrostek (przestarz.) — nastolatek, chłopak. [przypis edytorski]
wyrozub — ryba z rodziny karpiowatych. [przypis edytorski]
wyrozumialiście (daw.) — jest pan wyrozumiały. [przypis edytorski]
wyrozumieć (daw.) — zrozumieć. [przypis edytorski]
wyrozumieć — dziś popr.: zrozumieć. [przypis edytorski]
wyrozumieć — dziś: zrozumieć. [przypis edytorski]
Wyrubow, Anna Aleksandrowna (1884–1964) — bliska przyjaciółka ostatniej cesarzowej Rosji Aleksandry Fiodorowny, autorka wspomnień o dworze carskim. [przypis edytorski]
wyruferuje — przekręcone: zreferuje, tj. przedstawi sprawę, opowie w uporządkowany sposób. [przypis edytorski]
wyrugować — wygnać, przepędzić. [przypis edytorski]
wyrugowan — wyrugowany, wygnany. [przypis edytorski]
wyrugujcież (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; znaczenie: koniecznie wyrugujecie (tj. usuńcie, wyeliminujcie). [przypis edytorski]
wyrwas — ludowy taniec mazowiecki z przyśpiewkami. [przypis edytorski]
wyrwęć — skrócone: wyrwę cię. [przypis edytorski]
Wyrwicz, Geografia — Karol Wyrwicz (1717–1793), polski geograf, historyk, publicysta, kaznodzieja i jezuita, 1767 roku został rektorem jezuickiego Collegium Nobilium w Warszawie; autor dzieła Geografia powszechna czasow teraznieyszych albo opisanie krótkie krajów całego świata… Z najświeższych wiadomości krajopisarzów i wędrowników zebrana ku pożytkowi młodzi narodowej… wydana (Warszawa 1770, nast. 1773), z którego pochodzi cytat. [przypis edytorski]
wyrychtować (daw., gw.) — przygotować. [przypis edytorski]
wyrychtować (daw.) — przygotować. [przypis edytorski]
wyrywać (gw.) — tu: gonić, biec. [przypis edytorski]
wyrywać (tu daw. pot.) — pędzić, biec. [przypis edytorski]
wyrywa jak cień pająka — niem. greift aus, als laeuft der Schatten von einem Spinnbein: pędzi jak przemykający cień pajęczej nogi. [przypis edytorski]
wyrzeczcie się — dziś popr.: wyrzeknijcie się. [przypis edytorski]
wyrzecz (daw. forma) — dziś: wyrzeknij. [przypis edytorski]
wyrzecz — dziś popr. forma 2 os.lp trybu rozkazującego: wyrzeknij. [przypis edytorski]
wyrzecz — dziś popr.: wyrzeknij. [przypis edytorski]
wyrzecze — dziś: wyrzeknie. [przypis edytorski]
wyrzeczenie — tu: orzeczenie. [przypis edytorski]
wyrzeczesz — dziś: wyrzekniesz. [przypis edytorski]
wyrzecz się — dziś popr.: wyrzeknij się. [przypis edytorski]
wyrzecz się — dziś: wyrzeknij się. [przypis edytorski]
wyrzekać (daw.) — narzekać a. krytykować. [przypis edytorski]
wyrzekać na kogoś (daw.) — narzekać na kogoś a. na coś, przedstawiać swe skargi, mówić o kimś (czymś) z niezadowoleniem; biadać, utyskiwać. [przypis edytorski]
wyrzekać — narzekać, skarżyć się. [przypis edytorski]
wyrzeknijcie — tu w znaczeniu: orzeknijcie (osądźcie i powiedzcie). [przypis edytorski]
wyrzezać (daw.) — tu: uciąć. [przypis edytorski]
wyrzezać (daw.) — wyrzeźbić. [przypis edytorski]
wyrzezać — wyciąć, wyryć. [przypis edytorski]
wyrzezane — wycięte, wyrżnięte. [przypis edytorski]
wyrzezany — wycięty, wyrżnięty. [przypis edytorski]
Wyrzuciliście kapłany Boże, syny Aaronowe i Lewity, i naczyniliście sobie kapłanów jako inszy poganie… — 2 Krn 13, 9–12, z opuszczeniami kilku zdań. [przypis edytorski]
wyrzutych — zgodnie z ortografią powinno być „wyżutych”, tu jednak następuje kontaminacja ze słowem „wyrzut”. [przypis edytorski]
wyrzuty — tu: powierzchniowe zmiany skórne. [przypis edytorski]
Wyrzykowski, Stanisław (1873–1949) — powieściopisarz, poeta i tłumacz, współredaktor krakowskiego „Życia” od stycznia do grudnia 1899 r., członek redakcji „Chimery”; napisał Plon życia, przekładał Poe'go, Nietzschego, Hofmannsthala. [przypis edytorski]
Wyście dziś Pana Boga opuścili, a jutro na wszytek lud gniew się jego oburzy — Joz 22, 18. [przypis edytorski]
wyście — przykład konstrukcji z czasownikiem „być” skróconym do końcówki fleksyjnej dodanej do zaimka osobowego; inaczej: wy jesteście. [przypis edytorski]
Wyście wypaśli winnice moje i łupiestwa ubogich w domu waszym. Czemu tak kruszycie lud mój i twarzy ubogich moich mielecie? — Iz 3, 14–15. [przypis edytorski]
wyścież dobrzy — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż oraz skróconą formą czasownika; znaczenie: wy jesteście dobrzy. [przypis edytorski]
wyścignąć — dziś: prześcignąć. [przypis edytorski]
wyślakować (daw.) — wytropić. [przypis edytorski]
wyśli — dziś popr. forma 3.os.lm. cz. przeszł.: wyszli. [przypis edytorski]
wyśli — dziś popr. forma 3.os.lm: wyszli. [przypis edytorski]
wyśli — dziś popr. forma: wyszli. [przypis edytorski]
wyśli — dziś popr.: wyszli. [przypis edytorski]
wyślipiać (gw.) — wypatrywać. [przypis edytorski]
wyśli (starop. forma ort.) — dziś 3.os. lm cz. przesz.: wyszli. [przypis edytorski]
wyśli (starop. forma) — wyszli. [przypis edytorski]
wyślizgnęła się z jego ręku — dziś: wyślizgnęła się z jego ręki. [przypis edytorski]
wyśmiewny (przestarz.) — szyderczy. [przypis edytorski]
wyśpa — dziś popr.: wyspa. [przypis edytorski]
wyśpiéwa (…) odzywa — autor zdecydował się na taki rym ze względu na ówczesną reg. wymowę wyśpiéwa, z é zbliżonym do i. [przypis edytorski]
wyśrebrzać — dziś popr.: wysrebrzać. [przypis edytorski]
wyświadczyć — poświadczyć, poprzeć własnym świadectwem. [przypis edytorski]
wyświecać (daw.) — jasno wytykać, np. niewłaściwe zachowanie. [przypis edytorski]
wyświecać (daw.) — wypędzać kogoś skądś; w średniowieczu: wypędzić poza miasto przy świetle pochodni. [przypis edytorski]
wyświecać (daw.) — wyrzucać, wyganiać. [przypis edytorski]
wyświecać kartę (daw.) — odkrywać i kłaść na stół jako kartę atutową w rozgrywce. [przypis edytorski]
wyświecać się — tu: wyświetlać się. [przypis edytorski]
wyświecenie — tu: wyjaśnienie; wydobycie na jaw. [przypis edytorski]
wyświecić (daw.) — wygnać. [przypis edytorski]
wyświecić (daw.) – wygnać publicznie kogoś skądś; w średniowieczu: wypędzić poza miasto przy świetle pochodni. [przypis edytorski]
wyświecić (daw.) — wyjaśnić. [przypis edytorski]
wyświecić (daw.) — wypędzić publicznie kogoś skądś. [przypis edytorski]
wyświecić (daw.) — wyrzucić. [przypis edytorski]
wyświecony (daw.) — wypędzony, wygnany. [przypis edytorski]
wysada (daw.) — szereg drzew wysadzonych wzdłuż czegoś. [przypis edytorski]
wysadek — korzeń rośliny dwuletniej (marchwi, buraka, pietruszki itp) lub cebuli przechowywany przez zimę i sadzony w następnym roku w celu otrzymania nasienia. [przypis edytorski]
wysadzać się (daw.) — starać się, zwł, nadmiernie. [przypis edytorski]
wysadzać się (daw.) — starać się, zwł. nadmiernie. [przypis edytorski]
wysadzać się (daw.) — starać się, zwł. nadmiernie. [przypis edytorski]
wysadzenie — tu: zwołanie, wyznaczenie. [przypis edytorski]
wysadzić (gw.) — zrobić wrażenie. [przypis edytorski]
wysadzony (daw.) — tu: przeznaczony. [przypis edytorski]
wysadzony (daw.) — tu: wybrany. [przypis edytorski]
wysełali (gw., daw.) — dziś: wysyłali. [przypis edytorski]
