Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 477 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159532 przypisów.

Puerta del Puente (hiszp.) — brama mostu. [przypis edytorski]

Puerta del Sol (hiszp.) — brama słońca. [przypis edytorski]

Puerto Nuevo — najważniejszy port morski Argentyny, położony nad zatoką Rio de la Plata, w miejscu gdzie rzeki Parana i Urugwaj wspólnie uchodzą do Oceanu Atlantyckiego. [przypis edytorski]

puff (ang.) — przesadnie wychwalać. [przypis redakcyjny]

Puffinuria berardi (daw. biol.) — nurzec falklandzki, podgatunek średniego ptaka z rodziny burzykowatych (petrelowatych), w ob. systematyce Pelecanoides urinatrix berardi. [przypis edytorski]

puff — w gwarze obozowej: dom publiczny. [przypis edytorski]

puff — w gwarze obozowej dom publiczny. [przypis edytorski]

Puget, Ludwik (1877–1942) — rzeźbiarz, malarz, współtwórca kabaretu „Zielony Balonik”. [przypis edytorski]

Puget, Pierre (1620–1694) — fr. rzeźbiarz, malarz i architekt barokowy; twórca rzeźb religijnych, mitologicznych i historycznych, portrecista; jego styl cechował naturalizm i dynamika formy. [przypis edytorski]

pugilares (daw.) — portfel. [przypis edytorski]

pugilat (łac.) — walka na pięści. [przypis redakcyjny]

Pugiles (…) vehementior — Cicero, Tusculanae quaestiones [wyd. też pod tytułem: Tusculanae disputationes], II, 23. [przypis tłumacza]

puginał — krótka broń sieczna, podobna do małego miecza. [przypis edytorski]

puginał — miniaturowy miecz; sztylet. [przypis edytorski]

puginał — sztylet o mocno zwężającej się, ostro zakończonej klindze, często obosieczny, używany w wojsku do dobijania rannych. [przypis edytorski]

puginał (z łac. pugio) — także starop.: tylec; daw. broń sieczna, miniaturowy miecz; sztylet. [przypis edytorski]

puginał (z wł.) — krótki, wąski sztylet. [przypis edytorski]

pugna stataria (łac.) — we wstępnym boju. [przypis redakcyjny]

puhacz (daw., por. ros. pugat': straszyć) — dziś popr. pisownia: puchacz. [przypis edytorski]

puha — rodzaj bicza. [przypis edytorski]

puinał — puginał (większy sztylet). [przypis redakcyjny]

puiris — supuvusio medžio galas. [przypis edytorski]

puisque Vous voulez plus avoir aucun commerce avec moi secret — skoro nie chcesz już mieć ze mną żadnych stosunków intymnych. [przypis edytorski]

puissance mystérieuse, indéterminée… (fr.) — siła tajemnicza, nieokreślona; dla jednych fatalna, dla innych wola opatrznościowa, której ciągły wpływ na istoty żyjące określa po wszystkie czasy ich formę, wielkość i trwanie, zgodnie z przeznaczeniem każdej z nich w szeregu tworów, którego część składową stanowią. Jest to ta siła, co harmonijnie łączy każdy człon z całością, przystosowując go do czynności, którą ma on spełniać w ogólnym organizmie przyrody, czynności, która jest zarazem dla niego racją bytu. [przypis tłumacza]

Pu-Ji, właśc. Aisin Gioro Puyi (1906–1967) — ostatni cesarz Chin, pochodził z mandżurskiej dynastii Qing, z rodu Aisin Gioro, intronizowany jako cesarz Xuantong w 1908 r., zmuszony do abdykacji w 1912 r. po rewolucji ludowej w Nankinie (1911–1912); w latach 1920–1932 używał imienia Henry Pu Yi; od 1934 r. był cesarzem marionetkowego państwa Mandżukuo; aresztowany w 1945 r. był więźniem najpierw radzieckim, a potem chińskim; został uwolniony w 1959 roku i jako zwykły obywatel Chińskiej Republiki Ludowej pracował jako ogrodnik, a potem archiwista. [przypis edytorski]

pukać się (daw.) — tu: pękać z hukiem. [przypis edytorski]

pukać się — pęknąć. [przypis edytorski]

pukawka (żart.) — pistolet a. strzelba; tu: o zabawce. [przypis edytorski]

Puk — chochlik, wesoły duszek domowy w opowieściach anglosaskich, znany z dowcipów i oszustw; jeden z elfów w Śnie nocy letniej Shakespeare'a. [przypis edytorski]

Puk — czarodziejski skrzat z angielskich legend i baśni, psotny, ale życzliwy ludziom, nazywany też Robinem Poczciwcem (Robin Goodfellow). [przypis edytorski]

pukiel — wijący się lok. [przypis edytorski]

pukka (czyt. pakka) — tęgi, mocny, dobrze zbudowany. [przypis tłumacza]

pukka — dosł. mocny, pewny, stały; tu: „etatowy”. [przypis tłumacza]

pukle (daw.) — loki. [przypis edytorski]

puklerz (daw.) — rodzaj okrągłej tarczy. [przypis edytorski]

puklerz — niewielka, okrągła tarcza. [przypis edytorski]

puklerz — niewielka, osłaniająca przedramię, okrągła tarcza o średnicy 25–40 cm. [przypis edytorski]

puklerzny — uzbrojony w puklerz, tj. tarczę. [przypis edytorski]

puklerz — okrągła tarcza. [przypis edytorski]

puklerz — okrągła, wypukła tarcza stanowiąca dawniej część uzbrojenia jazdy. [przypis edytorski]

puklerz — okrągła, wypukła tarcza; tu raczej: pancerz (jako przykrywający tułów, w którego środku bije serce). [przypis edytorski]

puklerz — rodzaj okągłej tarczy. [przypis edytorski]

puklerz — rodzaj okrągłej tarczy; pancerz. [przypis edytorski]

puklerz — rodzaj okrągłej tarczy. [przypis edytorski]

puklerz — rodzaj okrągłej tarczy, tu ogólnie: pancerz. [przypis edytorski]

puklerz — rodzaj okrągłej tarczy, tu ogólnie: tarcza. [przypis edytorski]

puklerz — rodzaj okrągłej tarczy, tu ogólnie: tarcza. [przypis edytorski]

puklerz — rodzaj okrągłej, wypukłej tarczy. [przypis edytorski]

puklerz — rodzaj okrągłej, wypukłej tarczy rycerskiej. [przypis edytorski]

puklerz — tarcza. [przypis edytorski]

puklerz — tarcza rycerska, okrągła i wypukła. [przypis edytorski]

puklerz (wojsk.) — okrągła tarcza używana przez jazdę. [przypis edytorski]

pukneno (gw.) — puknęło. [przypis edytorski]

Pułapki miłości — komedia Pierre'a Marivaux z 1722 r. [przypis edytorski]

pułap — maksymalna wysokość, jaką jest w stanie osiągnąć statek powietrzny. [przypis edytorski]

pułap — tu: (daw.) drewniany strop albo sufit. [przypis edytorski]

Pułaskich obu — w działaniach konfederacji barskiej brało udział kilku przedstawicieli rodziny Pułaskich, dwaj najważniejsi to ojciec Józef (1704–1769), współtwórca i marszałek konfederacji barskiej, oraz jego syn Kazimierz (1745–1779), który zginął w bitwie pod Savannah jako generał wojsk walczących o niepodległość Stanów Zjednoczonych. [przypis edytorski]

Pułaski, Kazimierz (1745–1779) — dowódca konfederacji barskiej, zginął w bitwie pod Savannah jako generał wojsk walczących o niepodległość Stanów Zjednoczonych. [przypis edytorski]

Puławska — ulica w Warszawie, zaczynająca się w dzielnicy Mokotów. [przypis edytorski]

Puławy — miasto powiatowe w województwie lubelskim. [przypis edytorski]

pułk 11. (…) żaden pułk tak świetnego nie miał korpusu oficerów… — Oficerowie pułku 11: pułkownik Adam Potocki, major Tański, szefowie: książę Wincenty Woroniecki i Tomicki, kapitanowie Starzeński, Wesołowski, Komorowski Franciszek, Korn, Szulimirski Anastazy, Karsznicki. Porucznicy i podporucznicy Aleksander Stadnicki z Boratyna, Jan i Seweryn Drohojowscy z Krukienic, Józef Baworowski z Smolanki, Modest Dulski, Ignacy Szumlański, Roman Załuski, Potulicki, Kossakowski, Boznańscy, Pietruski Józef, Henryk Zielonka, Maksymilian Chojecki, Augustyn Drojewski, Dąbrowski, Zagórski Wincenty, Nowicki Jakub, Beski, Czarnek, Kuźmiński. Kapitan adiutant major Twardowski, a po nim Smoleński. Kapitan płatnik Zwierzeński. Z samego początku szef Adam Bierzyński. Kapitan Aleksander Błędowski. [przypis autorski]

pułk grecki — obecność greckich oddziałów najemnych w armii egipskiej jest poświadczona dopiero za panowania Psametycha I (664–610 p.n.e.), który nawiązał bliższe stosunki ze światem helleńskim. [przypis edytorski]

pułki zaśpiewały jednym głosem, odjeżdżając: „Anioł Pański zwiastował Najświętszej Pannie Marii”, i z tą pieśnią znikły Szwedom z oczu — modlitwa Anioł Pański jest tu jeszcze jednym symbolem przewagi nad Szwedami jako nieuznającymi kultu maryjnego luteranami. [przypis edytorski]

pułkownik Adam Borkiewicz (1896–1958) — oficer służby stałej WP, historyk, członek Komendy Głównej AK, po wojnie szykanowany przez władze komunistyczne, autor pierwszej monografii powstania warszawskiego. [przypis edytorski]

pułkownik — Adam Sołtan. [przypis redakcyjny]

pułkownik Frydrychów — pułkownik Fryderyka, tj. Fryderyka Witelsbacha (1596–1632), elektora Palatynatu Reńskiego, przywódcy Unii Ewangelickiej, tj. protestanckiego przymierza politycznego w Cesarstwie Rzymskim Narodu Niemieckiego, w latach 1619-1620 króla protestanckich Czech, z racji krótkiego panowania nazywanego królem zimowym. [przypis edytorski]

pułkownik Hulot — [por.] Kuzynka Bietka. [przypis tłumacza]

pułkownik Kazimierz Iranek-Osmecki ps. „Jarecki” (1897–1984) — oficer służby stałej WP, w 1939 r. w stopniu podpułkownika w sztabie Naczelnego Wodza, od grudnia tegoż roku w ZWZ, przedostał się na Zachód, zrzucony w kraju jako cichociemny w marcu 1943 r. Przed powstaniem i w jego trakcie szef Oddziału II Komendy Głównej AK. Był głównym negocjatorem strony polskiej w pertraktacjach kapitulacyjnych z Erichem von dem Bachem. Po wojnie na emigracji w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]

pułkownik petyhorski — dowódca petyhorców, średniozbrojnej jazdy w wojsku litewskim. [przypis edytorski]

Pułkownik — Pułkownikiem tym jest Emila hr. Platerówna (1806–1831), od dzieciństwa niemal marząca o odegraniu roli Joanny d'Arc. Umysłowo i fizycznie przygotowaną zastał ją listopad 1830 r. Na pierwsze hasło zapałem swym porywa mieszkańców Dusiat, organizuje z nich zastęp powstańców, stacza nieszczęśliwą (z powodu braku amunicji) walkę z Moskalami pod Jeziorasami, łączy się następnie z partią wolnych strzelców wilkomierskich, walczy z nadzwyczajnym męstwem w bitwie pod Prystawianami przy boku Potockiego. Gdy Chłapowski stanął na Litwie, zamianował ją kapitanem w 25. pułku liniowym; w tym charakterze bierze ona udział w zaciętych walkach pod Kownem i Szawlami. Kiedy zaś Chłapowski postanowił wycofać się do Prus, opuszcza go i usiłuje przedrzeć się do Warszawy; po dziesięciodniowym jednak marszu w chłodzie i głodzie, wyczerpana do cna z sił, została w chacie leśnika, skąd za staraniem krewniaka przeniesiona do dworu właściciela wsi, poczęła powoli przychodzić do sił. Na wieść o upadku Warszawy popadła w rozpacz; wielkie, gorące serce przestało bić, nie chcąc bić na grobie ojczyzny (J. Straszewicz, Emilie Plater. Sa Vie et sa Mort). [przypis redakcyjny]

Pułkowo — miasto ros. 19 km na płd. od Petersburga. [przypis edytorski]

pułk Ptah — czyli korpus Menfi, memficki. Ptah był głównym bogiem miasta Memfis. Korpusy wojsk egipskich nosiły nazwy głównych bóstw: armia Ramzesa Wielkiego walcząca w bitwie pod Kadesz składała się z korpusów „Amon”, „Re”, „Ptah” i „Set”. [przypis edytorski]

pułk zaś gnieźnieński, noszący miano patrona Polski — tj. św. Wojciecha. [przypis edytorski]

pułnoc (starop. forma ort.) — północ. [przypis edytorski]

puł (starop. forma ort.) — pół; w pół ćwierci mili: w odległości pół ćwierci mili (tj. 1/8 mili). [przypis edytorski]

pularda — młoda, celowo utuczona kura. [przypis edytorski]

pularda — młoda kura pozbawiona jajników w celu uzyskania z niej delikatnego i kruchego mięsa. [przypis edytorski]