Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 451 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8293 przypisów.

Zaś przysłówek — w rękopisie ta strofa brzmiała: było coś - nie wiadomo jak, / a już styl ma żywy jak trzeźwość — / było coś — nie wiadomo jak, / a już teraz jest w skos i w poprzek / i oburącz otula myśl / i jest pewnie, rzewnie i dobrze. — [przypis edytorski]

zaświarczyć (gw.) — zaświadczyć; potwierdzić. [przypis edytorski]

zaświaty — tu: odległe miejsce. [przypis edytorski]

Zasadą ich jest: Doświadczenie możliwym jest (…) — w pierwszym wydaniu: „Ogólna zasada ich jest: Wszystkie zjawiska, co do swego istnienia, zależne są a priori od prawideł określenia ich stosunku wzajemnego w czasie”. [przypis tłumacza]

Zasadą ich jest: We wszystkich zjawiskach (…) — w pierwszym wydaniu: „Zasada, antycypująca wszystkie spostrzeżenia jako takie, brzmi w ten sposób: We wszystkich zjawiskach wrażenie i ta realność, co mu w przedmiocie odpowiada (realitas phaenomenon), ma wielkość intensywną, tj. pewien stopień”. [przypis tłumacza]

Zasadą ich jest: Wszystkie oglądy są to wielkości ekstensywne — w pierwszym wydaniu: „Zasada czystego rozsądku: Wszystkie zjawiska są co do swego oglądu wielkościami ekstensywnymi”. [przypis tłumacza]

zasada formowaprincipium formale; zasada w języku scholastyki średniowiecznej, według której kształcą się formy. [przypis redakcyjny]

zasada Monroe — doktryna izolacjonizmu ogłoszona przez prezydenta USA Jamesa Monroe w roku 1823. [przypis edytorski]

zasadka (starop. forma) — zasadzka. [przypis redakcyjny]

Zasadniczą podstawą (…) i tak bez końca — S. Przybyszewski, Na drogach duszy, s. 19. [przypis autorski]

zasadnicza wilgoćhumor radicalis, termin średniowiecznej fizjologii, rzekome źródło życia. [przypis tłumacza]

Zasadniczym rysem mojej teorii (…) — Schopenhauer charakteryzuje tu sam trafnie swoją filozofię. Por. Überweg, op. cit., s. 102. [przypis redakcyjny]

Zasady Pekińskie — przyjęte przez ONZ w 1985 r. doradzają państwom, jak chronić prawa dziecka i szanować ich potrzeby w systemie odrębnego i wyspecjalizowanego sądownictwa dla nieletnich. [przypis edytorski]

Zasady taktyki — książka o tematyce militarnej autorstwa Cuthberta Montague'a de Gruythera przetłumaczona na polski w 1911 r. [przypis edytorski]

Zasady — ułożone przez Ignacego Potockiego Zasady do poprawy Rządu, przedłożone Sejmowi 17 grudnia 1789 w imieniu wybranej 7 września tzw. Deputacji do formy Rządu, pod przewodnictwem biskupa Krasińskiego. [przypis redakcyjny]

Zasady, z których wyprowadzają się powyższe reguły, zostały ustalone w „Umowie społecznej” — por. Wstęp. [przypis redakcyjny]

zasadzać się na czymś (daw.) — opierać się na czymś. [przypis edytorski]

Zasadzając swoją niezwyciężoność na baśniach — wojna z innowiercami jest dla wyznawców islamu wojną świętą, podjętą w sprawie Boga, który nie może być zwyciężony. [przypis redakcyjny]

zasadzić (daw.) — nasadzić, umieścić na czymś. [przypis edytorski]

zasadzić się (daw.) — zaczaić się. [przypis edytorski]

zasadzili się byli (…) na nie (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zasadzili się wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]

zasadzka… pomoc — w dalszym ciągu obrazy z akcji wojennej. [przypis tłumacza]

zasadzonę — daw. forma B.r.ż. przymiotników i imiesłowów przymiotnikowych; dziś: zasadzoną. [przypis edytorski]

za Sasa — w rzeczywistości przygody Beniowskiego i konfederacja barska miały miejsce za panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, a nie jego poprzednika Augusta II Sasa. [przypis edytorski]

zasępiwszy nos — nie ochoczo, nie wesoło. [przypis redakcyjny]

zasekwestrować (daw.) — nałożyć sekwestr (przekazać majątek osobie pod zarząd lub na przechowanie do czasu rozstrzygnięcia sporu przez sąd). [przypis edytorski]

zasekwestrować — sądownie zająć majątek w celu zapewnienia roszczeń. [przypis edytorski]

zasekwestrować — sądownie zająć majątek w celu zapewnienia roszczeń. [przypis redakcyjny]

zasekwestrowano — skonfiskowano. [przypis edytorski]

zasiągłszy — dziś: zasięgnąwszy. [przypis edytorski]

zasiągnął — dziś: zasięgnął; tu: sięgał; zażył. [przypis edytorski]

zasiągnąłem — dziś: zasięgnąłem. [przypis edytorski]

zasiągnienia — dziś popr. forma: zasięgnięcia. [przypis edytorski]

zasiadać się — tu: zasadzać się; przygotowywać zasadzkę. [przypis edytorski]

zasiadacz — zapewne: spodnie. Linde tego znaczenia nie zna. Oryginał nie daje też żadnej wskazówki, gdyż tłumacz widocznie źle pojąwszy to miejsce, dał też zupełnie chybione tłumaczenie. Ariost mówi tylko o „szarłatnym nasuwniu” (vestir vermiglio), na którym była haftowana kiść prosa (una pannocchia) z całym źdźbłem (con tutto il gambo). [Piotr] Kochanowski pomieszawszy pannocchia z panno (sukno, odzienie), a gambo z gamba (noga), wprowadził do tekstu drugą część ubrania, ów zagadkowy zasiadacz, okrywający nogi, którego w oryginale nie ma. [przypis redakcyjny]

zasiadam do stołu nieco później od innych, obyczajem Augusta (…) — por. Swetoniusz, Życie Augusta, 74. [przypis tłumacza]

zasiadły opaty — dziś popr.: zasiedli opaci; opat: przełożony klasztoru. [przypis edytorski]

zasię a. zaś (daw.) — spójnik przeciwstawiający treści komunikowane przez połączone zdania. [przypis edytorski]

zasię a. zasie (daw.) — natomiast, zaś. [przypis edytorski]

zasię a. zasie (daw.) — tu: wara! precz! [przypis edytorski]

zasię a. zasie (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]

zasiędą — dziś popr.: zasiądą. [przypis edytorski]

zasię (daw.) — a, zaś. [przypis edytorski]

zasię (daw.) — dziś: zaś. [przypis edytorski]

zasię (daw.) — natomiast, zaś. [przypis edytorski]

zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]

zasię (daw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]

zasięga rady u starego poety francuskiego imieniem Mruczysława — Wedle komentatorów osobistość ta miała oznaczać poetę i kronikarza nadwornego Wilhelma du Bois, zwanego Crétin, który współcześnie zażywał wielkiej sławy i uchodził za zwolennika protestantów. [przypis tłumacza]

zasię (gw.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]

zasiękła — dziś popr.: wsiąkła. [przypis edytorski]

zasię mąż aby był miłował żonę jako własne ciało a owszem tak, jako Chrystus miłuje kościół swój, za którego zbawienie sam siebie wydał — Por. Efez. 5, 25. [przypis edytorski]

Zasię Matyska z Orleanu… — Macé d'Orléans był to sędzia prowincjonalny, którego Villon, prawdopodobnie dla jego gadulstwa i drobiazgowości, przechrzcił na kobietę. Kobietom nierządnego życia nie wolno było, pod grzywną, nosić niektórych ozdób, np. pasków ze srebra. [przypis tłumacza]

zasię (przest.) — zaś, natomiast. [przypis edytorski]

zasię (starop.) — natomiast. [przypis edytorski]

zasię (starop.) — natomiast, zaś. [przypis edytorski]

zasię (starop.) — tu: z powrotem; nazad. [przypis edytorski]

zasię (starop.) — tu: z powrotem. [przypis edytorski]

zasię (starop.) — więc, zatem; zasięś mu rościęła (konstrukcja z przestawną końcówką czasownika): potem mu rozcięłaś. [przypis edytorski]

zasię (starop.) — zaś. [przypis edytorski]

zasię (starop.) — zaś, znów, z powrotem; na odwrót, odwrotnie; tu: z drugiej strony. [przypis edytorski]

za się (starop.) — za siebie; w tył. [przypis edytorski]

zasię (starop.) — znów, z powrotem; na odwrót, odwrotnie; tu: natomiast, zaś. [przypis edytorski]

zasię tobie (daw.) — nic ci do tego, trzymaj się z daleka. [przypis edytorski]

zasie (daw.) — zaś; natomiast. [przypis edytorski]

zasiekać (daw.) — tu: zabić zwierzę np. szablą. [przypis edytorski]

zasieki — rodzaj zapory. [przypis edytorski]

zasiek — tu: rodzaj ogrodzenia z gałęzi, nie łączonych ze sobą, lecz luźno rzuconych. [przypis edytorski]

zasiek — tu: zagrodzone miejsce służące do przechowywania jakiejś żywności, np. zboża, ziemniaków, jabłek. [przypis edytorski]

zasiekus — iškirtimus. [przypis edytorski]

zasieli — dziś popr.: zasiali. [przypis edytorski]

zasiewku (…) niepochybna wiara — pewna wiara w to, co wyrośnie po zasianiu. [przypis redakcyjny]

zasilać się — tu: posilać się, jeść. [przypis edytorski]

zasilać — tu: posilać, karmić. [przypis edytorski]

zasila się nową sztukę ożywczymi sokami sztuki dawnej — [Komentarz autora z Uwag.] Chociaż zgadzam się ze Strumieńskim, muszę dodać uwagę, że przeważnie tylko nieudolność artystyczna szuka drogi do źródeł sztuki i do kontaktu z życiem przez archeologię i filologię. Są np. u nas literaci, którzy poznawać życie uczą się u chłopów, u pieśni ludowej, u biblii, a po źródła sztuki chodzą do Sofoklesa. Filologia jest znamienną cechą ich twórczości. Mnie tego nie potrzeba. [przypis autorski]

zasilenie — tu: wzmocnienie. [przypis edytorski]

za skarbami i świętościami poszukiwać — dziś: poszukiwać skarbów i świętości. [przypis edytorski]

zaskoczyć — tu: przeciąć drogę. [przypis edytorski]

zaskoczym im (daw.) — przetniemy im drogę. [przypis edytorski]