Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 450 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18220 przypisów.
pro forma (łac.) — dla formy, na pokaz. [przypis redakcyjny]
pro forma (łac.) — dla formy, tymczasowo; wstępnie. [przypis edytorski]
proforma (z łac.: dla formy, prowizoryczny) — daw. klasa wstępna. [przypis edytorski]
proforma (z łac.) — najniższa klasa w dawnych szkołach (do drugiej połowy XVII wieku). [przypis redakcyjny]
pro foro interno et externo (łac.) — dosł: na rynek wewnętrzny i zewnętrzny; na potrzeby własne i na zewnątrz. [przypis edytorski]
pro foro interno (łac.) — na rynek wewnętrzny; na potrzeby własne. [przypis edytorski]
profos (daw.) — dowódca pachołków. [przypis redakcyjny]
profos (daw.) — dowódca żandarmerii wojskowej; aresztu wojskowego. [przypis edytorski]
profos — dowódca żandarmerii. [przypis edytorski]
profos — podoficer aresztu wojskowego. [przypis edytorski]
profos — podoficer pracujący w areszcie wojskowym. [przypis edytorski]
profos — podoficer z obsługi aresztu wojskowego. [przypis edytorski]
profos — żandarm. [przypis redakcyjny]
profos (z niem.) — pilnujący aresztów wojskowych; generał-profos oznacza głównego dozorcę aresztów. [przypis redakcyjny]
profos (z niem.) — podoficer żandarmerii. [przypis edytorski]
prof. Tadeusz Grabowski, który Słowackiego nazwał „zupełnym panteistą” — Grabowski, Filozofia Słowackiego, Kraków, 1910, Wydawnictwo Tow. Filozoficznego, nr 1. [przypis autorski]
Profundis exii — in profunda redibo — cum claustrum peccata expiaverit (łac.) — Z głębin wyszedłem i do głębin wrócę, gdy klasztor grzechy odkupi. [przypis autorski]
profunditates (łac.) — głębie. [przypis redakcyjny]
profuzja — nadmierna obfitość, rozrzutność. [przypis redakcyjny]
profuzja — obfitość. [przypis edytorski]
proga (daw.) — dziś popr. D. lp: progu. [przypis edytorski]
proga — dziś popr. forma D. lp: progu. [przypis edytorski]
prog — dziś popr. pisownia: próg. [przypis edytorski]
progenitura (daw.) — potomstwo. [przypis edytorski]
progenitura — potomstwo. [przypis edytorski]
progenitura — potomstwo, tu: pochodzenie. [przypis redakcyjny]
progenitura (z łac.) — potomstwo. [przypis edytorski]
progenitura (z łac.) — potomstwo. [przypis edytorski]
progi (przen.) — siedziba. [przypis redakcyjny]
pro gloria gentis (łac.) — w obronie sławy narodu. [przypis redakcyjny]
prognatyzm — nadmierne wysunięcie żuchwy lub szczęk; cecha występująca u przodków człowieka, w rozwoju ewolucyjnym zanikła, choć występuje u pewnego odsetka ludzi rasy czarnej. [przypis edytorski]
prognatyzm — znaczne wysunięcie do przodu żuchwy lub szczęk. [przypis edytorski]
prognostyk (daw.) — przepowiednia. [przypis redakcyjny]
prognostyk (daw.) — wróżba. [przypis edytorski]
Prognostyki Pantagruelskie — fr. Pantagrueline prognostication (1532), żartobliwa parodia astrologicznej wiedzy kalendarzowej, napisana przez Rabelais'go; prognostyki: przepowiednie. [przypis edytorski]
prognostykować (daw.) — przepowiadać. [przypis edytorski]
prognostykować (daw.) — przepowiadać. [przypis redakcyjny]
prognostyk — prognoza, znak czegoś. [przypis edytorski]
prognostyk — przepowiednia. [przypis edytorski]
prognostyk — zapowiedź; znak, omen. [przypis edytorski]
prognostyk — znak, zapowiedź; przepowiednia. [przypis edytorski]
programat (daw.) — program, plan. [przypis edytorski]
Programme de l'association progressive (fr.) — Program zrzeszenia postępowego. [przypis edytorski]
progrés des choses, déclin des âmes (fr.) — postęp rzeczy, upadek dusz. [przypis edytorski]
progrès (fr.) — postęp. [przypis edytorski]
Progrediaris! (łac.) — Postępuj! (Posuwaj się!). [przypis autorski]
progredi (łac.) — postępować naprzód. [przypis redakcyjny]
progredi (łac.) — posunąć się. [przypis redakcyjny]
progredi (łac.) — posuwać się. [przypis redakcyjny]
progres — postęp. [przypis edytorski]
progres — postęp. [przypis redakcyjny]
progułka (z ros.: прогулка) — spacer. [przypis edytorski]
Prohacice (niem. Prachatitz) — miasto w Czechavh, obecnie w kraju południowoczeskim. [przypis edytorski]
prohibicja — zakaz sprzedaży i produkcji alkoholu, w Stanach Zjednoczonych w latach 1920–1933 obowiązujący na terenie całego kraju. [przypis edytorski]
proh pudor (łac.) — o hańbo. [przypis edytorski]
proice lapidem (łac.) — niech rzuci kamieniem. [przypis redakcyjny]
pro i contra (łac.) — za i przeciw. [przypis edytorski]
pro i contra (łac.) — za i przeciw. [przypis edytorski]
Proiecisti sermonem Dei, proiecit te Dominus (łac.) — Odrzuciłeś słowo Pana, odrzucił cię Pan. [przypis edytorski]
Proinde (…) fugienda — Lucretius, De rerum natura, IV, 500. [przypis tłumacza]
pro infame (łac.) — za infamisa. [przypis edytorski]
pro informatione (łac.) — dla informacji. [przypis edytorski]
pro innocentia (łac.) — za niewinnością. [przypis redakcyjny]
projdyświt (ukr. ) — włóczęga. [przypis edytorski]
projekta (daw.) — dziś M.lm: projekty. [przypis edytorski]
projekta — dawna lm od rzeczownika projekt, dziś: projekty. [przypis edytorski]
projekta — dziś popr. forma lm: projekty. [przypis edytorski]
Projekt Dysydentów — w latach 1764–1768. [przypis redakcyjny]
Projektmachers — Pläneschmieds. [przypis edytorski]
projekt — odpis. [przypis redakcyjny]
projekt — tu: odpis. [przypis redakcyjny]
projekt Ugandy — koncepcja rozwoju osadnictwa żydowskiego i stworzenia żydowskiego państwa na terenie angielskiej kolonii w Ugandzie; rozważana przez syjonistów w 1903 w odpowiedzi na propozycję brytyjskiego sekretarza stanu do spraw kolonii, w 1905 odrzucona. [przypis edytorski]
projekt zastosowań pojęcia alienacji w badaniach literackich przedstawiony przez Andrzeja Wernera — A. Werner, O pojęciu alienacji badaniach literackich, „Pamiętnik Literacki”, LVII, 1966, z. 2. [przypis autorski]
Projtos — wypędzony z miasta Argos przez swojego brata, odzyskał tron dzięki pomocy króla Jobatesa. [przypis edytorski]
Prokesz, właśc. Władysław Prokesch (1863–1923) — krakowski dziennikarz, krytyk literacki i tłumacz; ukończył wydział prawa UJ, związany od 1886 r. z czasopismem redakcji „Nowa Reforma”, współpracował z licznymi periodykami. [przypis edytorski]
proklamacji (z łac.) — zapowiedzi, ogłaszania, obwołania. [przypis redakcyjny]
proklatyj (ros.) — przeklęty. [przypis edytorski]
proklaty (z ukr.) — przeklęty. [przypis edytorski]
Prokles z Halisarny i Teutranii, potomek Damarata — por. ks. II 1 i 2. [przypis tłumacza]
Proklinaw kak didko (z ukr.) — Klął jak diabeł. [przypis edytorski]
Proklus — Perypatetyk z II stulecia, komentator Arystotelesa. [przypis tłumacza]
Prokne — jaskółka. [przypis tłumacza]
Prokne (mit. gr.) — siostra Filomeli, pomogła jej pomścić gwałt, dokonany przez jej męża. By uniknąć gniewu bogów, obie siostry zostały zamienione w ptaki. [przypis edytorski]
Prokonez — największa wyspa w Propontis (dzisiaj morze Marmara), kolonia Miletu, słynna z łomów marmuru. [przypis tłumacza]
prokonsul — w starożytnym Rzymie tytuł nadawany od I w. p.n.e. konsulom po zakończeniu kadencji, równoznaczny z objęciem funkcji zarządu przydzielonej prowincji, z szerokimi uprawnieniami administracyjnymi, wojskowymi i sądowniczymi. [przypis edytorski]
prokonsul (z łac. proconsul) — w starożytnym Rzymie tytuł nadawany od I w. p. n. e. konsulom po zakończeniu kadencji, równoznaczny z objęciem funkcji zarządu przydzielonej prowincji. Prokonsulowie w swoich prowincjach posiadali szerokie uprawnienia administracyjne, wojskowe i sądownicze. [przypis edytorski]
Prokop — głośna współczesna kawiarnia literacka. [przypis tłumacza]
Prokopiusz z Cezarei a. Prokop z Cezarei (ok. 490–ok. 561 r.) — najsłynniejszy historyk bizantyński, autor Historii wojen oraz Historii sekretnej. [przypis edytorski]
Prokop, Jan (ur. 1931) — poeta, prozaik, tłumacz i eseista. [przypis edytorski]
prokrastynować (z łac.) — odkładać do jutra. [przypis redakcyjny]
Prokris (mit. gr.) — córka króla Aten Erechtheusa, żona Kefalosa, uciekła na Kretę do Minosa, gdy mąż wykrył, że go zdradziła. Po powrocie pogodziła się z Kefalosem, jednak śledząc go została przez niego przez pomyłkę śmiertelnie zraniona. [przypis edytorski]
Prokris — wg poematu Owidiusza żona Kefalosa, który podstępem nakłonił ją do zdrady. [przypis edytorski]
Prokrit — żona Cefalusa, przez zazdrość naraziła się na przypadkową śmierć z ręki męża. [przypis edytorski]
Prokrusta łoże (mit. gr.) — o sytuacji, w której coś jest gwałtem naginane, dostosowywane do sztywnego schematu; nawiązanie do tortur, jakie stosował zbój Prokrustes, który pojmane ofiary kładł na żelaznym łożu i na siłę dopasowywał do jego długości, obcinając im nogi lub rozciągając ciało. [przypis edytorski]
Prokrusta łoże (mit. gr.) — o sytuacji, w której coś jest gwałtem naginane, dostosowywane do sztywnego schematu; nawiązanie do tortur, jakie stosował zbój Prokrustes, który pojmane ofiary kładł na żelaznym łożu i na siłę dopasowywał do jego długości, obcinając im nogi lub rozciągając ciało. [przypis edytorski]
Prokrustes a. Damastes (mit. gr.) — zbój z Attyki, który pojmane ofiary kładł na żelaznym łożu i na siłę dopasowywał do jego długości, obcinając im nogi lub rozciągając ciało. [przypis edytorski]
prokrustowe łoże (mit. gr.) — o sytuacji, w której coś jest gwałtem naginane, dostosowywane do sztywnego schematu; nawiązanie do tortur, jakie stosował zbój Prokrust (także: Damastes, Polypemon), syn Posejdona, który zwykł „dopasowywać” napadniętych podróżnych do rozmiarów swojego łoża, przycinając stosownie ich ciała. [przypis edytorski]
Proktofantazy — z gr.: ten, który fantazjuje przez odbytnicę. Goethe wykpiwa tu berlińskiego literata Fryderyka Nicolai, autora parodii Wertera, podkreślającego nierealność świata duchów i swego osobistego przeciwnika. [przypis edytorski]
proktor — nadzorca; osoba odpowiedzialna za dyscyplinę, nadzorująca przebieg egzaminu itp. [przypis edytorski]
prokuracja (daw.; z łac.) — zastępstwo; pełnomocnictwo; przez prokurację: za pośrednictwem pełnomocnika. [przypis edytorski]