Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 452 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8333 przypisów.
Klomser Hotel — funkcjonował w dawnym arystokratycznym budynku Palais Batthyány, w centrum Wiednia. [przypis edytorski]
Klondike — kanadyjska rzeka w Jukonie, jeden z głównych ośrodków amerykańskiej gorączki złota. [przypis edytorski]
kloniotis (sl.) — lenktis. [przypis edytorski]
Klonowic a. Klonowicz, Sebastian Fabian (1545–1602) — polski poeta renesansowy, mieszczanin; tworzył po łacinie oraz po polsku; autor m.in. opisu handlu wiślanego pt. Flis, to jest spuszczanie statków Wisłą i inszymi rzekami do niej przypadającymi (1595). [przypis edytorski]
Klonowic, Sebastian Fabian (ok. 1545–1602) — polski poeta, kompozytor, wykładowca w Akademii Zamojskiej. [przypis edytorski]
Klopstock, Friedrich Gottlieb (1724–1803) — poeta niem.; autor Mesjady (oryg. Der Messias; 1748), eposu pisanego heksametrem opowiadającego o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa. [przypis edytorski]
Klopstock, Friedrich Gottlieb (1724–1803) — poeta niemiecki, autor pisanego heksametrem eposu Mesjada (Der Messias, 1748), opowiadającego o śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa Chrystusa. [przypis edytorski]
Klorynda — bohaterka poematu Torquata Tassa Jerozolima wyzwolona, dzielna wojowniczka muzułmańska, córka króla etiopskiego Synapa. [przypis edytorski]
Klorynda — bohaterka poematu Torquata Tassa Jerozolima wyzwolona, dzielna wojowniczka muzułmańska, nazywana tu amazonką ze względu na wojowniczość. [przypis edytorski]
Kloryndy samej postrzeżono (starop.) — spostrzeżono samą Kloryndę. [przypis edytorski]
Kloryndzinę zbroję (starop. forma) — zbroję Kloryndy. [przypis edytorski]
Kloryndzinego — należącego do Kloryndy. [przypis edytorski]
Kloryndzine (starop. forma) — D., forma dzierżawcza: należący do Kloryndy. [przypis edytorski]
Kloryndzin (starop. forma) — należący do Kloryndy. [przypis edytorski]
Kloryndzin znak (starop. forma) — znak Kloryndy. [przypis edytorski]
kloštorius — vienuolynas. [przypis edytorski]
Kloto (mit. gr.) — jedna z trzech Mojr, przędąca nić ludzkiego żywota. [przypis edytorski]
klozet — tu fonet. ang. closed: gabinet, schowek, kabina. [przypis edytorski]
KL Stutthof, Konzentrazionslager Stutthof — niemiecki obóz koncentracyjny, powstał we wrześniu 1939 roku w miejscowości Sztutowo niedaleko Gdańska, z czasem przybrał częściowo charakter obozu zagłady, działały w nim komora gazowa i krematorium. Przez obóz do 9 maja 1945 roku przewinęło się ok. 110 tysięcy więźniów, z których życie straciło 65 tysięcy. [przypis edytorski]
kluba (daw.) — dyby, okowy. [przypis edytorski]
kluba (daw.) — narzędzie tortur. [przypis edytorski]
kluba — dawne narzędzie tortur; brać kogo w kluby: dyscyplinować. [przypis edytorski]
kluba — właśc. klóba a. kłóba: dyscyplina, ryzy, porządek. [przypis edytorski]
klubowy — tu: partyjny; zapewne nawiązanie do republikańskich klubów politycznych we Francji. [przypis edytorski]
Klub Pickwicka — powieść Karola Dickensa. [przypis edytorski]
klub „Reforma” — londyński klub dżentelmenów zał. w 1836 r., zrzeszający osoby o liberalnych poglądach politycznych. [przypis edytorski]
kluby (daw.) — dyby, imadło, daw. narzędzie tortur; przen.: porządek, ryzy, ograniczenia. [przypis edytorski]
kluby (daw.) — dyby, imadło, daw. narzędzie tortur; przen.: porządek, ryzy. [przypis edytorski]
kluby (daw.) — kajdany, dyby. [przypis edytorski]
kluby (daw.) — kajdany, dyby; wziąć w kluby — wziąć w ryzy, zmusić do posłuszeństwa. [przypis edytorski]
kluby — daw. narzędzie tortur, tu: posłuszeństwo. [przypis edytorski]
kluby — dyby, imadło; daw. narzędzie tortur. [przypis edytorski]
kluby — dyby, imadło; daw. narzędzie tortur; wziąć w kluby: zdyscyplinować, skłonić do posłuszeństwa. [przypis edytorski]
kluby — dyby, imadło; daw. narzędzie tortur; wziąć w kluby: zdyscyplinować, skłonić do posłuszeństwa. [przypis edytorski]
kluć — pika, dzida. [przypis edytorski]
Kluck, Alexander von (1846–1934) — pruski i niemiecki generał pułkownik, dowódca wojsk niemieckich podczas I wojny światowej. Zdobywca Brukseli w 1914. [przypis edytorski]
klucz (daw.) — większy majątek ziemski, złożony z kilku wsi lub folwarków. [przypis edytorski]
klucz do zamku — dziś popr. forma: klucz do zamka. [przypis edytorski]
klucz — duży majątek ziemski. [przypis edytorski]
kluczka (gw.) — tu: laska z wygiętym końcem, którą sołtys zwołuje mieszkańców, obsyłając ją po całej wsi. [przypis edytorski]
kluczka — pętla ze sznura. [przypis edytorski]
Kluczki — szczytowe wzniesienie na grzbiecie Turbacza. [przypis edytorski]
klucznica — dawniej ochmistrzyni zarządzająca gospodarstwem domowym. [przypis edytorski]
klucznica — gospodyni zarządzająca gospodarstwem domowym i posiadająca klucze do wszystkich pomieszczeń. [przypis edytorski]
klucznica — kobieta mająca pod swoim zarządem klucze gospodarstwa domowego w majątku ziemskim; ochmistrzyni. [przypis edytorski]
klucznica — kobieta zarządzająca kluczami do majątku ziemskiego, mająca pod swoim zarządem klucze do czegoś. [przypis edytorski]
klucznica — ochmistrzyni zarządzająca dworskim gospodarstwem domowym. [przypis edytorski]
klucznik (daw.) — osoba zarządzająca kluczami do majątku ziemskiego, mająca pod swoim zarządem klucze do czegoś. [przypis edytorski]
Klucz Salomona — księga magiczna, której autorstwo przypisywano biblijnemu królowi Salomonowi, znanemu z wielkiej mądrości; rozróżnia się powstały w średniowieczu Większy Klucz Salomona, zawierający przepisy wykonywania magicznych rytuałów, oraz pochodzący z XVII w. Mniejszy Klucz Salomona (Lemegeton), zawierający opis duchów, aniołów i demonów oraz sposobów ich przywoływania. [przypis edytorski]
Klucz Salomona — łac. Clavicula Salomonis — księga magiczna przypisywana biblijnemu królowi Salomonowi, który w średniowieczu uważany był za czarownika. [przypis edytorski]
klucz sklepieniowy (archit.) — zwornik, element wiążący sklepienie. [przypis edytorski]
klucz — tu daw: majątek ziemski, obszar (kilka czy kilkadziesiąt wsi lub folwarków) należący do jednego właściciela albo dzierżawcy. [przypis edytorski]
klucz (…) utrzymać na kółku — tj. zachować dostęp do pomieszczenia (w tym przypadku skarbca) i możność dysponowania jego zawartością. [przypis edytorski]
klucz wiolinowy, skrzypcowy (muz.) — znak na początku pięciolinii oznaczający, że dźwięk G notowany jest na drugiej linii od dołu. [przypis edytorski]
klucz żurawi — układ ptaków podczas lotu, przybierający kształt litery V. [przypis edytorski]
kluger Bub — niem. mądry chłopak. [przypis edytorski]
Kluk, Jan Krzysztof (1739–1796) — polski przyrodnik, rysownik i ksiądz katolicki, kanonik kruszwicki, brzeski i inflancki. [przypis edytorski]
klukšnis — gurkšnis. [przypis edytorski]
klumpis — kurpė su mediniais padais. [przypis edytorski]
kluonas — trobesys javams krauti. [przypis edytorski]
kluonius — kluonio prievaizda, kluonininkas. [przypis edytorski]
Klupffell — popr. Klüpfel, Emanuel Christoph (1712–1776), teolog niemiecki. [przypis edytorski]
klupsti — atsiklaupę, ant kelių. [przypis edytorski]
klusków — dziś popr.: klusek. [przypis edytorski]
klusków — dziś popr. klusek. [przypis edytorski]
kluza — okrągły otwór w burcie statku, przez który przechodzi łańcuch kotwiczny. [przypis edytorski]
Kluzjum — miasto w Etrurii; dziś: Chiusi. [przypis edytorski]
Klyde — ang. Clyde. [przypis edytorski]
Klytajmestra (mit. gr.) — żona i zabójczyni Agamemnona. [przypis edytorski]
k matce (starop.) — ku matce, do matki. [przypis edytorski]
k mej rzeczy (starop.) — tu: do mej mowy, mojej mowie (tj. „temu, co mam rzec”). [przypis edytorski]
kmet — kmieć; samodzielny gospodarz. [przypis edytorski]
Kmicic, Andrzej — chorąży orszański, główny bohater powieści historycznej Potop autorstwa Henryka Sienkiewicza. W utworze przeszedł wewnętrzną przemianę: zmienił nazwisko na Babinicz, ze szlachcica-awanturnika stał się honorowym rycerzem, obrońcą prawowitego króla i wiary katolickiej. Jedną z pierwszych zasług Kmicica było wysadzenie kolubryny, tj. wielkiej armaty, z której wojska szwedzkie bombardowały Jasną Górę podczas oblężenia. [przypis edytorski]
Kmicic, Andrzej — postać fikcyjna, bohater powieści Henryka Sienkiewicza (1846–1916) pt. Potop. [przypis edytorski]
kmieć — chłop, mieszkaniec wsi, gospodarz. [przypis edytorski]
kmieć — chłop z własnym gospodarstwem, opłacający czynsz. [przypis edytorski]
kmieć (daw.) — chłop, gospodarz wiejski, rolnik. [przypis edytorski]
kmieć (daw.) — chłop; kmieci a. kmiecy: chłopski. [przypis edytorski]
kmieć (daw.) — chłop, zamożny gospodarz. [przypis edytorski]
kmiećmi — dziś popr. forma N.lm: kmieciami; kmieć: chłop, członek ludności wiejskiej. [przypis edytorski]
kmieć — wieśniak, chłop. [przypis edytorski]
kmieć — w średniowieczu zamożny chłop, który posiadał własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
kmieć — zamożny chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
kmieć — zamożny chłop posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
kmieć — zamożny gospodarz wiejski, chłop. [przypis edytorski]
kmiecich — dziś popr.: kmiecych. [przypis edytorski]
kmieciów — dziś popr. forma D.lm: kmieci. [przypis edytorski]
kmieciówna — chłopska córka; kmieć: chłop. [przypis edytorski]
kmiecy — chłopski (od: kmieć, używanego w mowie potocznej). [przypis edytorski]
kmiecy — chłopski; przym. od wyrazu: kmieć. [przypis edytorski]
kmiecy — chłopski. [przypis edytorski]
k'miejscu (daw.) — ku miejscu, do miejsca. [przypis edytorski]
k'miescu (daw.) — do miejsca; tu: do posady. [przypis edytorski]
kmiotaszek — zdrobn. od: kmiot, kmiotek; chłop, przedstawiciel ludu. [przypis edytorski]
kmiotek (lekcew.) — człowiek niewykształcony, zwykle ze wsi. [przypis edytorski]
Kmita, Filon (1530–1587) — starosta orszański, dowódca wojskowy. [przypis edytorski]
kmoszki — kumoszki. [przypis edytorski]
kmotr a. kumoter, a. kum (daw.) — ktoś bliski; powinowaty. [przypis edytorski]
kmotr a. kumoter (daw.) — kum, ojciec chrzestny; później również bardziej ogólnie jako poufałe określenie grzecznościowe. [przypis edytorski]
kmotr (daw.) — tu: kum, przyjaciel, kumpel. [przypis edytorski]
