Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | chiński | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 11143 przypisów.

karbunkuł (daw.) — kamień szlachetny: rubin a. granat. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — kamień szlachetny, rubin lub granat. [przypis edytorski]

karbunkuł — dawne określenie ciemnoczerwonego kamienia szlachetnego, np. rubinu, a. półszlachetnego granatu. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — rubin a. granat. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — rubin. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — szlachetny kamień koloru czerwonego. [przypis edytorski]

karbunkuł (daw.) — tu: kamień szlachetny; rubin a. granat. [przypis edytorski]

karbunkuł — kamień szlachetny czerwonej barwy; dawna nazwa rubinu. [przypis edytorski]

karbunkuł (w oryginale niem. Karfunkel: karbunkuł) — daw. określenie ciemnoczerwonego kamienia szlachetnego, np. rubinu (a. półszlachetnego granatu). [przypis edytorski]

karbunkuł (z łac. carbunculus) — wrzód, czyrak. [przypis edytorski]

karbunkuł (z łac., med.) — czyrak gromadny, skupisko czyraków umiejscowionych blisko siebie, łączących się w jedną zmianę zapalną. [przypis edytorski]

karbunkuł (z łac., med.) — czyrak gromadny, zapalenie kilku lub kilkudziesięciu pobliskich torebek włosowych z dużym naciekiem ropnym, spowodowane zakażeniem gronkowcowym. [przypis edytorski]

karburator — nazwa ta, jaką inżynier Marek dał swemu atomowemu kotłowi, jest zupełnie nieprawidłowa. Jest to jeden z pożałowania godnych następstw tego, że technicy nie uczą się łaciny. Lepszą nazwą byłby komburator, atomkettle, carbowatt, disgregator, motor M. Bondymover, Hylergon, Molekularstoffzersetzungskraftrad, E. W. i inne podobne nazwy, które były później proponowane. Przyjęła się, oczywiście, nazwa najmniej właściwa. [przypis autorski]

karby — ryzy; dyscyplina. [przypis edytorski]

karby — więzy; tu raczej: tory, zwykły sposób postępowania. [przypis edytorski]

karčių — vėzdas, lazda. [przypis edytorski]

karčius — kai kurių gyvulių ilgi plaukai ant sprando. [przypis edytorski]

karceres (daw., z łac.) — dziś karcer; miejsce karnego zamknięcia, uwięzienia. [przypis edytorski]

karcer — miejsce karnego zamknięcia, uwięzienia. [przypis edytorski]

Karcher, Guido (1844–1905) — niemiecki oficer marynarki wojennej; w 1884 jako dowódca okrętu „Bismarck” brał udział w militarnym ujarzmieniu Kamerunu. [przypis edytorski]

karc — karcer; tu: cela w areszcie. [przypis edytorski]

Karczówka, Kadzielnia — góry w pobliżu Kielc. [przypis redakcyjny]

karczochy — delikatna jarzyna, podawana jako potrawa luksusowa. [przypis redakcyjny]

karcz — pień pozostały po ścięciu (tj. wykarczowaniu) drzewa. [przypis edytorski]

karcz — pniak; nadziemna część pnia pozostała po ścięciu drzewa. [przypis edytorski]

karczunek (daw.) — karczowanie; usuwanie drzew, krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]

karczunek — karczowanie; usuwanie drzew a. krzewów wraz z korzeniami. [przypis edytorski]

kardemon — dziś: kardamon. [przypis edytorski]

Kardia — kolonia Miletu, w przymierzu z Filipem; Demostenes zalicza ją do attyckich posiadłości, gdyż leżała na terytorium attyckim i jeszcze Miltiades dla ochrony Kardii przed Trakami zamknął Chersonez od północy murem. [przypis tłumacza]

Kardinal Bonzy — Pierre Bonzi (1631–1703), u.a. Erzbischof von Narbonne, dann Kardinal, dann als Botschafter Ludwigs XIV. in Venedig, Polen, Spanien. [przypis edytorski]

Kardona — miasto w Katalonii w Hiszpanii. [przypis redakcyjny]

Kardowski — Szlachty tego nazwiska nie zna Niesiecki (Herbarz polski). Być może jest to mylnie zapisane nazwisko Kargowski; Kargowscy herbu Ostoja, szlachta w woj. sieradzkim. [przypis redakcyjny]

Karduchowie — być może przodkowie Kurdów. [przypis tłumacza]

kardy a. grępla — (z niem. Karden) urządzenie do rozczesywania i czyszczenia bawełny. [przypis edytorski]

Kardykan — w oryginale ang.: Cardican, zapewne zamek Cardigan, który wg Chrétiena de Troyes (XII w.) był jednym z dworów króla Artura; nazwę tę nosi miasto w zachodniej Walii, z zamkiem zbudowanym w XI w. po inwazji normańskiej. [przypis edytorski]

kardynał Aquaviva — z neapolitańskiego rodu magnackiego. [przypis tłumacza]

kardynał (biol.) — rodzina niewielkich, mieszkających w lasach ptaków; pióra występującego na wschodzie Ameryki Płn. kardynała szkarłatnego mają barwę intensywnie czerwoną, zbliżoną do koloru szat i nakryć głowy kardynałów Kościoła katolickiego. [przypis edytorski]

kardynał della Vella — w oryginale: de la Valle; prawdopodobnie Andrea della Valle (1463–1534), biskup i kardynał włoski. [przypis edytorski]

Kardynał — Kardynał Richelieu [właśc. Armand-Jean du Plessis de Richelieu (1585–1642); przyp. red. WL], twórca Akademii Francuskiej i odnowiciel Sorbony. [przypis tłumacza]

Kardynał Pietro Bembo (1470–1547) — jeden z największych pisarzy i erudytów włoskich XVI wieku, autor dialogu Asolani, poezji lirycznych, prac językoznawczych i listów. [przypis tłumacza]

Kardynał Richelieu przestrzega w swoim Testamencie politycznym, iż, gdyby się znalazł wśród ludu jakiś nieszczęsny uczciwy człowiek, król nie powinien się nim posłużyć — „Nie trzeba, powiada, posługiwać się ludźmi niskiego pochodzenia; są nadto surowi i zbyt wielcy skrupulaci”. [przypis autorski]

kardynał San-Felice S.B., właśc. Sanfelice d'Acquavilla, Guglielmo (1834–1897) — włoski kardynał, arcybiskup Neapolu; członek Zakonu Świętego Benedykta (łac. Ordo Sancti Benedicti), oznaczanego skrótem OSB. [przypis edytorski]

kardynały (starop. forma) — N.lm; dziś (z) kardynałami. [przypis edytorski]

kardynał z Mantuej — Herkules Gonzaga, syn ostatniego margrabiego mantuańskiego, Franciszka Gonzagi, i Izabelli d'Este. [przypis redakcyjny]

kardynał z Ostii — biskupi piastujący ten urząd byli szczególnie wyróżnieni w hierarchii i to oni udzielali sakry biskupiej nowemu papieżowi; cesarz Fryderyk Barbarossa dwukrotnie przez swój wpływ na dostojników kościelnych doprowadził do wyświęcenia antypapieża (Wiktora IV i Paschalisa III). [przypis edytorski]

kardynalski kapelusz dla arcybiskupa z Rouen — arcybiskup Rouen, Georges d'Amboise (1460–1510) został gł. ministrem Ludwika XII i w 1498 otrzymał godność kardynalską. [przypis edytorski]

Karecki, Wojciech (1744–1841) — postać autentyczna. [przypis edytorski]

ka (reg.) — gdzie. [przypis edytorski]

kare, kasztany, gniade — określenia maści (barwy sierści) koni; kary: czarny; kasztan: rudobrązowy; gniady: jasnobrązowy z czarną grzywą i ogonem. [przypis edytorski]

Kareńskie góry — góry w płn. Afryce. [przypis redakcyjny]

Karena — góry w północnej Afryce. [przypis redakcyjny]

kares (daw.) — czuły gest lub słowo. [przypis edytorski]

karesować (daw., z fr.) — głaskać, pieścić. [przypis edytorski]

kares — pieszczota, czułość. [przypis edytorski]

kares — przymilanie się. [przypis edytorski]

karesy — pieszczoty, czułości. [przypis edytorski]

kares (z fr. caresse) — pieszczota. [przypis edytorski]

kareta — tu: karetka więzienna, pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]

karetę ciągnąć z szkapą w cugu — Wedle Diodora (I, 59) i Pliniusza (XXXIII, 52) król egipski Sezostris, ilekroć miał jechać do miasta albo do świątyni, kazał wyprzęgać konie z kwadrygi, a zamiast nich wprzęgać po czterech królów lub innych władców. [przypis redakcyjny]

karetka — kryty pojazd konny, zwykle specjalnego przeznaczenia, np. karetka pocztowa lub więzienna. [przypis edytorski]

karetka pocztowa a. kareta pocztowa (daw.) — kryty pojazd konny, który oprócz korespondencji i paczek przewoził pasażerów. [przypis edytorski]

karetka pocztowa — kryty pojazd konny, który oprócz korespondencji i paczek przewoził pasażerów. [przypis edytorski]

karetka — tu: karetka więzienna, pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]

karetka więzienna — pojazd przeznaczony do przewozu aresztowanych i więźniów. [przypis edytorski]

karfologia — febryczne drżenie rąk u umierających, jak gdyby chcieli zgarnąć niewidoczne przedmioty rozsypane na łóżku. [przypis tłumacza]

Karia jest krainą dla jazdy niedostępną — Karia jest krainą górzystą; poprzedni wodzowie otrzymali od eforów rozkaz, by ją atakować, o czym Tissafernes musiał wiedzieć. Nie były też dla niego tajemnicą rozkazy Agesilaosa, by miasta między Efezem a Karią zaopatrzyły targi w żywność i by Eolowie (północne części wybrzeża zachodniego) i Jonowie (na południe od Eolów) posyłali swe kontyngenty do Efezu. [przypis tłumacza]

Karia — kraina hist. w płd.-zach. Azji Mniejszej, nad M. Egejskim, zamieszkana przez Karów, na wybrzeżu skolonizowana przez Greków, w 545 p.n.e. podbita przez Persów. [przypis edytorski]

Karia — południowo-zachodni brzeg Azji Mniejszej. [przypis tłumacza]

kariatyda — o kobiecie atletycznie zbudowanej. [przypis edytorski]

kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie belkowanie, balkon itp. [przypis edytorski]

kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej dźwigającej na głowie np. balkon. [przypis edytorski]

kariatyda — podpora architektoniczna w kształcie postaci kobiecej. [przypis edytorski]

kariatyda — rzeźba stojącej kobiety, dźwigającej na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniająca funkcję kolumny lub filaru; najbardziej znane są kariatydy portyku świątyni Erechtejon na ateńskim Akropolu. [przypis edytorski]

kariatyda — rzeźba stojącej kobiety, dźwigającej na głowie belkowanie budowli, gzyms lub balkon, spełniająca funkcję kolumny lub filaru; pochodzenie nazwy (gr. karyatides: dziewczyny z Karyai) objaśniano tym, że kobiety z miasteczka Karyai, ukaranego za popieranie Persów, musiały jako niewolnice wykonywać szczególnie ciężkie prace. [przypis edytorski]

kariatyda — rzeźbiona postać ludzka podtrzymująca sklepienie. [przypis edytorski]

kariatyda — w architekturze: wspornik w postaci rzeźby kobiety. [przypis edytorski]

karibu — gatunek rena. [przypis redakcyjny]

karika-papaja (…) zawiera tyle pepsyny — owoce melonowca właściwego (łac. Carica papaya), nazywane przeważnie papajami, zawierają faktycznie dużą ilość enzymu ułatwiającego trawienie, ale nie jest to pepsyna, będąca składnikiem ludzkiego soku żołądkowego, lecz podobna do niej papaina. [przypis edytorski]

kariogamia (biol.) — zlewanie się jąder komórek rozrodczych (u człowieka: komórki jajowej i plemnika) w jedno jądro zygoty. [przypis edytorski]

kariolka — lekki powóz dwukołowy. [przypis edytorski]

kariolka pocztowa — lekki, odkryty powóz jednokonny, służący do przewozu przesyłek pocztowych. [przypis edytorski]

kariolka — powóz. [przypis edytorski]

kariolka (wł. carriuola) — lekki powozik na dwu kołach. [przypis redakcyjny]