Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 158528 przypisów.
strzyga — upiór żywiący się ludzką krwią. [przypis edytorski]
strzyga — upiorzyca. [przypis redakcyjny]
strzyga — w wierzeniach ludowych upiór żywiący się ludzką krwią; posiadał zdolność zmieniania kształtów, często przybierał postać kobiecą. [przypis edytorski]
strzyga — zmiennokształtny upiór żywiący się ludzką krwią. [przypis edytorski]
strzykw (Hototuriae), również należących do tej wielkiej gromady [szkarłupni] — w obecnej systematyce szkarłupnie mają rangę typu, którego gromady stanowią m.in. rozgwiazdy, jeżowce, wężowidła i strzykwy. [przypis edytorski]
strzykwy — morskie zwierzęta z rodziny szkarłupni; najczęściej żyjące na dnie mórz, poławiane w celach konsumpcyjnych jako trepangi, stanowią ceniony przysmak kuchni azjatyckich. [przypis edytorski]
strzylo (gw.) — strzela. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — dziś: wytrzymać. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — tu: dotrzymać. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
strzymać (daw.) — tu: utrzymać. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — wystarczyć. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — wytrzymać; znieść. [przypis edytorski]
strzymać — dziś: wytrzymać. [przypis edytorski]
strzymać (starop.) — dotrzymać (słowa, obietnicy). [przypis edytorski]
strzymać (starop.) — dotrzymać (słowa); wytrzymać. [przypis edytorski]
strzymać — utrzymać, wytrzymać; tu: pomieścić. [przypis edytorski]
Strzyma cię (…) Jedlina i pas — utrzyma cię jedlina i przepaska (odwołanie do znanych z antyku sposobów popełniania samobójstwa przez kobiety). [przypis redakcyjny]
strzyżąc — dziś: strzygąc. [przypis edytorski]
strzyża — strzyżenie owiec. [przypis edytorski]
strzyżony na francuski aksamit — tu: z włosami wypadającymi wskutek choroby wenerycznej. [przypis edytorski]
strzyżyk (biol.) — mały ruchliwy ptak, pospolity w zaroślach. [przypis edytorski]
strzyżyk — mały ruchliwy ptak, pospolity w zaroślach. [przypis edytorski]
st. st. — starego stylu, tj. wg kalendarza juliańskiego, obowiązującego w Rosji do roku 1918, kiedy dekretem Rady Komisarzy Ludowych wprowadzono kalendarz gregoriański. [przypis edytorski]
Stubenmädchen (niem.) — pokojówka. [przypis edytorski]
Stubenring — historyczna ulica w centrum Wiednia. [przypis edytorski]
stubramne — o stu bramach. [przypis edytorski]
stubramne Teb — używane przez Homera określenie starożytnego miasta Teby w Egipcie, odróżniające je od Teb w Grecji, które otaczał mur o siedmiu bramach. [przypis edytorski]
stubramne Teby — wielkie miasto starożytnego Górnego Egiptu, przez pewien czas stanowiące stolicę państwa egipskiego; określenie „stubramne Teby” pochodzi od Homera i odróżnia Teby egipskie od Teb greckich, głównego miasta Beocji, nazywanego „siedmiobramnymi Tebami”. [przypis edytorski]
stucznie a. sztucznie (starop.) — kunsztownie. [przypis edytorski]
stud-book — księga w której się zapisują imiona koni wygrywających na wyścigach (stud znaczy stadnina, book książka). [przypis tłumacza]
Studebaker — dawna marka samochodów amerykańskich, tu: Studebaker US-6, wojskowy samochód ciężarowo-terenowy, produkowany 1941–45, dostarczany sojusznikom Stanów Zjednoczonych, gł. ZSRR. [przypis edytorski]
Studencik — młody góral, który bywał we dworze u Tetmajerów. [przypis redakcyjny]
studere (łac.) — starać się. [przypis redakcyjny]
studia etnograficzne — zainteresowania Szumana zbliżają się raczej do antropologii. [przypis redakcyjny]
studiosissimus eoque bellandi ignarus, in bellis tamen infaustis vilam multiformi consumpsit fortuna (łac.) — jako wielce dbały o pokój i przez to nieznając się na rzemiośle wojennym, wśród wojen przecież nieszczęśliwych przepędził życie z nader zmiennym szczęściem. [przypis redakcyjny]
studiosus (łac.), lm. studiosi — uczeń. [przypis edytorski]
studiosus (łac.) — student. [przypis edytorski]
studiowanie kanonów — krytyczne badanie autentyczności poszczególnych ksiąg Pisma Św., czyli ksiąg kanonicznych. [przypis redakcyjny]
studium Chmielowskiego — Autorki polskie XIX wieku. [przypis redakcyjny]
Studium [dotyczące przewodnictwa powietrza i innych gazów poddanych wpływowi promieni Becquerela] ogłoszone przez p. Rutherforda — [por.] Rutherford, „Philosophical Magazine”, styczeń 1899. [przypis autorski]
studium humanitatis (łac.) — studia humanistyczne, wprowadzone w renesansie, koncentrujące się na wykształceniu w językach klasycznych oraz na literaturze antycznej z dodatkiem historii i filozofii. [przypis edytorski]
studium (łac.) — staranie. [przypis redakcyjny]
studium Oli Hanssona o Edgarze Poe — w „Życiu” krak. z 1899 r. nr, 1–4. [przypis edytorski]
studium o Poem — Ola Hansson, Edgar Poe, „Życie” 1898, nr 50, 1899, nr 1–4, przedruk w tomie Jasnowidze i wróżbici, Warszawa 1905, s. 7–58. [przypis autorski]
studium o Żeromskim — studium O Stefanie Żeromskim wydał Brzozowski w r. 1904 w osobnej książce jako przedruk z warszawskiego „Głosu”. (Warszawa. 1905. Nakład G. Centnerszwera i Sp.). [red. WL]. [przypis redakcyjny]
studium średnie — tu: szkoła średnia. [przypis edytorski]
studium — tu: badanie, studiowanie. [przypis edytorski]
studium — tu: studiów, nauki. [przypis edytorski]
Studnia była w dawnych czasach ulubionym punktem zbornym dla całej wsi, czy osady. W Biblii spotykamy często sceny odgrywające się u studni. Tu gromadzą się patriarchowie na naradę, tu Eliezer stara się pozyskać Rebekę za żonę dla Izaaka, tu Jakub spotyka się z Rachelą. Przy studni wreszcie Jezus rozmawia z Samarytanką. W literaturze niemieckiej mamy dwie sławne sceny „u studni” w Hermanie i Dorocie i w I części Fausta. [przypis redakcyjny]
studnia zwana Okrąglakiem — właściwie szczątki fundamentów świątyni Opatrzności założonych 3 maja 1792 r. Świątynia ta nie została zbudowana; miejsce to było jednak terenem spotkań młodzieży patriotycznej w rocznice uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Fundamenty i tablica pamiątkowa zachowały się do dziś w Ogrodzie Botanicznym. [przypis redakcyjny]
Studnicki-Gizbert, Władysław (1867–1953) — polityk i publicysta; od czasów I wojny był zwolennikiem orientacji proniemieckiej; współpracował z generał-gubernatorem Hansem von Beselerem przy opracowaniu aktu 5 listopada, zawierającego gwarancję utworzenia państwa polskiego; 21 lipca 1916 założył Klub Państwowców Polskich; w czasie II wojny światowej postulował (za pomocą memoriałów) utworzenie armii polskiej współdziałającej z niem. Wermachtem przeciw ZSRR; protestował także przeciw hitlerowskiemu terrorowi; mimo dwukrotnego uwięzienia przez Gestapo pozostał na stanowisku konieczności polsko-niemieckiej współpracy politycznej i wojskowej, próbując przekonać do niej obie strony. [przypis edytorski]
studnie artezyjskie — studnie stosowane już w starożytności; dostarczają wody z głębokich warstw ziemi. W Europie wiercono je po raz pierwszy w XII w. w Artois we Francji, stąd nazwa. [przypis redakcyjny]
stu dwudziestu i więcej stopni Fahrenheita — ok. 50° Celsjusza. [przypis edytorski]
Studzianna — wieś w województwie kieleckim. [przypis redakcyjny]
studzienny żuraw — rodzaj prostej dźwigni umożliwiającej wyciąganie wody wiadrem ze studni. [przypis edytorski]
Stürgkh, Karl (1859–1916) — austriacki polityk prawicowy, minister oświaty (1908–1911), od 1911 premier; przeciwnik powszechnego prawa wyborczego, rzecznik przystąpienia Austrii do I wojny światowej. [przypis edytorski]
stugłów — hekatomba, ofiara ze stu wołów. [przypis edytorski]
stugłów — hekatomba, uroczysta ofiara ze stu wołów. [przypis edytorski]
stugłowy potwór — przesadnie opisany Cerber, trzygłowy pies, pilnujący bram podziemnej krainy zmarłych. [przypis edytorski]
stuguldenowy — gulden austriacki był oficjalnym środkiem płatniczym na terenie Austro-Węgier do czasu reformy walutowej z 1892 r., gdy w jego miejsce wprowadzono koronę austro-węgierską. [przypis edytorski]
stu i więcej stopni Fahrenheita — ok. 40° Celsjusza. [przypis edytorski]
Stukasy — Ju-87 „Stuka” (z niem. Sturmkampfflugzeug) — niemiecki bombowiec nurkujący produkowany w latach 1937–1944, używany z powodzeniem przez Luftwaffe wszystkich frontach II wojny światowej. Na ich kadłubach montowano syreny akustyczne, które po wprowadzeniu w lot nurkowy wydawały charakterystyczny ryk o przeraźliwej tonacji. Miało to na celu podkopanie morale bombardowanych żołnierzy wroga. [przypis edytorski]
stu kilkunastu stopni Fahrenheita — ok. 45–50° Celsjusza. [przypis edytorski]
stukułka (ros.) — rodzaj gry w karty. [przypis edytorski]
stuła — w liturgii rzymskokatolickiej: rodzaj szarfy zawieszanej na szyi przez kapłana. [przypis edytorski]
stuła — w liturgii rzymskokatolickiej: rodzaj szarfy zawieszanej na szyi przez kapłana. [przypis edytorski]
stułbia (biol.) — drobny (do 3 cm) parzydełkowiec zamieszkujący stawy i in. zbiorniki słodkowodne. [przypis edytorski]
stulta (łac.) — głupia. [przypis redakcyjny]
Stulte (…) optas — Ovidius, Tristia, III, 8, Ii [przypis tłumacza]
stulti (…) fertur — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 15. [przypis tłumacza]
Stultitiae (…) motus — Seneca, Epistulae morales ad Lucilium, 74. [przypis tłumacza]
stultitiam (łac.) — Św. Paweł, 1 Kor 1, 19. Quia in Dei sapientia non cognovit mundus, non cognovit mundus per sapientiam Deum, placuit Deo per stultitiam praedicationis salvos facere credentes. [przypis tłumacza]
stultum (łac.) — głupie. [przypis redakcyjny]
stultus (łac.) — głupi. [przypis redakcyjny]
stu ludzi nań zdobyć (się) nie mogą — dziś popr.: stu ludzi nie może się na nią zdobyć. [przypis edytorski]
stu lwów (daw. forma) — dziś: sto lwów. [przypis edytorski]
stu najwyższych dostojników państwa oprą się temu — dziś popr.: stu najwyższych dostojników państwa oprze się temu. [przypis edytorski]
stuoki — mający sto oczu. Tu mowa o ogonie pawia, tworzącym kształt wachlarza; pióro z pawiego ogona ozdobione jest kolorowym „okiem”. [przypis edytorski]
stuoki — nawiązanie do Argusa (w mitologii greckiej stuoki potwor, potrafiący obserwować wszystkie kierunki jednocześnie). [przypis edytorski]
stuokowy — dziśm popr.: stuoki. [przypis edytorski]
stupajka — brutalny a tępy niższy urzędnik lub wojskowy (wyraz nie znany słownikom rosyjskim, utworzony od ros. stupaj — odejdź). [przypis redakcyjny]
Stupaj! (ros.) — Idź! [przypis edytorski]
stupebant (łac.) — zdumiewali się. [przypis redakcyjny]
stupina — knot ze skręconych nitek bawełnianych, wymoczony w wodzie z saletrą i mączką prochową; rodzaj dawnego zapalnika. [przypis edytorski]
Stupnicki, Hipolit (1806–1878) — polski dziennikarz i wydawca. [przypis edytorski]
Stupor et mirabilia facta sunt in terra (łac.) — „Rzecz dziwna i sroga dzieje się w tej ziemi”. [przypis tłumacza]
stupor (łac.: odrętwienie, niewrażliwość) — osłupienie, stan ograniczenia funkcji poznawczych i psychicznych charakteryzujący się otępieniem, bezruchem i brakiem reakcji na bodźce zewnętrzne. [przypis edytorski]
stu posłańców wieczności powstało — Aniołowie, którzy dotąd niewidzialni strzegli wóz święty: teraz, gdy Beatrycze jako symbol teologii, czyli mądrości bożej, jest wezwana, podnoszą się z wozu i sypią na cześć jej kwiaty. [przypis redakcyjny]
stuprum (łac.) — zhańbienie, nierząd; tu: gwałt. [przypis edytorski]
sturbowany (daw.) — zmartwiony. [przypis edytorski]
sturbowany (daw.) — zmęczony. [przypis edytorski]
sturbowany — zmartwiony. [przypis edytorski]
sturbowany — znużony. [przypis redakcyjny]
sturczyć — przerobić na modłę turecką, udziwnić. [przypis edytorski]
sturczył się — tj. przyjął turecką wiarę; przeszedł na mahometanizm. [przypis edytorski]
Sturęcznegoś do nieba wezwała olbrzyma, Który imię u ludzi Ajgajona trzyma, W niebie zaś Bryjareja dają mu nazwisko. Silniejszy on od ojca — ojcem jego był Uranos (Niebo). [przypis edytorski]
stureńskowy — o nominale stu złotych reńskich; złoty reński (także: floren a. gulden): srebrna moneta Cesarstwa Austriackiego, a następnie Austro-Węgier, ważąca 12,34 grama (próba srebra 900), równowartość dwóch koron u schyłku XIX w. [przypis edytorski]
Stur, Jan właśc. Hersz Feingold (1895–1923) — poeta i krytyk literacki, związany z poznańskim pismem ekspresjonistów „Zdrój”. [przypis edytorski]
Sturmabteilung (SA) — oddziały szturmowe NSDAP, tzw. brunatne koszule. Do 1934 roku główne narzędzie terroru nazistów wobec przeciwników politycznych. [przypis edytorski]
Sturmabteilung (SA) — oddziały szturmowe NSDAP, tzw. brunatne koszule. Do 1934 roku główne narzędzie terroru nazistów wobec przeciwników politycznych. [przypis edytorski]
