Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | rosyjski | rzadki | środowiskowy | staropolskie | techniczny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6556 przypisów.
Tyfon — w mitologii greckiej najstraszliwszy z potworów, syn Gai i Tartaru. Łączony z egipskim Setem, bogiem burz, pustyń i obcych krajów, który po czasach Nowego Państwa i zawładnięciu Egiptem przez obce ludy w Trzecim Okresie Przejściowym i Okresie Późnym, został zdemonizowany i uznany za boga zła i chaosu. [przypis edytorski]
tyftyk (z tur.) — cenna tkanina. [przypis edytorski]
tyfus — bakteryjna choroba zakaźna, przyczyna ciężkich epidemii. [przypis edytorski]
tyfus brzuszny a. dur brzuszny — ostra choroba zakaźna wywołana bakteriami z grupy salmonelli. [przypis edytorski]
tyfus brzuszny a. dur brzuszny — ostra choroba zakaźna wywołana bakteriami z grupy salmonelli. [przypis edytorski]
tyfus — choroba zakaźna znana pod kilkoma postaciami: brzuszny, plamisty, powrotny. [przypis edytorski]
tyfus — ostra choroba zakaźna. [przypis edytorski]
tyfus — ostra choroba zakaźna. [przypis edytorski]
tyfus plamisty a. dur plamisty — niebezpieczna choroba zakaźna wywoływana przez bakterie przenoszone przez wszy i pchły, przyczyna ciężkich epidemii. [przypis edytorski]
tyfus — zakaźna choroba układu pokarmowego, na którą dawniej nie było lekarstwa. [przypis edytorski]
Tygater — nie wiadomo, co to za legenda i czemu miałaby być indyjska; po grecku tygater (θύγατερ) znaczy: córka. [przypis edytorski]
tygiel — naczynie o kształcie zbliżonym do kubka wykonane z materiału ogniotrwałego. Służy do przeprowadzania operacji na substancjach stałych wymagających stosowania wysokiej temperatury. [przypis edytorski]
tygiel — ogniotrwałe naczynie o kształcie zbliżonym do kubka, służące do przeprowadzania operacji na substancjach stałych wymagających stosowania wysokiej temperatury, np. topienia metali w celu ich oczyszczenia lub uzyskania stopu. [przypis edytorski]
tygiel — ogniotrwałe naczynie. [przypis edytorski]
tyglów — dziś popr. D lm: tygli. [przypis edytorski]
tygodniem prędzej (daw. składnia) — o tydzień wcześniej. [przypis edytorski]
„Tygodnik Ilustrowany” — popularne pismo ilustrowane o kierunku zachowawczym, wychodzące w Warszawie w latach 1859–1939. [przypis edytorski]
„Tygodnik Ilustrowany” — popularne pismo ilustrowane o kierunku zachowawczym, wychodzące w Warszawie w latach 1859–1939. [przypis redakcyjny]
Tygodnik Ilustrowany — warszawski ilustrowany magazyn kulturalno-społeczny, który ukazywało się w latach 1859–1939; założycielem był Józef Unger, a stałymi współpracownikami m. in. Henryk Sienkiewicz czy Eliza Orzeszkowa. [przypis edytorski]
Tygodnikowi oddał Orędownik — „Tygodnik Literacki” i „Orędownik Naukowy”, pisma literackie, wychodzące w Poznaniu w latach 1838–1845 i 1840–1846. [przypis redakcyjny]
„Tygodnik rzeszowski” — czasopismo ekonomiczno-rolniczo-przemysłowe, wydawane w Rzeszowie w XIX wieku. [przypis edytorski]
tygodnik ten był nawet Weltblatt'em — żart. gra słów wskazująca na światowy zasięg tygodnika. [przypis edytorski]
„Tygodnik”, właśc. „Tygodnik Ilustrowany” — pismo wychodzące w Warszawie w latach 1859–1939. [przypis edytorski]
„Tygodnik” — właśc. „Tygodnik Niedzielny”, pismo ludowe, ukazujące się w XIX wieku jako dodatek do „Gazety Narodowej”. [przypis edytorski]
tygrys amerykański — dziś nazwy tygrys używa się tylko w odniesieniu do gatunku Panthera tigris żyjącego w Azji. [przypis edytorski]
tygrysi — tu: jaguarzy, związany z jaguarem. [przypis edytorski]
Tygrys, którego na to chce natura chować (…) Stałym został i znalazł trwałe smaki w róży — Łatwo zgadnąć, iż w tej alegorii tygrys okrutnika, małpeczka oznacza pustą kokietkę, wieprz próżniaka, gryf skąpca, kret człowieka oddanego światu, a motyl niestałego miłośnika. [przypis redakcyjny]
Tygrys — Panzerkampfwagen VI Tiger, SdKfz 181, model niemieckiego czołgu ciężkiego, produkowany od 1942 roku. [przypis edytorski]
tygrys [się błyszczała] (starop.) — r.ż.; [dziś r.m.: ten tygrys]. [przypis redakcyjny]
tygrys (starop.) — [daw.] r.ż.; [dziś: ten tygrys, r.m.; red. WL]. [przypis redakcyjny]
tygrys — tu: jaguar (dziś nazwy tygrys używa się tylko w odniesieniu do gatunku Panthera tigris żyjącego w Azji). [przypis edytorski]
Tygrys — Un guerrier inhumain [fr.: nieludzki wojownik; red. WL]. [przypis autorski]
tygrys — wedle określenia tubylców, właściwie — jaguar. [przypis autorski]
tygrzyca (daw.) — tygrysica. [przypis redakcyjny]
tygrzyca — dziś: tygrysica. [przypis edytorski]
tygrzyca — tygrysica. [przypis edytorski]
ty (gw.) — tu: tej. [przypis edytorski]
tyjąc młótem rozkoszy — tyjąc dzięki pożywce, jaką daje rozkosz. [przypis edytorski]
Ty ją dowodzisz (…) wieści heroldowa — Ewangelia św. Jana zaczynająca się od słów: „Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo”. Znaczenie tych słów wykazuje zarazem stworzenie i odkupienie świata, tę duchową miłość obudziło w poecie. [przypis redakcyjny]
Tyjada — inaczej: menada a. bachantka; czcicielka Bachusa (w mit. gr. Dionizosa), jedna z kobiet ogarniętych ekstatycznym szałem dionizyjskim, które w wieńcach z bluszczu, liści dębu, szyszek jodły, w skórach zwierzęcych sławiły grą, śpiewem i tańcem Dionizosa (w mit. rzym. Bachusa), szczególnie podczas nocnych obrzędów ku jego czci. [przypis edytorski]
tyjada (z gr.) — bachantka, kobieta biorąca udział w starogreckich obrzędach religijnych ku czci Dionizosa-Bachusa. [przypis redakcyjny]
Tyjady — szalejące kapłanki Bachusa. [przypis tłumacza]
Ty je opuścisz raczej — Tartufe, zmieszany, zaskoczony, skupia się w sobie i nagle powziąwszy decyzję, pręży się jak nadeptana żmija. Maska spada, ukazuje się prawdzie oblicze, przerażające zbrodniczością, ohydą, ale i siłą zarazem. Tradycyjna gra sceniczna jest taka, iż Tartufe czyni tu pauzę, idzie po kapelusz ze spuszczoną głową jakby posłuszny rozkazom Orgona, po czym kładzie kapelusz na głowę, prostuje się i rzuca wyzwanie. [przypis tłumacza]
ty jest narzędzie — dziś popr. forma N.lp: (…) narzędziem. [przypis edytorski]
tykać kogoś — mówić komuś na „ty”. [przypis edytorski]
tykać — mówić komuś „na ty”. [przypis edytorski]
tykać się — mówić do siebie na „ty”. [przypis edytorski]
tykać się — mówić sobie na ty. [przypis edytorski]
tykać się — zwracać się do kogoś przez „ty”. [przypis edytorski]
tykać — tu: dotykać. [przypis edytorski]
tykać — tu: mówić na „ty”. [przypis edytorski]
tykać — zwracać się do kogoś przez „ty”. [przypis edytorski]
tykać — zwracać się przez „ty”. [przypis edytorski]
tykanie — tu: mówienie do kogoś na „ty”, z pominięciem form grzecznościowych. [przypis edytorski]
tykanie — tu: zwracanie się do kogoś przez „ty”. [przypis edytorski]
Tykicz — rzeka na Ukrainie, nad którą leżała wieś Hordaszówka, w której bywał Goszczyński. [przypis edytorski]
Tykiel, Franciszek Antoni (przed 1770–1832) — kupiec, radny Starej Warszawy; w czasie insurekcji kościuszkowskiej radca wydziału Wojskowej Rady Zastępczej Tymczasowej. [przypis edytorski]
Ty kochasz Inezillę, ale ciebie kto inny kocha z równą mocą (…) Pójdź za mną — w innym wyd.: „Ty kochasz Inezillę, a ja kocham ciebie. Z nas trojga dwoje nie powinno kosztować szczęścia z krzywdą trzeciego. Chcę, abyśmy wszyscy troje spali w jednym łóżku. Pójdź za mną”. [przypis edytorski]
Tykocin — miasto nad Narwią; za zasługi wojenne Czarniecki otrzymał starostwo tykocińskie na własność. [przypis redakcyjny]
Tykocin — miasto w pow. białostockim, położone nad Narwią, na zach. od Białegostoku. [przypis edytorski]
ty kropli rosy nie rzucisz mi z góry — Kleiner dopatruje się tu aluzji do przypowieści ewangelicznej o bogaczu, który po śmierci znajdując się w piekle prosi o kroplę rosy Łazarza spoczywającego na łonie Abrahama. [przypis redakcyjny]
Ty krwie… — Ty nie masz krwi w ciele, ja nie mam rumieńca; kochanek jest pobladły, ponieważ z powodu cierpienia krew odpłynęła mu z twarzy. [przypis edytorski]
tyktanie — dziś: tykanie. [przypis edytorski]
Ty, któryś potem — w wersji Felińskiego: „Ty, coś ją potem”. [przypis edytorski]
Ty, który stoisz poza świętą rzeką — Tu Beatrycze wprost do poety mowę zwraca. Uprzednia jej mowa chociaż nie do niego, ale o nim, do aniołów zwrócona, mocno go ubodła. [przypis redakcyjny]
ty kto takoj (ros.) — kto ty taki; kim ty jesteś. [przypis edytorski]
tykwa — naczynie wykonane z twardej skorupy rośliny nazywanej również tykwą. [przypis edytorski]
tykwa — roślina tropikalna z rodziny dyniowatych, której zdrewniałe owoce często używane są jako naczynia do gromadzenia płynów. [przypis edytorski]
tykwa — twarda okrywa owocu rośliny o tej samej nazwie, stosowana jako pojemnik na wodę. [przypis edytorski]
tył czyjś widzieć (starop.) — oglądać czyjąś ucieczkę. [przypis edytorski]
tył podać (daw.) — uciec. [przypis edytorski]
tył podać (starop.) — cofnąć się; uciec. [przypis edytorski]
tył podać (starop.) — uciec. [przypis edytorski]
tył podać — uciec. [przypis edytorski]
Tył podajcie — uciekajcie. [przypis redakcyjny]
tył (…) podawać (daw.) — uciekać. [przypis redakcyjny]
tył podawać (starop.) — cofać się, uciekać. [przypis edytorski]
tył ukazować (starop.) — ukazywać tył; tzn. uciekać. [przypis edytorski]
tyłu ukazywać (starop.) — uciekać. [przypis edytorski]
tyły podają (daw.) — uciekają. [przypis edytorski]
tylą — dziś popr.: tyloma. [przypis edytorski]
tylą — tak wielką. [przypis edytorski]
tylachna (gw.) — tak dużo. [przypis edytorski]
tylachny (gw.) — tak wielki. [przypis edytorski]
tylachny (gw.) — wielki. [przypis edytorski]
tyla co jeno (gw.) — tyko co. [przypis edytorski]
tyla (daw., gw.) — rzecz. oznaczający: tak wiele, tyle. [przypis edytorski]
tyla — dziś: tyle. [przypis edytorski]
tyla (gw.) — tyle; i tyla: i już. [przypis edytorski]
tyla (gw.) — tyle. [przypis edytorski]
tyla (gw.) — tyle, tak dużo. [przypis edytorski]
tyla — tu: tylu, tak wielu. [przypis edytorski]
tylcem — trzonkiem (nie ostrzem, umieszczonym na przeciwnym końcu piki). [przypis edytorski]
tylec (daw.) — tylna część. [przypis redakcyjny]
tylecka (gw.) — tyle. [przypis edytorski]
tyle co jeno (daw., gw.) — dopiero co; niedawno. [przypis edytorski]
tyle, co skorupkę odwrócić — odniesienie do zabawy dziecięcej, w której podrzucano muszlę lub skorupkę glinianą, z jednej strony czarną, z drugiej białą, i sprawdzano, jak upadnie. [przypis edytorski]
tylec — tylna część. [przypis redakcyjny]
tyle czasów — dziś: tyle czasu. [przypis edytorski]
tyleczko — dopiero co; właśnie, przed chwilą. [przypis edytorski]
