Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 14744 przypisów.
szomer — prawdopodobnie chodzi o członka Ha-Szomer Ha-Cair (z hebr.: młody strażnik), żydowskiej organizacji skautowskiej (harcerskiej). [przypis edytorski]
Szomre-Szabes (jid., hebr.) — dosłownie strażnicy soboty. Ugrupowanie ortodoksów religijnych odpowiedzialnych za pilnowanie, by nie pracowano w szabes. [przypis edytorski]
Szondi, Léopold (1893–1986) — węgierski lekarz psychiatra i psychoanalityk, autor testu projekcyjnego (test Szondiego); w czerwcu 1944 uwięziony w obozie koncentracyjnym Bergen-Belsen, pod koniec 1944 uwolniony. [przypis edytorski]
szoner — statek o skośnym ożaglowaniu. [przypis edytorski]
szonungowy — w gwarze obozowej szonung to ochrona przed pracą więźnia, który po chorobie nie doszedł jeszcze do pełni sił. [przypis edytorski]
szopa — budynek drewniany, naprędce wystawiony dla senatorów na polu elekcyjnym. [przypis redakcyjny]
szop (ang. shop) — zakład produkcyjny w getcie warszawskim podczas okupacji hitlerowskiej, organizacją przypominający wczesnokapitalistyczną manufakturę, w której Żydzi w prymitywnych warunkach, pracując 10–11 godzin dziennie za minimalną płacę i głodowe przydziały żywności, bici, pozbawiani dni wolnych produkowali odzież, obuwie, szczotki, wyroby drewniane i kuśnierskie głównie na potrzeby armii niemieckiej. Właścicielami szopów byli Niemcy (m.in. W. Toebbens z Bremy, F. Schultz z Gdańska), Polacy (W. Leszczyński) i Żydzi (Weitz); część z nich osiągnęła wielkie fortuny, niekiedy byli ofiarami niemieckiego terroru. W 1942 r. w największych szopach zatrudniano po kilkanaście tysięcy osób. Robotnicy z szopów byli początkowo chronieni przed wywiezieniem do obozu zagłady, od 1942 r. przeprowadzano tzw. selekcje i także ich wywożono na śmierć; ostatecznie szopy zostały zlikwidowane w czasie powstania w getcie w 1943 roku. [przypis edytorski]
szopenfeldziarka — złodziejka okradająca sklepy lub magazyny. [przypis edytorski]
szopka — tu: widowisko związane z Bożym Narodzeniem. [przypis edytorski]
szop — niemieckie przedsiębiorstwo produkcyjne w getcie; praca w szopie dawała mieszkańcom getta dodatkowe uprawnienia, m.in. legalizację zamieszkania i dostęp do kartek żywnościowych. [przypis edytorski]
szopówka — kuna kamionka. [przypis autorski]
szop — Procyon lotor. [przypis autorski]
szorbet — sorbet, konfitury i napój słodki. [przypis redakcyjny]
szorbet — sorbet, wówczas rodzaj słodkiego napoju. [przypis edytorski]
szorc (daw.) — gruba wełniana tkanina, z której wyrabiano spódnice; spódnica z takiej tkaniny. [przypis edytorski]
szorc — zapaska, fartuch. [przypis edytorski]
szor — część przyboru zaprzęgowego, idąca od chomąta wzdłuż grzbietu i po bokach konia. [przypis redakcyjny]
szor (daw.) — uprząż. [przypis edytorski]
szor — głębia. [przypis autorski]
szor — głębina. [przypis autorski]
Szor Habor — legendarny wół, byk pustynny pasący się na rajskiej łące, którego mięso — według wierzeń Żydów — spożywać będą sprawiedliwi po przyjściu Mesjasza. [przypis tłumacza]
Szor Habor — rajski byk. Po nadejściu Mesjasza jego mięso będzie spożywane na uczcie sprawiedliwych. [przypis tłumacza]
szorie (gw. środ.) — kradzione rzeczy. [przypis edytorski]
szorować (daw. pot.) — biec, iść. [przypis edytorski]
szorować (starop.) — obcierać, uwierać. [przypis edytorski]
Szorowa — w oryg. Mistress Shore. [przypis edytorski]
szorownia — pomieszczenie, gdzie przechowuje się uprząż i powozy. [przypis edytorski]
szorownia — pomieszczenie, gdzie przechowuje się uprząż. [przypis edytorski]
szor — tu: uprząż. [przypis edytorski]
szor — uprząż. [przypis edytorski]
szory — część przyboru zaprzęgowego na konia od chomąta wzdłuż grzbietu i po bokach. [przypis redakcyjny]
szory — rodzaj końskiej uprzęży. [przypis edytorski]
szory — rodzaj końskiej uprzęży; szeroki skórzany pas zakładany na pierś konia wraz z pomocniczymi rzemieniami. [przypis edytorski]
szory — rodzaj uprzęży, której głównym elementem jest szeroki pas przeciągnięty przez pierś zwierzęcia. [przypis edytorski]
szory — rodzaj uprzęży; szeroki skórzany pas zakładany na pierś konia wraz z pomocniczymi rzemieniami. [przypis redakcyjny]
szory — uprząż koni pociągowych. [przypis edytorski]
szory — uprząż złożona z szerokiego pasa zakładanego przez pierś konia oraz pasów bocznych i pomocniczych rzemieni. [przypis edytorski]
szory (z niem. Geschirr: uprząż) — rodzaj uprzęży złożonej z szerokiego napierśnika ze skóry a. materiału oraz rzemieni ułożonych wzdłuż grzbietu i po bokach konia. [przypis edytorski]
szoś tu je (ukr. gw.) — coś tu jest. [przypis edytorski]
szosa zaleszczycka — propagandowe określenie trasy ewakuacji polskich władz po klęsce wojennej we wrześniu 1939 (w rzeczywistości ewakuacja odbywała się raczej trasą na Kuty i Wyżnicę). [przypis edytorski]
szostak a. szóstak — pieniądz wartości sześciu jednostek (za Zygmunta III równy sześciu groszom). [przypis redakcyjny]
Szostakowicz, Dmitrij (1906–197) — rosyjski kompozytor, pianista i pedagog. [przypis edytorski]
Szoszanas Jaakow — Róża Jakuba, pieśń-modlitwa. [przypis tłumacza]
Szot — Szkot. [przypis redakcyjny]
szo ty sobi dumajesz — co ty sobie myślisz. [przypis edytorski]
szot — żagiel. [przypis autorski]
Szowech — król o takim imieniu nie pojawia się ani w Pięcioksiągu Mojżeszowym, ani w źródłach historycznych. [przypis edytorski]
Szpaczek młodszy — syn bogatego bankiera, prawdopodobnie towarzysz uciech młodości Villona. [przypis tłumacza]
szpaczkować (daw.) — żartować, przedrwiwać. [przypis redakcyjny]
Szpagaciarnia — Towarzystwo Akcyjne Częstochowskich Zakładów Jutowych i Konopianych „Stradom”: fabryka wytwarzająca worki i sienniki jutowe oraz szpagaty konopne. [przypis edytorski]
szpagat — cienki, mocny sznurek. [przypis redakcyjny]
szpagateria (żart.) — wódka. [przypis edytorski]
szpagat — gruby sznurek. [przypis edytorski]
szpagat — rodzaj cienkiego, mocnego sznurka. [przypis edytorski]
szpagat — sznurek. [przypis edytorski]
szpagat — sznur. [przypis edytorski]
szpagat — tu: cienki, mocny sznurek. [przypis edytorski]
szpakami karmiona — przebiegła, sprytna. [przypis edytorski]
szpakami karmiony — chytry, przebiegły. [przypis redakcyjny]
szpakamiś ty karmiony (daw., przysł.) — sprytny. [przypis edytorski]
szpak (daw., pot.) — sprzyciarz. [przypis edytorski]
Szpakiewicz, Mieczysław (1890–1945) — dyrektor Teatru Miejskiego w Łodzi, odegrał ważną rolę we wprowadzeniu sztuk Witkacego na scenę. [przypis edytorski]
szpak — koń o maści siwawej. [przypis redakcyjny]
szpakowaty — o maści konia: ciemnosiwy. [przypis edytorski]
szpaler (daw.) — tkanina dekoracyjna używana jako obicie ścian. [przypis edytorski]
szpaler — dwa równolegle ułożone szeregi, rzadziej pojedynczy szereg. [przypis edytorski]
szpaler — dwa równolegle ułożone szeregi, rzadziej pojedynczy szereg; tu: szpaler drzew lub krzewów tworzących aleję ogrodową. [przypis edytorski]
szpaler — dwa rzędy drzew, rosnące równolegle wzdłuż alei. [przypis edytorski]
szpaler — dwa szeregi drzew lub krzewów tworzące aleję. [przypis redakcyjny]
szpaler — dwuszereg drzew lub krzewów. [przypis edytorski]
szpalerowe — tapetowe, z opony. [przypis redakcyjny]
szpaler — ozdobne obicie ścian, gobelin. [przypis redakcyjny]
szpaler — równo przystrzyżony żywopłot. [przypis edytorski]
szpaler — rząd drzew lub krzewów, odpowiednio ciętych, tworzących aleję ogrodową. [przypis edytorski]
szpaler — rząd drzew lub krzewów, odpowiednio ciętych, tworzących aleję ogrodową. [przypis edytorski]
szpaler — ściana drzew w ogrodzie. [przypis redakcyjny]
szpalery — dwa równoległe rzędy drzew lub krzewów tworzące alejkę. [przypis edytorski]
szpalety — drewniana boazeria wokół drzwi. [przypis edytorski]
szpalta (druk.) — pewna liczba wierszy druku tworząca pionowy pas, łam. [przypis edytorski]
szpaltówka — cienki płat wyprawionej skóry. [przypis edytorski]
szpalty — strony gazety a. książki z wydrukowanym tekstem; szpalta (druk.): pewna liczba wierszy druku tworząca pionowy pas, łam; [przypis edytorski]
Szpandawa (niem. Spandau) — dzielnica Berlina. [przypis edytorski]
Szpandawa — właśc. Spandau, dzielnica Berlina, gdzie w XVI w. wzniesiono cytadelę, służącą m. in. jako więzienie. [przypis edytorski]
szpargały (pogardl.) — dokumenty. [przypis edytorski]
szpargał — zbędny papier, niepotrzebna rzecz. [przypis edytorski]
szparki (daw.) — szybki. [przypis edytorski]
szparki — szybki, energiczny. [przypis edytorski]
szparki — szybki, zwinny. [przypis edytorski]
Szparko bieżący pośpiech o szybkość w obawie — domyślne: widać; pośpiech i szybkość [to] personifikacje. [przypis redakcyjny]
szparko (daw.) — szybko. [przypis edytorski]
szparko (daw.) — szybko, żwawo. [przypis edytorski]
szparko — dziarsko, szybko, energicznie. [przypis edytorski]
szparko — dziarsko, szybko. [przypis edytorski]
szparko — szybko, energicznie. [przypis edytorski]
szparko — szybko, żwawo. [przypis edytorski]
szparko — żwawo, szybko. [przypis edytorski]
szpar — od metody łowienia ptaków: drążek, na którym przymocowany jest ptak służący jako przynęta. [przypis redakcyjny]
szpary (daw. N. lm) — dziś: szparami. [przypis edytorski]
szpas (pot.) — zabawna sytuacja. [przypis edytorski]
szpas (pot., z niem.) — złośliwy żart, kawał. [przypis edytorski]
