Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 451 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 12679 przypisów.
pileous (łac.) — rodzaj nakrycia głowy. [przypis edytorski]
Pilestredet — jedna z najdłuższych ulic w centrum Oslo. [przypis edytorski]
pilić — naglić. [przypis edytorski]
pilić — namawiać do pospiechu. [przypis edytorski]
pilić — poganiać. [przypis edytorski]
pilić — szybko podążać, pilnie dążyć. [przypis edytorski]
Pilica — miasto w woj. śląskim, w pow. zawierciańskim, u źródeł rzeki Pilicy; ok. 10 km na płd. od wsi Solca. [przypis edytorski]
Pillati, Henryk (1832–1894) — polski malarz, rysownik, karykaturzysta. [przypis edytorski]
Pillnitz — dawniej miejscowość w Niemczech, obecnie jedna z dzielnic Drezna. W 1791 r. podpisano tutaj deklarację, w której Leopold II (1747–1792) i Fryderyk Wilhelm II (1744–1797) wezwali europejskich władców do przywrócenia porządku w ogarniętej rewolucją Francji, co Francuzi odebrali jako wypowiedzenie wojny. [przypis edytorski]
pilnikarz — dawniej rzemieślnik wyrabiający pilniki i tarniki. [przypis edytorski]
pilno czynią — usilnie starają się. [przypis edytorski]
pilno — dziś: pilnie; uważnie. [przypis edytorski]
pilności (daw.) — starania. [przypis edytorski]
pilno (starop.) — pilnie; uważnie. [przypis edytorski]
pilny (daw.) — czujny; uważny. [przypis edytorski]
pilny — tu: staranny. [przypis edytorski]
pilon — dziś popr.: pylon (gr.: brama), monumentalna brama wejściowa świątyni egip., złożona z pary wież o prostokątnej podstawie, zwężających się ku górze, połączonych niższą częścią obramowującą wejście. [przypis edytorski]
pilot — tu: osoba zajmująca się zawodowo przeprowadzaniem statków przez niebezpieczne miejsca, znająca lokalne warunki i doradzająca kapitanowi statku podczas nawigacji i manewrów w porcie. [przypis edytorski]
Pilowi — Peelowi; Peel, Robert (1788–1850): polityk, premier Wielkiej Brytanii w latach 1834–1835 oraz 1841–1846. [przypis edytorski]
pilśń — mocno zbity materiał wełniany. [przypis edytorski]
pilśnianki (starop.) — buty filcowe (z pilśni). [przypis edytorski]
pilśniany — dziś popr.: pilśniowy. [przypis edytorski]
pilśniowy — wykonany z gęstego, zbitego materiału produkowanego z włókien wełny. [przypis edytorski]
pilśniowy — zrobiony z pilśni: gęstego, zbitego materiału otrzymywanego z wełny lub sierści króliczej, zajęczej itp. [przypis edytorski]
Pilwite (mit. litew.) — bóstwo dostatku, bogactwa. [przypis edytorski]
pilzner — gatunek jasnego piwa produkowany w Pilznie. [przypis edytorski]
pilzner — gatunek jasnego piwa produkowany w Pilznie, w zach. Czechach. [przypis edytorski]
pilzner — gatunek jasnego piwa. [przypis edytorski]
Pilzno — polskie miasto w woj. podkarpackim, w powiecie dębickim. [przypis edytorski]
Pimander, właśc. Pojmander (z gr. Ποιμάνδρης) — dosł.: pasterz mężów, przewodnik; nie jest to tytuł księgi, lecz imię boga w pismach hermetycznych; występuje w Corpus Hermeticum, gdzie Pojmander określany jest jako „umysł suwerenny” (gr. ὁτῆςαὐ θεντίαςνοῦς), rozum Absolutu. [przypis edytorski]
Pimat — Per-Medżet (gr. Oksyrynchos), stolica 19, nomu Górnego Egiptu. Położona ok. 70 km na południowy wschód od Henen-Nesut (Herakleopolis). [przypis edytorski]
Pimichin — niewielka rzeka dorzeczu Orinoko. [przypis edytorski]
pimy — rodzaj obuwia zimowego. [przypis edytorski]
pińczowscy margrabiowie — tytuł margrabiów otrzymali od papieża w 1605 r. Myszkowscy, a następnie dziedzicznie przeszedł on na Wielopolskich. [przypis edytorski]
Pińsk — miasto położone u ujścia rzeki Piny do Prypeci, w płd.-zach. części dzisiejszej Białorusi; od 1241 r. było stolicą diecezji prawosławnej. [przypis edytorski]
Pińszczyzna — region Podlasia obejmujący tereny w okolicach miasta Pińsk, ob. płd. część Białorusi; dawniej słabo dostępny, pokryty lasami i bagnami. [przypis edytorski]
pinaculum (łac.) — szczyt. [przypis edytorski]
pinakoteka (z gr.) — galeria obrazów. [przypis edytorski]
pinassa — mniejsza łódź będąca na wyposażeniu statku i służąca jego komunikacji z lądem. [przypis edytorski]
pince-nez (fr.) — binokle; okulary, które utrzymują się na nosie za pomocą elementu sprężynującego lub przytrzymywane ręką za pionowy uchwyt. [przypis edytorski]
pince-nez (fr.) — daw. eleganckie okulary mocowane na nosie za pomocą sprężynki. [przypis edytorski]
pince-nez (fr.) — okulary damskie osadzone na rączce i przykładane do oczu. [przypis edytorski]
pince-nez (fr.) — okulary, których oba szkła złączone są razem elastycznym drucikiem, działającym jak sprężyna, dzięki czemu mogą również utrzymać się na nosie. [przypis edytorski]
pince-nez — rodzaj okularów mocowanych bezpośrednio na nosie za pomocą sprężynki. [przypis edytorski]
pince-nez (z fr.) — rodzaj okularów bez uchwytów, utrzymujących się na nosie dzięki sprężynującemu elementowi. [przypis edytorski]
pince-nez (z fr.; wym.: pęsne) — binokle; okulary, które utrzymują się na nosie za pomocą elementu sprężynującego lub przytrzymywane ręką za pionowy uchwyt. [przypis edytorski]
pince sans rire (fr.) — szyderczy; ścichapęk. [przypis edytorski]
pinceta a. pęseta — szczypce służące do chwytania drobnych przedmiotów. [przypis edytorski]
pincetem — dziś popr. r.m.: pincetą. [przypis edytorski]
Pinchas — arcykapłan, prorok, syn Eleazara, wnuk Aarona. Midrasz odwołuje się do Pinchasa znanego kulturze żydowskiej z przysłowia: „Postępować jak Zimri, a prosić o nagrody, jak Pinchas” (Lb 25,7-14). [przypis edytorski]
Pinchas — arcykapłan, prorok, syn Eleazara, wnuk Aarona. [przypis edytorski]
Pinchas — syn Helego, brat Chofniego; podczas składania ofiar Jahwe bracia zawłaszczali sobie mięso, cudzołożyli również z kobietami służącymi przy Namiocie Spotkania. Za karę bracia mieli umrzeć tego samego dnia. Chofni i Pinchas zabrali Arkę Przymierza na bitwę z Filistynami. Bitwa zakończyła się dotkliwą klęską Izraelitów. Arka została przechwycona, a obaj bracia zginęli. [przypis edytorski]
Pinchin Lane — fikcyjna ulica w Londynie; kiedy w 1889 na Pinchin Street znaleziono okaleczone zwłoki kobiety, zbrodnię tę przypisywano seryjnemu mordercy Kubie Rozpruwaczowi, który grasował rok wcześniej. [przypis edytorski]
Pincio — historyczne wzgórze rzymskie. [przypis edytorski]
Pincio — wzgórze w Rzymie, nienależące do siedmiu głównych wzgórz, położone na północ od Kwirynału. [przypis edytorski]
pinczer — rasa małego psa. [przypis edytorski]
Pindara (ok. 520–ok. 438 p.n.e.) — wybitny poeta grecki, twórca liryki chóralnej, znany gł. z utworów na cześć zwycięzców igrzysk. [przypis edytorski]
Pindar (ok. 520–ok. 438 p.n.e.) — wybitny poeta grecki, twórca liryki chóralnej, znany gł. z utworów na cześć zwycięzców igrzysk. [przypis edytorski]
Pindar (ok. 520–ok. 438 p.n.e.) — wybitny poeta grecki, twórca liryki chóralnej, znany gł. z utworów na cześć zwycięzców igrzysk greckich. [przypis edytorski]
Pindar (ok. 520–ok. 438 p.n.e.) — wybitny poeta grecki, twórca liryki chóralnej, znany gł. z utworów na cześć zwycięzców igrzysk w Olimpii. [przypis edytorski]
Pindar (ok. 520–ok. 438 p.n.e.) — wybitny poeta grecki, twórca liryki chóralnej, znany gł. z utworów na cześć zwycięzców igrzysk greckich. [przypis edytorski]
Pindar (ok.522/518–443/438 p.n.e.) — grecki poeta, twórca liryki chóralnej. [przypis edytorski]
Pindar — ur. między 522 a 518 p.n.e., zm. między 443 a 438, poeta grecki, napisał wiele pieśni na cześć zwycięzców Olimpiad. [przypis edytorski]
pinia — drzewo iglaste rosnące w krajach śródziemnomorskich. [przypis edytorski]
pinia — drzewo iglaste z gęstą, szeroką koroną, rosnące w krajach śródziemnomorskich, mające duże, jadalne nasiona (orzeszki piniowe). [przypis edytorski]
pinia — drzewo iglaste z rejonu śródziemnomorskiego. [przypis edytorski]
pinia — gatunek sosny. [przypis edytorski]
pinia — odmiana sosny występująca na północnym wybrzeżu Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]
pinij — dziś popr.: pinii; pinia to rodzaj sosny, występującej w krajach basenu Morza Śródziemnego. [przypis edytorski]
piniolle — piniole; zamorskie wina. [przypis edytorski]
pinior — gatunek drzewa iglastego występującego w Brazylii, Argentynie i Paragwaju. [przypis edytorski]
Pini, Tadeusz (1872–1937) — badacz literatury romantyzmu, redaktor „Pamiętnika Literackiego”, wydawca. [przypis edytorski]
Pinkert — nazwisko rodziny prowadzącej żydowskie przedsiębiorstwo pogrzebowe, funkcjonujące również w getcie warszawskim. [przypis edytorski]
Pinkerton, Allan (1819–1884) — słynny amerykański detektyw i szpieg, założyciel agencji ochroniarsko-detektywistycznej, działającej nadal w XXI w. w USA. [przypis edytorski]
Pinkerton, Allan (1819–1884) — słynny amerykański detektyw i wywiadowca, założyciel pierwszej na świecie agencji ochroniarsko-detektywistycznej, działającej od 1850 w USA. [przypis edytorski]
Pinthereau, François (1603–1664) — francuski jezuita, polemizował z Arnauldem pod pseudonimem o. de Boisic. [przypis edytorski]
Pinthus, Kurt (1886–1975) — pisarz niemiecki, zakazany w III Rzeszy. [przypis edytorski]
Pinto, Isaac de (1717–1787) — holenderski Żyd pochodzenia portugalskiego, kupiec i bankier, jeden z głównych inwestorów w Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej, uczony i filozof; w polemice przeciw Wolterowi bronił Żydów przed zarzutami chciwości, ciemnoty i barbarzyństwa. [przypis edytorski]
Pinto — komedia autorstwa L. N. Lemerciera. [przypis edytorski]
pinxit (łac.) — malował. [przypis edytorski]
pinxit (łac.) — namalował; formuła używana przy podpisywaniu obrazów; Rafael Santi (1483–1520) — wybitny włoski malarz i architekt renesansowy. [przypis edytorski]
piórek (daw.) — dziś: piórko. [przypis edytorski]
piórem — tu: strzałą (od piór stosowanych jako lotki). [przypis edytorski]
piórmi (starop. forma) — dziś N.lm: piórami. [przypis edytorski]
pióro umoczył w herbacie — w czasach, w których powstała ta książka, pisano piórem, przy czym tzw. wieczne pióra były drogie, a częściej używano pióra składającego się z podłużnej drewnianej obsadki z zamocowaną metalową stalówką, którą maczało się co chwilę w kałamarzu z atramentem. Długopis został wynaleziony w 1938 r., a do powszechnego użytku wszedł znacznie później. [przypis edytorski]
pióry — dziś: piórami. [przypis edytorski]
pióry — dziś popr. forma M.lm.: piórami. [przypis edytorski]
pióry — dziś popr. forma N.lm: piórami. [przypis edytorski]
pióry — dziś popr. forma N. lm: piórami. [przypis edytorski]
pióry — dziś popr. forma N.lm.: piórami (zniekształcone dla rymu). [przypis edytorski]
pióry (starop. forma) — dziś N.lm: piórami. [przypis edytorski]
pióry (starop. forma) — dziś N.lm: piórami; szedł po powietrzu pióry: płynął w powietrzu na skrzydłach. [przypis edytorski]
pióry (starop. forma) — dziś N.lm: piórami; tu: strzałami. [przypis edytorski]
pióry (starop. forma) — piórami. [przypis edytorski]
pióry złotemi (daw.) — dziś popr.: piórami złotymi. [przypis edytorski]
piodermia — choroba skóry, objawiająca się wrzodami. [przypis edytorski]
piołun — gorzka roślina używana w ziołolecznictwie; tu przen.: zniewaga. [przypis edytorski]
piołun — roślina o właściwościach leczniczych, stosowana również do wyrobu alkoholi oraz jako przyprawa; charakteryzuje ją przysłowiowo gorzki smak (por. gorzki jak piołun) i silny zapach; zażywana w postaci wywaru lub palona wykazuje lekkie działanie psychodeliczne. [przypis edytorski]
piołun — roślina zielna o gorzkim zapachu i smaku, używana do aromatyzowania likierów i wódek (np. wermutu i absuntu) oraz jako lek na żołądek. [przypis edytorski]
piołun — własc. bylica piołun, roślina zielna z rodziny astrowatych, o ostrej woni i gorzkim smaku, używana jako lek na żołądek oraz do aromatyzowania wódek; w poezji symbol goryczy i smutku. [przypis edytorski]