Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | portugalski | pospolity | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | wulgarne | zdrobnienie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 6257 przypisów.
osnowa — nitki, biegnące w jednym kierunku, stanowiące pierwsze oparcie dla tkanego materiału; przen. założenie, zamierzenie. [przypis edytorski]
osnowa — równoległy układ nitek, przez który później przewleka się nitki wątku, tworząc tkaninę. Wykonanie osnowy polegało na równym rozmieszczeniu i naprężeniu pasm nitek zawieszonych na poziomo umocowanej belce i obciążonych na dole; ułożony zestaw nawijano na wał, zakładany następnie do krosien. [przypis edytorski]
osnowa — tu: nici, linie. [przypis edytorski]
osnowa — tu: sens, treść. [przypis edytorski]
osnowa — tu: tkanina; podstawa. [przypis edytorski]
osnowa — tu: treść, sens, główny wątek. [przypis edytorski]
osnowa — układ nitek biegnący wzdłuż tkaniny a. przędza, z której się te nitki skręca; tu przen.: przedstawione w utworze literackim tło dla prowadzonej akcji (narracji). [przypis edytorski]
osnowywać — dziś: snuć. [przypis edytorski]
osóbek (daw.) — odosobnienie. [przypis edytorski]
osoba kryształowa — osoba bez skazy, z zasadami. [przypis edytorski]
osoba, o której ci raz pisałam z Włocławka — Izabella Zbiegniewska, przyjaciółka Żmicbowskiej, z którą obfita i zajmująca korespondencja znajduje się w trzytomowym wydaniu listów. (Tom II, Do Elli). Zbiegniewska mieszkała we Włocławku, gdzie była przełożoną pensji i gdzie, otoczona powszechną czcią, zmarła w roku 1914. [przypis redakcyjny]
osoba w znaczeniu — dziś: osoba mająca znaczenie, osoba o dużym znaczeniu. [przypis edytorski]
osobistość (daw.) — osoba; osobowość, charakter człowieka. [przypis edytorski]
osobistość (daw.) — osoba; osobowość. [przypis edytorski]
osobistość (daw.) — osoba; osobowość; sprawa osobista. [przypis edytorski]
osobistość (daw.) — osobowość. [przypis edytorski]
osobistość — tu: osobowość, charakter człowieka. [przypis redakcyjny]
osobistość — tu: tożsamość. [przypis edytorski]
osobistością — prywatą, działaniem samolubnym ze szkodą ogółu. [przypis redakcyjny]
Osobita — nazwa góry, znajdującej się w Tatrach Zachodnich. [przypis edytorski]
osobliwa (daw.) — w domyśle: rzecz, sprawa; dziś raczej: to osobliwe. [przypis edytorski]
Osobliwa ona kaźń etc. — Valerius Maximus De severitate i Carion w kronice. [przypis edytorski]
Osobliwa to rzecz, iż nie można określić tych rzeczy bez zaciemnienia ich — „Geometria uczy tego doskonale. Nie określa żadnej z tych rzeczy, przestrzeni, czasu, ruchu, liczby, równości ani tym podobnych, których jest wiele, ponieważ terminy te oznaczają w tak naturalny sposób rzeczy, które oznaczają, iż objaśnienie przyniosłoby więcej zaciemnienia niż światła” (Uwagi o duchu geometrii). [przypis tłumacza]
osobliwe zwierzenia — tyczyły, zdaje się, choroby, której udzielił pani d'Epinay jej mąż, a którą ona znowuż obdarzyła pana de Francueil. [przypis tłumacza]
osobliwie (daw.) — szczególnie. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, Dziennik Franciszki
Krasińskiej
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
osobliwie (daw.) — zwłaszcza, szczególnie. [przypis edytorski]
osobliwie — szczególnie. [przypis edytorski]
osobliwie — tu: osobiście. [przypis edytorski]
osobliwszo (daw.) — dziwnie, niezwykle. [przypis edytorski]
osobliwy (daw.) — szczególny. [przypis edytorski]
osobliwy — tu: osobny. [przypis edytorski]
osobliwy — tu: własny. [przypis redakcyjny]
osobliwy — zwracający uwagę, niezwykły. [przypis edytorski]
osobniejszy (starop.) — szczególniejszy. [przypis redakcyjny]
Osobno grześć u Niewiniątek — ociemniali miasta Paryża mieli przywilej kwestowania w dnie świąteczne na cmentarzu Niewiniątek. [przypis tłumacza]
osobny (daw.) — tu: osobliwy, szczególny. [przypis edytorski]
osobny (daw.) — tu: samotny, ustronny. [przypis edytorski]
osobny (daw.) — tu: szczególny, osobliwy. [przypis edytorski]
osobny (starop.) — ochoczy, posłużny, wdzięczny. [przypis redakcyjny]
osobny (starop.) — przystojny, piękny. [przypis redakcyjny]
osobny (starop.) — wyborny. [przypis redakcyjny]
osobny — tu: dodatkowy. [przypis edytorski]
osobny — tu: osobliwy. [przypis edytorski]
osobny — tu: szczególny, osobliwy. [przypis edytorski]
osobny — tu: szczególny, wyjątkowy. [przypis edytorski]
osobny — tu: wyjątkowy. [przypis edytorski]
osoby — dziś popr. forma N. lm: osobami. [przypis redakcyjny]
osoby, które czczę (…) potępiły mniemania fizyczne, ogłoszone nieco wcześniej przez kogoś innego — Dialogi Galileusza. [przypis tłumacza]
OSOBY — Rękopisy plautyńskie nie mają „spisów osób” (choć bywały one w rękopisach sztuk greckich, jak świadczą papirusowe fragmenty komedii Menandra); imiona osób znajdują się tylko w tekście, przy zmianie osób mówiących, względnie w tytułach scen.
Imiona Plautyńskie są z niewielu wyjątkami zawsze greckie, choć najprawdopodobniej przeważnie przez samego Plauta na modłę grecką tworzone. Są to bardzo często tak zwane „imiona mówiące”, o komicznym zacięciu, maniera w całej komedii od najdawniejszych do najnowszych czasów nader rozpowszechniona.
Za czasów Plauta aktorzy nie używają jeszcze masek.
[przypis tłumacza]
osocznik — obławnik, pomocnik myśliwego. [przypis edytorski]
osocznik — osacznik; przygotowujący obławę podczas polowania. [przypis edytorski]
o Sodomie mówi, iż jej zguby przyczyną była „pycha i nasycenie chleba, i dostatek” — Ez 16, 49: „Oto ta była nieprawość Sodomy, siostry twej, pycha, sytość chleba, a dostatek i próżnowanie jej i córek jej: a ręki niedostatecznemu i ubogiemu nie podawały” (tłum. Wujka). [przypis edytorski]
O sofiście, o polityku i o filozofie — na podstawie tego ustępu przyjmuje się, że Platon zamierzał napisać trylogię, na którą miałyby się składać dialogi Sofista, Polityk, Filozof, chociaż powstały tylko dwa pierwsze; potwierdzeniem wydaje się zdanie na początku dialogu Polityk. [przypis edytorski]
osokor — może z ros. собор: cerkiew, katedra, sobór. [przypis edytorski]
Osom (z ang. właśc. awesome) — wspaniale, świetnie. [przypis edytorski]
osowiały — smutny, przygnębiony. [przypis edytorski]
Osowo — tak brzmi nazwa tej wsi w Pawińskiego Polsce w. XVI, t. V, Mazowsze, dziś: Osowice. [przypis redakcyjny]
ospalstwo (daw.) — ospałość, skłonność do ciągłego spania. [przypis edytorski]
ospany (starop.) — ospały; [tu:] zaspany. [przypis redakcyjny]
ospa (reg.) — karma z otrębów zbożowych. [przypis edytorski]
O! Spędź z oblicza ten mrok osłupienia — Takaż sama aluzja do Chrystusa i wiarołomnych fałszerzy jego nauki. [przypis tłumacza]
osrajmurek — niedołęga. [przypis autorski]
„O srogie bóstwa! (…) Losie mych koni! O Pallas, ma zgubo!” — Z napuszonego dramatu Ksenoklesa pt. Alkmena. Lykymnios, brat Alkmeny, przyjaciel Heraklesa, zginął wskutek nieostrożnej jazdy na rydwanie Tlepolema, syna Heraklesa. [przypis tłumacza]
osromotniony (daw.) — okryty wstydem, hańbą. [przypis edytorski]
OSSA DANTIS A me Fra Antonio Santis hic reposita — Kości Danta przezemnie brata Antoniego tutaj złożone i t. d. [przypis autorski]
Ossa — góra w Grecji, pojawiająca się w mitach o walce między bogami a tytanami. [przypis edytorski]
Ossa — góra w Tesalii. [przypis edytorski]
Ossa i Pelion — najwyższe szczyty pasma górskiego we wsch. Tesalii, w płn. Grecji, oddzielonego od Olimpu doliną Tempe; wg mitu greckiego dwaj bracia-olbrzymi, którzy chcieli zdobyć siedzibę bogów, by porwać dla siebie boginie, spiętrzyli w tym celu góry: na Olimp nałożyli Ossę, a na nią Pelion. [przypis edytorski]
Ossa — masyw górski we wsch. Tesalii, w Grecji, na płd. od Olimpu, od którego oddziela go dolina Tempe. [przypis edytorski]
Ossa (mit. gr.) — bogini wieści i plotki, posłanniczka Zeusa; w mit. rzym.: Fama. [przypis edytorski]
Ossa (mit. gr.) — personifikacja Wieści, jej rzymskim odpowiednikiem jest Fama. [przypis edytorski]
Ossa, właśc. Osa (gr. Όσσα) — masyw górski w Tesalii w płn. Grecji, nad Zatoką Termajską, osiągający wys. 1978 m n.p.m., oddzielony od Olimpu głęboką doliną rzeki Pinios; inna nazwa: Kisawos (gr. Κίσσαβος). [przypis edytorski]
„Osservatore”, właśc. „L'Osservatore Romano” — gazeta watykańska, zał. w 1861, opisująca działania najwyższych władz kościelnych oraz wydarzenia w Kościele katolickim i na świecie. [przypis edytorski]
Ossowiecki, Stefan (1877–1944) — inżynier uważany za jasnowidza. [przypis edytorski]
Ossowiecki, Stefan (1877–1944) — jasnowidz; w okresie dwudziestolecia międzywojennego niezwykle popularny, również w sferach rządowych. [przypis edytorski]
Ossowiecki, Stefan (1877–1944) — znany jasnowidz przedwojenny. [przypis edytorski]
ostać czego (starop.) — porzucić co; ostań tego wszego: porzuć to wszystko. [przypis edytorski]
ostać (daw.) — zostać. [przypis edytorski]
ostać (gw.) — zostać. [przypis edytorski]
ostać się (daw.) — przetrwać. [przypis edytorski]
Ostade, Adriaen van (1610–1685) — rysownik i malarz holenderski, autor obrazów przedstawiających sceny rodzajowe: życie codzienne ludzi niższych stanów (ludu w miastach i na wsi, ale także żebraków, pijaków, karciarzy i włóczęgów), wiele z jego prac ukazuje wnętrza karczm i in. tego typu miejsc publicznych. [przypis edytorski]
ostał wszech ludzi w kościele (starop. konstrukcja) — został w kościele sam, bez żadnych ludzi (po wyjściu wszystkich ludzi). [przypis edytorski]
ostanówki po subotach (ros. ostanowki po subbotam) — odsiadywanie kar z całego tygodnia w sobotę, po zakończeniu lekcji. [przypis edytorski]
Ostaszewski, Adam (1860–1934) — naukowiec, wynalazca, konstruktor lotniczy, pisarz i tłumacz, doktor prawa i filozofii; autor kilku bardzo kontrowersyjnych teorii. [przypis edytorski]
ostateczna causa finalna — pleonazm: cel ostateczny. [przypis edytorski]
ostateczna redakcja komedii powstała gdzieś przed końcem r. 1830 — Datę tę, wprzód oznaczaną inaczej, skorygowano dzięki znalezionemu przez Lorentowicza w bibliotece Teatru Narodowego egzemplarzowi teatralnemu Ślubów. [przypis autorski]
ostateczna (…) szczęśliwość — Bóg jako ostateczny kres szczęśliwości naszej. [przypis redakcyjny]
ostateczniejszy strach (starop.) — strach wobec śmierci. [przypis edytorski]
ostatecznie zapłacą — na konferencji w Lozannie ustalono kwotę 3 miliardów marek w złocie, którą Niemcy miały zapłacić w ciągu trzech lat. [przypis edytorski]
ostateczny rodzaj niesprawiedliwości, wedle Platona (…) — por. Platon, Państwo, II. [przypis tłumacza]
ostateczny* — tu: ostatni. [przypis redakcyjny]
ostatek (daw.) — tu: reszta, pozostali. [przypis edytorski]
ostatek na Boga przypuszczę — resztę zdam na Boga. [przypis redakcyjny]
ostatki — końcowe dni karnawału. [przypis edytorski]
ostatki — resztki. [przypis edytorski]
ostatki — tu: zwłoki. [przypis edytorski]
Ostatnią książkę — O żywych kamieniach, Kraków 1928 r., Gebethner i Wolff. [przypis autorski]
ostatnią razą — dziś popr.: ostatnim razem. [przypis edytorski]
ostatnia kryzys — dziś. r.m.: ostatni kryzys. [przypis edytorski]
