Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8068 przypisów.
klucz do zamku — dziś popr. forma: klucz do zamka. [przypis edytorski]
klucz — duży majątek ziemski. [przypis edytorski]
kluczka (gw.) — tu: laska z wygiętym końcem, którą sołtys zwołuje mieszkańców, obsyłając ją po całej wsi. [przypis edytorski]
kluczka — pętla ze sznura. [przypis edytorski]
Kluczki — szczytowe wzniesienie na grzbiecie Turbacza. [przypis edytorski]
klucznica — dawniej ochmistrzyni zarządzająca gospodarstwem domowym. [przypis edytorski]
klucznica — gospodyni zarządzająca gospodarstwem domowym i posiadająca klucze do wszystkich pomieszczeń. [przypis edytorski]
klucznica — kobieta mająca pod swoim zarządem klucze gospodarstwa domowego w majątku ziemskim; ochmistrzyni. [przypis edytorski]
klucznica — kobieta zarządzająca kluczami do majątku ziemskiego, mająca pod swoim zarządem klucze do czegoś. [przypis edytorski]
klucznica — ochmistrzyni zarządzająca dworskim gospodarstwem domowym. [przypis edytorski]
klucznik (daw.) — osoba zarządzająca kluczami do majątku ziemskiego, mająca pod swoim zarządem klucze do czegoś. [przypis edytorski]
Klucz Salomona — księga magiczna, której autorstwo przypisywano biblijnemu królowi Salomonowi, znanemu z wielkiej mądrości; rozróżnia się powstały w średniowieczu Większy Klucz Salomona, zawierający przepisy wykonywania magicznych rytuałów, oraz pochodzący z XVII w. Mniejszy Klucz Salomona (Lemegeton), zawierający opis duchów, aniołów i demonów oraz sposobów ich przywoływania. [przypis edytorski]
Klucz Salomona — łac. Clavicula Salomonis — księga magiczna przypisywana biblijnemu królowi Salomonowi, który w średniowieczu uważany był za czarownika. [przypis edytorski]
klucz sklepieniowy (archit.) — zwornik, element wiążący sklepienie. [przypis edytorski]
klucz — tu daw: majątek ziemski, obszar (kilka czy kilkadziesiąt wsi lub folwarków) należący do jednego właściciela albo dzierżawcy. [przypis edytorski]
klucz (…) utrzymać na kółku — tj. zachować dostęp do pomieszczenia (w tym przypadku skarbca) i możność dysponowania jego zawartością. [przypis edytorski]
klucz wiolinowy, skrzypcowy (muz.) — znak na początku pięciolinii oznaczający, że dźwięk G notowany jest na drugiej linii od dołu. [przypis edytorski]
klucz żurawi — układ ptaków podczas lotu, przybierający kształt litery V. [przypis edytorski]
kluger Bub — niem. mądry chłopak. [przypis edytorski]
Klupffell — popr. Klüpfel, Emanuel Christoph (1712–1776), teolog niemiecki. [przypis edytorski]
klusków — dziś popr. klusek. [przypis edytorski]
klusków — dziś popr.: klusek. [przypis edytorski]
kluza — okrągły otwór w burcie statku, przez który przechodzi łańcuch kotwiczny. [przypis edytorski]
Kluzjum — miasto w Etrurii; dziś: Chiusi. [przypis edytorski]
Klyde — ang. Clyde. [przypis edytorski]
Klytajmestra (mit. gr.) — żona i zabójczyni Agamemnona. [przypis edytorski]
k matce (starop.) — ku matce, do matki. [przypis edytorski]
k mej rzeczy (starop.) — tu: do mej mowy, mojej mowie (tj. „temu, co mam rzec”). [przypis edytorski]
kmet — kmieć; samodzielny gospodarz. [przypis edytorski]
Kmicic, Andrzej — chorąży orszański, główny bohater powieści historycznej Potop autorstwa Henryka Sienkiewicza. W utworze przeszedł wewnętrzną przemianę: zmienił nazwisko na Babinicz, ze szlachcica-awanturnika stał się honorowym rycerzem, obrońcą prawowitego króla i wiary katolickiej. Jedną z pierwszych zasług Kmicica było wysadzenie kolubryny, tj. wielkiej armaty, z której wojska szwedzkie bombardowały Jasną Górę podczas oblężenia. [przypis edytorski]
Kmicic, Andrzej — postać fikcyjna, bohater powieści Henryka Sienkiewicza (1846–1916) pt. Potop. [przypis edytorski]
kmieć — chłop, mieszkaniec wsi, gospodarz. [przypis edytorski]
kmieć — chłop z własnym gospodarstwem, opłacający czynsz. [przypis edytorski]
kmieć (daw.) — chłop, gospodarz wiejski, rolnik. [przypis edytorski]
kmieć (daw.) — chłop; kmieci a. kmiecy: chłopski. [przypis edytorski]
kmieć (daw.) — chłop, zamożny gospodarz. [przypis edytorski]
kmiećmi — dziś popr. forma N.lm: kmieciami; kmieć: chłop, członek ludności wiejskiej. [przypis edytorski]
kmieć — wieśniak, chłop. [przypis edytorski]
kmieć — w średniowieczu zamożny chłop, który posiadał własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
kmieć — zamożny chłop, posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
kmieć — zamożny chłop posiadający własne gospodarstwo. [przypis edytorski]
kmieć — zamożny gospodarz wiejski, chłop. [przypis edytorski]
kmiecich — dziś popr.: kmiecych. [przypis edytorski]
kmieciów — dziś popr. forma D.lm: kmieci. [przypis edytorski]
kmieciówna — chłopska córka; kmieć: chłop. [przypis edytorski]
kmiecy — chłopski (od: kmieć, używanego w mowie potocznej). [przypis edytorski]
kmiecy — chłopski; przym. od wyrazu: kmieć. [przypis edytorski]
kmiecy — chłopski. [przypis edytorski]
k'miejscu (daw.) — ku miejscu, do miejsca. [przypis edytorski]
k'miescu (daw.) — do miejsca; tu: do posady. [przypis edytorski]
kmiotaszek — zdrobn. od: kmiot, kmiotek; chłop, przedstawiciel ludu. [przypis edytorski]
kmiotek (lekcew.) — człowiek niewykształcony, zwykle ze wsi. [przypis edytorski]
Kmita, Filon (1530–1587) — starosta orszański, dowódca wojskowy. [przypis edytorski]
kmoszki — kumoszki. [przypis edytorski]
kmotr a. kumoter, a. kum (daw.) — ktoś bliski; powinowaty. [przypis edytorski]
kmotr a. kumoter (daw.) — kum, ojciec chrzestny; później również bardziej ogólnie jako poufałe określenie grzecznościowe. [przypis edytorski]
kmotr (daw.) — tu: kum, przyjaciel, kumpel. [przypis edytorski]
kmotr (daw.) — tu: ojciec chrzestny. [przypis edytorski]
kmotr, kumotr — dawne określenie grzecznościowe, gdzie indziej także: kum, ojciec chrzestny. [przypis edytorski]
kmotr, kumotr — kum, ojciec chrzestny; także jako dawne określenie grzecznościowe. [przypis edytorski]
kmotr — kumotr, kum; określenie rodzaju powinowactwa, tu: ojciec dziecka dla chrzestnego tegoż dziecka. [przypis edytorski]
kmotr (starop.; z łac. compater: współojciec) — ojciec chrzestny; później również bardziej ogólnie: kum, powinowaty. [przypis edytorski]
kmotr — tu: kum, przyjaciel, kumpel. [przypis edytorski]
kmotr (z średniow. łac. compater: współojciec) — kum, ojciec chrzestny. [przypis edytorski]
KM — tu: Komitet Miejski. [przypis edytorski]
knafle (daw.) — duże guziki do zapinania na pętelki. [przypis edytorski]
knaga — rozwidlony drewniany lub metalowy kołek, przyśrubowany do pokładu lub burty jednostki pływającej i służący do mocowania ruchomych lin, np. cumowniczych. [przypis edytorski]
k'nam a. ku nam (daw.) — do nas, w naszym kierunku. [przypis edytorski]
knaster — ceniony gatunek tytoniu. [przypis edytorski]
knecht — żołnierz piechoty niemieckiej, pachołek; tu użyte w charakterze obelgi. [przypis edytorski]
knecht — żołnierz piechoty, piechur; tu raczej: giermek rycerza zakonu. [przypis edytorski]
knecht — żołnierz piechoty w dawnym wojsku niemieckim. [przypis edytorski]
knecht (z niem.) — giermek; pomocnik rycerza, pachołek; żołnierz pieszy. [przypis edytorski]
knecht (z niem.) — giermek, pomocnik rycerza, pachołek; żołnierz pieszy. [przypis edytorski]
knecht (z niem. Knecht: parobek) — żołnierz pieszy w daw. wojsku niem. [przypis edytorski]
knecht (z niem.) — żołnierz piechoty; pachołek; giermek. [przypis edytorski]
knecht (z niem.) — żołnierz śedniowiecznej piechoty. [przypis edytorski]
knedle (z niem.) — okrągłe pierogi z ciasta mączno-ziemniaczanego nadziewane owocami, serem czy mięsem. [przypis edytorski]
kneippowskie sandały — sandały w stylu Sebastiana Kneippa (1821–1897), bawarskiego księdza, propagatora naturalistycznej metody leczenia, obejmującej hydroterapię, ćwiczenia, dietę i ziołolecznictwo. [przypis edytorski]
Kneipp, Sebastian (1821–1897) — bawarski ksiądz katolicki, propagator hydroterapii, urozmaiconej i pełnej diety oraz ziołolecznictwa. [przypis edytorski]
knemidny (neol.) — z gr. knemis, tj. „nagolenica”. [przypis edytorski]
Kneph — egipski bóg Chnum, opiekun wylewów Nilu, stwórca ludzi, których uformował z gliny na kole garncarskim. [przypis edytorski]
kneź — kniaź; tytuł władcy. [przypis edytorski]
kneziów gród — daw. forma D. lp; dziś: gród knezia. [przypis edytorski]
kniahinia (rus.) — księżna, tu: królowa. [przypis edytorski]
kniahini (daw., reg.) — księżna. [przypis edytorski]
kniahini (daw.) — żona księcia ruskiego lub litewskiego. [przypis edytorski]
kniahini (rus.) — księżna. [przypis edytorski]
kniahini (z ukr.) — księżna na Rusi. [przypis edytorski]
kniahini (z ukr.) — księżna na Rusi, żona kniazia. [przypis edytorski]
Kniaź chocze uże umeraty (z białorus.) — książę chce już umierać. [przypis edytorski]
kniaź (daw.) — książę. [przypis edytorski]
kniaź (daw.) — książę; także: władca państwa plemiennego. [przypis edytorski]
kniaź (daw.) — tytuł księcia panującego na Rusi i na Litwie. [przypis edytorski]
kniaź — książę. [przypis edytorski]
Kniaźnin, Franciszek Borgiasz Dionizy (1750–1807) — poeta, dramatopisarz i tłumacz, przedstawiciel nurtu sentymentalizmu polskiego oświecenia; był jezuitą, a po kasacji zakonu powrócił do stanu świeckiego; sekretarz księcia Adama Kazimierza Czartoryskiego; autor wierszy patriotycznych, religijnych, ód okolicznościowych, sielanek, erotyków, bajek i sztuk scenicznych. [przypis edytorski]
kniaź — tytuł księcia panującego dawniej na Rusi i Litwie. [przypis edytorski]
kniażenika (ros. княженика) — tekszla (Rubus arcticus), gatunek malin o brunatnoczerwonych owocach, występujący w płn. Azji, Europy i Ameryki. [przypis edytorski]
Kniażnin, Jakow Borysowicz (1742–1791) — czołowy dramatopisarz rosyjskiego klasycyzmu. [przypis edytorski]
kniażyć — władać; sprawować władzę jako kniaź. [przypis edytorski]
