Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8135 przypisów.
kariolka — powóz. [przypis edytorski]
kariolka (z fr.) — lekki dwukołowy odkryty powóz. [przypis edytorski]
karkasa — korpus, powłoka. [przypis edytorski]
karku nie zgiąłem nikomu — tu: przed nikim. [przypis edytorski]
Karła — tj. Karola. [przypis edytorski]
karło (daw.) — rodzaj fotela o krzyżujących się nogach. [przypis edytorski]
karło (daw.) — rodzaj niewysokiego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]
karło (daw.) — rodzaj niewysokiego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]
karło — fotel o wygiętych nogach, popularny we Włoszech. [przypis edytorski]
karło — rodzaj niewysokiego, ozdobnego krzesła z podłokietnikami, o nogach z przodu i z tyłu uformowanych w kształt cyfry X; niekiedy z oparciem, częściej bez, czasem wyściełane materiałem lub skórą. [przypis edytorski]
karło — rodzaj ozdobnego fotela. [przypis edytorski]
karlić się — karłowacieć; degenerować się. [przypis edytorski]
karlik — tu: mały skrzat, karzełek. [przypis edytorski]
Karlin, czes. Karlín — dzielnica Pragi. [przypis edytorski]
karlino (wł. carlino) — moneta używana w Neapolu od końca XIII do początku XIV wieku, następnie przywrócona w wieku XVIII i XIX. [przypis edytorski]
Karlion — popr. Caerleon, miasto w płd. Walii, krainie położonej w płd-zach. części Wielkiej Brytanii; wczesnośredniowieczne centrum celtyckiego królestwa Gwent, istniejącego od wycofania się Rzymian z Wielkiej Brytanii w V w. do inwazji normańskiej na Walię w XI w.; często wspominane w różnych utworach związanych z mitologią walijską i średniowieczną literaturą walijską. [przypis edytorski]
karliści — konserwatywni zwolennicy Karola Burbona, hrabiego Moliny; po śmierci swego brata, króla Hiszpanii Ferdynanda VI, który na następcę wyznaczył kobietę, swoją niepełnoletnią córkę Izabelę, uznał on decyzję poprzednika za złamanie tradycyjnych praw dziedziczenia i ogłosił swoje wstąpienie na tron jako Karol V (stąd nazwa ruchu); wywołało to I wojnę karlistowską (1833–1839); mimo brutalnego spacyfikowania ruchu karlistowskiego zwolennicy Karola oraz jego potomków nie ustawali w dążeniach do przejęcia władzy siłą, organizując próby zamachów stanu i powstań w latach 1846, 1855, 1860, 1870, 1872–1876 i 1900. [przypis edytorski]
karli — tu: karłowaty. [przypis edytorski]
Karl Konrad Friedrich Wilhelm Lachmann (1793–1851) — niemiecki filolog i krytyk. [przypis edytorski]
Karlowingowie — dziś popr.: Karolingowie, dynastia frankijska wywodząca się od Karola Młota, panująca w latach 753–987; jej najwybitniejszym przedstawicielem był Karol Wielki, który stworzył pierwsze europejskie imperium od czasu upadku cesarstwa zachodniorzymskiego. [przypis edytorski]
Karlsbad — miejscowość uzdrowiskowa (dziś: Karlove Vary). [przypis edytorski]
Karlsbad — niem. nazwa Karlowych Warów, uzdrowiska w zach. Czechach. [przypis edytorski]
Karl właśc. Karol Wielki (ok. 742–814) — król Franków i Longobardów, koronował się na cesarza rzymskiego w Rzymie w r. 800. [przypis edytorski]
karma (sanskr.) — w hinduizmie i buddyzmie los wynikający z sumy czynów danej jednostki, realizujący się zasadniczo w następnym wcieleniu. [przypis edytorski]
karma — w hinduizmie i buddyzmie los wynikający z sumy czynów danej jednostki, realizujący się zasadniczo w następnym wcieleniu. [przypis edytorski]
karmazyna — bogaty szlachcic (od tkaniny, z której wykonywano kontusz). [przypis edytorski]
karmazyn (daw.) — szlachcic, który miał prawo noszenia karmazynowego żupana. [przypis edytorski]
karmazyn (daw.) — szlachcic wysokiego rodu. [przypis edytorski]
karmazyn — szlachcic, który mógł nosić karmazynowy żupan. [przypis edytorski]
karmazyn — szlachcic z prawem do noszenia karmazynowego żupana. [przypis edytorski]
karmazyn — tu: magnat. [przypis edytorski]
karmazyn — tu: szlachcic (od popularnego koloru kontusza). [przypis edytorski]
karmazyn — tu: szlachcic. [przypis edytorski]
karmazyn — zamożny szlachcic, magnat; od karmazynowego, tj. intensywnie czerwonego koloru szaty wierzchniej, żupana a. kontusza, której noszenie było prawnie dozwolone tylko wysokim urzędnikom państwowym i dostojnikom; poślednia szlachta nosiła szare żupany i stąd określana była mianem „szlachty szaraczkowej”. [przypis edytorski]
karm — B. lp.: karmę, pokarm. [przypis edytorski]
karm (daw.) — karma; pokarm. [przypis edytorski]
karm (daw.) — karma, pokarm. [przypis edytorski]
karm — dziś forma M.lp r.ż.: karma. [przypis edytorski]
karm — dziś: karma. [przypis edytorski]
karmelek — cukierek. [przypis edytorski]
Karmelici — klasztor oo. Karmelitów w Krakowie na Piasku. [przypis edytorski]
karmelki — tu: cukierki. [przypis edytorski]
Karmenta — daw. italska boginka położnic (rodzących kobiet), której świątynia znajdowała się u podnóża Kapitolu, a jej święto (Carmentalia) obchodzono 11 i 15 stycznia. [przypis edytorski]
karmią — dziś N.lp r.ż: karmą. [przypis edytorski]
karmia (daw.) — karma, pokarm. [przypis edytorski]
karmia (daw.) — pokarm. [przypis edytorski]
karmia (daw.) — pokarm; tu: korzyść. [przypis edytorski]
karmia — dziś popr.: karma; jedzenie. [przypis edytorski]
karmia — dziś popr.: karma. [przypis edytorski]
karmia — karma, pokarm. [przypis edytorski]
karmicielka — tu: mamka. [przypis edytorski]
karmik — wieprz tuczony na ubój. [przypis edytorski]
karminować — barwić usta karminem. [przypis edytorski]
karmi (starop. forma) — daw. forma trybu rozkazującego lp; dziś: karm. [przypis edytorski]
karm — karma, pokarm. [przypis edytorski]
karmny — o zwierzęciu hodowlanym: obficie karmiony z przeznaczeniem na ubój; tuczny. [przypis edytorski]
karmny — stanowiący pokarm; pożywny. [przypis edytorski]
karmny — tuczny, przeznaczony do uboju. [przypis edytorski]
karmny — tuczny. [przypis edytorski]
karmny — tu: utuczony. [przypis edytorski]
karm — pokarm dla zwierząt, karma. [przypis edytorski]
karm — pokarm, karma. [przypis edytorski]
karm (r.ż., daw.) — pokarm, pożywienie; karma. [przypis edytorski]
karm (r.ż., daw.) — pokarm, strawa. [przypis edytorski]
karm (rzecz. r.ż.; daw.) — pokarm, pożywienie; karma. [przypis edytorski]
karm (z ukr.) — pokarm, pożywienie. [przypis edytorski]
Karnak — miasto w Górnym Egipcie, położone na prawym brzegu Nilu, w pobliżu starożytnych Teb i Luksoru. [przypis edytorski]
Karnak — współczesna miejscowość w pobliżu północnej części Teb. Nazwa często odnoszona do położonego na terenie starożytnych Teb monumentalnego zespołu świątyń, kaplic, obelisków i innych budowli wznoszonych od czasów Średniego Państwa, szczególnie w epoce Nowego Państwa za panowania XVIII dynastii, kiedy Teby były stolicą Egiptu. Główne miejsce kultu Amona, Mut i Chonsu, trójcy bogów tebańskich. [przypis edytorski]
Karneades (…) utrzymywał, iż sława sama z siebie godna jest pożądania — Cyceron, O granicach dobra i zła, III, 17. [przypis edytorski]
Karneades z Cyreny (214–129 p.n.e.) — filozof grecki, wybitny przedstawiciel sceptycyzmu, zwierzchnik Akademii Platońskiej (od ok. 155 p.n.e.). [przypis edytorski]
Karneades z Cyreny (ok. 214–129 p.n.e.) — grecki filozof, przedstawiciel sceptycyzmu. [przypis edytorski]
karneol — kamień półszlachetny, czerwona, półprzezroczysta odmiana chalcedonu. [przypis edytorski]
karnet (daw.) — notes, notatnik. [przypis edytorski]
karnet — niewielki notatnik. [przypis edytorski]
karnet — notesik balowy, służący dawniej paniom do wpisywania kolejności tańców i partnerów podczas balu. [przypis edytorski]
karnet — tu: legitymacja partyjna. [przypis edytorski]
karniol (miner.) — odmiana chalcedonu. [przypis edytorski]
karność — dyscyplina. [przypis edytorski]
karno — tu prawdop.: zaprzęg. [przypis edytorski]
karny — posłuszny, zdyscyplinowany. [przypis edytorski]
Karol Boromeusz (1538–1584) — włoski kardynał, arcybiskup Mediolanu, święty Kościoła katolickiego; urodził się na zamku w Aronie, na brzegu jeziora Maggiore, 50 km na płn.-wsch. od Mediolanu. [przypis edytorski]
Karol Duży — właśc. Karol Wielki, (ok. 742/747–814), sławny dzięki sukcesom militarnym i dyplomatycznym. Władca mocarstwa rozciągającego się na ziemiach dzisiejszych Niemiec, Francji, Austrii, zachodniej Hiszpanii i północnych Włoch. W r. 800 otrzymał od papieża tytuł cesarza rzymskiego. [przypis edytorski]
Karolek i słońce — tytuł utworu poprawiono zgodnie z wcześniejszym wydaniem Bajek i powiastek z 1916 roku. [przypis edytorski]
Karol Ferdynand d'Artois, książę de Berry (1778–1820) — najmłodszy syn króla Karola X i Marii Teresy Sabaudzkiej; zaatakowany i śmiertelnie raniony, kiedy opuszczał budynek paryskiej opery razem ze swoją żoną; jedną z jego córek była Charlotta Maria Augustyna (1808–1886), która poślubiła Ferdynanda, hrabiego (później księcia) Faucigny-Lucinge. [przypis edytorski]
Karol Ferdynand d'Artois, książę de Berry (1778–1820) — syn przyszłego króla Karola X; 13 lutego 1820 został zaatakowany i śmiertelnie raniony przez bonapartystowskiego robotnika Louvela, kiedy opuszczał budynek paryskiej opery. [przypis edytorski]
Karol Ferdynand Waza (1613–1655) — książę polski, biskup wrocławski, biskup płocki, pan na Żywcu, syn Zygmunta III Wazy i Konstancji Habsburżanki; kandydat do tronu polskiego po śmierci Władysława IV Wazy, po przegranej elekcji osiadł na Mazowszu. [przypis edytorski]
Karol Howard, właśc. Charles Howarth (1816–1868) — tkacz z Rochdale, jeden z pomysłodawców tamtejszej kooperatywy Rochdale Society of Equitable Pioneers, która stała się wzorem dla podobnych stowarzyszeń w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
Karol Hubert Rostworowski (1877–1938) — dramatopisarz, poeta, muzyk; autor tragedii symbolicznych o tematyce historycznej i religijnej. [przypis edytorski]
Karol I a. Karol I Stuart (1600–1649) — król Anglii i Szkocji w latach 1625–1649. [przypis edytorski]
Karol I Habsburg (1887–1922) — ostatni władca monarchii austro-węgierskiej (21 listopada 1916 – 11 listopada 1918). [przypis edytorski]
Karol I Hohenzollern-Sigmaringen (1839–1914) — król Rumunii w latach 1881–1914. [przypis edytorski]
Karol II (1893–1953) — z domu Hohenzolern-Sigmarignen, najstarszy syn króla Ferdynanda I i Marii Koburg król Rumunii w latach 1930–1940; początkowo, w 1925 r. pozbawiony prawa do tronu na rzecz swego syna, Michała (król Rumunii jako Michał I w l. 1927–1930 i 1940–1947), w 1930 wskutek działań jednej z frakcji politycznych skłoniony do powrotu do kraju i koronowany, a w 1940 r. usunięty z tronu, zmarł na uchodźstwie; odznaczony orderami Orła Białego i Virtuti Militari przez Józef Piłsudski w 1922 r. podczas wizyty naczelnika państwa polskiego w Rumunii. [przypis edytorski]
Karol II Hohenzollern-Sigmaringen (1893–1953) — król Rumunii (1930–1940). [przypis edytorski]
Karol III Hiszpański (1716–1788) — król Hiszpanii (od 1759) z dynastii Burbonów, wcześniej król Neapolu i Sycylii. [przypis edytorski]
Karol II Stuart (1630–1685) — król Anglii i Szkocji (od 1660), objął władzę po śmierci Olivera Cromwella, który jako lord protektor sprawował dyktatorskie rządy w republice; przywrócił na dworze królewskim bale i rozrywki sprzed surowych czasów rewolucji purytańskiej, był mecenasem artystów i naukowców. [przypis edytorski]
Karolina Burbon-Sycylijska, księżna Berry (1798–1870) — żona Karola Ferdynanda, księcia Berry, syna króla Karola X; matka Henryka Pogrobowca (1820–1883), ostatniego potomka Ludwika XIV w prostej linii; w czerwcu 1832, podczas rządów Ludwika Filipa z bocznej linii orleańskiej, chcąc przywrócić władzę głównej linii Burbonów i zapewnić tron synowi, wywołała krótkie, nieudane powstanie w Wandei; po klęsce swoich zwolenników przez pięć miesięcy ukrywała się w domu znajomej w Nantes; zdradzona, po otoczeniu przez policję budynku, schroniła się w obszernej kryjówce za kominem, którą zmuszona była opuścić, kiedy nocujący w pokoju żandarmi rozpalili ogień, żeby się ogrzać. [przypis edytorski]
Karolina Percy — jedna z bohaterek poczytnej 4-tomowej powieści Marii Edgeworth pt. Patronage (1814). [przypis edytorski]
Karolina — u Goethego imię bohaterki brzmi: Charlotte, dzięki czemu bardziej zrozumiałe jest zdrobnienie: Lota (w oryg. Lotte). [przypis edytorski]
karolinea — pachira, rodzaj drzew tropikalnych. [przypis edytorski]
Karolingowie — dynastia królów frankijskich wywodząca się od Karola Młota, panująca w latach 753–987. Po śmierci jej najwybitniejszego przedstawiciela, Karola Wielkiego, twórcy imperium frankijskiego, nastąpił powolny rozkład struktur państwa, które po śmierci jego syna zostało w 843 trwale podzielone na trzy części: zachodnią, wschodnią i środkową. [przypis edytorski]