Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 465 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | holenderski | ironicznie | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | starożytny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 8400 przypisów.
Cierpiał za całą Litwę wszystkimi jej bole — cierpiał za całą Litwę i za wszystkie jej bóle. [przypis edytorski]
cierpić — dziś: cierpieć. [przypis edytorski]
cierpiętliwości — [według] wytrzymałości. [przypis redakcyjny]
cierpiętliwy — którego stanem zwykłym jest cierpienie. [przypis redakcyjny]
Cierpię, więc jestem — Wokulski trawestuje (przystosowuje) słynne zdanie francuskiego filozofa–racjonalisty, Kartezjusza (1596–1650): „Myślę, więc jestem” (łac. Cogito, ergo sum). [przypis redakcyjny]
cierpieć nie mogąc rzecz zdrożną — dziś popr. składnia: ścierpieć nie mogąc rzeczy zdrożnej. [przypis edytorski]
cierpieć — tu: znosić. [przypis edytorski]
cierpieli od bąków i komarów — dziś: cierpieli z powodu bąków i komarów. [przypis edytorski]
cierpiemy — dziś popr.: cierpimy. [przypis edytorski]
cierpienieć to było — skrót od: cierpienie ci to było; ci: partykuła wzmacniająca. [przypis edytorski]
Cierpienie pochodzi „zawsze i w każdym razie z niezgody (…) boleje nasze ja niepogodzone z resztą świata — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 32. [przypis autorski]
cierpienióm — dziś popr. forma C. lm: cierpieniom. [przypis edytorski]
cierpisz (daw.) — pozwalasz. [przypis edytorski]
cierpisz mię przeciwnym sobie (daw.) — znosisz mnie, choć się tobie sprzeciwiam. [przypis edytorski]
cierpi z powodu utraconej sławy oraz że żal jej ojca — w oryginale niem.: [Sie] bange wegen des Stolzes und der Bekümmernisse ihres Vaters: cierpi z powodu dumy i niepokoju swojego ojca. [przypis edytorski]
Cierplikowski, Antoni, pseud. Antoine (1884–1976) — polski mistrz fryzjerski i stylista, który po otwarciu swojego zakładu w Paryżu zyskał międzynarodową sławę. [przypis edytorski]
cierpliwość — μακροθυμία, patientia, Beharrlichkeit (Cl.), [pominięto tłum. na rosyjski], właściwie: powolność. [przypis tłumacza]
cierpliwy (starop.) — [tu:] pełen cierpień. [przypis redakcyjny]
cierpliwy (starop.) — tu: wytrzymały, mocny. [przypis redakcyjny]
cierpliwy (starop.) — [tu:] wytrzymały, mocny. [przypis redakcyjny]
cierpliwy (starop.) — wytrzymały, mocny. [przypis redakcyjny]
cierpliwy — tu: cierpiący. [przypis redakcyjny]
cierpnąć — odczuwać mrowienie, dreszcze na skutek strachu, zimna itd. [przypis edytorski]
cierpota — cierpienie. [przypis autorski]
cierzpiący (gw.) — cierpiący. [przypis edytorski]
cieśla — rzemieślnik obrabiający drewno. [przypis edytorski]
cieśla tyryjski — Tyr był staroż. miastem i portem fenickim; Fenicjanie stanowili potęgę w zakresie żeglugi i handlu dzięki swemu budownictwu okrętowemu, a więc niejako dzięki kunsztowi swych cieśli. [przypis edytorski]
cieśń — ciasna przestrzeń; ciasnota. [przypis edytorski]
cieśń — tu: ciasne miejsce. [przypis edytorski]
cieśniej (starop. forma) — dziś: ciaśniej. [przypis edytorski]
cieśnina Beringa — cieśnina pomiędzy Azją a Ameryką Północną. [przypis edytorski]
Cieśnina Beringa — cieśnina rozdzielająca Azję i Amerykę Północną, leżąca ok. 90 km od koła podbiegunowego. Przez cieśninę (o szerokości 85 km) przebiega granica między Stanami Zjednoczonymi a Rosją a także linia zmiany daty (umowna granica na mapie stref czasowych, rozdzielająca obszary, między którymi czas różni się dokładnie o jedną dobę.) Nazwana na cześć Vitusa Jonassena Beringa (1681–1741), duńskiego żeglarza służącego w carskiej marynarce wojennej, odkrywcy faktu, że Azja nie jest połączona lądem z Ameryką północną. [przypis edytorski]
cieśnina Gadesu — właśc. Cieśnina Gibraltarska, oddzielająca Europę od Afryki; łac. Gades: Kadyks, miasto w płd.-zach. Hiszpanii, w Andaluzji, położone na półwyspie oddzielającym odnogę Zatoki Kadyksu od Oceanu Atlantyckiego. [przypis edytorski]
Cieśnina Gibraltarska — cieśnina łącząca Morze Śródziemne z Oceanem Atlantyckim; oddziela Afrykę od Europy. [przypis edytorski]
Cieśnina Gibraltarska — łącząca M. Śródziemne z Atlantykiem i oddzielająca Afrykę od Europy. [przypis edytorski]
Cieśnina Kimeryjska (łac. Bosporus Cimmerius) — dziś: Cieśnina Kerczeńska; płytki, wąski przesmyk między Płw. Kerczeńskim a Płw. Tamańskim, łączący Morze Azowskie z Morzem Czarnym; jego długość wynosi ok. 40 km, szerokość 15–4 km, przy głębokości od 13 do zaledwie 3 m. [przypis edytorski]
Cieśnina Mesyńska — rozdzielająca Sycylię od płd. krańca Płw. Apenińskiego, łącząca wody M. Tyrreńskiego i M. Jońskiego. [przypis edytorski]
Cieśnina nie ma w tych okolicach więcej niż kilkadziesiąt mil morskich szerokości — 45,3 Mm (84 km). [przypis edytorski]
Cieśnina Wiatrów — cieśnina oddzielająca wyspy Kuba i Haiti, łącząca Morze Karaibskie z Oceanem Atlantyckim. [przypis edytorski]
ciesą (starop. forma) — ciosają. [przypis edytorski]
ciesali — dziś popr.: ciosali. [przypis edytorski]
Ciesielczuk, Stanisław (1906–1945) — poeta, członek grupy literackiej „Kwadryga”. [przypis edytorski]
ciesielka — też: ciesiołka a. ciesielstwo; nazwa daw. rzemiosła, sztuki ręcznej obróbki drewna i budowy konstrukcji drewnianych, domów, ogrodzeń i mostków. [przypis edytorski]
ciesielski — przymiotnik od słowa „cieśla”: rzemieślnik budujący z drewna. [przypis edytorski]
ciesiołka — ciesielstwo; kunszt obróbki i budowy z drewna znany cieślom. [przypis edytorski]
ciesząc ciało ciałem — określenie zawodu hetery. [przypis tłumacza]
ciesząc (starop.) — tu: pocieszając. [przypis edytorski]
cieszą — tu: pocieszają. [przypis redakcyjny]
cieszę się, bo sprawca całego nieszczęścia żądał natychmiast mego wydania — ironicznie. [przypis tłumacza]
„Cieszę się nie mniej od Was — pisał mi Brzozowski jeszcze w jesieni 1909 r. — że mam w perspektywie możność zrobienia tej rzeczy z Wrońskim — a niemniej z Machiavellego i Bruna”. „Symposion stał się przedmiotem moich marzeń — myślę, że już nie mógłbym w żadnej innej formie zrobić tak wiele rzeczy niewątpliwych, niż tu mi się uda”. „Cieszę się niezmiernie, że te rzeczy wyjdą u nas i myślę, że biblioteczka będzie miała ogromne znaczenie kulturalne”.
Giambattista Vico (1668–1744), włoski filozof i historiozof. [red. WL].
[przypis redakcyjny]
cieszecie (forma starop.) — obciosujecie. [przypis redakcyjny]
Cieszkowski, August (1814–1894) — działacz społeczny, filozof mesjanizmu polskiego. [przypis edytorski]
Cieszkowski, August (1814–1894) — herbu Dołęga, filozof, działacz społeczny, ekonomista, współtwórca mesjanizmu polskiego. [przypis edytorski]
Cieszkowski, August (1814–1894) — polski filozof, działacz społeczny, ekonomista, współtwórca mesjanizmu polskiego. [przypis edytorski]
Cieszkowski, August (1814–1894) — polski filozof, współtwórca Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Krytykował idealizm dialektyczny Hegla, ponieważ uważał, że zasadą bytu jest czyn, i że to on tworzy historię. Był przekonany o mesjanistycznym przeznaczeniu narodu polskiego, który miał wg niego przyczynić się do społecznej i moralnej przebudowy świata. Akcentował rolę kościoła katolickiego i zapowiadał nastąpienie epoki Ducha Świętego. [przypis edytorski]
Cieszkowski, Zyzio hr. — prawdopodobnie chodzi o hrabiego Zygmunta Cieszkowskiego, działacza kulturalnego, sekretarza Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie (w latach 1887–1894). [przypis edytorski]
Cieszmy się w Panu! — Hasło uczt zakonnych owego wieku. [przypis autorski]
cieszony (starop.) — tu: pocieszany. [przypis edytorski]
cieszyć (daw.) — tu: pocieszać. [przypis edytorski]
cieszyć kogoś (daw.) — tu: pocieszać kogoś. [przypis edytorski]
cieszyć kogoś — dziś: pocieszać. [przypis edytorski]
cieszyć kogo (starop.) — pocieszać kogo. [przypis edytorski]
cieszyć się Jopem a obietnicami Pańskimi, iż Pan Bóg wziął, Pan Bóg dać może i wszytko nagrodzić wedle wolej swojej — tj. cieszyć się jak Hiob, bohater biblijnej Księgi Hioba, ciężko doświadczony na skutek zakładu między Bogiem a diabłem zawartego w celu wypróbowania jego wiary. Skutkiem zakładu było zesłanie na Hioba trądu, śmierć jego rodziny i pozbawienie go bogactwa. Mimo namów przyjaciół, nie zwątpił w Boga, za co został nagrodzony późniejszym zdrowiem, nowymi dziećmi i ponownym bogactwem. [przypis edytorski]
cieszyć się (starop.) — tu: pocieszać się. [przypis edytorski]
Cieszyć się twą radością (…) umierać przed tobą — Od dawna już zauważono, że te słowa Marii przypominają nieco słowa Zulejki w Narzeczonej z Abydos Byrona, wyrzeczone tam (I, 18) do Selima. Istotnie są podobieństwa frazeologiczne takie jak: „With thee to live, with thee to die” („żyć dla ciebie i w tobie umierać przed tobą” albo zakończenie: „To these alone my thoughts aspire”: „To Marii cała miłość, wszystkie Marii chęci”. Warto też zwrócić uwagę na to, że Zulejka czytuje Koran podobnie jak Maria Biblię. Poza tym jednak charaktery tych dwu postaci podobne do siebie nie są. [przypis redakcyjny]
cieszyć słowy (daw.) — pocieszać słowami. [przypis edytorski]
cieszyć (starop.) — pocieszać. [przypis edytorski]
cieszyć — tu: pocieszać. [przypis edytorski]
cieszyć we smutku — dziś: pocieszać w smutku. [przypis edytorski]
Cieszyło go to, że on, szlachcic, zajmując stanowisko handlowe, poświęcał swoje przesądy szlacheckie, przyczyniał się do postępu i brał udział w reformie kraju, szukającego nowych dróg do powiększenia ogólnej zamożności — wyraz światopoglądu pozytywistycznego. [przypis edytorski]
cieszył się Jitro ze wszystkiego dobrego — Zdaniem Rasziego Jitro ucieszył się dobrymi darami dla Israela: manną, studnią wody i Torą, ale przede wszystkim ocaleniem z Micraim, bo „aż do tej pory żaden niewolnik nie był w stanie uciec z Micraim, gdyż był to kraj zamknięty ze wszystkich stron, a lud Israela wyszedł w liczbie 600 tysięcy”, Raszi do 18:9. [przypis tradycyjny]
Cieszyn — w spisie treści wiersz występuje jako tęcza mundurów. [przypis edytorski]
ciewy (gw.) — a niech to; a to dopiero; też coś. [przypis edytorski]
ciewy (gw.) — a niech to. [przypis edytorski]
ciewy (gw.) — a to dopiero; też coś. [przypis edytorski]
ciewy (gw.) — też coś; a to dopiero. [przypis edytorski]
ciewy (gw.) — też coś. [przypis edytorski]
ciewy (gw.) — też coś, to dopiero (wykrzyknik, wyraz emocji). [przypis edytorski]
Cie wy? — „Widzicie wy?”: skrócenie używane w Krakowskiem. [przypis autorski]
cigarillo (hiszp.) — papieros. [przypis edytorski]
cigarittas, popr.: cigarritas (hiszp.) — papierosy. [przypis edytorski]
cigarral — pałacyk letni. [przypis autorski]
cigęź a. cigęć — cień. [przypis edytorski]
cigęź a. cigęć (gw.) — cień. [przypis edytorski]
Ci-gît Piron, qui ne fut rien — Pas même académicien (fr.) — Tu spoczywa Piron, który nikim nie był, nawet członkiem Akademii Francuskiej [przypis edytorski]
Ci jedną ręką piszą, nadstawiają drugiej (…) — panegiryki [utwory pochwalne — red. WL.] dla „datku” pisano i drukowano. [przypis redakcyjny]
Ci już do prawodawstwa należeć nie będą. Senatorowie wybieranymi być nie mogą, tylko przez samą szlachtę i z samej szlachty; urodzenia i oddzielne prawo do wszystkich w kraju godnośći; samej — te słowa usunięto w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]
ci kilku — dziś: tych kilku. [przypis edytorski]
ci kilku żyją — dziś: tych kilku żyje. [przypis edytorski]
ci, których był pomocnikiem — tj. Rosjanie, o czym autor nie mógł w 1884 r. napisać wprost z powodu carskiej cenzury. [przypis redakcyjny]
ci, którzy dawniej z nim maszerowali w głąb kraju — mowa o 300 hoplitach dowodzonych przez Parrazyjczyka Kseniasa, towarzyszących Cyrusowi w wyprawie wspomnianej w ks. I, 1. [przypis edytorski]
ci, którzy krzyżowali Chrystusa potrzebowali przebaczenia i on prosił o nie dla nich, mimo iż nie znali niegodziwości swego uczynku — por. Łk 23, 34. [przypis tłumacza]
Ci, którzy mieli lenna, a co za tym idzie, mieli pełnić powinność wojskową, stawali się pełnoletni dopiero w dwudziestym pierwszym roku — Święty Ludwik był pełnoletni dopiero w tym wieku. Zmienił to edykt Karola V w r. 1374. [przypis autorski]
Ci którzy mówią: „Cierpisz na głowę (…) — Aluzja do ustępu z Rozmów IV, 6, który Pascal streszcza we fragmencie 80. [przypis tłumacza]
Ci, którzy nie dali się wpisać do pięciu pierwszych klas, gdzie umieszczono obywateli wedle proporcji majątku, nie należeli do cenzusu w duchu prawa wokoniańskiego — Te pięć pierwszych klas były tak znaczne, iż niekiedy autorowie przytaczają tylko pięć. [przypis redakcyjny]
Ci, którzy nie wierzą w demonów jako pośredników między Bogiem a ludźmi… — Plutarch, O zamilknięciu wyroczni [cytat znacznie zmieniony; red. WL]. [przypis tłumacza]
Ci, którzy opisują życie Augusta Cezara, zaznaczają (…) iż był on nader hojny w darach — Swetoniusz, Boski August, 25 [w:] Żywoty cezarów. [przypis tłumacza]
Ci, którzy płaczą (…) błogosławieni — Słowa z Ewangelii św. Mateusza, rozdz. 7, w. 4. [przypis redakcyjny]
ci, którzy świętych młodzianków za Herodowym ordynansem wycinali — wg Biblii, po usłyszeniu proroctwa Trzech Króli, że narodził się nowy król żydowski, król Herod kazał swoim żołnierzom zabić wszystkich małych chłopców; Maria i Józef uratowali wówczas nowonarodzonego Jezusa Chrystusa dzięki anielskiemu ostrzeżeniu i ucieczce do Egiptu. [przypis edytorski]
ci którzy tu [na Księżycu] byli — Cyrano de Bergerac, Wilkins, Biskup Chesterski… [przypis autorski]
