Przypisy

wziętość — powodzenie, popularność. [przypis edytorski]

w ziem (daw. forma) — w ziemię. [przypis edytorski]

w ziem — dziś popr. forma: w ziemię. [przypis edytorski]

W ziemi sandeckiej, wyższej, jest między górami źródło, które ma tę własność, że jak kto z niego wody nabierze, to zaraz niebo się chmurzyć zaczyna — Benedykt Chmielowski, Nowe Ateny, t I, s. 470 [przypis edytorski]

wziena (gw.) — wzięła. [przypis edytorski]

wzienam (gw.) — wzięłam. [przypis edytorski]

Wzienić (gw.) — wziąć. [przypis edytorski]

wzieni (gw.) — wzięli. [przypis edytorski]

wzieni (reg.) — wzięli. [przypis edytorski]

wzierać (daw.) — patrzeć, spoglądać (wgłąb), wglądać. [przypis edytorski]

wzionem (gw.) — wziąłem. [przypis edytorski]

wzion (gw.) — wziął. [przypis edytorski]

wzion (gw.) — wziął; tu: zaczął. [przypis edytorski]

wzion (gw.) — wziął; wzion przez łeb: dostał w łeb; został uderzony w głowę. [przypis edytorski]

wzjawić (starop.) — objawić, ukazać. [przypis edytorski]

wzjawić (starop.) — wyjawić. [przypis edytorski]

wzjawiono będzie (starop.) — będzie wyjawione; będzie ujawnione. [przypis edytorski]

wzjewić (starop.) — wyjawić. [przypis edytorski]

w złey dobie (starop.) — w niepomyślnym czasie (momencie). [przypis edytorski]

w złocistej roztwarza farforze — gotuje (kawę) w porcelanie. [przypis edytorski]

w złym niemieckim języku — w oryginale niem. in gebrochner deutscher Aussprache, tj. raczej: łamaną niemczyzną. [przypis edytorski]

wzmacniając ją wały — daw. forma N.lm; dziś popr.: (…) wałami. [przypis edytorski]

wzmagać się — tu prawdop. podejmować wysiłek. [przypis edytorski]

wzmagać — tu: wzmacniać, wspierać. [przypis edytorski]

wzmagają powodzi — dziś: wzmagają (się) powodzie. [przypis edytorski]

w zmianę, jaka nastąpiła po 1956 roku — mowa o tzw. odwilży gomułkowskiej, wiążącej się ze zmianą ówczesnych władz Polski. [przypis edytorski]

(…) wzmianki z indyjskiej i północnej mitologii — opuszczono następujący po tym zdaniu fragment; w oryginale niem.: Die Kreuzzüge. Das Seeleben; tj. wyprawy krzyżowe, życie na morzu. [przypis edytorski]

wzmierzić (starop.) — zmierzić; obrzydzić. [przypis edytorski]

wzmierziony (starop.) — wstrętny, obmierzły. [przypis edytorski]

wzmóc — tu: wzmocnić. [przypis edytorski]

w zmowie — zmówiona, zaręczona. [przypis edytorski]

wznak — na wznak, na plecach. [przypis edytorski]

wznak paść (starop.) — paść na wznak; paść na twarz. [przypis edytorski]

wznak (starop.) — na wznak (leżał). [przypis edytorski]

w znak — tu: na wznak, na plecy. [przypis edytorski]

wznasza — dziś popr.: wznosi. [przypis edytorski]

wznidzie (starop. forma) — wzejdzie. [przypis edytorski]

wzniesionym być mi powinien, a nie wzniosłym — dziś raczej: wyniesiony być powinien, a nie wzniosły. [przypis edytorski]

Wzniesiony (…) przez Mojżesza, złamany przez Ezechiasza — por. Lb 21:89; 2Krl 18:4. [przypis edytorski]

wznijdzie (daw. forma) — dziś: wzejdzie. [przypis edytorski]

wznijść (daw.) — wzejść. [przypis edytorski]

wznijść — dziś popr.: wzejść. [przypis edytorski]

wzniosła na łapy — dziś: wzniosła się na łapy, tj. stanęła pionowo, na dwóch łapach. [przypis edytorski]

wzniozwszy oczu (starop. forma) — dziś: wzniósłszy oczy. [przypis edytorski]

wzór na pochodną złożenia (mat.) — pot. skrócenie: wzór na funkcję pochodną od funkcji, która jest złożeniem dwóch innych funkcji. [przypis edytorski]

wzorek — tu: szkolny szablon do odręcznego kopiowania. [przypis edytorski]

wzorki zbierać (z kogoś) (daw. pot.) — dopatrywać się czyichś wad, niestosowności, drobiazgowo krytykować, obgadywać. [przypis edytorski]

wzorki z was wybierać — tj. patrząc na was, kolekcjonować przykłady typowych zachowań. [przypis edytorski]

wzorowy (…) Pustelnik — paryski publicysta Victor Etienne Jouy, publikujący pod pseudonimem Pustelnika paryskiego felietony pt. L'heremite de la Chaussée d'Antin; stały się one wzorem dla Gerarda Witowskiego i jego cyklu felietonów publikowanych pt. Pustelnik z Krakowskiego Przedmieścia, czyli charaktery ludzi i obyczajów. [przypis edytorski]

wzory indyjskie — desenie kwiatowe na sprowadzanych z Indii Wschodnich lepszych gatunkach perkalu. [przypis edytorski]

wzorzysto — dziś: wzorzyście. [przypis edytorski]

w zrąb — daw. technika wznoszenia zabudowań polegająca na wypełnianiu drzewem lub innymi materiałami ustawionego uprzednio szkieletu z potężnych belek. [przypis edytorski]

wzrastającemi — daw. forma N. i Msc. lm przymiotników i imiesłowów przym. r.ż. i r.n.; dziś tożsama z r.m.: wzrastającymi. [przypis edytorski]

wzręcz (daw.) — wręcz, wprost. [przypis edytorski]

wzrokeś (…) niosła (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: niosłaś wzrok. [przypis edytorski]

wzrokeś wlepił — daw. konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: wzrok wlepiłeś. [przypis edytorski]

wzroki — dziś tylko forma lp: wzrok. [przypis edytorski]

wzrokuć nie odbierze (starop.) — skrót od: nie odbierze ci wzroku. [przypis edytorski]

wzrokuś (…) dostała (starop.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: dostałaś wzroku [odzyskałaś wzrok]. [przypis edytorski]

wzruszać — tu: poruszać. [przypis edytorski]

wzruszenie serdeczne — uczucie; serdeczny = dotyczący serca. [przypis edytorski]

wzruszenie — tu: poruszenie, zamieszanie. [przypis edytorski]

wzruszonym — w oryg. niem. erregter: podniesiony. [przypis edytorski]

wzruszyć — poruszyć. [przypis edytorski]

wzruszyć — tu: poruszyć, postawić na nogi. [przypis edytorski]

wzruszyć — tu: poruszyć. [przypis edytorski]

wzrzęda (starop.) — zbytnia troskliwość. [przypis edytorski]

w zwierzch — tu: od zewnątrz. [przypis edytorski]

wzwód (starop.) — most zwodzony; popuszczono wzwodu: zaczęto opuszczać most zwodzony. [przypis edytorski]

wzwód (starop.) — most zwodzony. [przypis edytorski]

wzwyczaić (gw.) — przyzwyczaić się. [przypis edytorski]

wzwyczaić się (daw.) — przyzwyczaić się. [przypis edytorski]

wzwyczajony (daw.) — przyzwyczajony. [przypis edytorski]

w zysku z nałogu podoba — z nałogu znajduje upodobanie w zysku. [przypis edytorski]

wzywane jako rzeczoznawcy Marta i panna Maria udzielały (…) — dziś popr.: (…) jako rzeczoznawczynie (…). [przypis edytorski]

χρυσóς (gr.) — złoty. [przypis edytorski]

Xenil — dziś popr.: Genil, rzeka, nad którą leży Grenada; lewy dopływ Gwadalkiwiru. [przypis edytorski]

xeres — sherry, rodzaj wzmocnionego wina hiszpańskiego. [przypis edytorski]

xiądz — książę. [przypis edytorski]

xiążęcia — dziś raczej: księcia. [przypis edytorski]

xiążęcy — dziś popr. pisownia: książęcy. [przypis edytorski]

xiążę — dziś popr. pisownia: książę. [przypis edytorski]

xiążę — dziś popr. pisownia: książę; xiążęciu — dziś częściej: księciu. [przypis edytorski]

xiążę olszańskie — dziś popr.: książę olszański; popr. forma B. lp: księcia olszańskiego. [przypis edytorski]

xiążę pijane — dziś popr.: pijany książę. [przypis edytorski]

xiążęta żmudzkie i trockie — dziś popr.: książęta żmudzcy i troccy. [przypis edytorski]

xiąże — dziś popr. pisownia: książę. [przypis edytorski]

xięga — dziś popr. pisownia: księga. [przypis edytorski]

xięgi patrzą — oglądają księgi. [przypis edytorski]

xięża — dziś popr. pisownia: księża. [przypis edytorski]

xiężna — dziś popr. pisownia: księżna. [przypis edytorski]

xiężnéj — dziś popr. pisownia: księżnej. [przypis edytorski]

xiężniczka — dziś popr. pisownia: księżniczka. [przypis edytorski]

xiężyc — dziś popr. pisownia: księżyc. [przypis edytorski]

xiężycowy — dziś popr. pisownia: księżycowy. [przypis edytorski]

xięztw dwoje — dziś popr.: dwa księstwa. [przypis edytorski]

xięztwo — dziś popr. pisownia: księstwo. [przypis edytorski]

XII — w wydaniu źródłowym prawdopodobnie błędna numeracja rozdziałów — po rozdziale X następuje rozdział XII. [przypis edytorski]

xsiążę — dziś popr. pisownia: książę. [przypis edytorski]

X. — skrót od daw. pisowni imienia: Xawera. [przypis edytorski]