Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7138 przypisów.
Aż miną kres, skąd słońce do nas wóz kieruje, / Kiedy koziorożcowe znaki zostawuje — poza zwrotnik Koziorożca nie wychodzi słońce. [przypis redakcyjny]
aż nadto pijemy bez pragnienia — Aluzja do niewinnych, których poddawano indagacji za pomocą tortury wodnej. [przypis tłumacza]
Aż na niebie zaświeci Jutrzenka dwunasta — na dwunasty dzień (po dwunastym wschodzie słońca). [przypis edytorski]
Aż nieprzyjaciel grzechu nań zawoła — Tym nieprzyjacielem grzechu jest Chrystus, który przyjdzie sądzić żywych i umarłych. [przypis redakcyjny]
Aż póty scena ta przekreślona w rękopisie. (Przyp. Małec.). [przypis redakcyjny]
Aż potem, gdy złość ludzka rosła a, czym dalej, tym się więcej rozmnażała, Bóg wszystkie ludzie, bardzo ich mało wyjąwszy, potopem zatracił — 1. Mojż 9, 6. [przypis edytorski]
Aż przyszła w stronę, która mnie zrodziła — W okolicy Mantui urodził się Wergiliusz. [przypis redakcyjny]
Aż tam już radzą, jako się podszańcować (…) — Najwyraźniej kopista opuścił w tym miejscu cały ustęp opisujący zdobycie Koldyngi; uzupełnienie z pamiętnika Jakuba Łosia (Kraków 1858, str. 37): „Co gdy się tu (na Alsen) tak szczęśliwie rzeczy nam wiodły, Szwedzi, z Fryderychsortu wyszedszy, wzięli pod naszymi Kolding zamek i miasto, kędy rezydencyja bywała królów duńskich; wojsko wszystko z kwater spędzili, tabor wzięli i zgoła sromotnie nasi tam spędzeni. Co gdy usłyszał p. wojewoda ruski, dniem i nocą bieżał do Hadersleben, a tam w wigilią Bożego Narodzenia stanąwszy i ledwie koni popasszy, na całą noc poszedł ku Koldingowi, od którego o milę cicho przenocowawszy, przede dniem na godzin dwie pod Koldingiem stanął; a tak dragoniej, której jego tylko był regiment jeden pod p. Tetwinem, a czeladzi z koni kazawszy, którzy tylko po snopie słomy mieli za tarcze, do szturmu iść kazał”. [przypis redakcyjny]
aż — tu: dopiero. [przypis edytorski]
Aż tu mój rozum wskazywał ci drogę — Cały zakres działań ludzkich z ich wartością i następstwem przystępnym jest rozumowi. To zaś, co poza granicą ich leży, przeczuwa tylko wiara. Rozum oświecony tylko wiarą objawioną słowem bożym, a wykładaną i nauczaną przez św. Kościół, może o swoich siłach podnieść się do uznania tajemnic wiary. Stan taki rozumu na ziemi jest najwyższym jego zenitem, na którym stojąc, rozum i wiara nawzajem sobie podają dłonie przymierza. [przypis redakcyjny]
ażurowy — dekorowany układem otworów. [przypis edytorski]
ażur — wzór tworzony przez układ otworów. [przypis edytorski]
A żwawy, wierny konik kozaka rozumi — Czterowiersz kończący się tymi słowami brzmi jak zwrotka ludowej piosenki. [przypis redakcyjny]
aż w niedzielę (starop.) — dopiero w niedzielę. [przypis edytorski]
aż wreszcie Gabinius… — Graetz sądzi, że opisane dalej wypadki rozgrywały się częścią za prokonsulatu Gabiniusa, a częścią za czasów jego poprzednika Lentulusa Marcellinusa. [przypis tłumacza]
aż wreszcie — poprawka wprowadzona przez Piniego i Czubka na podstawie rękopisu. W wyd. I, II i III: „raz wreszcie”. Kleiner przypuszcza, że Krasiński mógł słyszeć o projekcie Saint–Simona z czasów rewolucji, aby zburzyć katedrę Notre–Dame w Paryżu. [przypis redakcyjny]
Aż wykrojone usta zadmuchawszy — błędnie (gallicyzm): zam. „aż, gdy wykrojone usta zadmuchały”. [przypis redakcyjny]
aza, azali (daw., starop.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
aza, azaś (starop.) — czy, czyż; alboż, może (często używane w pytaniach retorycznych) [przypis edytorski]
azaby (daw.) — czy by. [przypis edytorski]
azać (daw.) — azaliż, czyż. [przypis edytorski]
Azać mu zbierać (daw.) — czyż on musi zbierać. [przypis edytorski]
a zacziem (ros.) — a po co. [przypis edytorski]
aza (daw.) — azali; czy. [przypis edytorski]
aza (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
aza (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
aza (daw.) — czy. [przypis edytorski]
aza (daw.) — może, czy. [przypis edytorski]
aza (daw.) — może. [przypis edytorski]
Azael (hebr. dosł.: ten, który się oddalił) — upadły anioł występujący zarówno w tradycji judaistycznej jak i muzułmańskiej. W Targumach uznawany za kozła ofiarnego, przez Apokalipsę Abrahama uznawany za władcę piekieł. [przypis edytorski]
Azaf a. Asaf — lewita, który za panowania króla Dawida był śpiewakiem podczas liturgii w Świątyni Jerozolimskiej (1Krn 15,16–17). [przypis edytorski]
a za jego przybyciem berło miało być odjęte Judzie — 49, 10. [przypis tłumacza]
A za jego trudy, lata — od tego miejsca inna, popularna dziś wersja piosenki brzmi odmiennie od tekstu historycznie pierwotnego, śpiewanego przez powstańców 1863 roku: „A za jego trudy, znoje,/ Wystrzelą mu trzy naboje./ A za jego krwawe rany/ Dołek w ziemi wykopany./ Tylko grudy zaburczały,/ Chorągiewki zafurczały./ A nad grobem krzyż drewniany:/ Śpij żołnierzu, śpij kochany!/ Śpij kolego, twarde łoże,/ Zobaczym się jutro może./ Śpij kolego, bo na wojnie/ Tylko w grobie jest spokojnie./ Śpij kolego w ciemnym grobie,/ Niech się Polska przyśni tobie”. [przypis edytorski]
azalia — rodzaj rośliny z rodziny wrzosowatych, ozdobny krzew (a. drobne drzewo) o czerwonych, różowych, żółtych lub białych kwiatach i miękkich, lekko owłosionych liściach. [przypis edytorski]
azaliby — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy też by. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czy, czyby. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czy, czy też, czyż. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czy, czy też. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czy; czyż. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czy. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czy też; czy aby. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czyż, czy. [przypis edytorski]
azali (daw.) — czyż. [przypis edytorski]
azali (daw.) — jednak, jednakże. [przypis edytorski]
azali (daw.) — jednakże; tu: czy, czy aby. [przypis edytorski]
azalij — dziś popr. forma D. lm: azalii. [przypis edytorski]
azalim ci nie mówił — czyż ci nie mówiłem. [przypis edytorski]
azali (starop.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
azali (starop.) — czy, czyż. [przypis redakcyjny]
azaliż — czy. [przypis edytorski]
azaliż (daw.) — czyż, czy też. [przypis edytorski]
azaliż (daw.) — czyż. [przypis edytorski]
azaliż (daw.) — czyż. [przypis edytorski]
azaliż (daw.) — czyż (zaimek pytający czy z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż). [przypis edytorski]
azaliż (daw.) — czyż (zaimek pytający czy z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż). [przypis edytorski]
azaliż (daw.) — partykuła wprowadzająca pytanie retoryczne; znaczenie: czy, czy aby, czy zatem itp. [przypis edytorski]
Azaña y Díaz, Manuel (1880–1940) — hiszpański polityk, dramaturg i pisarz, drugi i ostatni prezydent (1936–1939) Drugiej Republiki Hiszpańskiej. [przypis edytorski]
a za niewolą — a gdy ich niewola uciska. [przypis redakcyjny]
aza — pytajnik: czy też? przybiera znaczenie przysłówka może. [przypis redakcyjny]
Azaradel — w etiopskiej apokryficznej Księdze Henocha Azaradel jest jednym z upadłych aniołów, którzy objaśniają ludziom bieg Księżyca. [przypis edytorski]
azard a. hazard — tu daw.: ryzyko. [przypis edytorski]
azard (daw.) — niebezpieczeństwo, niepewność. [przypis edytorski]
azard (daw.) — niebezpieczeństwo, przygoda. [przypis edytorski]
azard (daw.) — niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
azard (daw.) — niebezpieczeństwo, ryzyko; por.: hazard. [przypis edytorski]
azard (daw.) — niebezpieczeństwo, ryzyko. [przypis edytorski]
azard (daw.) — przygoda, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
azard — hazard, przypadek. [przypis edytorski]
azard — hazard, ryzyko. [przypis edytorski]
azard — hazard; ryzyko. [przypis edytorski]
azardować — ryzykować. [przypis edytorski]
azard — przygoda, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
azard — ryzyko, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]
azardując (daw.) — ryzykując. [przypis edytorski]
azard (z fr. hazard: ryzyko) — koleje losu, przypadki; niebezpieczeństwa, niespodziewane, ryzykowne przygody. [przypis edytorski]
azar — hala świątynna [przypis tłumacza]
azaś nie czytał (starop.) — czyś nie czytał; czy nie czytałeś. [przypis edytorski]
azaś (starop.) — czyś; czy jesteś. [przypis edytorski]
a zasię (daw.) — precz, nie wolno. [przypis edytorski]
aza (starop.) — czy; czy też. [przypis edytorski]
aza (starop.) — czy, czy też. [przypis edytorski]
aza (starop.) — czy, czyż, alboż; może. [przypis edytorski]
aza (starop.) — czy, czyżby. [przypis redakcyjny]
aza (starop.) — czy. [przypis edytorski]
aza (starop.) — czyż. [przypis redakcyjny]
A zatem poezja romantyczna jest poezją czystą, skondensowaną… — [Ricarda Huch], Deutsche Romantik, Haessel, Leipzig 1920, s. 278–9. [przypis autorski]
azaż a. aza (starop.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
azaż (daw.) — czy, czyż, alboż; może. [przypis edytorski]
azaż (daw.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
azaż (daw.) — czy. [przypis edytorski]
azaż (daw.) — czyż. [przypis edytorski]
azaż jest który ociec taki na ziemi, który gdyby go dziecię jego prosiło o chleb, iżby mu dał kamień; albo gdyby go prosiło o rybę, iżby mu dał jaszczorkę — Łk 11, 11 (gdzie mowa o wężu, nie o jaszczurce). [przypis edytorski]
azaż (starop.) — czy, czyż. [przypis edytorski]
azaż (starop.) — czyż. [przypis edytorski]
azaż (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że, skróconą do -ż; aza: czy, czy też. [przypis edytorski]
azaż (starop.) — przecież; czyż. [przypis edytorski]
A zbudziwszy się, Anhelli usiadł — uwspółcześniono interpunkcję w zdaniach zawierających imiesłowy czynne. W wydaniu źródłowym przecinek przyporządkowywał podmiot do imiesłowu, a nie do orzeczenia: A zbudziwszy się Anhelli, usiadł. [przypis edytorski]
A, zdrajco! — Tartufe nic nie powiedział na swoją obronę; przeciwnie, oskarżył się niby, mimo to czar, pod jakim umie trzymać Orgona, jest taki, że Orgon wybucha przeciw synowi, wówczas kiedy czekaliśmy jego wybuchu przeciw Tartufowi. [przypis tłumacza]
Azevedo, José da Costa (1823–1904) — baron de Ladário, brazylijski polityk i dyplomata, minister marynarki za czasów rządów gabinetu Ouro Preto. [przypis edytorski]
