Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 11015 przypisów.
synowica (daw.) — bratanica, córka brata. [przypis edytorski]
synowica (daw.) — bratanica. [przypis edytorski]
synowiec — bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — syn brata; bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — syn brata, bratanek. [przypis edytorski]
synowiec (daw.) — syn brata. [przypis edytorski]
Synowiec jego, którego po sobie na swoje miejsce i państwo naznaczył — najbliższym dorosłym męskim krewnym Hideyoshiego był jego siostrzeniec (a nie synowiec) Hidetsugu Toyotomi (1568–1595); w 1591 został wyznaczony przez Hideyoshiego na następcę, jednak później oskarżono go o spisek i zmuszono do samobójstwa. [przypis edytorski]
synowiec — syn brata, bratanek. [przypis edytorski]
synowiec — syn brata. [przypis edytorski]
synowiec — syn rodzonego brata. [przypis edytorski]
Synowie głupich i podłych i na ziemi zgoła się nie ukazujący… — Jb 30, 8-31, w tłumaczeniu Jakuba Wujka. [przypis edytorski]
synowie Jakuba — biblijny patriarcha Jakub, zwany również Izraelem, był przodkiem wszystkich Żydów. [przypis edytorski]
synowie Lojoli — jezuici; św. Ignacy Loyola (1491–1556) był założycielem zakonu. [przypis edytorski]
synowo jimię (starop.) — imię syna. [przypis edytorski]
synowstwem — dziś: synostwem. [przypis edytorski]
synowy — dziś popr. forma D. lp: synowej. [przypis edytorski]
syn Peleja — Achilles. [przypis edytorski]
syn Pyrilampa — Pyrilampes to ojczym Platona; był przyjacielem Peryklesa, wielokrotnym posłem na dwór króla perskiego; po śmierci żony ożenił się z owdowiałą matką Platona, Periktione; jego znany z urody syn z pierwszego małżeństwa miał na imię Demos (por. Arystofanes, Osy 57). [przypis edytorski]
syn Samidy — Heliogabal był synem Julii Soaemias (zw. też: Julia Bassiana, 180–222 r. n.e.); Lampridiusz (Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriona, łac. Scriptores Historiae Augustae) nazywa ją Symiamirą; Heliogabal darzył szacunkiem swoją matkę i uważał ją za naturalną doradczynię, w związku z tym wprowadził ją do senatu i posadził obok konsulów podczas pierwszych obrad, w których uczestniczył; przez patriarchalnych Rzymian zostało to przyjęte z oburzeniem. [przypis edytorski]
syn Telamona — Ajas Wielki. [przypis edytorski]
syn Tetydy — Achilles, bohater wojny trojańskiej. [przypis edytorski]
syn Tetydy — Achilles, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej, syn króla Peleusa i boginki morskiej Tetydy. [przypis edytorski]
syntetyk — tu: myśliciel łączący rozmaite wątki w jedno, ujmujący zjawiska w syntezę. [przypis edytorski]
synteza — łączenie różnych elementów w całość; badanie poszczególnych składników w danym, ujmowanym jako całość, zjawisku. [przypis edytorski]
syntonolidyjska skala, zwana także: eolska a. hypodorycka (muz.) — siedmiostopniowa skala muzyczna używana w staroż. Grecji, wypracowana przez kulturę eolską; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się o kwartę niżej niż skala podstawowa, dorycka; współcześnie nieużywana. [przypis edytorski]
syn Tydeja — Diomedes, jeden z najwybitniejszych wodzów greckich pod Troją, często współdziałający z Odyseuszem. [przypis edytorski]
syntymentalny — dziś popr.: sentymentalny. [przypis edytorski]
synu Atrejowy — Achilles zwraca się do Agamemnona. [przypis edytorski]
synu boginki z widłami od gnoju — przytyk do niskiego pochodzenia Eurypidesa: jego matka miała być handlarką jarzyn. [przypis edytorski]
synu Dardana — Dardan był założycielem całej Dardanii, w której mieściła się m. in. Troja. W ten sposób Iryda podkreśla, że Priam jest prawowitym królem. Biologicznym ojcem Priama był Laomedon. [przypis edytorski]
synu — dziś popr. forma C. l.poj.: synowi. [przypis edytorski]
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Józef Ignacy Kraszewski, Anafielas, Anafielas. Pieśń III. Witoldowe boje
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
synu — dziś popr. forma C. lp: synowi. [przypis edytorski]
synu, jeśli pomścisz śmierć przyjaciela, Patrokla… — por. Iliada XVIII 95–96. [przypis edytorski]
syn Wenery — tu: Eneasz. [przypis edytorski]
syny (daw. forma) — dziś N. lm r.m.: (między) synami. [przypis edytorski]
syny (daw. forma) — dziś N.lm: synami. [przypis edytorski]
syny (daw. forma) — dziś: synowie. [przypis edytorski]
syny — dziś popr. forma B.lm: synów. [przypis edytorski]
syny — dziś popr. forma M. lm: synowie. [przypis edytorski]
syny — dziś popr. forma M.lm: synowie. [przypis edytorski]
syny — dziś popr. forma N. lm: synami. [przypis edytorski]
syny moje (daw. forma) — dziś: synowie moi. [przypis edytorski]
syny (starop. forma) — [za] synami. [przypis edytorski]
syny twe — dziś popr. forma M. lm: twoi synowie. [przypis edytorski]
syny xiążęce — dziś popr. forma: książęcy synowie. [przypis edytorski]
syn Zewsa i Latony (mit. gr.) — Apollo i jego bliźniacza siostra Artemida byli owocem romansu boga Zeusa i tytanidy Leto (Latony). Apollo był czczony jako bóg światła, porządku, muzyki i harmonii. [przypis edytorski]
Syońskich (starop. forma) — dziś popr. [murów] murów syjońskich a. murów Syjonu. [przypis edytorski]
Syońskie miasto (starop. forma ort.) — dziś popr.: syjońskie miasto a. miasto Syjon. [przypis edytorski]
sypać bury — ostro upominać. [przypis edytorski]
sypał plagi — bił rózgą. [przypis edytorski]
sypialka — pociąg z przedziałami sypialnianymi. [przypis edytorski]
Sypie (gwar.) — tu: idzie. [przypis edytorski]
sypilska Niobe (mit. gr.) — królowa Teb, żona Amfiona; miała czternaścioro dzieci (zw. Niobidami), siedem córek i tyluż synów; nieopatrznie pyszniła się, stawiając siebie ponad Leto, matkę dwojga zaledwie dzieci, lecz boskich: Apollina i Artemidy; mszcząc się za urażony honor Leto wystrzelali oni z łuku potomstwo Niobe, która widząc to, zatraciła się w rozpaczy; będącą w tym stanie Zeus litościwie zamienił w skałę: górę Sipylos w Azji Mniejszej (stąd przydomek „sypilska”). [przypis edytorski]
Syrakuzy — miasto na wschodniej Sycylii. [przypis edytorski]
Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, powstało jako staroż. gr. kolonia założona przez Dorów z Koryntu w 733 p.n.e., szybko stało się najbogatszym i najludniejszym miastem sycylijskim. [przypis edytorski]
Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, założone w 733 p.n.e. przez kolonistów greckich. [przypis edytorski]
Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, założone w 733 p.n.e. przez kolonistów greckich. [przypis edytorski]
syr (daw. reg.) — ser. [przypis edytorski]
syredeń (z ukr.: seredyna) — środek, wnętrze. [przypis edytorski]
syrenia wyspa (mit. gr.) — to właśnie na Capri wracający spod Troi grecki heros, Odyseusz, spotyka syreny. [przypis edytorski]
Syrenie rafy — u wybrzeża Kampanii, niedaleko Sorrento. [przypis edytorski]
syreny, dziś: brzegowce (biol.) — rząd dużych ssaków prowadzących wyłącznie wodny tryb życia, wywodzący się od ssaków prakopytnych; obejmuje m.in. manaty, diugonia oraz syrenę morską (krowę morską) odkrytą w 1741 i ostatecznie wytępioną przez człowieka w 1768 roku. [przypis edytorski]
Syreny (mit. gr.) — niebezpieczne żeńskie stworzenia żyjące na wysepkach i wabiące swoim urzekającym śpiewem żeglarzy; Odyseusz, przepływając statkiem w ich pobliżu, za radą Kirke zalepił woskiem uszy swoim towarzyszom, a ponieważ sam chciał wysłuchać ich śpiewu i przeżyć, kazał przywiązać się do masztu (Odyseja XII 153–200). [przypis edytorski]
Syreny (mit. gr.) — niebezpieczne żeńskie stworzenia żyjące na wysepkach i wabiące swoim urzekającym śpiewem żeglarzy; Odyseusz, przepływając statkiem w ich pobliżu, za radą Kirke zalepił woskiem uszy swoim towarzyszom, a ponieważ sam chciał wysłuchać ich śpiewu i przeżyć, kazał przywiązać się do masztu. [przypis edytorski]
Syria Dolna — Celesyria, region w czasach hellenistycznych i rzymskich: południowa Syria. [przypis edytorski]
Syrius (łac.) — Syriusz, najjaśniejsza gwiazda nieba północnego. [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba; heliakalny wschód Syriusza rozpoczyna okres największych upałów (lipiec–sierpień). [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba; inaczej Psia Gwiazda. [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba, jedna z najbliższych Słońcu. [przypis edytorski]
Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba. [przypis edytorski]
Syriusz — także: Psia Gwiazda a. Kanikuła; gwiazda widoczna latem i wiązana ze zjawiskiem suszy. [przypis edytorski]
Syriusz, Wega, Aldebaran — bardzo jasne gwiazdy nieba północnego. [przypis edytorski]
Syrjej (starop. forma) — (do) Syrii. [przypis edytorski]
syrma — szata noszona przez aktorów w tragedii. [przypis edytorski]
syrojeżka — surojadka; gatunek grzyba. [przypis edytorski]
syroka (gw.) — szeroka. [przypis edytorski]
Syrokomla, Władysław (1823–1862) — właśc. Ludwik Władysław Franciszek Kondratowicz, polski poeta i tłumacz. [przypis edytorski]
Syrokomla, Władysław (pseud.), właśc. Ludwik Franciszek Kondratowicz (1823–1862) — polski poeta i tłumacz epoki romantyzmu. [przypis edytorski]
syrowe (gw.) — surowe. [przypis edytorski]
syrso (gw.) — szersza. [przypis edytorski]
Syrty — dwie zatoki Morza Śródziemnego u północnych wybrzeży Afryki: Wielka Syrta u wybrzeży Libii lub Mała Syrta u wybrzeży Tunezji; Syrtów: dziś popr. forma D.: Syrt. [przypis edytorski]
Syrty — Wielka Syrta to zatoka Morza Śródziemnego, znajdująca się u wybrzeży Libii; Mała Syrta to zatoka tego samego morza u wybrzeży Tunezji. [przypis edytorski]
Syrty (z gr.) — nazwa dwóch zatok na płn. wybrzeżu Afryki: zachodniej (dziś: między Tunisem a Trypolisem), zw. Małą Syrtą oraz wschodniej, zw. Wielką Syrtą; w starożytności zatoki uważano za groźne dla żeglarzy ze względu na zdradliwe, przemieszczające się wraz z pływami morza mielizny oraz liczne rafy. [przypis edytorski]
Syrypius, dworzanin jeden w Atenach, powiedział Solonowi (…) — anegdota z Plutarcha, Żywoty równoległe. Temistokles 18, gdzie zaczepionym zostaje Temistokles, twórca potęgi morskiej Aten (a nie Solon, prawodawca), a nagabujący nie nazywa się Syripius, lecz Seryfijczykiem, Grekiem z Seryfos, malutkiej, pozbawionej znaczenia wysepki należącej do archipelagu Cyklad. [przypis edytorski]
syr (z ang. sir) — pan. [przypis edytorski]
syscy (gw.) — wszyscy. [przypis edytorski]
système fortifiant (fr.) — system wzmacniający. [przypis edytorski]
systema (daw.) — dziś popr. forma M., B. lm: systemy. [przypis edytorski]
systema — dziś popr. forma: systemy. [przypis edytorski]
systema — dziś popr. M.,B.lm: systemy. [przypis edytorski]
systemata (daw.) — lm od rzeczownika systemat; dziś: systemy. [przypis edytorski]
systemat (daw.) — system. [przypis edytorski]
systemat filozoficzny a. system filozoficzny — próba ujęcia całości ludzkiej wiedzy z perspektywy przyjętych aksjomatów (stwierdzeń, co do których uznaje się, że ich prawdziwości nie trzeba dowodzić). [przypis edytorski]
systemat (przestarz.) — system. [przypis edytorski]
System doktora Caro. Utopia humorystyczna — powieść Adolfa Nowaczyńskiego (1927). [przypis edytorski]
systemizacja — dziś popr.: systematyzacja. [przypis edytorski]
systemizowanie — dziś raczej: systematyzowanie. [przypis edytorski]
system ozonowy — związany z polityką nacjonalistycznego Obozu Zjednoczenia Narodowego (tzw. Ozonu). [przypis edytorski]
System świata, jak go (…) nauczał Kopernik, znany ci jest zapewne, bo z podręczników znają go — znany, ale wówczas oficjalnie nadal nieakceptowany przez Kościół katolicki, gdyż z powodów religijnych tezę o nieruchomości Słońca i ruchomości Ziemi uważano za heretycką: książka Kopernika i inne dzieła traktujące o heliocentryzmie jako prawdziwym obrazie świata w XVIII w. nadal umieszczone były na kościelnym indeksie ksiąg zakazanych; zakaz zniesiono dopiero w XIX wieku. [przypis edytorski]
