Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 10622 przypisów.

Synopa — miasto portowe w Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu. [przypis edytorski]

Synopa, Trebizonda, Warna, Carogród — miasta na wybrzeżach M. Czarnego należące do państwa Turków osmańskich, najeżdżane w śmiałych rajdach przez Kozaków: Synopa: w środkowej części płd. wybrzeża M. Czarnego, dziś w płn. Turcji, ok. 650 km na wsch. od Stambułu; Trebizonda a. Trapezunt, dziś Trabzon: we wsch. części płd. wybrzeża M. Czarnego, w płn.-wsch. części Turcji, ok. 480 km na wsch. od Synopy; Warna: na zach. wybrzeżu M. Czarnego, dziś w Bułgarii; Carogród: dawna słowiańska nazwa Konstantynopola (ob. Stambuł), stolicy cesarzy bizantyjskich, używana również po zdobyciu tego miasta przez Turków. [przypis edytorski]

synostwo — tu: syn z żoną. [przypis edytorski]

synowę (daw.) — dziś popr. B. lp: synową. [przypis edytorski]

synowę — dziś popr. forma B. lp: synową. [przypis edytorski]

synowę — dziś: synową. [przypis edytorski]

synowi Achillesa — mowa o Neoptolemosie. [przypis edytorski]

synowica — bratanica, córka brata. [przypis edytorski]

synowica (daw.) — bratanica. [przypis edytorski]

synowiec — bratanek. [przypis edytorski]

synowiec (daw.) — syn brata, bratanek. [przypis edytorski]

Synowiec jego, którego po sobie na swoje miejsce i państwo naznaczył — najbliższym dorosłym męskim krewnym Hideyoshiego był jego siostrzeniec (a nie synowiec) Hidetsugu Toyotomi (1568–1595); w 1591 został wyznaczony przez Hideyoshiego na następcę, jednak później oskarżono go o spisek i zmuszono do samobójstwa. [przypis edytorski]

synowiec — syn rodzonego brata. [przypis edytorski]

Synowie głupich i podłych i na ziemi zgoła się nie ukazujący… — Jb 30, 8-31, w tłumaczeniu Jakuba Wujka. [przypis edytorski]

synowie Jakuba — biblijny patriarcha Jakub, zwany również Izraelem, był przodkiem wszystkich Żydów. [przypis edytorski]

synowie Lojoli — jezuici; św. Ignacy Loyola (1491–1556) był założycielem zakonu. [przypis edytorski]

synowo jimię (starop.) — imię syna. [przypis edytorski]

synowstwem — dziś: synostwem. [przypis edytorski]

synowy — dziś popr. forma D. lp: synowej. [przypis edytorski]

syn Pyrilampa — Pyrilampes to ojczym Platona; był przyjacielem Peryklesa, wielokrotnym posłem na dwór króla perskiego; po śmierci żony ożenił się z owdowiałą matką Platona, Periktione; jego znany z urody syn z pierwszego małżeństwa miał na imię Demos (por. Arystofanes, Osy 57). [przypis edytorski]

syn Samidy — Heliogabal był synem Julii Soaemias (zw. też: Julia Bassiana, 180–222 r. n.e.); Lampridiusz (Żywoty cesarzy od Hadriana do Numeriona, łac. Scriptores Historiae Augustae) nazywa ją Symiamirą; Heliogabal darzył szacunkiem swoją matkę i uważał ją za naturalną doradczynię, w związku z tym wprowadził ją do senatu i posadził obok konsulów podczas pierwszych obrad, w których uczestniczył; przez patriarchalnych Rzymian zostało to przyjęte z oburzeniem. [przypis edytorski]

syn Telamona — Ajas Wielki. [przypis edytorski]

syn Tetydy — Achilles, bohater wojny trojańskiej. [przypis edytorski]

syn Tetydy — Achilles, najdzielniejszy z Greków walczących w wojnie trojańskiej, syn króla Peleusa i boginki morskiej Tetydy. [przypis edytorski]

syntetyk — tu: myśliciel łączący rozmaite wątki w jedno, ujmujący zjawiska w syntezę. [przypis edytorski]

synteza — łączenie różnych elementów w całość; badanie poszczególnych składników w danym, ujmowanym jako całość, zjawisku. [przypis edytorski]

syntonolidyjska skala, zwana także: eolska a. hypodorycka (muz.) — siedmiostopniowa skala muzyczna używana w staroż. Grecji, wypracowana przez kulturę eolską; zbudowana w kierunku opadającym, zaczynająca się o kwartę niżej niż skala podstawowa, dorycka; współcześnie nieużywana. [przypis edytorski]

syn Tydeja — Diomedes, jeden z najwybitniejszych wodzów greckich pod Troją, często współdziałający z Odyseuszem. [przypis edytorski]

synu Atrejowy — Achilles zwraca się do Agamemnona. [przypis edytorski]

synu boginki z widłami od gnoju — przytyk do niskiego pochodzenia Eurypidesa: jego matka miała być handlarką jarzyn. [przypis edytorski]

synu Dardana — Dardan był założycielem całej Dardanii, w której mieściła się m. in. Troja. W ten sposób Iryda podkreśla, że Priam jest prawowitym królem. Biologicznym ojcem Priama był Laomedon. [przypis edytorski]

synu, jeśli pomścisz śmierć przyjaciela, Patrokla… — por. Iliada XVIII 95–96. [przypis edytorski]

syn Wenery — tu: Eneasz. [przypis edytorski]

syny (daw. forma) — dziś N. lm r.m.: (między) synami. [przypis edytorski]

syny (daw. forma) — dziś N.lm: synami. [przypis edytorski]

syny — dziś popr. forma M.lm: synowie. [przypis edytorski]

syny — dziś popr. forma N. lm: synami. [przypis edytorski]

syny moje (daw. forma) — dziś: synowie moi. [przypis edytorski]

syny (starop. forma) — [za] synami. [przypis edytorski]

syny twe — dziś popr. forma M. lm: twoi synowie. [przypis edytorski]

syny xiążęce — dziś popr. forma: książęcy synowie. [przypis edytorski]

syn Zewsa i Latony (mit. gr.) — Apollo i jego bliźniacza siostra Artemida byli owocem romansu boga Zeusa i tytanidy Leto (Latony). Apollo był czczony jako bóg światła, porządku, muzyki i harmonii. [przypis edytorski]

Syońskich (starop. forma) — dziś popr. [murów] murów syjońskich a. murów Syjonu. [przypis edytorski]

Syońskie miasto (starop. forma ort.) — dziś popr.: syjońskie miasto a. miasto Syjon. [przypis edytorski]

sypialka — pociąg z przedziałami sypialnianymi. [przypis edytorski]

sypilska Niobe (mit. gr.) — królowa Teb, żona Amfiona; miała czternaścioro dzieci (zw. Niobidami), siedem córek i tyluż synów; nieopatrznie pyszniła się, stawiając siebie ponad Leto, matkę dwojga zaledwie dzieci, lecz boskich: Apollina i Artemidy; mszcząc się za urażony honor Leto wystrzelali oni z łuku potomstwo Niobe, która widząc to, zatraciła się w rozpaczy; będącą w tym stanie Zeus litościwie zamienił w skałę: górę Sipylos w Azji Mniejszej (stąd przydomek „sypilska”). [przypis edytorski]

Syrakuzy — miasto na wschodniej Sycylii. [przypis edytorski]

Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, powstało jako staroż. gr. kolonia założona przez Dorów z Koryntu w 733 p.n.e., szybko stało się najbogatszym i najludniejszym miastem sycylijskim. [przypis edytorski]

Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, założone w 733 p.n.e. przez kolonistów greckich. [przypis edytorski]

Syrakuzy — miasto we wsch. Sycylii, założone w 733 p.n.e. przez kolonistów greckich. [przypis edytorski]

syredeń (z ukr.: seredyna) — środek, wnętrze. [przypis edytorski]

syrenia wyspa (mit. gr.) — to właśnie na Capri wracający spod Troi grecki heros, Odyseusz, spotyka syreny. [przypis edytorski]

Syrenie rafy — u wybrzeża Kampanii, niedaleko Sorrento. [przypis edytorski]

syreny, dziś: brzegowce (biol.) — rząd dużych ssaków prowadzących wyłącznie wodny tryb życia, wywodzący się od ssaków prakopytnych; obejmuje m.in. manaty, diugonia oraz syrenę morską (krowę morską) odkrytą w 1741 i ostatecznie wytępioną przez człowieka w 1768 roku. [przypis edytorski]

Syreny (mit. gr.) — niebezpieczne żeńskie stworzenia żyjące na wysepkach i wabiące swoim urzekającym śpiewem żeglarzy; Odyseusz, przepływając statkiem w ich pobliżu, za radą Kirke zalepił woskiem uszy swoim towarzyszom, a ponieważ sam chciał wysłuchać ich śpiewu i przeżyć, kazał przywiązać się do masztu. [przypis edytorski]

Syreny (mit. gr.) — niebezpieczne żeńskie stworzenia żyjące na wysepkach i wabiące swoim urzekającym śpiewem żeglarzy; Odyseusz, przepływając statkiem w ich pobliżu, za radą Kirke zalepił woskiem uszy swoim towarzyszom, a ponieważ sam chciał wysłuchać ich śpiewu i przeżyć, kazał przywiązać się do masztu (Odyseja XII 153–200). [przypis edytorski]

Syria Dolna — Celesyria, region w czasach hellenistycznych i rzymskich: południowa Syria. [przypis edytorski]

Syrius (łac.) — Syriusz, najjaśniejsza gwiazda nieba północnego. [przypis edytorski]

Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba; heliakalny wschód Syriusza rozpoczyna okres największych upałów (lipiec–sierpień). [przypis edytorski]

Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba; inaczej Psia Gwiazda. [przypis edytorski]

Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba, jedna z najbliższych Słońcu. [przypis edytorski]

Syriusz — najjaśniejsza gwiazda nocnego nieba. [przypis edytorski]

Syriusz — także: Psia Gwiazda a. Kanikuła; gwiazda widoczna latem i wiązana ze zjawiskiem suszy. [przypis edytorski]

Syriusz, Wega, Aldebaran — bardzo jasne gwiazdy nieba północnego. [przypis edytorski]

Syrjej (starop. forma) — (do) Syrii. [przypis edytorski]

syrma — szata noszona przez aktorów w tragedii. [przypis edytorski]

Syrokomla, Władysław (1823–1862) — właśc. Ludwik Władysław Franciszek Kondratowicz, polski poeta i tłumacz. [przypis edytorski]

Syrokomla, Władysław (pseud.), właśc. Ludwik Franciszek Kondratowicz (1823–1862) — polski poeta i tłumacz epoki romantyzmu. [przypis edytorski]

syrowe (gw.) — surowe. [przypis edytorski]

syrso (gw.) — szersza. [przypis edytorski]

Syrty — dwie zatoki Morza Śródziemnego u północnych wybrzeży Afryki: Wielka Syrta u wybrzeży Libii lub Mała Syrta u wybrzeży Tunezji; Syrtów: dziś popr. forma D.: Syrt. [przypis edytorski]

Syrty — Wielka Syrta to zatoka Morza Śródziemnego, znajdująca się u wybrzeży Libii; Mała Syrta to zatoka tego samego morza u wybrzeży Tunezji. [przypis edytorski]

Syrty (z gr.) — nazwa dwóch zatok na płn. wybrzeżu Afryki: zachodniej (dziś: między Tunisem a Trypolisem), zw. Małą Syrtą oraz wschodniej, zw. Wielką Syrtą; w starożytności zatoki uważano za groźne dla żeglarzy ze względu na zdradliwe, przemieszczające się wraz z pływami morza mielizny oraz liczne rafy. [przypis edytorski]

Syrypius, dworzanin jeden w Atenach, powiedział Solonowi (…) — anegdota z Plutarcha, Żywoty równoległe. Temistokles 18, gdzie zaczepionym zostaje Temistokles, twórca potęgi morskiej Aten (a nie Solon, prawodawca), a nagabujący nie nazywa się Syripius, lecz Seryfijczykiem, Grekiem z Seryfos, malutkiej, pozbawionej znaczenia wysepki należącej do archipelagu Cyklad. [przypis edytorski]

syr (z ang. sir) — pan. [przypis edytorski]

syscy (gw.) — wszyscy. [przypis edytorski]

système fortifiant (fr.) — system wzmacniający. [przypis edytorski]

systema (daw.) — dziś popr. forma M., B. lm: systemy. [przypis edytorski]

systema — dziś popr. forma: systemy. [przypis edytorski]

systema — dziś popr. M.,B.lm: systemy. [przypis edytorski]

systemata (daw.) — lm od rzeczownika systemat; dziś: systemy. [przypis edytorski]