Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7382 przypisów.
drumla — mały, prymitywny instrument muzyczny, należący do idiofonów (tj. drgających całą powierzchnią). Składa się z elastycznej sztabki metalowej oprawnej w żelazną ramkę w kształcie podkowy. Do ramki przymocowana jest skórka albo sprężynka, za pociągnięciem której instrument zaczyna drgać, wydając w zasadzie jeden tylko dźwięk. Grający trzyma drumlę w ustach i odpowiednio modulując ich układ potrafi wzbogacać ten dźwięk o różne tony. [przypis redakcyjny]
drumla — prosty, niewielki ludowy instrument muzyczny, zbudowany z ruchomej podłużnej blaszki ujętej obejmą; grający zwykle wkłada nieruchomą obejmę do ust, językiem wprawiając w drgania blaszkę, przy czym jama ustna pełni rolę pudła rezonansowego. [przypis edytorski]
drumla — ustny (wargowy) szarpany instrument muzyczny, wykorzystywany w muzyce ludowej i folkowej w różnych regionach na świecie. [przypis edytorski]
drumlę — niezwykle prosty, niewielki ludowy instrument muzyczny z grupy idiofonów (tj. samodźwięcznych), zbudowany z ruchomej podłużnej blaszki ujętej obejmą; grający zwykle wkłada nieruchomą obejmę do ust, językiem wprawiając w drgania blaszkę, przy czym jama ustna pełni rolę pudła rezonansowego; drumla jest popularna w Europie (np. w kapelach cygańskich), Azji, na Alasce. [przypis edytorski]
drumlić (żart.) — grać (na instrumencie muz.); od drumla: prosty, niewielki ludowy instrument muzyczny, zbudowany z ruchomej podłużnej blaszki ujętej obejmą; grający zwykle wkłada nieruchomą obejmę do ust, językiem wprawiając w drgania blaszkę, przy czym jama ustna pełni rolę pudła rezonansowego. [przypis edytorski]
Drummonda lampa, właśc. światło Drummonda — także: światło wapienne; rodzaj sztucznego używanego oświetlenia w XIX w. (np. w teatrach dla podświetlenia sceny), wykorzystującego intensywne świecenie walca wykonanego z tlenku wapnia (wapna prażonego, CaO) pod wpływem ogrzewania go do wysokiej temperatury (termoluminescencja) za pomocą palnika tlenowo-wodorowego. [przypis edytorski]
Drumont, Édouard (1844–1917) — francuski nacjonalista, publicysta i pisarz, założyciel Ligue antisémitique de France (Liga antysemicka Francji) w 1889 oraz antysemickiej gazety paryskiej „La Libre Parole” w 1892, jeden z najzacieklejszych oskarżycieli Alfreda Dreyfusa. [przypis edytorski]
Drury Lane — teatr w Londynie, w Covent Garden, pierwotny budynek został wzniesiony w 1663; przez pierwsze dwa wieki swojej działalności był jednym z najważniejszych teatrów anglojęzycznych na świecie. [przypis edytorski]
Drusenheim — miejscowość znajdująca się obecnie we Francji, w departamencie Dolny Ren. [przypis edytorski]
druta — dziś popr. forma D.lp: drutu. [przypis edytorski]
drutem podszyta ta czujka — kurtka podbita drutem, zbrojona. [przypis edytorski]
drutem sposzyta powieka, jako dzikiemu robią sokołowi — Myśliwi chcąc ułagodzić dzikość sokoła i prędzej przyuczyć go do łowów, na czas jakiś zawiązują mu oczy. [przypis redakcyjny]
Drużbacka, Elżbieta (1695–1768) — poetka czasów saskich; cytowany utwór to satyra przeciw rozwodom Skargi kilku dam w spólnej kampanii będących, dla jakiej racji z mężami swymi żyć nie chcą. [przypis edytorski]
drużba (daw.) — przyjaźń. [przypis edytorski]
Drużbaki — właśc. Drużbaki Wyżne miejscowość uzdrowiskowa w powiecie Lubowla na Słowacji. [przypis edytorski]
drużba mój cnotliwy — być może fraszka zwraca się do Jana Januszowskiego, drukarza-humanisty, wyraz drużba bowiem oznaczał imiennika. [przypis redakcyjny]
drużba — przyjaźń. [przypis edytorski]
drużbart, ćwik — gry karciane, popularne w XVIII w. [przypis edytorski]
drużbart (daw.) — gra w karty. [przypis edytorski]
drużbart — dawna gra karciana. [przypis edytorski]
drużba — tu: imienniczka. [przypis edytorski]
drużba — tu: ktoś, kto nosi to samo imię. [przypis redakcyjny]
drużba — tu : towarzystwo, drużyna, orszak. [przypis edytorski]
drużba — tu w znaczeniu zbiorowym: drużyna, poczet. [przypis redakcyjny]
drużba — życzliwość, przyjaźń; tu: grupa przyjaciół. [przypis edytorski]
drużbić się — przyjaźnić się, bratać się. [przypis edytorski]
druże (daw.) — przyjacielu. [przypis edytorski]
druże (ukr. друг: przyjaciel) — przyjacielu. [przypis edytorski]
drużka (daw.) — przyjaciółka. [przypis edytorski]
drużka — panna towarzysząca podczas ślubu pannie młodej. [przypis edytorski]
drużka — przyjaciółka. [przypis edytorski]
drużka (z ros.) — przyjaciel. [przypis edytorski]
drużka (z ukr.) — przyjaciółka. [przypis redakcyjny]
drużok (ros. pot.) — koleżka; kumpel. [przypis edytorski]
drużyć (daw.) — przyjaźnić się. [przypis edytorski]
drużyć (daw., reg.) — drążyć. [przypis redakcyjny]
drużyna (daw.) — oddział wojska. [przypis edytorski]
drużyna […] dróg i pola pilnując — zamiast: pilnująca. [przypis redakcyjny]
Drużyna — Drużyna albo Srzeniawa, jeden herb o dwu nazwach (z gwiazdą lub bez niej nad rzeką), nazwa często przekształcana z łacińska na Druentia, z powodu pychy herbowej. [przypis redakcyjny]
drużyna […] straży odprawując — zamiast: odprawująca. [przypis redakcyjny]
druzga — drzazga. [przypis edytorski]
druzgi — dziś: drzazgi. [przypis edytorski]
druzgota — dziś: druzgoce. [przypis edytorski]
druzgota — dziś popr. forma 3os. lp cz.ter.: druzgocze a. druzgoce. [przypis edytorski]
druzgota — dziś popr. forma: druzgocze. [przypis edytorski]
Druzowie — bliskowschodnia synkretyczna wspólnota religijna. [przypis edytorski]
Druzowie — rozpowszechniona na Bliskim Wschodzie monoteistyczna grupa wyznaniowa, która wyłoniła się w XI w. z szyickiego islamu. [przypis edytorski]
druzyjski — związany z druzami, rozpowszechnioną na Bliskim Wschodzie monoteistyczną grupą wyznaniową, która wyłoniła się w XI w. z szyickiego islamu. [przypis edytorski]
Druzylla — bohaterka noweli w tej pieśni opowiedzianej. [przypis redakcyjny]
drwa (starop.) — [tu:] instrumenty z drzewa. [przypis redakcyjny]
drwa — tu: brednie, głupstwa. [przypis redakcyjny]
drwić z nich po prostu i uniewinniać Eulera „ciasnymi pojęciami jego czasów” to mi się bynajmniej nie wydaje rzeczą uzasadnioną — Autor zwalcza tu poglądy Macha wypowiedziane w dziele pt. Die Mechanik, 4 Aufl., Leipzig 1901, str. 478 n. [przypis autorski]
Drwię sobie z was, gwiazdy! — Romeo wierzy, iż gwiazdy, rządzące jego życiem skazały go na bezgraniczne cierpienie; drwina z gwiazd jest więc zapowiedzią samobójstwa, buntem przeciw losowi. [przypis redakcyjny]
drwinkować (daw.) — drwić, żartować. [przypis edytorski]
Dryady — boginki leśne. [przypis redakcyjny]
drybus (niem. Dreifuss) — kadź, naczynie na trzech nogach. [przypis redakcyjny]
Dryden, John (1631–1700) — angielski poeta i dramatopisarz. [przypis edytorski]
Dryden, John (1631–1700) — najwybitniejsza postać literatury angielskiej z czasów Restauracji, przedstawiciel wpływów francuskich. Był krytykiem, satyrykiem i dramaturgiem. Jego tragedia Miłość ponad wszystko, czyli Świat dobrze stracony ma ten sam przedmiot, co Antoniusz i Kleopatra. [przypis tłumacza]
Dryden, John (1631–1700) — poeta angielski i uczony; tłumaczył Wergiliusza na język angielski, ułożył Odę na dzień św. Cecylii, do której Haendel dorobił muzykę. [przypis redakcyjny]
Dryden, John (1631–1700) — poeta i dramatopisarz angielski, od 1668 nadworny poeta rodziny królewskiej. [przypis edytorski]
dryfowanie — znoszenie statku z obranego kursu przez fale, prąd morski lub wiatr. [przypis edytorski]
drygać — podskakiwać, drgać. [przypis edytorski]
drygant (daw.) — ogier. [przypis edytorski]
drygant — ogier. [przypis edytorski]
drygant — rączy ogier. [przypis autorski]
dryg (gw.) — takt, rytm; tu: fragm. melodii. [przypis edytorski]
drygotka — bicie serca. [przypis autorski]
dryjakiew (daw.) — driakiew, używany w medycynie ludowej uniwersalny wieloskładnikowy lek roślinny. [przypis edytorski]
dryjakiew — driakiew, używany w medycynie ludowej uniwersalny lek roślinny, złożony m.in. z cynamonu, imbiru, dziurawca, miodu, mięsa żmii, ziemi z Lemnos, często z dodatkiem opium; tu: środek odurzający. [przypis edytorski]
dryjakiew (z gr.) — lekarstwo. [przypis redakcyjny]
Dryjopi, właśc. Driopi — mieszkańcy krainy Doris pod Parnasem. [przypis edytorski]
drylich — dziś: drelich; rodzaj grubej tkaniny bawełnianej. [przypis edytorski]
drylinger — in. trójlufka, strzelba myśliwska o trzech lufach. [przypis edytorski]
drylowaty — od słowa „dryl”, oznaczającego surową dyscyplinę wojskową. [przypis edytorski]
Drymos — Δρυμός, właściwie Dąbie, Dąbrowa etc. (miejscowość, czy okolica u stóp Karmelu, dotąd nie odnaleziona). [przypis tłumacza]
dryńdziarz (daw. pot.) — dorożkarz. [przypis edytorski]
dryndać — tańczyć. [przypis autorski]
dryndulka (daw.) — pot. powóz. [przypis edytorski]
dryndziarz (daw., pot.) — dorożkarz. [przypis edytorski]
dryndziarz (daw. pot.) — osoba powożąca dryndą (dorożką); dorożkarz. [przypis edytorski]
drypta — dziś: drepcze. [przypis edytorski]
Dry up, you son of a bitch (ang.) — Zamknij się, sukinsynu. [przypis edytorski]
Drżącego nad falami morskimi balkonu — balkon mieszkania Januszewskich w Neapolu wystawał nad morze. [przypis redakcyjny]
drżącemi (daw. forma N. lm) — dziś: drżącymi. [przypis edytorski]
drżącymi, gorączkowo drgającymi rękami, — w oryg. niem. mit bebenden, fliegenden Händen: drżącymi, latającymi rękami. [przypis edytorski]
drżącymi usty — dziś popr. forma N.lm: (…) ustami. [przypis edytorski]
drżeń (daw.) — rdzeń. [przypis redakcyjny]
drzącą — dziś: drżącą. [przypis edytorski]
drzący — dziś: drżący. [przypis edytorski]
drzący — forma charakterystyczna dla języka Malczewskiego; dziś: drżący. [przypis edytorski]
drzał — drżał. [przypis edytorski]
Drzazga, Adam — tytułowy bohater powieści Przybyszewskiego, stanowiącej część trzecią trylogii Dzieci nędzy. [przypis edytorski]
drzeć — dziś: drżeć. [przypis edytorski]
drzeć pasy — forma egzekucji polegająca na zdzieraniu z ciała płatów (pasów) skóry. [przypis edytorski]
drzeć się — tu: wdzierać się, przedzierać się. [przypis edytorski]
drzeć — tu: zadzierać. [przypis edytorski]
Drzemał Homer niekiedy — aluzja do słów Horacego z Listu do Pizonów (w. 359): Czasem i Homerowi zdrzymać się przychodzi, / Lecz w długiej dzieła pracy zasnąć się też godzi. — tzn., że nawet największym talentom zdarzają się momenty zniżenia lotu. (Q. Horatius Flaccus, De arte poetica […] przekład Onufrego Korytyńskiego, Warszawa 1770, s. 19). [przypis redakcyjny]
drzemlik — gatunek sokoła (falco aesalon). [przypis redakcyjny]
drzemota (daw.) — chęć snu. [przypis edytorski]
drzemota — sen. [przypis edytorski]
