Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160082 przypisów.

egzegeta — tu: teolog komentujący teksty religijne. [przypis edytorski]

egzegeza — badanie i interpretacja Pisma Świętego. [przypis edytorski]

egzegeza — badanie i krytyczna interpretacja tekstów, zwł. religijnych. [przypis edytorski]

egzekucja praw (daw.) — wykonanie praw; postulaty średniej szlachty z XVI w., głoszące konieczność przestrzegania praw przez króla i magnatów. [przypis edytorski]

egzekucja (z łac.: wykonanie, uskutecznienie) — tu: przymusowe ściąganie należności. [przypis edytorski]

egzekucyją wziąć (daw.) — mieć w ręku wyrok sądu; egzekucyją: daw. forma B.lp r.ż. [przypis edytorski]

egzekutor (z łac.) — wykonawca. [przypis edytorski]

egzekutywa — tu: egzekwowanie, stosowanie środków wymuszających przestrzeganie prawa. [przypis edytorski]

egzekutywa — władza wykonawcza w państwie. [przypis edytorski]

egzekutywny (z fr.) — wykonawczy. [przypis edytorski]

egzekwie — kościelne ceremonie pogrzebowe ze wszystkimi obrzędami a. część liturgii za zmarłych. [przypis edytorski]

egzekwie — nabożeństwo przy trumnie zmarłego. [przypis edytorski]

egzekwie — nabożeństwo żałobne. [przypis edytorski]

egzekwie — nabożeństwo za umarłych. [przypis redakcyjny]

egzekwije — dziś popr.: egzekwie. Część ceremonii pogrzebowej, modlitwa nad trumną zmarłego. [przypis edytorski]

egzekwować — tu: zastosować tortury. [przypis edytorski]

egzekwować (z łac.: exsequi) — realizować, wykonywać. [przypis edytorski]

egzekwować (z łac.) — tu: stracić, zabić. [przypis redakcyjny]

egzekwowany — tu: wykonywany. [przypis edytorski]

egzempcja (z łac. exemptio: wybranie, wyjęcie) — określenie z zapisów prawa kanonicznego, oznaczające przeniesienie (np. osoby lub całego zakonu) spod jurysdykcji jednego przełożonego kościelnego pod władzę innego, najczęściej wyżej postawionego w hierarchii. [przypis edytorski]

egzempcja (z łac.) — przywilej uwalniający od obowiązku nakazanego prawem. [przypis edytorski]

egzemplaryczny (z łac.) — mający charakter wzorca. [przypis edytorski]

egzemplarzów — dziś popr. forma D. lm: egzemplarzy. [przypis edytorski]

egzenterować (z łac). — wyjmować wnętrzności. [przypis redakcyjny]

egzenterunek — autopsja; sekcja zwłok. [przypis edytorski]

egzercerunki — ćwiczenia w robieniu bronią i w obrotach wojskowych. [przypis redakcyjny]

egzercycja (z łac. a. z fr.) — ćwiczenie, wprawka. [przypis edytorski]

egzercycja (z łac.) — ćwiczenia. [przypis edytorski]

egzercycje — ćwiczenia. [przypis edytorski]

egzorbitancja — nadużycie. [przypis redakcyjny]

egzorbitować (daw. z łac.) — popełnić wykroczenie przeciw prawu; egzorbitancja (a. eksorbitancja): wybryk. [przypis edytorski]

egzorbitujący — wykraczający. [przypis redakcyjny]

egzorta — krótkie kazanie okolicznościowe. [przypis redakcyjny]

egzorta — przemowa moralizująca; tu przen.: pogróżki. [przypis redakcyjny]

egzorta (z łac. exhortatio: napominanie) — kazanie. [przypis edytorski]

egzorta (z łac. exhortatio: napomnienie) — kazanie, zwł. skierowane do młodzieży szkolnej. [przypis edytorski]

egzorta (z łac. exhortatio: napomnienie) — krótkie kazanie okolicznościowe. [przypis edytorski]

egzuberancja (z fr. exubérance) — bujność. [przypis edytorski]

egzulować (daw.) — opuścić ojczyznę, udać się na wygnanie; tu: wygnać, wygonić. [przypis edytorski]

egzulować (z łac. exulere) — iść na wygnanie, wyjechać z kraju, emigrować. [przypis edytorski]

egzystencją — daw. forma D.; dziś: egzystencję. [przypis edytorski]

egzystencją (daw. forma) — dziś B. lp r.ż.: (ma w dozorze) egzystencję. [przypis edytorski]

egzystencja — codzienne życie, warunki bytowania. [przypis edytorski]

egzystencja (daw.) — pobyt, przebywanie. [przypis edytorski]

egzystencjalizm — nurt filozoficzny, charakteryzujący się rozważaniem sytuacji człowieka w zasadniczo obcej mu rzeczywistości: człowieka jako jednostki wiecznie stającej się, projektującej siebie i kształtującej się w odniesieniu do innych ludzi oraz rzeczywistości jako ustalonej, należącej do bytu; człowiek postrzegany jest jako nieposiadający z góry określonej natury, a jego istnienie jako nieuzależnione od sił i idei nadprzyrodzonych, samodzielnie budujący sens swojego życia; wśród przedstawicieli egzystencjalizmu wymienia się (choć sami zainteresowani nie zawsze zgadzali się z tym zakwalifikowaniem) filozofów i pisarzy XX w.: Martina Heideggera, Karla Jaspersa, Simone de Beauvoir, Jean-Paula Sartre'a, Martina Bubera, Franza Kafkę, Alberta Camus, Witolda Gombrowicza; nurtowi patronuje duński myśliciel okresu romantyzmu, Søren Kierkegaard. [przypis edytorski]

egzystencyj — dziś: egzystencji. [przypis edytorski]

egzystować — tu: istnieć, funkcjonować. [przypis edytorski]

egzystymacja (daw., z łac.) — ocena. [przypis edytorski]

Eh, bien! Donnez du mleko! (fr. z pol.) — No dobrze, dajcie mleka! [przypis edytorski]

eh, bien (fr.) — no cóż. [przypis redakcyjny]

Eh bien! (fr.) — no dobrze; no więc. [przypis edytorski]

Eh bien! Mame! — A więc, pani. [przypis edytorski]

Eh bien! Mame! La comtesse arrive-t-elle à Varsovie (fr.) — I cóż, pani, czy hrabina przyjechała do Warszawy? [przypis edytorski]

eh bien! Votre fils (fr.) — więc tak, pański syn. [przypis edytorski]

Eh, c'est pour moi (fr.) — Hej, to coś dla mnie. [przypis edytorski]

Eh, comment? (fr.) — Jakże to? [przypis edytorski]

ehernen — eisernen. [przypis edytorski]

Eheu (…) aris — Horatius, Odae I, 35, 33. [przypis tłumacza]

Eheu — Eheu — Evoe — (lat.) Jubelruf beim Fest des Weingottes Bacchus. [przypis edytorski]

eheu (gr.) — wykrzyknik: hej! [przypis edytorski]

Eheu (łac.) — ach. [przypis edytorski]

eheu (łac.) — niestety, ach. [przypis edytorski]

eheu (łac.) — niestety, ach; tu: aluzja słów Horacego (Pieśni II, 14): Eheu fugaces, Postume, Postume,/ labuntur anni… (Niestety, czmychające, Postumie, Postumie,/ upływają lata). [przypis edytorski]

Eheu! — po łacinie: „niestety!”. [przypis autorski]

Eh, gouverneur. Laisse donc ça. (fr.) — Ech, gubernator. To daj temu spokój. [przypis edytorski]

Eh, mon Docteur (fr.) — Eh, mój doktorze. [przypis edytorski]

Ehrenberg, Kazimierz (1870–1932) — dziennikarz konserwatywny, krytyk teatralny i tłumacz sztuk teatralnych, syn Gustawa Ehrenberga (1818–1895, naturalnego syna cara Aleksandra I, działacza tajnego Stowarzyszenia Ludu Polskiego, poety, autora hymnu ruchu ludowego Gdy naród do boju wystąpił z orężem, zesłańca); od 1896 r. współpracownik konserwatywnego „Czasu” i „Głosu Narodu”, od 1902 r. sekretarz i recenzent teatralny warszawskiego „Wieku”, od 1905 r. publicysta polityczny „Kuriera Porannego”, w okresie międzywojennym związany z „Gazetą Polską”. [przypis edytorski]

ehrlichen — ehrbaren. [przypis edytorski]

Ehrlich, Paul (1854–1915) — niem. naukowiec, wynalazca leku przeciw kile; laureat Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny. [przypis edytorski]

Ehrwürden — Wasza wielebność. [przypis autorski]

eiaculatio praecox (łac., med.) — wytrysk przedwczesny. [przypis edytorski]

Eichendorff, Joseph von (1788–1857) — niemiecki poeta epoki romantyzmu. [przypis edytorski]

eidetyczny (filoz.) — w terminologii filozofii fenomenologicznej o metodzie, analizie: umożliwiający, zwykle poprzez redukcję, uchwycenie istoty zjawiska (eidos). [przypis edytorski]

Eigner, Ejgner a. Aigner, Piotr (1756–1841) — polski architekt, przedstawiciel klasycyzmu; zbudował m.in. pawilon parkowy w Puławach zwany Świątynią Sybilli, wzorowany na świątyni Westy w Tivoli, oraz kościół św. Aleksandra w Warszawie. [przypis edytorski]

Eilwagen (niem. ) — dyliżans, pojazd pocztowy. [przypis edytorski]

Eimer — Altes Flüssigkeitsmaß. [przypis edytorski]

einbildischen — eingebildeten. [przypis edytorski]

Eine allgemeine Peyotltheorie (niem.) — ogólna teoria peyotlu. [przypis edytorski]

ein echter Preusse (niem.) — prawdziwy Prusak. [przypis edytorski]

eine Erde, ein Gedanke, ein Gott (niem.) — jedna ziemia, jedna myśl, jeden bóg. [przypis edytorski]

Eine Frau in Paris soll es durch ordentlich angestellte Versuche mit Giftpulvern so weit gebracht haben, daß sie den entfernten Todestag mit ziemlicher Zuverlässigkeit voraus bestimmen konnte. Pfui über unsere Ärzte die diese Frau im Prognostizieren beschämt! [przypis autorski]

eine ganz gelungene Verdolmetschung des Ausdrucks (niem.) — bardzo udatna interpretacja słowa. [przypis edytorski]

eine ganz konzeptionslose Bande (niem.) — zupełnie pozbawiona koncepcji zgraja. [przypis edytorski]

eine Hand für die Nuancen [haben] (niem.) — mieć rękę (wyczucie) do niuansów. [przypis edytorski]

eine masslose Selbstüberschätzung — bezgraniczne przecenianie siebie. [przypis autorski]

einen Groschen (niem.) — jednego grosza. [przypis edytorski]

eine Privatsache (niem.) — sprawa osobista. [przypis edytorski]