Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | dawne | francuski | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żeglarskie

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5110 przypisów.

Lassalle, Antoine Charles Louis de (1775–1809) — generał wojsk napoleońskich, uczestnik wojny na Półwyspie Iberyjskim (1808–1814). Zdobycie przez niego więzienia inkwizycji w Toledo jest fikcją literacką; hiszpańska inkwizycja została zniesiona w 1808 po zajęciu Madrytu przez wojska napoleońskie. [przypis edytorski]

Lassalle, Ferdinand (1825–1864) — niemiecki myśliciel, działacz socjalistyczny, rewolucjonista. [przypis edytorski]

Lassalle, Ferdinand (1825–1864) — niemiecki myśliciel i działacz socjalistyczny, założyciel (w 1863) pierwszej na świecie partii robotniczej, noszącej nazwę Powszechny Niemiecki Związek Robotników (Allgemeiner Deutscher Arbeiterverein, ADAV). [przypis edytorski]

Lassalle, Ferdinand (1825–1864) — niemiecki polityk, myśliciel polityczny, działacz socjalistyczny i pisarz. [przypis edytorski]

Lassalle Ferdynand (1825–1864) — działacz niemieckiego ruchu robotniczego, zapoczątkował kierunek oportunistyczny w socjaldemokracji niemieckiej. [przypis redakcyjny]

l'Assemblée des femmes (fr.) — zgromadzenie kobiet. [przypis edytorski]

Las señoras invitadas (hiszp.) — Panie zaproszone. [przypis edytorski]

lasserować (daw.) — połyskiwać. [przypis edytorski]

Lasserre, Pierre (1867–1930) — francuski krytyk literacki, eseista i dziennikarz. [przypis edytorski]

Lasserre, Pierre (1867–1930) — znany autor dzieła Le romantisme français. Mowa o nim kilkakrotnie w Legendzie Młodej Polski. [red. WL]. [przypis redakcyjny]

las słodkich kasztanów — mowa kasztanie jadalnym, występującej na południu Europy roślinie z rodziny bukowatych. [przypis edytorski]

last not least (ang.) — ostatnie [lecz] nie najmniej ważne (o jakimś zagadnieniu wymienionym na końcu). [przypis edytorski]

last not least (ang.) — ostatni [lecz] nie najmniej ważny. [przypis edytorski]

last not least (ang.) — ostatni według kolejności, ale nie najmniej ważny. [przypis edytorski]

last not least (ang ) — rzecz ostatnia, lecz nie najmniej ważna. [przypis redakcyjny]

last not least — o jakimś zagadnieniu jako wymienionym „na końcu, lecz niepoślednim” (tj. najmniej ważnym). [przypis edytorski]

La Strada — film w reżyserii Federico Felliniego (1954). [przypis edytorski]

las w BierzeBière: dawna nazwa lasu Fontainebleau. [przypis tłumacza]

lasy palmowe pod Jerychem — należą dziś tylko do historycznych wspomnień, gdyż islam zamienił całą tę krainę w przerażającą pustynię. Ale mimo to w samym Jerychu utrzymały się piękne ogrody i pielgrzym może spocząć nie tylko pod palmą, ale i pod oleandrem, osypanym kwiatami odurzającej woni. [przypis tłumacza]

lasy przedziera — dziś popr.: przedziera się lasami. [przypis edytorski]

lasy (starop. forma) — dziś B.lm: (między) lasami. [przypis edytorski]

lasy (starop. forma) — dziś N.lm: (z) lasami. [przypis edytorski]

Lasy Westermainu, (ang.) The Woods of Westermain — dłuższy poemat Mereditha, cytowany przez Brzozowskiego w Głosach wśród nocy, w rozdziale O wychowawczym znaczeniu literatury angielskiej. (Poems by George Meredith, vol. 1. London. Constable Company Ltd. 1909. str. 73). [red. WL]. [przypis redakcyjny]

Laszek — z ukr. Lach: Polak; tu w pogardliwym zdrobnieniu. [przypis redakcyjny]

Laszka biłoruczka (z ukr., pogard.) — Polka z białymi rękami, arystokratka. [przypis redakcyjny]

Laszki Murowane — wieś na Ukrainie, w obwodzie lwowskim, w rejonie starosamborskim. [przypis edytorski]

laszy (daw. ukr.) — polski. [przypis edytorski]

lata 1904–1906 — tzw. rewolucja 1905 roku, seria wystąpień robotniczych w Rosji i w Królestwie Polskim. [przypis edytorski]

lata całe (…) w niespokojnościach o brata (…) o drugiego, dalekiego — ukochany brat Janusz, młodo zmarły; ów drugi to Erazm, który po r. 1831 musiał emigrować z kraju i żył do końca w Rheims we Francji. [przypis redakcyjny]

latacz — trójkątny żagiel przedni podnoszony przy słabych wiatrach powyżej foka i kliwra. [przypis edytorski]

lata dyskrecjonalne — pełnoletność (do małżeństwa). [przypis edytorski]

„Latająca Forteca” — Boeing B-17 „Flying Fortress” — amerykański czterosilnikowy samolot bombowy, szeroko wykorzystywany przez amerykańskie lotnictwo do bombardowań strategicznych w latach 1941–1945. [przypis edytorski]

latające żabyPolypedates Reinwardtii. [nogolotka jawajska, zwana też latającą żabą jawajską, słynąca ze swojej zdolności lotu ślizgowego; red. WL] [przypis autorski]

latających — dziś popr. forma B. lm r.nmos.: latające. [przypis edytorski]

Latający Holender — legendarny żaglowiec-widmo, pływający w nieskończoność, który na morzu przynosi nieszczęście, a jego widok zapowiada śmierć. [przypis edytorski]

Latający Holender — opera Richarda Wagnera. [przypis edytorski]

Latający lekarz — pierwsza sztuka Moliera z 1645 roku. [przypis edytorski]

latający lis — gatunek nietoperza o częściowo rudym futrze na grzbiecie. [przypis edytorski]

latają w powietrzu niby ów grób Mahometa — według dawnych legend trumna proroka Mahometa w Medynie unosi się w powietrzu, bez żadnego oparcia. [przypis edytorski]

lata jeno ponoś niedobrane — Michał Korybut Wiśniowiecki miał w 1656 r. 16 lat, byłby zatem młodszy od Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej o ok. 9 lat. [przypis edytorski]

lata kryzysu — tj. lata 1929–1933, tzw. wielki kryzys, który objął wszystkie dziedziny gospodarki, zarówno przemysł, jak rolnictwo, i wszystkie państwa oprócz ZSRR, niepodlegającego mechanizmom gospodarki kapitalistycznej; za początek kryzysu uznaje się tzw. czarny czwartek (24 X 1929 r.), kiedy masowa wyprzedaż spowodowała panikę na giełdzie nowojorskiej na Wall Street i gwałtowny spadek cen akcji, a w konsekwencji szereg bankructw i kolosalny wzrost zadłużenia; bezrobocie osiągnęło 30%, spadek produkcji przemysłowej dochodził do 50% (m.in. w Polsce), trzykrotnie zostały zmniejszone obroty handlowe. [przypis edytorski]

latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna — rodzaj projektora, znanego już w XVII w., rzutującego obrazy ze szklanych przeźroczy. [przypis edytorski]

latarnia czarnoksięska (łac. laterna magica) — aparat projektujący obrazy ze szklanych przeźroczy skonstruowany w XVII w. [przypis edytorski]

latarnia czarnoksięska — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle; uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnia magiczna — prosty projektor, rzucający na ścianę obraz namalowany na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnia magiczna — rodzaj projektora, znanego już w XVII w., rzutującego obrazy ze szklanych przeźroczy. [przypis edytorski]

latarnia — nazywano tak wieżyczki o licznych okienkach, przez które sączyło się światło do kościoła. [przypis redakcyjny]

„Latarnia” — odezwa ta była drukowana w „Tygodniku Illustrowanym” 15 kwietnia 1922 r. (Nr. 16) i w innych pismach z tego samego mniej więcej czasu. [przypis redakcyjny]

latarnia, żeby można było pokazywać przeźrocza — latarnia czarnoksięska a. latarnia magiczna, prosty projektor, rzucający na ścianę przeźrocza, czyli obrazy namalowane na szkle. Uważany za wynalazek siedemnastowiecznego jezuity Athanasiusa Kirchera. [przypis edytorski]

latarnię — w oryg. niem. Licht: światło. [przypis edytorski]

latarnik surynamski — nocoświec, gatunek pluskwiaka. Dawniej wierzono, że wyrostek na głowie tego owada zdolny jest do wytwarzania nocą słabego światła, czemu zawdzięcza on swoją nazwę gatunkową. [przypis edytorski]

lata sobie którędy bądź, jak Pindar powiada, i to, co pod ziemią ukryte… — być może odniesienie do Ody Nemejskiej X (w. 87), gdzie Zeus powiada do Polideukesa, że jeśli chce dzielić los swojego brata Kastora, będzie żył przez połowę czasu pod ziemią, a przez drugą połowę w złotych mieszkaniach nieba; albo też odwołanie do jednego z zaginionych utworów Pindara. [przypis edytorski]

latawica (daw.) — czarownica unosząca się w powietrzu. [przypis edytorski]

latawiec — demon; wg wierzeń ludowych spadająca gwiazda to diabeł zstępujący na ziemię, aby uwodzić grzeszne kobiety. [przypis edytorski]

latawiec — ptak bez gniazda, według baśni: wieczny tułacz. [przypis redakcyjny]

lata zbiegłe męczarnią — lata, których treścią, gdy biegły, była męczarnia, cierpienie. [przypis edytorski]

La tête me fait mal (fr.) — głowa mnie boli. [przypis edytorski]

La Tentation, Ballet — Opéra en cinq actes par Corally; musique de l’opéra par Halévy, musique du ballet par Halévy et Gide. [przypis autorski]

latentny — utajony, ukryty, bezobjawowy. [przypis edytorski]

Latent (…) possit — Cicero, Academica, II, 39. [przypis tłumacza]

Lateran — plac w Rzymie nazwany od imienia pewnej starożytnej rodziny rzymskiej. Później od placu tego przyjął nazwę kościół zbudowany przez Konstantyna Wielkiego. Tu wzięta jest część za całość, kościół za samo miasto Rzym. [przypis redakcyjny]

laterka (gw.) — latarka. [przypis edytorski]

La terra molle e lieta e dilettosa… (wł.) — Ziemia wesoła, luba, łatwa do uprawy, wydaje mieszkańców we wszystkim do niej podobnych (Tasso, [Jerozolima wyzwolona, ks. I, strofa LXII]). [przypis tłumacza]

latiklawa — łac. laticlavia tunica, tunika bramowana purpurą, noszona tylko przez senatorów i patrycyuszów. [przypis autorski]

latiklaw (z łac.) — tu: tunica laticlavia, noszona przez senatorów szata zdobiona szerokim purpurowym pasem (laticlavem), biegnącym od ramienia w dół i z powrotem, będącym oznaką ich urzędu. [przypis edytorski]

Latius (…) serpunt — Rutilius, Itinerar I, 397. [przypis tłumacza]

Latka płyną, już szósty krzyżyk zbliża się bez mała (…) Jeszcze ciągle „młodości” mej biją oklaskiSzopka krakowska „Zielonego Balonika”. Napisał Boy Taper, Kraków [1911], s. 44–47. [przypis autorski]

lat (…) / Mamkać nie ukradnie — zwrot różnie tłumaczony: „nie ujmie ci lat to, że młodą osobę przedstawisz jako swoją mamkę” (L. Ślękowa); „niełatwo mamce mówić, że masz mniej lat” (T. Sinko). [przypis redakcyjny]

Latmos — w mitologii greckiej góra zapomnienia. [przypis edytorski]

Latoides — „syn Latony”, Apollo. [przypis redakcyjny]

lato indiańskie — wczesna jesień. [przypis edytorski]

La tomba? Sotto acqua, signora. (wł.) — Grobowiec? Pod wodą, pani. [przypis edytorski]

Latońska gwiazd ozdobo, co borów masz straże — apostrofa do Diany, córki Latony. [przypis edytorski]

Latona — córka tytana Kojosa, matka Apolla. [przypis edytorski]

Latona (mit. gr.) — jedna z tytanid, matka Apollina i Artemidy. [przypis edytorski]

Latona (mit. gr.) — matka Apollina i Artemidy (ich ojcem był Zeus). Należała do tytanów, drugiego pokolenia bogów (starszego od bogów olimpijskich). [przypis edytorski]

Latonka — tu: Diana, córka Latony. [przypis edytorski]

Latonówna — córka bogini Latony, Artemis (Diana). [przypis redakcyjny]

Latonówna — córka Latony, Diana (Artemis). [przypis redakcyjny]

latoperz, lotokot, bł. latający lemur — rodzaj latających ssaków z rzędu skóroskrzydłych, odżywiających się owocami i kwiatami; obejmuje dwa gatunki: filipiński (Cynocephalus volans) i malajski (Galeopterus variegatus), który w daw. systematyce nosił nazwę Galeopithecus volans. [przypis edytorski]

latorość — latorośl, przen.: potomstwo. [przypis edytorski]

latorośle (daw., r.n.) — dziś popr. w r.ż.: latorośl. [przypis edytorski]

latorośl — potomek. [przypis edytorski]

latorośl Zeusza — syn Zeusa. [przypis edytorski]

latoś (daw., gw.)— w tym roku. [przypis edytorski]

lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za jałmużnę z połowy płaszcza; tu: przedłużona młodość, uroda kobiety. [przypis edytorski]

lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za połowę płaszcza ofiarowanego przez świętego ubogiemu; tu: przedłużona młodość, uroda kobiety. [przypis edytorski]

lato św. Marcina — wg włoskiej tradycji 11 listopada to dodatkowy jeden dzień lata otrzymywany od Boga w zamian za połowę płaszcza danego jako jałmużna ubogiemu przez św. Marcina. [przypis edytorski]