Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 8347 przypisów.

zachciwniś — łakotniś. [przypis autorski]

zachęca ich (…) naciera — por.: „Commanding, aiding, animating all” w Larze Byrona (II, 15). Sytuacja jednak podobniejsza w Korsarzu, gdzie Konrad jest w podobnym zupełnie położeniu jak Wacław tutaj i Seid podobną gra rolę jak tutaj Han; zachęca ich — błąd; powinno być zachęca je (hufce). [przypis redakcyjny]

Zachęta — galeria sztuki w Warszawie, narodowa instytucja kultury; jej gmach został zbudowany w roku 1900 staraniem Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych. [przypis edytorski]

zachęt — dziś popr.: zachęta. [przypis edytorski]

za C. Hesse, Publishing and cultural politics…, s. 111–112. [przypis autorski]

zachłyśniony — dziś popr.: zachłyśnięty. [przypis edytorski]

zachłysta się — dziś: zachłystuje się. [przypis edytorski]

zachloroformować — otruć chloroformem, używanym jako rozpuszczalnik silnie trującym płynem o wzorze chemicznym CHCl3. [przypis edytorski]

zachód — staranie, wysiłek. [przypis edytorski]

zachód — trud, wysiłek. [przypis edytorski]

Zachód — [tu:] Stany Ameryki Płn., położone na zachód od Missisipi. [przypis redakcyjny]

zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]

zachód — tu: staranie, wysiłek. [przypis edytorski]

Zachodniego Nieba — tzn. Indii. [przypis tłumacza]

zachodnimi wiatry (daw.) — dziś popr. forma N. lm: zachodnimi wiatrami. [przypis edytorski]

Zachodni właśc. Warszawa Zachodnia — stacja kolejowa w Warszawie, położona na zachód od stacji Warszawa Centralna [przypis edytorski]

zachodowa (daw.) — przym. od rzecz. zachód. [przypis edytorski]

zachodowa — dziś popr.: zachodnia. [przypis edytorski]

zachodzić od spasi (daw.) — przeszkadzać w wyrządzeniu szkody. [przypis redakcyjny]

zachodzić się (daw.) — zapamiętywać się w wyrażaniu emocji, zanosić się czymś, np. płaczem. [przypis edytorski]

zachodzie — staraniu. [przypis edytorski]

zachodził mu na drogi — wychodził mu naprzeciw. [przypis edytorski]

zachor — pamiętaj. [przypis tłumacza]

zachorzeć (daw.) — dziś: zachorować. [przypis edytorski]

zachorzeć (gw.) — zachorować. [przypis edytorski]

zachować możność odwrotu (…) Na wzór Partów — mieszkańcy staroż. państwa Partów (ok. 238 p.n.e.–226 n.e.), położonego w większości na terenie dzisiejszego Iranu, uwikłanego w liczne wojny z Rzymem; znani byli z używania taktyki polegającej na okrążaniu przeciwnika przez atakujących konnych łuczników oraz pozorowanej lub prawdziwej ucieczki połączonej z ciągłym ostrzałem z łuków. [przypis edytorski]

zachować się komu (starop.) — przypodobać [się]. [przypis redakcyjny]

zachować się komu (starop.) — przysłużyć [się komu]. [przypis redakcyjny]

zachowajże (daw.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że. [przypis edytorski]

Zachowałem sobie siedem tysięcy — Rz 11, 5. [przypis tłumacza]

zachował wszystkie oznaki jej płci i który ma regularnie swoje przypadłości miesięczne, wedle świadectwa wielkich ludzi, którzy go widzieli — Tertulian w swoim poemacie Sodoma mówi: „Dicitur et vivens alio sub corpore sexus / Munificos solito dispungere sanguine menses”. Św. Ireneusz, ks. IV [Przeciw herezjom (Adversus Haereses), ks. IV, rozdz. XXXI], powiada: „Per naturalia ea quae sunt consuetudinis feminae ostendens” [Tertulian (ok. 155–ok. 240) oraz Ireneusz z Lyonu (ok. 140–ok. 202): teologowie i apologeci wczesnochrześcijańscy; red. WL]. [przypis autorski]

zachowania zażywać u kogo (daw.) — być przez kogo szanowanym. [przypis edytorski]

zachowanie (daw.) — szacunek, poważanie. [przypis edytorski]

zachowanie (daw.) — tu: szacunek. [przypis edytorski]

zachowanie (starop.) — wziętość, przyjaźń. [przypis redakcyjny]

zachrzęszczały — dziś popr. zachrzęściły. [przypis edytorski]

zachrzypły — dziś: zachrypły. [przypis edytorski]

zachrzypnąć — dziś popr.: zachrypnąć. [przypis edytorski]

zachwat (z ros. захват) — przejęcie, przejęcie władzy, zdobycie. [przypis edytorski]

zachwiany słowy (daw.) — dziś popr.: zachwiany słowami a. zachwiany przez słowa. [przypis edytorski]

zachwiewać — dziś popr. tylko: chwiać. [przypis edytorski]

zachwycić (daw.) — pochwycić, przechwycić. [przypis edytorski]

zachwycić (daw.) — pochwycić. [przypis edytorski]

zachwycić (starop. forma) — pochwycić. [przypis edytorski]

zachwycić (starop.) — tu: pochwycić. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: chwycić, zaczerpnąć. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: pochwycić. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: pochwycić, schwytać. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: pochwycić, uchwycić. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: przechwycić; zauważyć. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: przejąć, zdobyć. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: schwytać. [przypis edytorski]

zachwycić — tu: złapać, schwycić; zachwycił w oczy bystre — zobaczył, zauważył spostrzegawczymi oczami. [przypis edytorski]

zachwycony (starop.) — pochwycony. [przypis edytorski]

zachwytny (neol.) — budzący zachwyt, zachwycający. [przypis edytorski]

zachychotać — dziś: zachichotać; oba malce zachychotały, dziś: obaj malcy zachichotali. [przypis edytorski]

zaciąć konie — popędzić konie, uderzając je biczem. [przypis edytorski]

zaciąć się (daw.) — uprzeć się. [przypis edytorski]

zaciąć się (daw.) — uprzeć się, zawziąć się. [przypis edytorski]

zaciągać — tu: mówić z akcentem rosyjskim, z właściwą dla rosyjskiego melodią. [przypis edytorski]

zaciągał też (…) krewny mój — werbowanych ochotników opłacano z 1/4 (tj. kwarty) dochodów z dóbr królewskich (stąd oddziały te nazywano wojskiem kwarcianym w przeciwieństwie do pospolitego ruszenia, do którego był obowiązany każdy szlachcic zdolny do noszenia broni); zaciągi przeprowadzali dowódcy, wypłacając z góry część żołdu. [przypis edytorski]

zaciąg (daw.) — [tu:] spór, nienawiść. [przypis redakcyjny]

zaciągi — grupy ludzi werbowanych do wojska (por.: zaciągnąć się do wojska). [przypis edytorski]

zaciągi — werbunek ochotników. [przypis redakcyjny]

zaciąg (starop.) — [tu:] trud, staranie. [przypis redakcyjny]

zaciąg — [tu:] trud, staranie. [przypis redakcyjny]

za ciężki — tu: zbyt ociężały. [przypis edytorski]

zaciężne Cheruski (daw. forma) — dziś: zaciężni (ciężkozbrojni) Cheruskowie. [przypis edytorski]

zaciężne Goty (daw. forma) — dziś: zaciężni Goci. [przypis edytorski]

zaciec się — zapędzić się, zagalopować. [przypis redakcyjny]

zacieczony — pogrążony. [przypis edytorski]

zaciekać się (daw.) — zagłębiać się, prowadzić dociekania. [przypis edytorski]

zaciekając się w rzeczy wydarzonej jądrze — tj. zagłębiając się w dociekania dotyczące sedna wydarzeń. [przypis edytorski]

Za ciekawy przykład może posłużyć takie oto rozumowanie Jamesa. Uważamy, mówi on, teorie fizyków za prawdziwe, gdyż otwierają one dostęp naszym czynnościom do pewnych form rzeczywistości. Ale spirytyści twierdzą, że pewnego rodzaju przekonania co do duchów i ich działania są niezbędne, aby wejść w kontakt z duchami. Teorie fizyczne są prawdziwe, gdyż umożliwiają nasze fizyczne działanie w świecie, teorie spirytystyczne mogłyby być uznane za prawdziwe na tej samej podstawie jako klucz do innej kategorii czynności. [przypis redakcyjny]

zaciekłe — tu: te, co się zaciekły, za daleko od kosza posunęły. [przypis redakcyjny]

zaciemić — dziś: zaciemnić. [przypis edytorski]

zaciemnion — zamroczony. [przypis edytorski]

zacieś — popr.: zacios, znak na korze drzewa wykonany siekierą. [przypis edytorski]

zacietrzewiony — zawzięty, podekscytowany. [przypis edytorski]

zacinaliśmy zęby i obiecywali (daw.) — konstrukcja w której końcówka fleksyjna pierwszego czasownika ma zastosowanie również dla kolejnego (kolejnych); dziś: zacinaliśmy zęby i obiecywaliśmy. [przypis edytorski]

zaciskać stoki (daw.) — zatykać źródła. [przypis redakcyjny]

zaciszona — dziś popr.: zaciszna; tu: forma wydłużona ze względu na rytm wiersza. [przypis edytorski]

Zacna rzecz jest mieć rozum pełny wiadomością historyi, bo historya jest mądrość w kupę złożona i rozum ludzi wiela, w jedno zebrany — Grzegorz z Nazjanzu, poemat Παρά Νικοβούλου προς τον πατέρα (łac. Nicobuli filii ad patrem, Od Nikobulosa do jego ojca), w. 61–62, cytat przybliżony; w źródle błędnie wskazany jako Ad Nicobolum (Do Nikobolosa), co sugeruje zapożyczenie przez Skargę z dzieła Philippa Camerariusa Operae Horarum Subcisivarum, Sive Meditationes Historicae, Norymberga 1591, gdzie występuje to samo brzmienie tytułu oraz tekst praktycznie identyczny jak u Skargi. [przypis edytorski]

Zacnemu panu prefektowi… — Robert d'Estouteville, ożeniony z córką poprzedniego prefekta Ambrozją Delore; swego czasu Villon, zaszczycany łaskami prefekta, napisał dlań balladę, którą tutaj pomieścił. [przypis tłumacza]

zacnie a. zacni (gw.) — zatęskni. [przypis edytorski]

zacni poetowie — przypuszczać można, że chodzi tu o przyjaciół dworzan, wspomnianych we Fraszkach: Górnickiego, Trzecieskiego, Rojzjusza, Porębskiego, którzy odwiedzali Kochanowskiego w Czarnym Lesie. [przypis redakcyjny]