Przypisy

The association of magic with any vital interest is demonstrated by the case of pearling. Here, through the advent of white men, a new and very lucrative and absorbing pursuit has opened up for the natives. A form of magic is now in existence, associated with this fishing. This of course apparently contradicts the native dogma that magic cannot be invented. The natives, if faced with this contradiction, explain that it is really an old magic of shell fishing which refers to all the shells found at the bottom of the Lagoon, but which so far had only been used with regard to fishing for the Conus. In fact, this magic is nothing but the adaptation of the mwali (armshell) magic to the pearls. I doubt, none the less, whether even such a transference or adaptation would have taken place before the foundations of native belief and custom had been shaken by the well-intentioned but not always wise and beneficent teachings and rulings of the white man and by the introduction of trade. [przypis autorski]

The best accounts we possess of the inland tribes are those of W. H. Williamson, The Mafulu, 1912, and of C. Keysser, Aus dem Leben der Kaileute, in R. Neuhauss, Deutsch Neu Guinea, Vol. III. Berlin, 1911. The preliminary publications of G. Landtmann on the Kiwai, Papuan magic n the Building of Houses, „Acta Arboenses”, Humaniora. I. Abo, 1920, and The Folk-Tales of the Kiwai Papuans, Helsmgfors, 1917, promise that he full account will dispel some of the mysteries surrounding the Gulf of Papua. Meanwhile a good semi-popular account of these natives is to be found n W. N. Beaver's Unexplored New Guinea, 1920. Personally I doubt ery much whether the hill tribes and the swamp tribes belong to the same stock or have the same culture. Compare also the most recent contribution to his problem Migrations of Cultures in British New Guinea, by A. C. Haddon, Huxley Memorial Lecture for 1921, published by the R. Anthrop Institute. [przypis autorski]

The Constitutional Copyright Clause, Philadelphia, Pennsylvania (1789) [w:] Primary Sources on Copyright (1450–1900), eyd. L. Bently, M. Kretschmer, www.copyrighthistory.org, tłumaczenie dostępne pod adresem: http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/usa.html. [przypis autorski]

The crab-claw sails, used on the South Coast, from Mailu where I used o see them, to westwards where they are used with the double-masted lakatoi of Port Moresby, are still more picturesque. In fact, I can hardly imagine anything more strangely impressive than a fleet of crab-claw sailed canoes. They have been depicted in the British New Guinea stamp, as issued by Captain Francis Barton, the late Governor of the Colony. See also Plate XII of Seligman's Melanesians. [przypis autorski]

The discovery of the existence of „linked” totems, and the introduction of this term and conception are due to Professor C. G. Seligman. Op. tit. , pp. 9, 1 1; see also Index. [przypis autorski]

The ethnographic researches at present carried on in Su'a'u by Mr. W. E. Armstrong, of Cambridge, will no doubt throw light on this subject. [przypis autorski]

The hiri, as these expeditions are called in Motuan, have been described with a great wealth of detail and clearness of outline by Captain F. Barton, in C. G. Seligman's The Melanesians of British New Guinea, Cambridge, 1910, Chapter VIII. [przypis autorski]

The legendary „early authority” who found the natives only beastly nd without customs is left behind by a modern writer, who, speaking about he Southern Massim with whom he lived and worked „in close contact” for any years, says „ …We teach lawless men to become obedient, inhuman men to love, and savage men to change”. And again: „Guided in his conduct by nothing but his instincts and propensities, and governed by his unchecked passions…” „Lawless, inhuman and savage!” A grosser misstatement of the real state of things could not be invented by anyone wishing to parody the Missionary point of view. Quoted from the Rev. C. W. Abel, of the London Missionary Society, Savage Life in New Guinea, no date. [przypis autorski]

The natives are ignorant of the fact of physiological fatherhood, and, as I have shown in op. cit., The Father in Primitive Psychology, 1926, have a supernatural theory of the causes of birth. There is no physical continuity between the male and the children of his wife. Yet the father loves his child even from birth — to the extent at least to which the normal European father does. Since this cannot be due to any ideas that they are his offspring, this must be due to the outcome of some innate tendency in the human species, on the part of the male to feel attached to the children born by a woman with whom he is mated, has been living permanently and has kept watch over during her pregnancy. This appears to me the only plausible explanation of the 'voice of blood' which speaks in societies ignorant of fatherhood as well as those that are emphatically patriarchal, which makes a father love his physiologically own child as well as one born through adultery — as long as he does not know of it. The tendency is of the greatest use to the species. [przypis autorski]

The reader will note that this is the same name, which another mythical log bore, also of the Lukuba clan as all dogs are, the one namely from whom he kayga'u magic is traced. Cf. Chapter X, Division V. [przypis autorski]

There can be no better expression to denote the mutual relation of all these ideas than that used by Frazer to describe one of the typical forms of magic thought, the „contagion of ideas”. The subjective, psychological process leads the natives to the belief in magical contagion of things. [przypis autorski]

There is no absurdity more glaring (…) the doctrine of necessity or absolute nonsense — s. XX: „Dla mojego rozumu nie istnieje bardziej namacalna niedorzeczność niż pojęcie moralnej wolności”; s. 26: „Żaden akt woli, żadna czynność jakiegokolwiek człowieka nie mogła wypaść inaczej, niż wypadła, chyba gdyby stał się cud lub zaszła jakaś zewnętrzna przyczyna”; s. 37: „Aczkolwiek jakaś skłonność lub właściwość mojego umysłu nie jest siłą ciężkości, mimo to wywiera na mnie wpływ i działanie tak samo pewne i konieczne jak owa siła na kamień”; s. 43: „Wyrażenie, jakoby wola była czymś, co samo się powoduje, nie daje zgoła żadnego pojęcia, a zawiera raczej niedorzeczność, orzekając mianowicie, że spowodowanie, które jest skutkiem, następuje bez wszelkiej przyczyny. Bo gdybyśmy wyłączyli wszystko, co się rozumie przez nazwę »pobudka«, to rzeczywiście nie pozostałoby zgoła nic, co by mogło wywołać owo spowodowanie. Niech sobie ludzie używają słów jakich chcą; w żadnym razie nie mogą posiadać pojęcia określającego, że niekiedy pobudki powodują nas do czegoś, to znowu, że się przy tym obywa bez wszelkich pobudek, tak samo, jak nie mogą posiadać pojęcia określającego, że niekiedy ciężarki ściągają w dół ważkę, niekiedy zaś pewnego rodzaju substancja, nieposiadająca zgoła żadnego ciężaru i niczym niebędąca dla ważki, chociażby sama w sobie była nie wiedzieć czym”; s. 66: „Chcąc dobrać stosowne filozoficzne wyrażenie, powinno się nazwać pobudkę właściwą przyczyną uczynku: gdyż pobudka jest nią tak samo, jak cośkolwiek w przyrodzie jest przyczyną czegoś innego”; s. 84: „Jeżeli wszystkie poprzedzające warunki były zupełnie te same, to nie jesteśmy nigdy zdolni do dwóch różnych wyborów”; s. 90: „Człowiek, który sobie robi wyrzuty z powodu jakiegoś określonego uczynku ze swoich ubiegłych lat, może sobie bez wątpienia uroić, że postąpiłby inaczej, gdyby się znowu znalazł w tym samym położeniu. Jednakowoż jest to tylko złudzeniem: jeżeli dokładnie siebie zbada i uwzględni wszystkie warunki, to przekona się z łatwością, że nie mógł inaczej postąpić, niż tak jak postąpił, gdy wewnętrzny nastrój jest ten sam, jeżeli się tak samo zapatruje na rzeczy jak wówczas i jeżeli wykluczy wszystkie inne zapatrywania, do których odtąd doszedł, dzięki rozwadze”; s. 287: „Krótko a węzłowato, nie ma tu innego wyboru niż wybór między teorią konieczności albo bezwzględną niedorzecznością”. [przypis autorski]

The relation between Mother-right and Father-love is more fully discussed in op. cit., Sex and Repression in Savage Society. [przypis autorski]

These views have been elaborated in the previously quoted article on Primitive Economics in the „Economic Journal”, March, 1921. [przypis autorski]

The sorcerer, who stands for conservatism, the old tribal order, the old beliefs and apportionment of power, naturally resents the innovators and the destroyers of his Weltanschauung. He is as a rule the natural enemy of the white man, who therefore hates him. [przypis autorski]

The Soul and the body or The history of a man with two bodies. The probleme of my life — Dusza i ciało czyli Historia człowieka o dwóch ciałach. Problemat mojego życia. [przypis autorski]