Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przekaż 1,5%

Przekaż 1,5% podatku na Wolne Lektury KRS 00000 70056
Ufunduj darmowe książki dla tysięcy dzieciaków.
WIĘCEJ

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 159532 przypisów.

Szczo ty za duch (z ukr.) — Co ty za duch. [przypis edytorski]

Szczo ty, zduriw (z ukr.) — co ty, zgłupiałeś. [przypis redakcyjny]

Szczoż was szcze w szkoli uczyły? (ukr.) — Czegóż was jeszcze w szkole uczyli? [przypis edytorski]

szczo z toboju (ukr.) — co z tobą, co ci jest. [przypis redakcyjny]

szczudeł mi (…) oszczędzisz — tzn. sztucznego wsparcia (sprawiającego, że nie kroczy się samodzielnie po realnym gruncie. [przypis edytorski]

szczudłowate (daw. biol.) — wyróżniany dawniej rząd ptaków o długich, szczudłowatych nogach, zwykle brodzących na płytkich wodach lub na mokradłach. [przypis edytorski]

Szczuka, Mieczysław (1898–1927) — awangardowy grafik, taternik, zginął w wypadku podczas wspinaczki. [przypis edytorski]

Szczuka, Mieczysław (1898 –1927) — awangardowy grafik, taternik, zginął w wypadku podczas wspinaczki. [przypis edytorski]

szczupać (gw.) — o kurach: macać, tj. sprawdzać, czy kura niedługo złoży jajko. [przypis edytorski]

szczupak — tu: skok. [przypis edytorski]

szczupak w Maćkowej juszce — w sosie z rozmaitych jarzyn i korzeni (Gołembiowski). [przypis autorski]

szczupły (daw.) — nieliczny. [przypis edytorski]

szczupły — tu: ciasny, o niewielkiej przestrzeni. [przypis edytorski]

szczupły — tu: ciasny, o niewielkiej przestrzeni. [przypis edytorski]

szczuplić — uszczuplać. [przypis edytorski]

szczur jaskiniowy (Neotoma), którego dwa okazy profesor Silliman schwytał… — obecnie nazwę Neotoma noszą nowiki, ssaki z rodziny chomikowatych z Ameryki Płn.; niezidentyfikowane stworzenie opisane przez Sillimana prawdopodobnie prowadziło nocny tryb życia, zarówno w jaskiniach, jak i poza nimi. Mimo próśb Darwin nigdy nie otrzymał jego egzemplarza. [przypis edytorski]

szczur księżycowy — gołyszek; gatunek owadożernego ssaka z rodziny jeżowatych, nie ma kolców, lecz futro, występuje na Półwyspie Malajskim, Sumatrze, Borneo i Labuan. [przypis edytorski]

szczutek (daw.) — prztyczek, pstryknięcie palcami w nos. [przypis edytorski]

szczutka — prztyczek; lekkie uderzenie przez pstryknięcie z dwóch palców. [przypis edytorski]

szczwać (przestarz.) — szczuć. [przypis edytorski]

szczwacz (daw.) — członek służby łowieckiej, osoba zajmująca się układaniem chartów i ogarów do polowania. [przypis redakcyjny]

szczwacz — osoba zajmująca się psami służącymi do polowań; tresuje je, a podczas polowania szczuje je na zwierzynę. [przypis edytorski]

szczwanie — od: szczwać: polować z hartami. [przypis edytorski]

szczwany — sprytny, przebiegły. [przypis edytorski]

szczwany — tu: sprytny. [przypis edytorski]

szczwany zając — tu: zaszczuwany zając, na którego polują psy myśliwskie. [przypis edytorski]

szczycić (daw.) — bronić (podobnie po rosyjsku). [przypis edytorski]

szczyglic — syn szczygła; tu: ptaszek. [przypis edytorski]

szczypki — szczapki, małe kawałki drewna. [przypis edytorski]

Szczyrbskie jezioro (słow. Štrbské pleso) — znajdujące się na wys. 1346 m n.p.m. jezioro wytopiskowe w Tatrach Wysokich w Słowacji, na tzw. Szczyrbskim Tarasie. [przypis edytorski]

szczyr — roślina z rodziny wilczomleczowatych (Mercurialis). [przypis edytorski]

szczyry (starop. forma) — szczery; szczyra potwarz: wierutna potwarz. [przypis edytorski]

Szczyrzyce — właśc. Szczyrzyc, dawniej miasto, a obecnie wieś w województwie małopolskim, w powiecie limanowskim. [przypis edytorski]

szczytek — ścianka łóżka od strony głowy lub nóg. [przypis edytorski]

Szczytem cywilizacji byłoby skojarzyć wykwintne przyjemności dziewiętnastego wieku z częstszą obecnością niebezpieczeństwa — podziwiam obyczaje z czasów Ludwika XIV: przenoszono się bez ustanku i w ciągu trzech dni z salonów Marly na pola bitwy w Senef i Ramillies. Żony, matki, kochanki żyły w ciągłej obawie. Patrz listy pani de Sévigné. Istnienie niebezpieczeństwa zachowało w języku energię i szczerość, na jaką nie odważylibyśmy się już dzisiaj; ale też pan de Lameth zabija kochanka żony. Gdyby jakiś Walter Scott napisał nam romans z czasów Ludwika XIV, bylibyśmy zdumieni. [przypis autorski]

szczytem dobroci — ἀγαθώτατον (Niese), δικαιότατον (Dindorf). [przypis tłumacza]

szczyt Maniowski — chodzi zapewne o Lubań, u którego podnóża leży wieś Maniowy. [przypis edytorski]

szczytny (daw.) — wysoko sklepiony. [przypis edytorski]

szczytny — wzniosły. [przypis edytorski]

szczyt (starop.) — tarcza. [przypis redakcyjny]

szczyt — tu: dach. [przypis edytorski]

szczyty latyńskie — region Lacjum we Włoszech, w którego sercu leży Rzym, posiada rozległe tereny wzgórz i góry Apeniny. [przypis edytorski]

Széchenyi, István (1791–1860) — węgierski polityk i działacz gospodarczy; założył Węgierskie Towarzystwo Naukowe, zbudował pierwszy stały most pomiędzy Budą i Pesztem, rozpoczął prace nad uregulowaniem Dunaju i Cisy, zainicjował żeglugę parową na Dunaju; lider węgierskiego ruchu liberalnego, w latach 40. utracił przywództwo na rzecz bardziej radykalnego Lajosa Kossutha. [przypis edytorski]

Székely, Johann Friedrich (1739–1794) — pułkownik wojsk pruskich, węgierskiego pochodzenia; znany z okrucieństwa podczas tłumienia powstania wielkopolskiego (1794), związanego z insurekcją kościuszkowską; wzięty do niewoli w bitwie pod Bydgoszczą, zmarł z ran. [przypis edytorski]

Szeba ben Bochri — również: Szeba, syn Bikriego (2Sm 20,1). [przypis edytorski]

Szeba — prawdopodobnie chodzi tu o: Beer-Szeba, miasto położone na północnym skraju pustyni Negew; południowa część Izraela. Obok studni nazwanej Beer-Szeba Abraham zawarł przymierze z Abimelekiem (Rdz 21,31). [przypis edytorski]

Szebar — popr. szebat a. szwat: jedenasty miesiąc kalendarza żydowskiego. [przypis edytorski]

szech a. szeik — pierwotnie starzec, duchowny, później także naczelnik plemienia arabskiego. [przypis redakcyjny]

Szecherezada — bohaterka arabskich Baśni z tysiąca i jednej nocy. [przypis edytorski]

Szecherezada — główna bohaterka Baśni z tysiąca i jednej nocy, opowiadająca swemu mężowi baśnie. [przypis edytorski]

Szecherezada — imię sułtanki, która jakoby opowiadała mężowi fantastyczne powieści pomieszczone w zbiorze: Tysiąc i jedna noc. [przypis redakcyjny]

Szechina — dosł. „zamieszkiwanie”; Boża Obecność lub immanencja Boga; określenie używane jako synonim Boga. [przypis tłumacza]

szechina — Duch Boży. [przypis tłumacza]

Szechina (hebr.) — Duch Boży, obecność Boża; żeński pierwiastek natury boskiej. [przypis tłumacza]

szechina (hebr.) — obecność, zamieszkiwanie; pojęcie, choć nie pojawia się w Biblii, często występuje w judaizmie na określenie widocznej obecności Boga początkowo w Namiocie Zgromadzenia, następnie w Świątyni Jerozolimskiej. [przypis edytorski]

szedłby beł (starop. forma) — byłby szedł. [przypis edytorski]

szedł ci on — konstrukcja z partykułą „ci”, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]

szedłem do ogólnej sali na bilard z Dagny Przybyszewską — ten bilard Turlińskiego odnajdziemy w Powrocie: „Ukazywała mu się wtedy w ciemnym stęchłym labiryncie jego pamięci jakaś wysoka, pyszna pani, z papierosem w ustach, z kijem bilardowym w ręku, kuszącymi wyblakłymi oczyma…”. [przypis autorski]

szedł od ciebie swat — swat był przyjacielem przyszłego pana młodego, który w jego imieniu przychodził do rodziców panny poprosić o jej rękę. [przypis edytorski]

szedł okręt (…) W takim się wódz Wenetów uroczyście pławiał / I na takim zaślubiał adryjackie wody / Wprzód niż mu poniewolne dał Francuz rozwody — Doża („wódz”) wenecki przy objęciu władzy, podług starożytnego zwyczaju, wypływał umyślnie do tego obrzędu zbudowanym okrętem, zwanym Bucentaurus, na Morze Adriatyckie i zaślubiał je rzuceniem pierścienia do wody. Napoleon Bonaparte, zagarnąwszy Wenecją, zniósł dawny rząd i zwyczaje i dał, jak poeta mówi, dożom weneckim „poniewolny rozwód” z morzem, na którym odtąd przestali panować. [przypis redakcyjny]

szedł przeciwko niem (starop.) — szedł naprzeciw nim. [przypis edytorski]

szedł raz z Pireusu na górę pod zewnętrzną stroną muru północnego — port w Pireusie był połączony z Atenami linią zbudowanych w połowie V w. p.n.e. tzw. Długich Murów, chroniących zaopatrzenie miasta drogą morską w razie oblężenia. Zostały zburzone przez Spartan po klęsce Aten w wojnie peloponeskiej (404 p.n.e.). [przypis edytorski]

szedł w pogonią (starop. forma) — ruszył w pogoń. [przypis edytorski]

szedziwość (starop.) — sędziwość. [przypis edytorski]

szedziwy (daw.) — osiwiały. [przypis redakcyjny]

szedziwy (daw.) — sędziwy, siwy. [przypis redakcyjny]

szedziwy — siwy (sędziwy). [przypis redakcyjny]

szedziwy (starop.) — sędziwy. [przypis redakcyjny]