Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 117343 przypisów.

zaraz zaś po nim Ziemi szeroka pierś… — Hezjod, Teogonia 116–120. [przypis edytorski]

zardzały — dziś: zardzewiały. [przypis edytorski]

zardzawiałe (daw.) — dziś: zardzewiałe. [przypis edytorski]

zardzawiały — dziś popr.: zardzewiały. [przypis edytorski]

Zaręby Kościelne — wieś położona w powiecie ostrowskim (woj. mazowieckie), niedaleko której mieścił się ośrodek kolonijny Towarzystwa Kolonii Letnich „Michałówka”. [przypis edytorski]

za Regencji — w latach 1715–1723, kiedy władzę we Francji w imieniu małoletniego króla Ludwika XV sprawował książę Filip Orleański. [przypis edytorski]

zarekwirować (z łac. requiro: odczuwać brak czegoś, domagać się) — tu: upatrzyć. [przypis edytorski]

zareński — przybywający zza Renu. [przypis edytorski]

z armaty — tu daw. forma N. lm, dziś popr.: z armatami. [przypis edytorski]

zaród (daw.) — zalążek, zarodek. [przypis edytorski]

zaródź (daw.) — zaczątek, zalążek. [przypis edytorski]

zaród — zalążek, zaczątek. [przypis edytorski]

zarówno (daw.) — bez różnicy, jednakowo, tak samo. [przypis edytorski]

zarówno dobrze poinformowanym (…) i zarówno obojętnym — dziś popr.: „zarówno dobrze poinformowanym, jak i obojętnym”. [przypis edytorski]

zarówno (starop.) — tu: równo (ze świtem). [przypis edytorski]

zarówno — tu daw.: jednakowo, po równo. [przypis edytorski]

zarówno — tu: tak samo. [przypis edytorski]

zarobnik (daw.) — człowiek wynajmujący się do pracy dla zarobku (niemający wystarczająco wiele własnej ziemi, żeby się wyżywić i utrzymać). [przypis edytorski]

zarobnik — dziś: wyrobnik; robotnik zmuszony pracować dla zarobku (niemający wystarczająco wiele własnej ziemi, żeby się wyżywić i utrzymać). [przypis edytorski]

zaro (gw.) — zaraz. [przypis edytorski]

zaroiły się chłopcy (…) zaczęły — dziś popr.: zaroili się, zaczęli; zaroili się tu: poruszyli się. [przypis edytorski]

zarośl — dziś wyłącznie w lm: zarośla. [przypis edytorski]

zaros (gw.) — zaraz. [przypis edytorski]

za rosy — póki jest jeszcze na trawie poranna rosa. [przypis edytorski]

zaroz bedom (gw.) — zaraz będą. [przypis edytorski]

zaroz (gw.) — zaraz. [przypis edytorski]

zarozicki (gw.) — już zaraz, bardzo niedługo. [przypis edytorski]

zarozieńki (gw.) — zaraz prędko, bardzo szybko, natychmiast. [przypis edytorski]

zarozumienie (daw.) — dziś: zarozumiałość. [przypis edytorski]

zarozumienie — zamysł. [przypis edytorski]

Zarpath (hebr.) — Sarepta, miasto fenickie na wybrzeżu Morza Śródziemnego, w połowie drogi pomiędzy Sydonem i Tyrem, dziś Sarafand w Libanie. [przypis edytorski]

zartretyzmowany — cierpiący na artretyzm, przewlekłą chorobę, przejawiającą się zniekształceniami stawów i silnymi bólami. [przypis edytorski]

Zarudzki, Iwan Martynowicz (zm. 1614) — ataman kozacki, pojął za żonę Marynę Mniszchówną, żonę Dymitra Samozwańca, przeciwnik dynastii Romanowów. [przypis edytorski]

zarwaniec (daw.) — miejsce, gdzie jest pełno zamieszania, ruchu, zamętu. [przypis edytorski]

zarybek — ryby wpuszczone do wody dla zarybienia. [przypis edytorski]

zarykły — dziś popr.: zaryczały. [przypis edytorski]

zarysowywa — dziś popr. 3os. lp cz.ter.: zarysowuje. [przypis edytorski]

Zarysy wiedzy nowoczesnejAn Outline Of Modern Knowledge, ed. by William Rose, Francis Aveling, London, Victor Gollancz 1931. [przypis edytorski]

zarywać kogoś — tu: naciągać kogoś na koszty. [przypis edytorski]

zarywa część okolicy nowotarskiej — w rzeczywistości Wag wypływa z południowej strony Tatr. [przypis edytorski]

zarywał z niemiecka — mówił z niemieckim akcentem. [przypis edytorski]

za rządu pruskiego — chodzi o okres od III rozbioru Polski, kiedy po upadku powstania kościuszkowskiego 24 października 1795 r. Warszawa przypadła w udziale Prusom, do 1807 roku, kiedy Napoleon ustanowił Księstwo Warszawskie na mocy traktatu w Tylży. [przypis edytorski]

zarzęśnić się (neol.) — zarosnąć rzęsą (jak staw) a. zasłonić się rzęsami (jak oko). [przypis edytorski]

za rzecz szacowną gdy udała baśnie — sens: gdy udawała, że baśnie są rzeczą szacowną. [przypis edytorski]

zarzeczywisty (daw.) — nierzeczywisty. [przypis edytorski]

zarzeknąć — zakląć; rzucić zaklęcie. [przypis edytorski]

zarzewie (daw.) — tu: żarzące się węgle. [przypis edytorski]

zarzewie — tu: rozpalanie ognia; stary miecz służył do krzesania iskier o kamienie. [przypis edytorski]

Za rzezańcem? — wg atakujących go pisarzy Kościoła hierarchicznego Montanus przed przyjęciem chrześcijaństwa miał być pozbawionym męskości kapłanem frygijskiej Kybele, bogini płodności, lub wieszczego Apolla. [przypis edytorski]

zarznąć (daw.) — dziś popr.: zarżnąć. [przypis edytorski]

zarzucać — porzucać; odstępować od jakiegoś zwyczaju. [przypis edytorski]

zarzucać — tu: zasypywać. [przypis edytorski]

zarzucić się — tu: zgubić się. [przypis edytorski]

zarzucony — tu: zagubiony, rzucony nie wiadomo gdzie. [przypis edytorski]

zarzutka (daw.) — narzutka, okrycie damskie zarzucane na ramiona. [przypis edytorski]

zarzutka (daw.) — narzutka, okrycie zarzucane na ramiona. [przypis edytorski]

zarzynanie jeńców koło stosu — zob. Iliada XXIII 175–176. [przypis edytorski]

zaś a. zasię (starop.) — więc, zatem. [przypis edytorski]

zaśbym (gw.) — cóż bym, czemu bym. [przypis edytorski]

zaściągnięty — dziś popr.: zaciągnięty. [przypis edytorski]

zaścięgnięty — obwiązany, ściągnięty. [przypis edytorski]

zaścięgnięty — ściągnięty. [przypis edytorski]

zaścierka (daw.) — zapaska, fartuszek. [przypis edytorski]

zaś (gw.) — tu w znaczeniu: więc, zatem. [przypis edytorski]

zaślepienie (starop.) — tu: ślepota. [przypis edytorski]

zaśmiernie (starop.) — pokornie. [przypis edytorski]

zaśniony — dziś raczej: uśpiony. [przypis edytorski]

zaśniony — dziś: śpiący. [przypis edytorski]

zaśniony (neol.) — dziś raczej: uśpiony. [przypis edytorski]

zaśniony — tu: śpiący. [przypis edytorski]

zaśpiew — początek melodii lub śpiewu. [przypis edytorski]

Zaś przysłówek — w rękopisie ta strofa brzmiała: było coś - nie wiadomo jak, / a już styl ma żywy jak trzeźwość — / było coś — nie wiadomo jak, / a już teraz jest w skos i w poprzek / i oburącz otula myśl / i jest pewnie, rzewnie i dobrze. — [przypis edytorski]

zaświarczyć (gw.) — zaświadczyć; potwierdzić. [przypis edytorski]

zaświaty — tu: odległe miejsce. [przypis edytorski]

zasada Monroe — doktryna izolacjonizmu ogłoszona przez prezydenta USA Jamesa Monroe w roku 1823. [przypis edytorski]

Zasady Pekińskie — przyjęte przez ONZ w 1985 r. doradzają państwom, jak chronić prawa dziecka i szanować ich potrzeby w systemie odrębnego i wyspecjalizowanego sądownictwa dla nieletnich. [przypis edytorski]

Zasady taktyki — książka o tematyce militarnej autorstwa Cuthberta Montague'a de Gruythera przetłumaczona na polski w 1911 r. [przypis edytorski]

zasadzać się na czymś (daw.) — opierać się na czymś. [przypis edytorski]

zasadzić (daw.) — nasadzić, umieścić na czymś. [przypis edytorski]

zasadzić się (daw.) — zaczaić się. [przypis edytorski]

zasadzili się byli (…) na nie (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: zasadzili się wcześniej, uprzednio itp. [przypis edytorski]