Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | matematyka | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | polityczny | portugalski | potocznie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5155 przypisów.
deliberacja — rozważanie. [przypis edytorski]
deliberacja (z łac.) — rozmyślanie, rozważanie. [przypis edytorski]
deliberacje (daw., gw.) — rozmyślania. [przypis edytorski]
deliberacje (daw.) — rozważania. [przypis edytorski]
deliberacje (z łac.) — rozważania. [przypis edytorski]
deliberować (daw., gw.) — rozmyślać. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
deliberować (daw., gw.) — rozmyślać, rozważać. [przypis edytorski]
deliberować (daw., gw.) — rozmyślać; tu: dyskutować. [przypis edytorski]
deliberować (daw., gw.) — rozprawiać, rozmyślać. [przypis edytorski]
deliberować (daw., gw.) — rozważać, rozmyślać, dyskutować. [przypis edytorski]
deliberować (daw.) — rozważać. [przypis edytorski]
deliberować — rozmyślać. [przypis edytorski]
deliberować — rozmyślać, roztrząsać. [przypis edytorski]
deliberować — rozmyślać, rozważać. [przypis edytorski]
deliberować — rozprawiać, rozmyślać. [przypis edytorski]
deliberować (z łac.) — tu: dyskutować. [przypis edytorski]
delicatum palatum (łac.) — delikatne podniebienie. [przypis edytorski]
delicje (daw., z łac.) — rozkosze. [przypis edytorski]
delija (daw.) — delia, w daw. stroju szlachty pol. szata wierzchnia, opończa. [przypis edytorski]
delija, delia (daw.) — kurtka męska. [przypis edytorski]
delija — delia, rodzaj okrycia wierzchniego noszonego przez szlachtę; płaszcz, opończa. [przypis edytorski]
Delijczyk — Apollo, urodzony na Delos. [przypis edytorski]
delikwent — tu: osoba, która popełniła wykroczenie a. przestępstwo. [przypis edytorski]
Delille, Jacques (1738–1813) — francuski poeta i tłumacz, autor opisowych poematów klasycystycznych (Ogrody, Ziemianin). [przypis edytorski]
Delille, Jacques (1738–1813) — francuski poeta i tłumacz, autor poematu Ogrody, jego pompatyczny styl był wzorem dla polskich poetów klasycystycznych. [przypis edytorski]
Delille, Jacques (1738–1813) — francuski poeta i tłumacz, autor poematu Ogrody, jego pompatyczny styl był wzorem dla polskich poetów klasycystycznych; poniższe strofy stanowią parodię tego stylu. [przypis edytorski]
Delille, Jacques (1738–1813) — fr. duchowny, poeta i tłumacz; członek Akademii Francuskiej; autor m.in. popularnego poematu dydaktycznego Ogrody, czyli sztuka upiększania krajobrazu (1782). [przypis edytorski]
delineo, delineare (łac.) — narysować. [przypis edytorski]
delinkwenci — dziś popr.: delikwenci. [przypis edytorski]
delinkwent (daw.) — dziś popr.: delikwent; osoba, której los jest od kogoś zależny a. przestępca oczekujący na wyrok. [przypis edytorski]
De l'Intelligence — O inteligencji, główne dzieło słynnego francuskiego estetyka, filozofa i historyka Hippolyte'a Adolphe'a Taine'a (1828–1893), zawierające wykład podstaw filozofii naturalizmu. [przypis edytorski]
de Lira, Nicolas (ok. 1270–1349) — także: Nicolaus Lyranus, Mikołaj z Liry, urodziny w Vieille-Lyre w Normandii; franciszkanin, doktor teologii, profesor Sorbony, egzegeta Biblii, szczególnie Starego Testamentu (w oparciu m.in. o oryginał hebrajski), autor cieszących się poczytnością i uznaniem wśród średniowiecznej wykształconej elity Postillae perpetuae in universam S. Scripturam (Lyranusa cenił również m.in. Luter; krytycznie zaś odnosił się do niego Erazm z Rotterdamu). [przypis edytorski]
delirii — dziś popr. forma D.lm: deliriów. [przypis edytorski]
delirium (łac.) — szaleństwo, majaczenie. [przypis edytorski]
delirium — maligna, majaczenie. [przypis edytorski]
delirium — stan zaburzenia świadomości, często połączony z halucynacjami. [przypis edytorski]
delirium — stan zaburzenia świadomości. [przypis edytorski]
delirium — stan zaburzenia świadomości, w którym występują halucynacje. [przypis edytorski]
delirium teatralicum — majaczenie teatralne, żart. termin od: delirium tremens, majaczenie drżenne (stan zaburzeń świadomości połączony z urojeniami oraz objawami somatycznymi towarzyszący chorobie alkoholowej). [przypis edytorski]
delirium tremens (łac.: majaczenie drżenne) — ostre zaburzenie świadomości występujące u nałogowych alkoholików, objawiające się halucynacjami, lękami, niepokojem ruchowym, drżeniem mięśni. [przypis edytorski]
delirium tremens (łac.) — psychoza występująca u nałogowych alkoholików w fazie abstynencji. [przypis edytorski]
delirium tremens (łac.) — silna psychoza, występująca u nałogowych alkoholików fazie abstynencji. [przypis edytorski]
delirium tremens (łac.) — stan zaburzeń świadomości, któremu towarzyszą omamy oraz urojenia; majaczenie alkoholowe; biała gorączka. [przypis edytorski]
delirium, właśc. delirium tremens (łac.) — ostra psychoza, występująca u alkoholików w czasie abstynencji. [przypis edytorski]
delirium — zaburzenia świadomości połączone z bredzeniem i halucynacjami; (pot.) szaleństwo. [przypis edytorski]
delirium — zaburzenia świadomości połączone z halucynacjami. [przypis edytorski]
delirium (z łac.) — stan zaburzenia świadomości połączony z opowiadaniem bredni. [przypis edytorski]
delirka (pot.) — od: delirium, majaczenie, stan zaburzenia świadomości, któremu towarzyszą halucynacje. [przypis edytorski]
deliunak a. deliura — daw. okrycie wierzchnie, często szyte z czerwonego sukna, podbite futrem a. jedwabną podszewką; noszone w XVI–XVII w.; wołoszka, szuba. [przypis edytorski]
deliura a.deliunak — daw. okrycie wierzchnie, często szyte z czerwonego sukna, podbite futrem a. jedwabną podszewką; noszone w XVI–XVII w.; wołoszka, szuba. [przypis edytorski]
Deliusz — Quintus Dellius, rzymski dowódca i polityk z I w. p.n.e., kilkukrotnie zmieniał stronę, po której walczył podczas wojny domowej, by w końcu znaleźć się w obozie zwycięskiego Oktawiana Augusta. [przypis edytorski]
delja — suknia żołnierska wkładana na zbroję. [przypis edytorski]
della celebra puttana in tempo della regina di Polonia — sławnej prostytutki w czasach królowej polskiej. [przypis edytorski]
Dellacruz, z hiszp.: „od krzyża” — być może Juan de la Cruz, tj. Jan od Krzyża (1542–1591), hiszpański mistyk, reformator zakonu karmelitów, autor m.in. Directorium conscientiae (1626), kanonizowany w 1726. [przypis edytorski]
dell'arte — komedia dell'arte, ludowy teatr włoski. [przypis edytorski]
della voluttà (wł.) — rozkosz, przyjemność, zmysłowość. [przypis edytorski]
delle due Torri (wł.) — dwóch wież. [przypis edytorski]
Delliusz, właśc. Quintus Dellius — rzymski dowódca i polityk z I w. p.n.e., kilkukrotnie zmieniał stronę, po której walczył podczas wojny domowej, by w końcu znaleźć się w obozie zwycięskiego Oktawiana Augusta. [przypis edytorski]
Delmet, Paul Julien (1862–1904) — fr. kompozytor i piosenkarz. [przypis edytorski]
de longs cheveux blonds (fr.) — długie blond włosy. [przypis edytorski]
DeLorean — dwuosobowy samochód sportowy produkowany seryjnie przez DeLorean Motor Company w latach 1981–1983; jedyny samochód produkowany przez to przedsiębiorstwo, zw. też: DMC. Nadwozie samochodu miało futurystyczny w l. 80 XX w. kształt klina, karoserię z odpornej na korozję, nielakierowanej stali oraz charakterystyczne, podnoszone do góry drzwi typu skrzydła mewy. [przypis edytorski]
Delos — gr. wyspa na M. Egejskim, miejsce narodzin boga Apolla i ośrodek jego kultu. [przypis edytorski]
Delos — mała wysepka na M. Egejskim, w starożytności uważana za miejsce urodzenia Apollina i jego bliźniaczej siostry Artemidy, stanowiła jeden z głównych ośrodków kultu tego boga. [przypis edytorski]
delożować — eksmitować, usunąć się a. usunąć kogoś z jakiegoś miejsca. [przypis edytorski]
delożowanie — eksmitowanie, usunięcie z pomieszczeń. [przypis edytorski]
Delteil (1894–1978) — pisarz francuski. [przypis edytorski]
deltoidy — z fr. mięśnie naramienne. [przypis edytorski]
Deluc a. De Luc, Jacques-François (1698–1708) — zegarmistrz genewski, członek Rady Dwustu. [przypis edytorski]
de lunatico inquirendo (łac.) — do stwierdzenia niepoczytalności. [przypis edytorski]
Delwig, Anton Antonowicz (1798–1831) — ros. poeta i redaktor, przyjaciel Puszkina z jednej klasy szkolnej. [przypis edytorski]
demagog — działacz głoszący hasła obliczone na łatwy efekt, chcący pozyskać nieświadomych zwolenników. [przypis edytorski]
de Maillet, Benoît (1656–1738) — dyplomata fr. (m.in. w Kairze i Lewancie); badacz historii naturalnej, twórca hipotezy ewolucjonistycznej dotyczącej powstania Ziemi opartej na własnych obserwacjach geologicznych: przekonywał, że Ziemia nie mogła powstać nagle, w ciągu „jednego dnia”, jak w Biblii, ponieważ struktura warstw geologicznych wskazuje na wolne, naturalne procesy (oceniał jego trwanie na dwa miliony lat), był również zwolennikiem koncepcji, że zwierzęta lądowe rozwinęły się ostatecznie ze stworzeń zamieszkujących morza; głosił naturalne pochodzenie człowieka; jego główną pracą było dzieło pt. Telliamed (tytuł stanowi anagram nazwiska autora), powstało w latach 1722–1732 i zostało opublikowane pośmiertnie, w 1748 r. [przypis edytorski]
de Maistre, Joseph (1753–1821) — sabaudzki filozof polityczny, dyplomata, jeden z najwybitniejszych pisarzy politycznych rewolucji francuskiej. Jego poglądy było konserwatywne i teocentryczne: uważał, że rewolucja francuska była wymierzona przeciw porządkowi zgodnemu z wolą Boga, realizowanemu w społeczeństwie przedrewolucyjnym. [przypis edytorski]
de Maistre, Joseph (1753–1821) — sabaudzki filozof polityczny, urzędnik i dyplomata; współtwórca tradycjonalistycznego konserwatyzmu. [przypis edytorski]
de malo gesto officio (łac.) — o nieuczciwość w sprawowaniu urzędu. [przypis edytorski]
Demande aux lys, s'ils aiment la rosée (fr.) — zapytaj lilii, czy lubią rosę. [przypis edytorski]
de Mangro — Wincenty Lutosławski. [przypis edytorski]
Demaratos — król Sparty, który po pozbawieniu go tronu w 491 p.n.e. uciekł do Persów, towarzyszył Kserksesowi I jako doradca wojskowy w wyprawie na Grecję i otrzymał w nagrodę Teutranię jako lenno. [przypis edytorski]
Demarczyk, Ewa (ur. 1941) — piosenkarka, związana z Piwnicą pod Baranami, często śpiewająca utwory polskich poetów. [przypis edytorski]
demarsze (fr. démarche: wystąpienie) — oficjalna propozycja lub protest wystosowany przez jedno państwo w stosunku do innego. [przypis edytorski]
demegoria (gr.) — mowa uzasadniająca, doradcza; rodzaj przemówień mający zastosowanie przede wszystkim w polityce. [przypis edytorski]
de mendacio ineruditionis tuae confundere — Syr 4, 30 wg Wulgaty. [przypis edytorski]
dementia praecox (daw. med.) — otępienie wczesne, schorzenie psychiczne polegające na przedwczesnym osłabieniu funkcji intelektualnych, utracie spójności myśli i uczuć oraz częściowym lub całkowitym zerwaniu kontaktu z rzeczywistością; pojęcie historyczne, wprowadzone do medycyny pod koniec XIX w., obecnie nieużywane, zastąpione terminem schizofrenia. [przypis edytorski]
dementi (fr.) — oficjalne zaprzeczenie prawdziwości jakiejś informacji. [przypis edytorski]
dementi — oficjalne zaprzeczenie lub sprostowanie informacji. [przypis edytorski]
dementi — oficjalne zaprzeczenie prawdziwości jakiejś informacji. [przypis edytorski]
dementować (z fr. démentir) — oficjalnie zaprzeczać prawdziwości jakiejś informacji. [przypis edytorski]
demesza (daw.) — szabla; od nazwy miasta Damaszek, skąd pochodziła ceniona słynna z twardości i elastyczności stal damasceńska, o charakterystycznych wzorach na powierzchni. [przypis edytorski]
Demeter — bogini zbóż, pól uprawnych i rolnictwa, siostra Zeusa. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini płodności, rolnictwa i urodzaju. Tu nawiązanie do mitu o porwaniu jej córki, Kory-Persefony, przez Hadesa, boga krainy umarłych. Z wyroku Zeusa Persefona spędza pół roku z matką, a pół z mężem, i każdej jesieni przyroda zamiera z powodu smutku swojej bogini, rozstającej się z córką. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini rolnictwa i urodzaju. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini urodzaju. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini urodzaju, rolnictwa i płodności, matka Persefony, żony Hadesa; greckie słowo mētēr oznacza matkę. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini urodzaju, rolnictwa i płodności, matka Persefony, żony Hadesa. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini urodzaju, rolnictwa i płodności. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini urodzaju, rolnictwa i płodności; w Rzymie jej odpowiednikiem była Ceres. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini urodzaju, rolnictwa i płodności; w Rzymie jej odpowiednikiem była Ceres. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini zbóż, pól uprawnych i rolnictwa, matka Persefony, żony Hadesa. [przypis edytorski]
Demeter (mit. gr.) — bogini zbóż, pól uprawnych i rolnictwa, siostra Zeusa. [przypis edytorski]
Demetrius Platończyk — być może osoba wzmiankowana przez Lukiana (O tym, by nie wierzyć łatwo oszczerstwu), żyjąca w Aleksandrii w czasach Ptolemeusza XII (I w. p.n.e.). [przypis edytorski]
