Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | staropolskie | szwedzki | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 15170 przypisów.
skupus (sl.) — šykštus. [przypis edytorski]
skurczybyk z Melity — w Melite, zachodnim krańcu Aten, była sławna świątynia Heraklesa, z posągiem znanym powszechnie, dłuta jednego z Fidiaszowych uczniów, Ageladasa. [przypis tłumacza]
skurėlė — nuo ž. skura, t.y. oda. [przypis edytorski]
skurę (starop. forma ort.) — skórę. [przypis edytorski]
skurlelis — nuo: skurlis - skuduras. [przypis edytorski]
Skurron — profesor i kanclerz uniwersytetu w Montpellier za czasu Rabelais'go [przypis tłumacza]
skusić (starop.) — spróbować, doświadczyć. [przypis redakcyjny]
skusić (starop.) — spróbować. [przypis edytorski]
Skutari (tur. Üsküdar) — dziś część Istambułu na wsch. brzegu Bosforu; w XVII w. Kozacy w swoich wyprawach łupieżczych docierali niekiedy nawet do Stambułu. [przypis edytorski]
Skutary, właśc. Skutari (hist.) — średniowieczna nazwa Chryzopolu, miasta na azjatyckim brzegu cieśniny Bosfor, dokładnie naprzeciw Konstantynopola; w ciągu wieków wielokrotnie stanowiło bazę dla wrogów przygotowujących się do ataku na Konstantynopol; ob. Üsküdar, dzielnica Stambułu. [przypis edytorski]
skutek (daw.) — tu: czyn. [przypis edytorski]
skut — forma skrócona przym. r.m. od: skuty. [przypis edytorski]
skutkiem ich Filip zatrzymał się i nie wtargnął ani do Ambrakii, ani na Peloponez — Nie tyle skutkiem mowy posłów, ile alarmu w całej Grecji, wywołanego zamachem na Megarę, obsadzeniem dwu miast na Eubei: Eretrii i Oreos, gwałtem dokonanym na Tesalii i mieszaniem się w sprawy Epiru. Wobec tego Chalkis, stolica Eubei, zawarła przymierze z Atenami, następnie Korynt, Korkyra i Akarnania, do której Ateny wysłały korpus posiłkowy (on to zatrzymał Filipa w zamierzonym pochodzie na Ambrakię). Na wieść o przyobiecaniu Etolom Naupaktu Mesenia, Arkadia i Argos zwróciły się ku Atenom. [przypis tłumacza]
skutkiem jego [szanowanie sił swoich i uczuć] jest słabowitość, bezsilność i powolne wygasanie siły życiowej z powodu braku ćwiczenia, a znowu wyczerpanie z powodu zbyt częstego i wytężonego jego używania — Kant chciał zapewne powiedzieć tak: podobnie jak znowu wyczerpanie byłoby skutkiem zbyt częstego i wytężonego jego używania. [przypis tłumacza]
skutkiem przezornych rządów (…) się przekształcają — przekształcają się na skutek przezornych rządów. [przypis edytorski]
skutki (starop.) — tu: dzieła, czyny. [przypis edytorski]
skutniejszy — silniej oddziałujący, doskonalszy. [przypis redakcyjny]
skuwki na rzędzikach — elementy końskiej uprzęży, wykonane ze srebra. [przypis edytorski]
Skuza, Wojciech (1908–1942) — poeta i pisarz, zmarły w Iraku po ewakuacji z ZSRR wraz z armią Andersa. [przypis edytorski]
skwadratować — podnieść do kwadratu (o liczbie). [przypis edytorski]
skwapiać się (daw.) — tu: spieszyć się a. skłaniać się. [przypis edytorski]
skwapliwie — chętnie i szybko. [przypis edytorski]
skwapliwie — chętnie, ochoczo. [przypis edytorski]
skwapliwie — chętnie, przejawiając gotowość. [przypis edytorski]
skwapliwie (daw.) — chętnie i szybko. [przypis edytorski]
skwapliwie (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
skwapliwie (daw.) — chętnie. [przypis edytorski]
skwapliwie (daw.) — szybko, chętnie. [przypis edytorski]
skwapliwie (daw.) — szybko i chętnie. [przypis edytorski]
skwapliwie (daw.) — szybko i/lub chętnie. [przypis edytorski]
skwapliwość (daw.) — tu: chęć do czegoś, łatwość i szybkość sięgania po coś. [przypis edytorski]
skwapliwość — gorliwość, zapał, ochota. [przypis edytorski]
skwapliwość — ostentacyjna gotowość a. pośpiech. [przypis edytorski]
skwapliwy — chętny, ochoczy, gotowy. [przypis edytorski]
skwapliwy — chętny, ostentacyjnie okazujący gotowość. [przypis edytorski]
skwapliwy (daw.) — ochoczy, gotowy. [przypis edytorski]
skwapliwy (daw.) — szybki a. chętny. [przypis edytorski]
skwapliwy (daw.) — szybki i/lub chętny. [przypis edytorski]
skwapliwy (daw.) — tu: skłonny. [przypis edytorski]
skwapliwy — ostentacyjnie okazujący gotowość do czegoś; też: świadczący o czyjejś gotowości do czegoś. [przypis edytorski]
skwapliwy (starop.) — prędki, pochopny. [przypis edytorski]
skwapliwy (starop.) — (zbyt) prędki, pochopny. [przypis edytorski]
skwapnie (gw.) — szybko, sprawnie. [przypis edytorski]
skwapniej — skwapliwiej, bardziej chętnie. [przypis edytorski]
skwarą — dziś: skwarem; upałem. [przypis edytorski]
skwara (daw.) — zapach smażonego mięsa. [przypis edytorski]
skwarczki (starop.) — [tu:] przynęta. [przypis redakcyjny]
Skwarczyńska, Stefania (1902–1988) — historyczka i teoretyczka literatury, jak również teatrolożka. [przypis edytorski]
skwarem ich słońca zbite nawałnice — Znaczy zapewne: „przez skwar ich potężnych, gorących namiętności nagromadzone chmury, rzucą z grzmotem błyskawice, przy których blasku ujrzą „dzikie tajemnice” istoty życia (tą istotą jest cierpienie i zło). Do takich należy Wacław (por. w. 1405: „nie czas ale płomień zniszczy w nim zwaliska”.) Cała ta długa przenośnia przypomina zakończenie Paryzyny Byrona: «The tainted branches of the tree» itd. [przypis redakcyjny]
skwarna — środek wymiotny podawany ptakom myśliwskim. [przypis redakcyjny]
skwarna (starop.) — niestrawiony pokarm. [przypis edytorski]
skwarna (starop.) — niestrawiony pokarm; skwarnę zrzucić: zwymiotować. [przypis edytorski]
skwarny — upalny. [przypis edytorski]
skwater (ang. squatter) — nielegalny osadnik, nieposiadający praw do zajmowanej ziemi. [przypis edytorski]
skwater — nielegalny osadnik, nieposiadający prawa do zajmowanej ziemi. [przypis edytorski]
skwater — osadnik amerykański. [przypis autorski]
skwater — w XIX w. (w Stanach Zjednoczonych i Australii) nielegalny osadnik, niemający prawa własności do zajmowanej ziemi. [przypis edytorski]
skwater (z ang.) — nielegalny osadnik. [przypis edytorski]
skwater (z ang. squatter) — w XIX w. w Ameryce Północnej: osadnik na nowej ziemi nieposiadający do niej tytułu prawnego. [przypis edytorski]
skwaw, właśc. squaw — określenie przyjęte przez kolonizatorów z języka Indian bez zrozumienia kontekstu społecznego na kobietę indiańską; ściślej oznacza żonę kontraktową, a także partnerkę seksualną i nie ma oryginalnie znaczenia tak ogólnego. [przypis edytorski]
skwaw (z ang. squaw) — Indianka; dziś popr.: squaw (ndm). [przypis edytorski]
skwerek przy Koperniku — skwer przy pomniku Mikołaja Kopernika w Warszawie, przed pałacem Staszica, u zbiegu Krakowskiego Przedmieścia i Nowego Światu. [przypis edytorski]
skweres (daw.) — zmartwienie, kłopot, problem. [przypis edytorski]
skwerował — prezentował broń. [przypis redakcyjny]
skwierki — narzekania. [przypis edytorski]
skwierne miasso (z ros.) — nieświeże mięso. [przypis edytorski]
Skwira — miasto w centralnej Ukrainie. [przypis edytorski]
skwir — głos wydawany przez orły i inne ptaki. [przypis edytorski]
skwir — odgłos ptasi. [przypis edytorski]
skwirzyć — o ptakach: wydawać ostry, przenikliwy głos. [przypis edytorski]
skwitać — tu: zakwitać, rozkwitać; kwitnąć. [przypis edytorski]
skwitnąć (starop.) — [zwikłać, splątać się]; włosy (…) niechaj się skwitną: niech się zrosną, skudłają. [przypis redakcyjny]
skwitować się (daw.) — wyrównać rachunki. [przypis edytorski]
skwitować się (daw.) — wyrównać rachunki. [przypis edytorski]
skwitować — tu: zrezygnować. [przypis edytorski]
skwitować — zwolnić kogoś z należności, wydając pokwitowanie; stwierdzić (pisemnie), że się od kogoś nie ma żadnych oczekiwań (długów pieniężnych, zobowiązań itp.); tu: zrezygnować z czegoś. [przypis edytorski]
Skworcow, po dokonaniu na rozkaz rządu rewizji jakiejś Czeka, napisał wstrząsający list do towarzyszy komunistów zakończony tymi słowy: „Towarzysze, to wszystko, na co patrzałem…” — Mielgunow, op. cit., s. 185–186. [przypis autorski]
skwoź stroj (ros. сквозь строй) — dosł: przez szereg; potoczna nazwa kary chłosty wymierzanej buntownikom w carskim wojsku: skazaniec był prowadzony pomiędzy dwoma szeregami żołnierzy i bity z obu stron grubymi, długimi kijami. [przypis edytorski]
Skylaks powiada, że poza Cerne morze nie nadaje się do żeglugi, ponieważ jest płytkie, pełne mułu i wodorostów; w istocie jest ich wiele w tych okolicach — Patrzcie mapy i opisy w pierwszym tomie Podróży, które przyczyniły się do stworzenia Kompanii Indyjskiej. Zioło to pokrywa tak dalece powierzchnię morza, że ledwie widzi się wodę, i okręty nie mogą jej przepłynąć, chyba przy silnym wietrze. [przypis autorski]
Skylla (mit. gr.) — córka megaryjskiego króla Nisosa, za namową Minosa, króla kreteńskiego, który oblegał Megarę, podstępnie ścięła ojcu purpurowy pukiel włosów z głowy; pukiel ów był ściśle związany z życiem Nisosa i losem miasta; jego utrata spowodowała śmierć Nisosa i klęskę Megary. [przypis redakcyjny]
Skyros — wyspa na północny wschód od Eubei. [przypis edytorski]
skystimėlis — nuo: skystis; gėrimas. [przypis edytorski]
Skytowie (z gr.), dziś: Scytowie — koczownicze ludy irańskie zamieszkujące w starożytności stepy środkowej Eurazji, od wybrzeży Morza Czarnego po Morze Aralskie, Syr-darię i Amu-darię. [przypis edytorski]
Słabe echo owego krytycznego odnoszenia się do Żydów można znaleźć u Plutarcha — Plutarch, O zabobonności. [przypis tłumacza]
słabić (daw.) — osłabiać. [przypis edytorski]
słabić — dziś: osłabiać. [przypis edytorski]
słabieć — dziś popr.: słabnąć. [przypis edytorski]
słabieją — dziś popr. forma: słabną. [przypis edytorski]
słabieje (daw. forma) — dziś: słabnie. [przypis edytorski]
słabieje — współcz. słabnie. [przypis edytorski]
słabizna (gw.) — słabe miejsce. [przypis edytorski]
słabość — choroba, niedyspozycja; tu: połóg, osłabienie po urodzeniu dziecka. [przypis edytorski]
Słabością jest ustępować złemu, ale szaleństwem je hodować — dosłownie z Cycerona: Cicero, De finibus bonorum et malorum (O granicach dobra i zła), III, 18. [przypis tłumacza]
słabo (…) szczodra (daw.) — mało szczodra. [przypis edytorski]
słabować (daw.) — chorować. [przypis edytorski]
słabszy (starop. forma) — dziś popr.: słabsi. [przypis edytorski]
słabym jest — dziś: jestem słaby, choruję. [przypis edytorski]
słaby — tu: chory. [przypis edytorski]
słaby (tu daw.) — chory. [przypis edytorski]
słabyżeś (daw. forma) — jesteś słaby. [przypis edytorski]
