Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | architektura | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | francuski | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | hinduski | hiszpański | japoński | łacina, łacińskie | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzymski | staropolskie | teatralny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | zdrobnienie | żeglarskie

Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 5388 przypisów.

rękojmia — poświadczenie, zapewnienie. [przypis edytorski]

rękopis (…) lub raczej skrypt teatralny — K. Ehrenberg, który równocześnie był krytykiem w „Głosie Narodu” mówił mi, że i on, i Starzewski mieli do rozporządzenia nie rękopis, ale skrypt teatralny, który istnieje. [przypis autorski]

rękopism — dziś popr.: rękopis. [przypis edytorski]

rękopis starego wierszyka, idiotycznego zresztą, który znacie ze Słówek: Ludmiła — w tym miejscu w publikacji źródłowej zamieszczono reprodukcję austriackiego formularza, a obok rękopis wiersza Ludmiła; podpis pod reprodukcją: Znaleziony rękopis utworu Boya, lekarza kolejowego. [przypis edytorski]

Rękopisy (oznaczenia)Z = rkps bibl. hr. Zamojskich w Warszawie; P = rkps bibl. Poturzyckiej hr. Dzieduszyckich we Lwowie; J = rkps bibl. Jagiellońskiej, w Krakowie; C = rkps bibl. ks. Czartoryskich w Krakowie; D = rkps bibl. hr. Tarnowskich w Dzikowie; S = rkps miejskiej t. z. Szersznikowskiej (Scherschnicksche Stadtbibliothek) w Cieszynie; B = rkps bibl. hr. Baworowskich we Lwowie; W = rkps bibl. uniwersyteckiej w Warszawie. [przypis edytorski]

RękopisyZ = rkps bibl. hr. Zamojskich w Warszawie; P = rkps bibl. Poturzyckiej hr. Dzieduszyckich we Lwowie; J = rkps bibl. Jagiellońskiej, w Krakowie; C = rkps bibl. ks. Czartoryskich w Krakowie; D = rkps bibl. hr. Tarnowskich w Dzikowie; S = rkps miejskiej t. z. Szersznikowskiej (Scherschnicksche Stadtbibliothek) w Cieszynie; B = rkps bibl. hr. Baworowskich we Lwowie; W = rkps bibl. uniwersyteckiej w Warszawie. Wszystkim zarządom powyższych bibliotek za chętne użyczenie rękopisów, i to na czas dłuższy, przez co to pierwsze krytyczne wydanie stało się możliwym, składam najszczersze podziękowanie. [przypis redakcyjny]

ręku (daw. forma) — dziś D.lp: (z) ręki. [przypis edytorski]

ręku (starop. forma) — daw. forma liczby podwójnej; dziś D.lm: (z) rąk. [przypis edytorski]

ręku (starop. forma) — dziś D.lp: (z) ręki. [przypis edytorski]

rêl — przekręcone z ang. railway: kolej. [przypis redakcyjny]

Rémusat, Claire Élisabeth Jeanne Gravier de Vergennes de (1780–1821) — francuska pisarka i pamiętnikarka, dama dworu cesarzowej Józefiny. [przypis edytorski]

Rénan, Ernest (1823–1892) — fr. pisarz, historyk, filolog, orientalista, filozof, historyk religii; najsławniejszą jego książką był Żywot Jezusa (1863, wyd. pol. 1904), stanowiący pierwszą część Historii początków chrześcijaństwa (1863–1883), wśród odbiorców sensację i ożywienie spowodowało sceptyczne, demitologizujące i całkowicie świeckie podejście do poruszanego tematu. Rénan wydał również wspomnienia (Souvenirs d'enfance et de jeunesse 1883), wątpliwe jednak, aby do nich odnosiła się wzmianka bohaterki Pamiętnika pani Hanki. [przypis edytorski]

résumé (fr.) — streszczenie. [przypis edytorski]

rėtis — ant lanko aptrauktas tinkliukas miltams, grūdams ir kt. sijoti. [przypis edytorski]

rėtis — graižas su aptrauktų tinkliuku miltams, grūdams ar kt. sijoti. [przypis edytorski]

rętszy (daw.) — bardziej rączy; szybszy. [przypis edytorski]

rėvas — vandens kritimas užtvankoje. [przypis edytorski]

rêves à la Suisse — W Discours sur le bonheur rozwodzi się szczegółowo de la Mettrie nad tym stanem i nad jego związkiem z twórczością poetycką. [przypis tłumacza]

rėžis — žemės ruožas. [przypis edytorski]

Reade, William Winwood, (1838–1875) — brytyjski historyk, powieściopisarz i filozof; autor m.in. historii powszechnej pt. Martyrdom of Man (Męczeństwo człowieka, 1872). [przypis edytorski]

reading-room (ang.) — czytelnia, biblioteka. [przypis edytorski]

ready (ang.) — gotowy, gotowi. [przypis edytorski]

Ready? Ready. (ang.) — Gotowe? Gotowe. [przypis tłumacza]

reakcji arystokratycznej w roku 403 — podczas rządów tzw. trzydziestu tyranów, oligarchicznej komisji narzuconej przez Spartę Atenom po ich klęsce w wojnie peloponeskiej w 404 p.n.e.; komisja wprowadziła rządy terroru, po 8 miesiącach została obalona przez oddziały złożone z prodemokratycznych wygnańców. [przypis edytorski]

reakcjonista — przeciwnik wszelkich zmian społeczno-politycznych. [przypis edytorski]

real champaign (ang.) — popr.: real champagne. [przypis edytorski]

real estate business (ang.) — biznes nieruchomości. [przypis edytorski]

realista — człowiek nazywający rzeczy po imieniu, weredyk. [przypis redakcyjny]

realiter (łac.) — naprawdę, rzeczywiście. [przypis edytorski]

reality TV — typ programów telewizyjnych, zwykle w postaci konkursu, mający z założenia pokazywać nieinscenizowane sceny z prawdziwego życia, w których występują osoby niezwiązane zawodowo z telewizją; istotą reality TV jest postawienie widza w roli podglądacza. [przypis edytorski]

realizm naiwny — naturalny pogląd, który wyznaje każdy człowiek przed wszelką refleksją filozoficzną. [przypis edytorski]

realizm pojęciowy — pogląd filozoficzny, przypisujący realne istnienie pojęciom ogólnym. [przypis edytorski]

Realizm (…) zupełne. — fragment z wydania późniejszego: Wilhelm Feldman, Współczesna literatura polska, Kraków 1924, wyd. VII, s. 82–83. [przypis edytorski]

realność (daw.) — tu: posiadłość ziemska a. nieruchomość. [przypis edytorski]

realność — tu: nieruchomość; własność w postaci budynków itp. [przypis edytorski]

realność — tu wpływ, dochód. [przypis edytorski]

Rea (mit. gr.) — siostra i żona Kronosa, pramatka bóstw olimpijskich. [przypis edytorski]

reasekuracja — sytuacja, gdy firma ubezpieczeniowa ubezpiecza się od ryzyka w innej takiej firmie. [przypis edytorski]

reasmupcyja — reasumpcja; wznowienie czynności. [przypis edytorski]

reasumowanie — podsumowanie. [przypis edytorski]

reasumpcją — [daw. forma B.lp r.ż.] ponowne otwarcie. [przypis redakcyjny]

Re (…) auro (łac.) — „Zaprawdę nieodstępne troski, postrach ludzi./ Nie boją się ni zbroi, ni poświstu grotów/ I śmiało między króle pchają się, mocarzów/ Za nic mając, ani też baczą na blask złota” (Lucretius, De rerum natura, II, 47; tłum. Edmund Cięglewicz). [przypis tłumacza]

rebej chasydzki — duchowy przywódca chasydów. [przypis tłumacza]

rebe (jid.) — nauczyciel. [przypis edytorski]

Rebeka — polskie tango skomponowane w 1933 do słów Andrzeja Własta z muzyką Zygmunta Białostockiego. [przypis edytorski]

Rebeka — postać biblijna, żona Izaaka, matka Ezawa i Jakuba; opisana scena stanowi nawiązanie do starotestamentowej opowieści. [przypis edytorski]

Rebeka — postać biblijna z Księgi Rodzaju: żona patriarchy Izaaka, matka Ezawa i Jakuba; sługa Abrahama, który w odległym mieście miał znaleźć odpowiednią żonę dla Izaaka, wybrał ją, kiedy zgodnie z jego modlitwą o znak dała mu wody ze studni i napoiła jego wielbłądy. [przypis edytorski]

Rebekka — Frau des Dichters Matthias Claudius (1740–1815), gebar elf Kinder. [przypis edytorski]

rebelizant (daw.) — rebeliant, buntownik. [przypis edytorski]

rebelizant (przestarz.) — buntownik. [przypis edytorski]

rebelizować komu (daw.) — sprzeciwiać się komu, podnosić bunt przeciw komu. [przypis edytorski]

rebelizować (z łac.) — buntować się. [przypis edytorski]

rebe — skrót hebrajskiego słowa rabi, które jest tytułem uczonego, rabina itp. U Żydów wyraz reb przed imieniem własnym oznacza szacunek dla osoby, do której zwracają się oni w ten sposób lub o której mówią. Młodszy wiekiem zawsze tak mówi do starszego. [przypis edytorski]

rebe — tytuł cadyka, także mełameda. [przypis tłumacza]

rebe — tytuł grzecznościowy. [przypis edytorski]

rebe (z hebr. rabbi: nauczyciel, mistrz) — tu: mędrzec. [przypis edytorski]

rebe — zwrot grzecznościowy (odpowiednik „pan”, „mistrz”), którym uczniowie określają nauczyciela w szkole religijnej, chederze lub jesziwie. [przypis edytorski]

rebiata (ros.) — chłopcy, chłopaki. [przypis edytorski]

rebiata (z ros.) — dzieci. [przypis edytorski]

rebiatiszki (ros.) — zdrobniale: dzieci. [przypis edytorski]

rebozo (hiszp.) — obszerny szal noszony na ramionach, a niekiedy również na głowie; używany przez kobiety w Meksyku. [przypis edytorski]

rebozo — kobiecy szal meksykański, bardzo długi. [przypis autorski]

rebozo (z hiszp.) — obszerny szal noszony na ramionach, a niekiedy również na głowie; używany przez kobiety gł. w Meksyku. [przypis edytorski]

Reb Safra (ok.280-338) — babiloński ammoraita czwartej generacji. Zaangażował się w handel; słynął z uczciwości. [przypis edytorski]

reb — skrót hebrajskiego słowa rabi, które jest tytułem uczonego, rabina itp.; u Żydów wyraz reb przed imieniem własnym oznacza szacunek dla osoby, do której zwracają się oni w ten sposób lub o której mówią; młodszy wiekiem zawsze tak mówi do starszego. [przypis edytorski]

reb — skrót hebrajskiego słowa rabi, które jest tytułem uczonego, rabina itp. U Żydów wyraz reb przed imieniem własnym oznacza szacunek dla osoby, do której zwracają się oni w ten sposób lub o której mówią. Młodszy wiekiem zawsze tak mówi do starszego. [przypis edytorski]

reb — tytuł grzecznościowy, odpowiednik polskiego „pan”. [przypis edytorski]

reb — tytuł grzecznościowy, odpowiednik polskiego „pan”. [przypis tłumacza]

Rebus (…) potest — Martialis, Epigrammata, XI, 56, 15. [przypis tłumacza]

Reçu délicieuse lettre; à quand toi? (fr.) — otrzymałem cudowny list; do kiedy ty? [przypis edytorski]

Recalcitrat undique tutus (łac.) — Wierzga, zewsząd bezpieczny. [przypis tłumacza]

Recamiér, Juliette, właśc. Jeanne-Françoise Julie-Adélaïde Bernard (1777–1849) — francuska gospodyni salonu towarzyskiego i literackiego. [przypis edytorski]

recedere (łac.) — cofnąć, odstąpić. [przypis redakcyjny]

recedo, recedere (łac.) — cofnąć, odstąpić. [przypis redakcyjny]

recedo, recedere (łac.) — cofnąć się, odstąpić. [przypis edytorski]

recedo, recedere (łac.) — cofnąć się, zboczyć, odstąpić. [przypis redakcyjny]

recedo, recedere (łac.) — wycofać się, odstąpić. [przypis edytorski]

received from penitentiary (ang.) — otrzymany z zakładu karnego. [przypis edytorski]

recente (łac.) — ostatnio. [przypis edytorski]

recentem aliorum felicitatem aegris introspiciunt oculis (łac.) — na świeże szczęście innych zazdrosnymi patrzą oczyma. [przypis redakcyjny]

Recenzja z sądu najwyższego — patrz: Mój proces (Plotki, plotki…) oraz Prawo autorskie fikcją? i Kapelan więzienny (Pijane dziecko we mgle). [przypis autorski]

recenzować — tu: wznawiać. [przypis redakcyjny]

recepcja krytyczna, teatralna i przekładowa [Ibsena] osiągnęła w Polsce w dziesięcioleciu 1890–1900 swój wymiar szczytowy — Pomijając główne wystąpienia wcześniejsze (W. Engeström, Henryk Ibsen, poeta norweski, Warszawa 1875; S. Wollerner, Henryk Ibsen, Lwów 1888), można odnotować w dziesięcioleciu 1890–1900 następujące poważniejsze artykuły i studia dotyczące norweskiego dramaturga: H. Biegeleisen, Henryk Ibsen. Szkic spoleczno-literacki, Warszawa 1891; W. Bogusławski, Skandynawizm w literaturze. Henryk Ibsen, „Biblioteka Warszawska” 1891, t. IV; C. Jellenta, Ostatnie dramata Ibsena, „Ateneum” 1893, t. I; W. Marrene-Morzkowska, Nowe prądy w literaturze dramatycznej, „Wędrowiec” 1893, s. 473–475; L. Szczepański, Henryk Ibsen. Garść uwag, „Świat” 1894, s. 544–547, 576–579; A. Świętochowski, Ibseniada, „Prawda” 1896, nr 49 (jest to złośliwy atak na przesadny kult Ibsena w Polsce); A. Górski, Henryk Ibsen — 20 marca 1828, „Życie” 1898, s. 133–134. Nadto książka L. Germana, Henryk Ibsen, Lwów 1895 (uprzednio druk. na łamach „Przewodnika Naukowego i Literackiego” 1894); główne recenzje: Z. Daszyńska w: „Głos” 1895, s. 270–272; J. Kotarbiński w: „Przegląd Literacki” 1896, nr 5; I. Suesser w: „Ateneum” 1896, t. II. Znacznej części wyliczonych tytułów nie wymienia W. Hahn, Henryk Ibsen w Polsce. W setną rocznicę urodzin. 1828, 20 III 1928, Lublin 1929. Większe zaufanie budzi podane przez Hahna zestawienie polskich przekładów i przedstawień sztuk Ibsena (W. Hahn, Henryk Ibsen w Polsce (…), Lublin 1929, s. 9–22). [przypis autorski]