Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza | przypisy tradycyjne
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | austriacki | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | sportowy | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 170770 przypisów.
jego natury — te słowa dodano w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]
jego nazwisko — fr. sécher oznacza suszyć, wysuszać. [przypis tłumacza]
Jego pieniądze potęgują poczucie sprawiedliwości, a twoje, jak to najczęściej bywa, zabijają je nawet u tych, co w sądzie (…) wydają wyroki — jakkolwiek Ateńczycy (i w ogóle Grecy) w politycznym życiu często przyjmowali „podarunki” i dawali się nimi powodować w swej działalności, rzadko słyszy się o przekupności sądów ateńskich. Trudno zresztą było przekupić więcej niż połowę z pięciuset sędziów przysięgłych, stanowiących jeden trybunał ludowy (heliaja). Pierwszy wypadek przekupstwa miał się zdarzyć dopiero w 409 r., a więc w 10 lat po powyższej rozmowie. W każdym razie w 420 r. przekupstwo sędziów nie stanowiło tematu rozmów czy uwag. [przypis tłumacza]
Jego (pierścienia) mocą i z wieże wyszła — stary sługa („srogi starzec”) Poliferna, króla Organi, zwabił podstępnie Angelikę do wieży, w której ją dla swego pana trzymał; wybawił ją znowuż cudowny pierścień. [przypis redakcyjny]
jego [Rogera Bacona] imiennika kanclerza — chodzi o Francisa Bacona (1561–1626), angielskiego filozofa, jednego z twórców empiryzmu i nowożytnej metody naukowej opartej na eksperymencie i indukcji, który był lordem kanclerzem na dworze króla Jakuba I Stuarta. [przypis edytorski]
(…) jego rozprawy o Księżycu i o Demonie Sokratesa — Plutarch, O obliczu widniejącym na tarczy księżyca. [przypis tłumacza]
jego śmiertelna natura pokonała do tyla nieśmiertelną, iż musi płakać i kwilić jak dziewczyna — [por.] Trachinki, V. 1088 i 9. [przypis redakcyjny]
Jego Świątobliwość — papież. [przypis edytorski]
jego samego — Stefana Czarnieckiego, wojewody, dowódcy Paska. [przypis edytorski]
Jego straże każdemu do niej wstępu bronią — W związku ze słówkiem Doryny w scenie I, rysuje nam to wyraźniej stosunek Tartufa do Elmiry. [przypis tłumacza]
jego syn, również zwany Antioch — Antioch V Eupator [173–162 p.n.e., władca państwa Seleucydów od 164 p.n.e.; red. WL]. [przypis tłumacza]
jego syn — syn cesarza Napoleona I, Napoleon II (1811–1832), od 1818 znany jako Franciszek, książę Reichstadtu, którego bonapartyści mieli nadzieję wprowadzić na tron. [przypis edytorski]
jego [Teajteta] kolegę z gimnastyki, tego tu Sokratesa — Teodor zapoznał Sokratesa z Teajtetem w gimnazjonie, ośrodku ćwiczeń fizycznych i treningu sportowego. [przypis edytorski]
Jego ten pocisk ominął o włos; poszedł inną drogą — Iliada XI 233 (włócznia ciśnięta przez Ifidamasa omija Agamemnona). [przypis edytorski]
jego teoria intelektualizacji spostrzeżeń zmysłowych (…) wywarła wpływ na fizjologię — szczególnie w dziedzinie wrażeń wzrokowych. Schopenhauer zajmował się pod wpływem Goethego teorią barw (Schopenhauer, VI). [przypis redakcyjny]
jego — tj. Witolda. [przypis edytorski]
jego — tu: Śladkowskiego. [przypis redakcyjny]
Jego twórczość myślowa ma zdecydowany kierunek, nie rozprasza się, lecz jest środkiem utwierdzającym uczuciowy świat wartości Brzozowskiego — podobne zagadnienia zajmują we Wstępie do filozofii Emanuela. Ryszard poglądy swoje wygłasza tam z entuzjazmem i zapałem, które Emanuel miarkuje słowami: „Doświadczenie przekonało mnie, że poezja i zachwyt poetycki w filozofii są najczęściej maską, poza którą kryją się luki w ciągłości myśli i zagadnienia, rozwiązanie których przekracza granice sił poetyzującego filozofa, a przynajmniej tych środków pojęciowych, jakimi na razie rozporządza” (s. 21). Lecz sam on rychło wynajduje wyjaśnienie, ważne również w naszym wypadku: „Jest głęboki sens w tym, że człowiek potrzebuje poezji. Świadczy to, że mu nie wystarcza poznanie i dlatego musi przeczuwać; świadczy to, że poznanie jego jest niezupełnym, nierównoznacznym i niewspółmiernym ze światem” (s. 22). [przypis autorski]
jego uczynek za przekleństwo poczytał Piotr — Dz 8, 19. [przypis edytorski]
jego woli ucho skłania — przychyla się do jego woli; słucha jego woli. [przypis edytorski]
jego — w oprac. Hertza: moje. [przypis edytorski]
jego wraz z młodym jego, nie zarzynajcie dnia jednego — „Zakazane jest zabicie matki z jej młodym, samcem czy samicą, ale nie dotyczy to ojca, wolno ubić samca i jego potomka [tego samego dnia]”, Raszi do 22:28 [1]. [przypis tradycyjny]
jego wuja — był nim Charles-Irénée Castel de Saint-Pierre (1658–1743), pisarz i dyplomata, który w pracy Projet pour rendre la paix perpétuelle en Europe (Projekt wiecznego pokoju w Europie; t.1–2: 1713, t.3: 1717) jako pierwszy zaproponował utworzenie federacji państw europejskich, w której spory rozstrzygano by metodami pokojowymi zamiast militarnymi. [przypis edytorski]
Jego wuj — Książę Adam Czartoryski. [przypis redakcyjny]
jego wysokoprewoschoditielstwo (ros. его высокопревосходительство) — tytuł, którym zwracano się w carskiej Rosji do urzędników (wojskowych lub cywilnych) pierwszej i drugiej rangi. [przypis edytorski]
jegoż (daw.) — którego. [przypis edytorski]
jego założyciele — nieznane są początki zamku w Czorsztynie; pierwsza wzmianka o nim z 1246 r. wskazuje jako właściciela Piotra Wydżgę, szlachcica z ziemi krakowskiej, kasztelana sądeckiego i krzyżowca. [przypis edytorski]
jego zdziwienia, radości — Wyrazy te opuszczone są w wyd. 1774 (Amsterdam). [przypis tłumacza]
jego znalezieniem się — jego zachowaniem. [przypis edytorski]
je (gw.) — jest. [przypis edytorski]
je (gw.) — tu: ich (kupców). [przypis edytorski]
Je hais ces brigands (fr.) — nienawidzę tych bandytów. [przypis edytorski]
Jehan-Rictus, własc. Gabriel Randon (1867–1933) — poeta fr., w młodości symbolista, następnie twórca poematów stylizowanych na mowę paryskiej ulicy. [przypis edytorski]
Jehoszua ben Hanani właśc. Jehoszua ben Chanania (zm. 131 r. n.e.) — jeden z ważniejszych tannaitów trzeciej generacji; przeciwnik ascetyzmu. Wraz z rabbanem Gamalielem, rabbim Eleazarem ben Azarią i rabbim Akibą ben Josefem odbył podróż do Rzymu. [przypis edytorski]
Jehoszua ben Ileni a. Juda ben Ilai — tannaita z czwartej generacji, działający w II w. n.e., najczęściej wymieniany mędrzec Miszny. [przypis edytorski]
Jehoszua ben Karcha — tannaita trzeciej generacji. Prawdopodobnie syn Rabbiego Akiby. Najwięcj jego komentarzy znajduje się w Agadach. [przypis edytorski]
Jehoszua — „który został u stóp góry”, Ibn Ezra do 32:17 [1]. [przypis tradycyjny]
Jehoszua, sługa jego — „Uczeń towarzyszył swojemu nauczycielowi aż do miejsca, gdzie obszar góry był odgrodzony, tak że nie wolno było pójść poza to miejsce dalej, stamtąd sam tylko Mojżesz wspiął się na górę Bożą, Jehoszua zaś rozbił tam swój namiot i czekał tam całe 40 dni, bo gdy Mojżesz i Jehoszua schodzili [z góry], »usłyszał Jehoszua głos ludu« (Wj 32:17), co uczy, że nie był w tym czasie w obozie”, Raszi do 24:13. [przypis tradycyjny]
Jehoszui — hebr. יְהוֹשׁוּעַ, dosł. Bóg jest wybawieniem, w innych tłumaczeniach znany jako Jozue lub Jeszua, syn Nuna z plemienia Efraima. Urodził się w Egipcie podczas niewoli egipskiej. Jego pierwotne imię to הוֹשֵׁעַ Hoszea (w innych tłumaczeniach Ozeasz). Imię Jehoszua nadane mu zostało przez Mojżesza, por. Lb 13:16. Po śmierci Mojżesza został przywódcą Izraela, wprowadził lud do ziemi Kanaan i podbił ją. [przypis edytorski]
Jehowa — dziś częściej: Jahwe, imię własne Boga żydów i chrześcijan. [przypis edytorski]
Jehowa — dziś częściej: Jahwe, imię własne Boga żydów i chrześcijan. [przypis edytorski]
Jehowa — Jahwe, hebrajskie określenie Boga. [przypis edytorski]
Jehowa — Jahwe, imię narodowego Boga Żydów. [przypis edytorski]
Jehowa — Jahwe, wymowa hebrajskiego imienia Boga. [przypis edytorski]
Jehowa jest symbolem, Osiris jest symbolem, Prometeusz jest symbolem — A. Lange, Studia z literatury francuskiej, Lwów 1897, s. 151 [przypis autorski]
Jehudą ben Bawa — tannita trzeciej generacji; za nauczanie Tory umęczony. Zaliczany do Dziesięciu Męczenników żydowskich. [przypis edytorski]
Jehuda ben Dama — ta postać nie pojawia się w Talmudzie, jednak jest zawsze wymieniana jako jedna z Dziesięciu Męczenników żydowskich w midraszach. [przypis edytorski]
Jehuda — od hebr. יָדָה (jada) ‘składać podziękowania, wychwalać’. [przypis edytorski]
Jehuda — prawdopodobnie Cewi Jehuda (1889–1965), izraelski polityk. [przypis edytorski]
Jehuda — przemówił Jehuda, ponieważ to on poręczył za zwrócenie Binjamina ojcu, zob. Chizkuni do 44:18. [przypis edytorski]
Jehud — miasto na temat którego pierwsze wzmianki pochodzą z czasów podboju ziemi Kanaan przez Izraelitów; wymieniane w Biblii hebrajskiej, jako tereny należące do pokolenia Dana (Joz 19,40–45). [przypis edytorski]
jeich (gw.) — ich. [przypis edytorski]
je — ich (rodziców). [przypis redakcyjny]
Jej Bohu, ne znaju (ukr.) — na Boga, nie wiem. [przypis edytorski]
jej Bohu (ukr.) — o Boże. [przypis edytorski]
Jej bojowników obnaża z kapicy — Napomknienie ironiczne o zniesieniu zakonu templariuszów we Francji przez tegoż króla. [przypis redakcyjny]
jej chłopczyka zabrał los… — według informacji podanych przez Halinę Birenbaum ta piosenka została napisana przez Polę Braun podczas jej pobytu na Majdanku, „kiedy więźniarki wróciły z pracy i zobaczyły, że zabrano dzieci z baraku, w którym je trzymano i zawleczono je do komory gazowej”. [przypis edytorski]
jej dognał (starop. forma) — dziś: dognał ją (D. zamiast B.). [przypis edytorski]
J. E. — Jego Ekscelencji. [przypis edytorski]
jeje — hiszp.: jején, nazwa nadawana licznym gatunkom drobnych owadów, często pijących krew ssaków. [przypis edytorski]
je — jest (forma gwarowa). [przypis edytorski]
jej gwoli (daw.) — ze względu na nią. [przypis edytorski]
Je jig, tu jigs, il jig. Nous jigons — żart słowny, związany z odmianą czasowników fr. (ang. je cat, nous cattons). [przypis edytorski]
Jej K. M. — skrót tytułu królewskiego „Jej Królewska Mość”. [przypis redakcyjny]
Jej [kochanki Wetumna] odpłatnym darem / Giąć się będą jesiennym gałęzie ciężarem — Pomona sprawi, by drzewa obficie jesienią rodziły owoce, co będzie stanowić dar bogini za wystawioną jej świątynię. [przypis edytorski]
jej lekarz — Olympos, który wedle świadectwa Plutarcha (83) pozostawił opis tych wypadków. [przypis tłumacza]
jej los mię nie wzrusza z powodu, który jest prawem dla cieni — Myśl prawa, o którym nadmienia tu poeta, a którym w czyśćcu rządzą się cienie, domyślać się każe, że kto sam szuka zupełnego wyzwolenia ducha z niewoli grzechu albo drugich na tę zbawienną drogę wprowadza, musi naprzód wszystkie pamiątki i wspomnienia rozkoszy i słodyczy, jakich w nieswobodnym stanie, to jest w niewoli grzechu, używał, zostawić za sobą. [przypis redakcyjny]
jej [Marfizy] śmiałość cudowną / Niedawno pod Albraką widywał [Rynald] budowną — w czasie długiego oblężenia Albraki (Bojardo Ks. I i II) walczyli Rynald i Marfiza najczęściej razem po stronie oblegających. [przypis redakcyjny]
jejmość (daw.) — tytuł grzecznościowy używany wobec kobiet. [przypis edytorski]
jejmość (daw.) — tytuł grzecznościowy używany wobec kobiet, skrócona forma zwrotu „jej miłość”. [przypis edytorski]
jejmość (daw.) — tytuł grzecznościowy używany w odniesieniu do szlachcianek, pani. [przypis edytorski]
jejmość (przestarz.) — pani. [przypis edytorski]
jejmościanka — skrót od: jej miłość panna. [przypis edytorski]
jej nizacz nie macie (starop.) — za nic ją macie. [przypis edytorski]
jej oddzielenie będzie na nim — Chizkuni robi uwagę, że stan nieczystości żony spowodowany chorobą caraat [tu: trądem], nie przenosi się na jej męża w wyniku ich cielesnego obcowania, zob. Chizkuni do 15:24 [1]. [przypis tradycyjny]
jej oddzielenie — u Cylkowa: i wydzielina jej; nie ma tu mowy o żadnej wydzielinie ale o stanie oddzielenia żony od męża. [przypis tradycyjny]
jej ratował (starop.) — dziś: ją ratował (B. zamiast D.). [przypis edytorski]
jej sercem — z takim sercem, jak ona. [przypis redakcyjny]
jej tej straty nic nie zastąpi (…) kiedy mi tęskno, zimno między ludźmi — Julian Klaczko, Korespondencya Mickiewicza (studium), Paryż–Berlin 1861, s. 54. [przypis edytorski]
jej uganiać — dziś: uganiać się za nią. [przypis edytorski]
je jure (fr.) — przysięgam. [przypis edytorski]
Jej Wdzięcznego Majestatu — właśc. Jej Miłościwej Wysokości (ang. Her Gracious Majesty), tj. brytyjskiej królowej Wiktorii (1819–1901). [przypis edytorski]
jej własny ojciec — Ikarios. [przypis edytorski]
Jej wniebowzięciu ten krzyk towarzyszy — Dusze według praw wiecznych oczyszczające się ze zmaz grzechowych i wolne od namiętności i pokusy tychże grzechów, muszą cieszyć się szczęściem drugich, chociażby i same w tym szczęściu nie brały udziału. [przypis redakcyjny]
jej woła, jej płacze, jej prosi (starop.) — dziś: ją woła, z jej powodu płacze, o nią prosi. [przypis edytorski]
jejże — przykład konstrukcji z partykułą wzmacniającą -że; znaczenie: właśnie jej. [przypis edytorski]
jejże syna — synem Afrodyty był Amor. [przypis redakcyjny]
jej żony — ta małpa (Lysimachus) jest oczywiście męskiego rodzaju i ma żonę. [przypis tłumacza]
Jekaterynburg — miasto w azjatyckiej części Rosji, leżące po wschodniej stronie środkowego Uralu; ok. 400 km na wsch., od Permu; zał. w 1723, nazwane na cześć cesarzowej Katarzyny I, żony imperatora Piotra I Wielkiego. [przypis edytorski]
Jekaterynburg — miasto w azjatyckiej części Rosji, leżące po wschodniej stronie środkowego Uralu, zał. w 1723, nazwane na cześć cesarzowej Katarzyny I, żony imperatora Piotra I Wielkiego. [przypis edytorski]
jeko (starop.) — jak; tu: gdy, skoro. [przypis edytorski]
Jelačić, Josip (1801–1859) — chorwacki generał monarchii Habsburgów, ban Chorwacji i Sławonii, zwolennik iliryzmu; tłumił rewolucję w Wiedniu i powstanie węgierskie 1848–1849 (dowodził armią przeciwko Józefowi Bemowi). [przypis edytorski]
Je l'aime, je l'aime! (fr.) — Ja ją kocham, kocham! [przypis edytorski]
jelce — właśc. jelec, element rękojeści broni białej stanowiący osłonę dla ręki. [przypis edytorski]
jelec — rękojeść. [przypis redakcyjny]
je le dis froidement (fr.) — mówię to na chłodno. [przypis edytorski]
je le jure (fr.) — przysięgam. [przypis edytorski]
Jeleński, Jan (1845–1909) — polski dziennikarz i publicysta. Wydawał tygodnik „Rola”. Bronił nacjonalistycznych wartości polskich oraz kościoła rzymskokatolickiego. [przypis edytorski]
Jeleń właśc. Jelonek — niewielkie jezioro w obrębie Gniezna. [przypis edytorski]
Jelenka (białorus.) — Helenka. [przypis edytorski]
