Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 156649 przypisów.

widziałże — konstrukcja z partykułą -że, pełniącą funkcję wzmacniającą i pytajną; inaczej: czy widział. [przypis edytorski]

widziałżeś — czy widziałeś. [przypis edytorski]

widziałżeś (daw.) — konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czyś widział, czy widziałeś. [przypis edytorski]

widzialnie — w źródle: widzialne; zmieniono po porównaniu z innymi wydaniami i opracowaniami. [przypis edytorski]

Widzicie tę postać bladą — chodzi tu o Joachima Lelewela (1786–1861) wybitnego polskiego historyka, ideologa i działacza polit., profesora w liceum krzemienieckim i na Uniwersytecie Wileńskim (był duchowym ojcem filomatów). W dziedzinie badań hist. był twórcą tzw. szkoły lelewelowskiej, stawiającej sobie za cel całościową analizę procesów historycznych (w związku z tym np. w dorobku Lelewela znajdują się ciekawe materiały i opracowania z zakresu geografii czy religio- i kulturoznawstwa). W czasie powstania listopadowego Lelewel był członkiem Rządu Narodowego i zwolennikiem przeprowadzenia głębokich, demokratycznych reform społecznych. Po upadku powstania przebywał na emigracji w Paryżu, a następnie w Brukseli, działał m.in. na rzecz zjednoczenia skłóconych polskich emigrantów. Był przywódcą współpracującego z lewicą fr. Komitetu Narodowego Polskiego, a następnie Młodej Polski, republikańskiej organizacji związanej z Młodą Europą Mazziniego. W 1846 wstąpił do Towarzystwa Demokratycznego Polskiego. Po klęsce Wiosny Ludów wycofał się z życia politycznego. [przypis edytorski]

widzieć było — w domyśle: można było widzieć. [przypis edytorski]

widzieć cię płonę — tu: widzieć cię pragnę. [przypis edytorski]

widzieć co do chwały (starop.) — dostrzegać coś wartego pochwały, godnego pochwalenia, komplementowania. [przypis edytorski]

widzieć nie mogłem — trzeba dla usunięcia sprzeczności domyślać się słówka „naprawdę”: Widzieć naprawdę nie mogłem. [przypis redakcyjny]

widzieć się (gw.) — wydawać się. [przypis edytorski]

widzieć — tu: widać; można widzieć, można spostrzec. [przypis edytorski]

Widzieć wojsko w egipskim pogrzebane pyle, króla synem Jowisza — Aleksander Wielki po wkroczeniu do Egiptu udał się do sławnej wyroczni boga Amona, utożsamianego z greckim Zeusem (którego odpowiednikiem był rzymski Jowisz), w oazie Siwa na zachodniej pustyni. Trwająca trzy tygodnie wyprawa oddziału Aleksandra przez 300 km pustyni omal nie skończyła się tragicznie: zmagano się z brakiem wody, burzą piaskową, zgubieniem drogi. Wyrocznia uznała Aleksandra za syna Amona-Re i prawowitego władcę. [przypis edytorski]

widzielim (daw. forma) — widzieliśmy. [przypis edytorski]

Widzieliście, com uczynił Egipcyanom, a jakom was nosił na skrzydłach orlich… — Wj 19, 4–6. [przypis edytorski]

Widzieliśmy na tyle (…) których okien IMć pan Kochanowski cierpieć nie chceActa relat. quartual. crac. II, — p. 249. [przypis redakcyjny]

Widzieliśmy też, zeznają dalej wiertelnicy (…) jakiego niebezpieczeństwa — [por.] Acta relat. quartual. crac. II, p. 181. [przypis redakcyjny]

widziemy (starop. forma) — widzimy. [przypis edytorski]

widziewa (gw.) — widzimy. [przypis edytorski]

widzimy być — składnia naśladująca łaciński accusativus cum infinitivo; dziś: widzimy, że są. [przypis edytorski]

widzimy, co lepsze, a obieramy gorsze — Jest to wyrażenie z Owidiusza, cytowanego w IV, 17, Przyp. [przypis redakcyjny]

Widzimy czasem obłok w kształcie smoka… — najsławniejszy ustęp w dramacie, często cytowany przez angielskich krytyków. [przypis tłumacza]

Widzimy, iż w krajach gdzie panuje wyłącznie duch handlu, frymarczy się wszystkimi ludzkimi czynnościami i wszystkimi cnotami; najdrobniejsze rzeczy, te których wymaga ludzkość, robi się lub daje za pieniądze — Holandia. [przypis autorski]

widzimy pana Mikołaja przez lat 13 (od r. 1569 do śmierci) na skromnym, lecz dochodnym urzędzie podstarościego radomskiego — [por.] ks. Gacki: O rodzinie (…), s. 51. [przypis redakcyjny]

Widzimy tedy, iż prawo gabiniańskie rozszerzyło semproniańską uchwałę senatu na prowincję, skoro Salamińczycy nie mogli pożyczyć pieniędzy w Rzymie z racji tego prawa. Brutus pożyczył im, pod przybranymi nazwiskami, na cztery od sta na miesiąc, i uzyskał na to dwie uchwały senatu — Pompejusz, który pożyczył królowi Ariobarsanowi sześćset talentów, kazał sobie płacić trzydzieści trzy talenty atyckie co miesiąc. [przypis autorski]

Widzimy w Grzegorzu z Tours, że dopuszczali się morderstw z zimną krwią i uśmiercali oskarżonych, nawet nie przesłuchawszy ich: dawali reskrypty na niedozwolone małżeństwa — Historia i dekrety pełne są tego, a rozmiar tych nadużyć widny jest zwłaszcza w edykcie Lotara II z r. 615, wydanym dla powściągnięcia ich. [przypis redakcyjny]

Widzimy (…) wzniosłego egoizmu — w oryginalnej wersji językowej: But we can see him, an obscure conqueror of fame, tearing himself out of the arms of a jealous love at the sign, at the call of his exalted egoism.; tłum. red. W.L. [przypis edytorski]

Widzimy z historii Wamby, który wstąpił na tron w r. 672, że tubylcy wzięli górę — Bunt tych prowincji dał hasło do powszechnego oderwania się. Paulus i jego poplecznicy byli Rzymianami; popierali ich nawet biskupi. Wamba nie śmiał uśmiercić buntowników, których pokonał. [przypis redakcyjny]

widzi nawet poszczególną istotę macierzyńską, jeszcze jako dziewczę, w pewnej perspektywie wieczności — „Wieczną byłam, wieczną w słodko tęskniącej rozkoszy, wszakże wieczną dla Twego zbawienia” (Brunhilda do Zygfryda). [przypis autorski]

widzioł (gw.) — widział. [przypis edytorski]

widzi on w śmierci nicość i ustanie wszelakiego życiaDe Consolatione 19. [Seneka napisał trzy teksty de consolatione (o pocieszeniu): do Marcji, do matki Helwii oraz do Polibiusza; tu chodzi o De consolatione ad Marciam (O pocieszeniu do Marcji)]. [przypis autorski]

widzi się (daw.) — wydaje się. [przypis edytorski]

widzisz bijąc się samego hetmana (starop. forma) — widzisz bijącego się samego hetmana. [przypis edytorski]

Widzisz, Hanka, ja ci toruję drogę do najsubtelniejszych tajników człowieka (…) pogrzebne pieśni zmarłych kwiatów — J. Wroczyński, Gawoty gwiezdne, Lwów 1905, s. 103 (opowieść Zwyciężyła; Jesiennej, strzaskanej harfy zgrzyt). [przypis autorski]

Widzisz-li Masgabę uczczonego pochodniamiHoras faessi Masgaban timomenon [w oryg.: Ὁρᾷς φάεσσι Μασγάβαν τιμώμενον]. [przypis autorski]

Widzisz to? Czyż gdy gromy miotają twe ręce (…) — por. powiedzenie „Widzisz i nie grzmisz”. [przypis edytorski]

Widzisz to wielkie zwierciadło? Chodźmy stroić w nim miny, jak to niegdyś czyniłam w zamku Sombre Roche — w innym oprac. odmiana tekstu. [przypis edytorski]

Widzisz, że mówię, a jednak ja gorę — Duch tu mówiący jest hrabia Gwido de Montefeltro. [przypis redakcyjny]

widzita (gw.) — widzicie. [przypis edytorski]

widzi — tu w znaczeniu: spodziewa się. [przypis edytorski]

widzi wszędzie jezuitów i jezuickie intrygi — Niewątpliwie ujawnia się tu owa dochodząca do manii podejrzliwość, której tyle rysów odbija się w korespondencji Stendhala. [przypis tłumacza]

widzóm — dziś popr. forma C. lm: widzom. [przypis edytorski]

Więc (1)… — podane tutaj w nawiasach cyfry odnoszą się do komentarza. [przypis tłumacza]

Więc ci, co postępują sprawiedliwie, są sprawiedliwymi? — przed konkluzją powtórzone dla ułatwienia wnioskowania. [przypis tłumacza]

więcéj — daw. forma z é (tzw. e pochylonym), tu: wymawianym jak y. [przypis edytorski]

więcéj (daw.; wym.: więcy) — obecność é tzw. pochylonego zmienia brzmienie wyrazu, przez co rymuje się on z wcześniej użytym słowem „tysięcy”. [przypis edytorski]

więcej ci (…) jest — konstrukcja z partykułą „ci”, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]

więcej daje połowa niż całość — Hezjod, Prace i dnie 40. [przypis edytorski]

więcej górzystych — dziś popr.: bardziej górzystych. [przypis edytorski]

więcej (…) jak — dziś popr. w tego typu porównaniach: więcej niż. [przypis edytorski]

więcej jak innym — dziś popr.: więcej niż. [przypis edytorski]

Więcej jest rzeczy na ziemi i w niebie, / Niż się ich śniło waszym filozofom. — ten fragment wypowiedzi Hamleta po spotkaniu z duchem ojca posłużył za motto Dziadów cz. II Adama Mickiewicza. [przypis edytorski]

Więcej jest wiedzy na dnie kubka z kośćmi, niż o tym śnił d'Alembert — parafraza cytatu z Hamleta („Więcej jest rzeczy na ziemi i w niebie, niż się ich śniło waszym filozofom”), nawiązująca do pracy Jeana d'Alemberta (1717–1783), francuskiego filozofa, fizyka i matematyka, jednego z autorów Wielkiej Encyklopedii Francuskiej, do której napisał hasła dotyczące kombinatoryki, prawdopodobieństwa i kilku gier hazardowych (m.in. gry w kości), wraz z ich analizą matematyczną. [przypis edytorski]

Więcej legło, płochliwych straż tylna dopada — w A.[autografie] płochliwych zam. przekreślonego: a resztę. [przypis redakcyjny]

Więcej mam w sobie krwi rzymskiej — aluzja do praktykowanego w staroż. Rzymie obyczaju honorowego odbierania sobie życia w szczególnie dramatycznych okolicznościach. [przypis edytorski]

więcej moskiewską nie bawiący rzeczą — więcej nie zajmując się tematem Moskwy. [przypis edytorski]

Więcej nawet: skoro ten sam rząd może pod pewnymi względami dzielić się na dalsze części, z których to podziałów jeden może być zarządzany w taki sposób, inny zaś w inny… — na przykład ogółem spraw państwowych może zarządzać senat, z wyjątkiem spraw wojskowych, poddanych wyłącznie królowi, i z wyjątkiem wymiaru sprawiedliwości, powierzonego niezawisłym trybunałom. [przypis tłumacza]

więcej niż czas drogi cenię to — Pindar, Ody istmijskie I 1. [przypis edytorski]

więcej niż kiedy — bardziej niż zwykle. [przypis edytorski]

…więcej niż trzydzieści tysięcy Włochów oddało życie za to — kolejne wojny o zjednoczenie Włoch toczyły się w latach 1848–1870. [przypis edytorski]

więcej nudnego — dziś popr.: bardziej nudnego. [przypis edytorski]

więcej obcy — popr.: bardziej obcy. [przypis edytorski]

Więcej ona posiada przymiotów niż jaka taksica, co już wiele na prostonożną chrześcijankę — w późn. wyd. popr. tłumaczenie na: „Więcej ona posiada przymiotów niż jaki wyżeł, co już wiele na prostą chrześcijankę”. [przypis edytorski]

Więcej, pisał [Grevius], jest teraz rodzajów tortur niż członków w ciele ludzkim, a nieraz wszystkie są stosowane do tegoż samego człowieka — Helbing-Bauer, s. 327. [przypis autorski]

więcej — popr.: bardziej. [przypis edytorski]

więcej — popr. forma st. wyższego przym.: bardziej (zmęczony itp.). [przypis edytorski]

Więcej powagi, mój paziu — w późn. wyd. popr. tłumaczenie: „Więcej takich sław, mój paziu”. [przypis edytorski]

więcej rozbudzoną — dziś popr. bardziej rozbudzoną. [przypis edytorski]

więcejśmy nie warci (daw.) — nie jesteśmy więcej warci. [przypis edytorski]

więcej samotna — dziś popr. bardziej samotna. [przypis edytorski]

więcej staranne — bardziej staranne. [przypis edytorski]

więcej szczegółowy — dziś: bardziej szczegółowy. [przypis edytorski]

Więcej tam czynią, nic bowiem nie czynią — wiersz La Fontaine'a z utworu Le Diable de Papefiguière [1674, ze zbioru La Fontaine'a Contes et nouvelles en vers (Opowiastki i nowele wierszem); motyw wyspy Papimanii został przez La Fontaine'a zaczerpnięty z IV księgi Gargantui i Pantagruela; red. WL]. [przypis tłumacza]

więcej — tu dziś popr.: bardziej. [przypis edytorski]

więcej tysiąca (daw.) — więcej niż tysiąc. [przypis edytorski]

więcej uderzające — dziś popr.: bardziej uderzające. [przypis edytorski]

więcej wierzyć — dziś popr.: bardziej wierzyć. [przypis edytorski]

więcej zbójem niźli zakonnikiem patrzył — bardziej wyglądał na zbójcę niż na zakonnika. [przypis edytorski]

więcej zmysłowcem — dziś popr.: bardziej zmysłowcem. [przypis edytorski]

więcej zyskasz, jak straciłeś — Patrz we Wstępie rozdział: Geneza Króla Zamczyska. [przypis redakcyjny]

więcem go napoił — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: więc go napoiłem. [przypis edytorski]

więcem go pobił — więc go pobiłem. [przypis edytorski]

więcem je czytała — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: więc je czytałam. [przypis edytorski]

więcem jej nawet nie podał (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: „więc jej nawet nie podałem”. [przypis edytorski]

więcem je przeskoczył — inaczej: więc je przeskoczyłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

więcem nie miał grzechu — dziś: więc nie miałem grzechu; więc nie zgrzeszyłem. [przypis edytorski]

więcem nie mógł — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: więc nie mogłem. [przypis edytorski]

Więcem (…) niewolnika odprawiał — inaczej: więc niewolnika odprawiałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

więcem przeszedł — inaczej: więc przeszedłem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

Więcem się powstrzymał — inaczej: więc się powstrzymałem (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

więcem się ułakomił (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: więc się ułakomiłem (połakomiłem). [przypis edytorski]