Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | architektura | białoruski | biologia, biologiczny | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | potocznie | przestarzałe | regionalne | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | ukraiński | włoski | żartobliwie
Według języka: wszystkie | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 5883 przypisów.
zbytnie — dziś: zbytnio, zanadto. [przypis edytorski]
zbytnie (starop. forma) — zbytnio; tu: bardzo, wielce. [przypis edytorski]
zbytnie (starop.) — zbytnio; nadmiernie. [przypis edytorski]
zbytni — niepotrzebny. [przypis edytorski]
zbyt niska jakość umysłu żeby powiedzieć prawdę — w wersji drukowanej pierwszy wers jest wytłuszczony i stanowi jednocześnie tytuł. [przypis edytorski]
zbytni — tu: zbyteczny. [przypis edytorski]
zbytny (daw.) — skłonny do żartów. [przypis edytorski]
zbyt siła — zbyt wiele; tu: zbyt długo. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — bardzo, niezwykle, ogromnie. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — bardzo, niezwykle. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — bardzo, ogromnie. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — ogromnie, bardzo. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — tu: niezwykle, bardzo. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — tu: ogromnie, bardzo. [przypis edytorski]
zbyt (starop.) — zbytnio, bardzo, ogromnie. [przypis edytorski]
zbyt wolnie — w sposób dający zbyt wiele swobody. [przypis edytorski]
zbyty (daw.) — pozbawiony. [przypis edytorski]
zbywać — brakować. [przypis edytorski]
zbywać czego (starop.) — tracić co; pozbywać się czego. [przypis edytorski]
zbywać (daw.) — brakować. [przypis edytorski]
zbywać (daw.) — tu: zostawać; por. o nadwyżce czegoś: zbytek luksusu, zbytek jedzenia. [przypis edytorski]
zbywać na czymś — brakować czegoś. [przypis edytorski]
zbywać na czym — tu: brakować. [przypis edytorski]
zbywać się letargu — pozbywać się, wydobywać się z letargu. [przypis edytorski]
zbywać snu (starop.) — pozbywać się snu; budzić się, wracać do przytomności. [przypis edytorski]
zbywszy — dziś: pozbywszy się. [przypis edytorski]
zbywszy mocy (starop.) — straciwszy siły. [przypis edytorski]
zbywszy (starop.) — tu: straciwszy. [przypis edytorski]
zćmić (daw.) — tu: przyćmić, osłabić. [przypis edytorski]
z cesarzem — Franciszkiem I Habsburgiem (1768–1835), ostatnim cesarzem Rzeszy Niemieckiej (1792–1806 jako Franciszek II), pierwszym cesarzem Austrii (1804–1835 jako Franciszek I). [przypis edytorski]
zchorzały (starop. forma ort.) — dziś popr. (po ubezdźwięcznieniu): schorzały. [przypis edytorski]
zchowało (starop. forma) — dziś: schowało. [przypis edytorski]
zchowany (starop.) — tu: wychowany. [przypis edytorski]
z chucią — z chęcią, z ochotą. [przypis edytorski]
Z chwilą, gdy przyrzekliśmy ojcu nie przystępować do żadnego interesu, nie poradziwszy się go wprzódy — w wersji oryginalnej nastąpiło to w pominiętej w polskim wydaniu źródłowym końcówce rozdziału Castillian Amoroso, gdy wieść o handlu winem doszła do ojca dzieci. [przypis edytorski]
zciąć się (daw. pot.) — nie zdać egzaminu; skompromitować się. [przypis edytorski]
zciągnąć — dziś ubezdźwięcznione i zmiękczone: ściągnąć. [przypis edytorski]
z cieniu — dziś: z cienia. [przypis edytorski]
zcierpieć (starop. forma ort.) — dziś (po ubezdźwięcznieniu): ścierpieć. [przypis edytorski]
zcierpisz — dziś: scierpisz. [przypis edytorski]
z cisze (daw. forma D.) — dziś: z ciszy. [przypis edytorski]
z cyfrą — z inicjałem. [przypis edytorski]
z Cylicyey (starop. forma) — z Cylicji. [przypis edytorski]
Z czasem zostałam pierwszą uczennicą pierwszej klasy — w systemie kształcenia w zakładzie wychowawczym dla dziewcząt opisywanym tutaj bohaterka zaczęła edukację od czwartej, a zakończyła na pierwszej klasie. [przypis edytorski]
z czemeśmy przyszli (daw.) — z czym przyszliśmy. [przypis edytorski]
zczerniały — dziś popr. pisownia: sczerniały. [przypis edytorski]
zczesła — sczezła; umarła, zdechła. [przypis edytorski]
z cztery tysiące — dziś popr. forma: z czterema tysiącami. [przypis edytorski]
zdać na patent — uzyskać świadectwo ukończenia szkoły. [przypis edytorski]
zdać się (daw., gw.) — przydać się. [przypis edytorski]
zdać się na kondycję — poddać się, podpisać zawieszenie broni; kondycja (z łac.) — warunek. [przypis edytorski]
zdać się — poddać się. [przypis edytorski]
zdać (tu daw.) — zdradzić, oddać. [przypis edytorski]
zdać — tu: zdjąć z urzędu. [przypis edytorski]
zdaje mi się, że Żeleński nie stanie się dziejopisarzem tzw. Młodej Polski (…) nikt inny nie byłby do tego więcej powołany — Tadeusz Boy-Żeleński odpowiada na to wezwanie w Znaszli ten kraj (1932) i Ludzie żywi (1929). [przypis edytorski]
Zdaj się!… (daw.) — tu: zdaj się na łaskę, poddaj się. [przypis edytorski]
Zdała mu się znajoma — w oryginale niem.: Er schloß sie zärtlich in seinen Arm. Ihr ganzes Wesen und Thun war ihm befreundet. [przypis edytorski]
zdały się kwiecie białe i czerwone — zdawały się [wyglądać jak] kwiaty (…). [przypis edytorski]
zdala (starop. forma) — z daleka. [przypis edytorski]
zdaleka (daw.) — dziś popr.: z daleka. [przypis edytorski]
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Mikołaj Rej, Krótka rozprawa między trzemi osobami, Panem, Wójtem a Plebanem
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
zdaleka — dziś popr. z daleka. [przypis edytorski]
z daleka przegląda — z góry przewiduje. [przypis edytorski]
z dalekaśta (gw.) — z daleka jesteście. [przypis edytorski]
zdaleka (starop. forma ort.) — dziś popr.: z daleka. [przypis edytorski]
zdaleka (starop. forma ort.) — dziś: z daleka. [przypis edytorski]
zdaleka (starop. forma ort.) — z daleka. [przypis edytorski]
z dali w dal — Bolesław Leśmian, Śnigrobek (wiersz z tomu Napój cienisty), w. 3. [przypis edytorski]
Zda mi się, że go widzę. (…) Przed duszy mojej oczyma — ten fragment z dialogu Horacego z Hamletem stał się mottem do ballady Adama Mickiewicza Romantyczność. [przypis edytorski]
zdanie Galileusza — „A jednak się kręci” (wł. E pur si muove), zdanie, które miał wypowiedzieć po cichu astronom wł. Galileusz (1554–1642), zmuszony uprzednio przez władze kościelne do publicznego wyparcia się swoich przekonań naukowych dotyczących ruchu obrotowego Ziemi wokół Słońca. [przypis edytorski]
zdanie się — poddanie się. [przypis edytorski]
zdarła była — daw. forma czasu zaprzeszłego; dziś: zdarła (wcześniej). [przypis edytorski]
z dary — dziś popr. forma N. lm: z darami. [przypis edytorski]
zdarzenia, których widownią stała się Rosja w marcu 1917 roku — 8 marca 1917 (23 lutego wg kalendarza juliańskiego, obowiązującego wówczas w Rosji) w Piotrogrodzie, ówczesnej stolicy Imperium Rosyjskiego, wybuchła tzw. rewolucja lutowa, skierowana przeciwko carowi Mikołajowi II i carskiej monarchii absolutnej; 15 marca Mikołaj II uznał, że utrzymanie władzy jest niemożliwe i abdykował na rzecz młodszego brata, który jednak nie przyjął korony, przekazując całą władzę Tymczasowemu Komitetowi Dumy; carat został obalony, w Rosji wprowadzono ustrój demokratyczny. [przypis edytorski]
zdarzony — dziś: nadarzający się. [przypis edytorski]
zdarzyć — tu: obdarzyć. [przypis edytorski]
zdarzyć — tu: sprawić. [przypis edytorski]
Zdarzyło się zaś ze skrytego Bożego zrządzenia, iż tamże przybyło dwóch obcych przychodniów — w późniejszej tradycji przyjęło się uznawać tych dwóch tajemniczych przybyszów za anioły, sam Gall nigdzie jednak nie wspomina o ich pochodzeniu, celu wędrówki ani misji. Inne powstałe hipotezy domyślają się w tych dwóch gościach na postrzyżynach syna Piasta wysłańców Świętopełka morawskiego (Ossoliński) lub uczniów św. Ansgara (Szajnocha). Dziś raczej wskazuje się tropy literackie, narracyjne: podobne typy postaci pojawiają się u Jakuba de Voraigne w Złotej legendzie czy wcześniej w Przemianach Owidiusza. [przypis edytorski]
zdarzyli Bóg (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli Bóg zdarzy (tj. jeśli da, jeśli pozwoli). [przypis edytorski]
zdarzyli się iem (starop.) — zdarzyli się im; konstrukcja z partykułą -li, w znaczeniu: jeśli im się zdarzy. [przypis edytorski]
zda się komuś — zdaje się komuś. [przypis edytorski]
zda się — zdaje się, wydaje się. [przypis edytorski]
zdatny (daw.) — przydatny. [przypis edytorski]
zdawać (daw.) — oddawać. [przypis edytorski]
zdawać się (daw.) — tu: mieć ochotę. [przypis edytorski]
zdawa (daw.) — dziś popr. forma: zdaje. [przypis edytorski]
zdawa — dziś popr. forma 3 os. lp cz.ter.: zdaje. [przypis edytorski]
zdawa — dziś popr. forma: zdaje. [przypis edytorski]
Zdawało (…) — w tłumaczeniu brak poprzedniego zdania, w oryg. niem. Er könnte sehr gefährlich werden (Mógłby stać się bardzo niebezpieczny); red. WL. [przypis edytorski]
zdawał sobie z tego pełną sprawę — dziś popr.: zdawał sobie z tego w pełni sprawę. [przypis edytorski]
zdawam się — dziś: zdaję się. [przypis edytorski]
zdawa się (daw. forma) — dziś: zdaje się. [przypis edytorski]
zdawa się (daw. forma) — zdaje się. [przypis edytorski]
zdawa się — dziś popr. forma: zdaje się. [przypis edytorski]
zdawa się — dziś: zdaje się. [przypis edytorski]
zdawić (starop.) — zdławić, zdusić. [przypis edytorski]
zdawić (starop.) — zdusić. [przypis edytorski]
zdawna (daw.) — dziś popr.: z dawna. [przypis edytorski]
zdawna (starop. forma ort.) — z dawna; od dawna. [przypis edytorski]
z dawna zawsze doznanego — sens: wypróbowanego. [przypis edytorski]
zdębić się (neol.) — zapewne: stanąć dęba. [przypis edytorski]
