Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 455 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 17903 przypisów.
πάντα καλά λίαν (gr.) — wszystko bardzo dobre; słowa z biblijnego opowiadania o stworzeniu świata: „I Bóg widział, że wszystko, co zrobił, było bardzo dobre” (Rdz 1, 31). [przypis edytorski]
Πὰρες γόον — Eurip. Suppl. III. Omitte Iuctum — zaniechaj płaczu. [przypis autorski]
πατρός άγνώστον (gr.) — patros agnoston; nieznanego ojca. [przypis redakcyjny]
πόδας ώχύς (gr.) — szybkonogi. [przypis redakcyjny]
ποίησις (gr.) — wytwarzanie, tworzenie. [przypis edytorski]
πολλούς καί καλούς λόγους καί μεγαλοπρεπής τίκτει διανοήματα εν φιλοσοφία αφθονώ (gr.) — filozofia przepełniona jest niezliczonymi pięknymi słowami oraz myślami zrodzonymi przez piękny umysł. [przypis edytorski]
по шапĸѣ дать (ros., daw. pisownia sprzed reformy 1918 r.) — wygonić, wygryźć (dosłownie: dać po czapce). (https://phraseology.academic.ru/2979/%D0%94%D0%B0%D1%82%D1%8C_%D0%BF%D0%BE_%D1%88%D0%B0%D0%BF%D0%BA%D0%B5) [przypis edytorski]
πραγματεία (gr.) — zajęcie, zawód. [przypis edytorski]
Преступленіе и наказаніе (ros., daw. pisownia sprzed reformy 1918 r.) — Zbrodnia i kara. [przypis edytorski]
Проблемы идеализма (ros.: Problemy idealizmu) — Brzozowski naprawdopodobniej miesza dwie publikacje Nikołaja Bierdiajewa. W 1902 r. wydano zbiór artykułów Problemy idealizmu (https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9F%D1%80%D0%BE%D0%B1%D0%BB%D0%B5%D0%BC%D1%8B_%D0%B8%D0%B4%D0%B5%D0%B0%D0%BB%D0%B8%D0%B7%D0%BC%D0%B0_(%D1%81%D0%B1%D0%BE%D1%80%D0%BD%D0%B8%D0%BA)), w którym znajdował się artykuł Bierdiajewa dotyczący etyki, Этическая проблема в свете философского идеализма (Problem etyczny w świecie idealizmu filozoficznego, https://azbyka.ru/otechnik/Nikolaj_Berdyaev/sub-specie-aeternitatis/3). Książka o Michajłowskim nosiła tytuł Субъективизм и индивидуализм в общественной философии. Критический этюд о Н. К. Субъективизм и индивидуализм в общественной философии. Критический этюд о Н. К. Михайловском i ukazała się w 1901 r. w Sankt-Petersburgu. (http://www.odinblago.ru/subiekt_individ/) [przypis edytorski]
πρόληψις — według Epikura jest to ogólny obraz pamięciowy, trwający w nas, jest to przypominanie sobie wielu jednorodnych spostrzeżeń przedmiotu: καθολικήν νόησιν, μνήμην του πολλάκις έξωθεν φανέντος, jak podaje Diogenes Laertios w ks. X, 33. Wyobrażenie to powstaje w nas wówczas mianowicie, gdy używamy wyrazu, którym się oznacza dany przedmiot. [przypis redakcyjny]
πρὁσθε λέων, ὅπιθεν δὲ δράκων, μέσση δὲ χίμαιρα (gr.), ora leonis erant, venter capra, cauda draconis (łac.) — głowa lwa, tułów kozy, ogon smoka. [przypis tłumacza]
Páez, José Antonio (1790–1873) — wenezuelski generał i polityk; uczestnik walk o niepodległość Ameryki Łacińskiej: od 1816 jako przywódca llaneros, od 1819 w armii Simona Bolivara; od 1822 rządził Wenezuelą jako częścią składową Wielkiej Kolumbii, w 1830 proklamował niezależność tego kraju i objął władzę jako prezydent; obalony w 1863. [przypis edytorski]
Pągowski, Józef — rotmistrz kawalerii narodowej litewskiej; poseł na Sejm Czteroletni; w 1791 przyjął obywatelstwo miejskie Warszawy; mianowany w czasie powstania kościuszkowskiego pułkownikiem milicji mazowieckiej. [przypis edytorski]
pągwica (daw.) — agrafa. [przypis edytorski]
pąkla — skorupiak morski. [przypis edytorski]
páramo (hiszp.) — pustkowie. [przypis edytorski]
pąsowa pręga — wyjaśni się dopiero w cz. IV, że to znak śmierci samobójczej. [przypis edytorski]
pąsowy — czerwony. [przypis edytorski]
pąsowy — kolor jasnoczerwony. [przypis edytorski]
pąsowy (z fr. ponceau: intensywnie czerwony, w kolorze kwiatów maku polnego) — jasnoczerwony. [przypis edytorski]
pąs — tu: rumieniec. [przypis edytorski]
pąsy — tu: rumieńce. [przypis edytorski]
pąs (z fr. ponceau: intensywnie czerwony, w kolorze kwiatów maku polnego) — intensywny rumieniec na twarzy. [przypis edytorski]
pâté de foie gras (fr.: pasztet z tłustej wątróbki) — wykwintny, delikatny pasztet przyrządzany z wątróbek specjalnie tuczonych kaczek i gęsi. Tradycyjne świąteczne danie kuchni francuskiej i jedna z najdroższych potraw tej kuchni. [przypis edytorski]
pâte des prélats — rodzaj kremu. [przypis edytorski]
pątlik — siatka do podtrzymywania włosów. [przypis edytorski]
pątniczka — pielgrzymka. [przypis edytorski]
pątniczy (daw.) — pielgrzymi. [przypis edytorski]
pątniczy — pielgrzymi, pokutny. [przypis edytorski]
pątnik (daw.) — pielgrzym. [przypis edytorski]
pątnik (daw.) — wędrowiec. [przypis edytorski]
pątnikować (daw.) — pielgrzymować. [przypis edytorski]
pątnik — pielgrzym. [przypis edytorski]
paar śnaps zum andenken! (niem.) — właśc.: paar Schnaps zum Andenken, tj. kilka kieliszków wódki na pamiątkę. [przypis edytorski]
pacambuł — opasły. [przypis autorski]
Pacelli Asprilio (1570–1623) — włoski muzyk i kompozytor barokowy; w 1603 przybył do Polski, by zostać kapelmistrzem króla Zygmunta III Wazy, który posiadał jedną z najlepszych w tym czasie kapel nadwornych w Europie; po śmierci król ufundował Pacellemu w katedrze św. Jana w Warszawie pamiątkową tablicę (epitaphium) z rzeźbionym wizerunkiem muzyka. [przypis edytorski]
pacem conciliat (łac.) — doradzający pokój. [przypis edytorski]
pace-up-table (ang.) — dosł. stół przyspieszający (w domyśle: pracę). [przypis edytorski]
pachać — wąchać. [przypis autorski]
Pachacamac — Bóg stwórca, potężniejszy od Słońca. [także: Pacha Kamaq a. Pacha Camac, w języku keczua: Stwórca Świata; przedstawiane pod postacią ryby bóstwo plemienia Huari, żyjącego na ziemiach dzisiejszego Peru, w okolicach Limy; po podboju Huari przez Inków przyjęty do inkaskiej mitologii, utożsamiany z ajmarskim bogiem-stwórcą, Wirakoczą, uznawany za syna boga słońca Inti oraz bogini księżyca, Mamy Quilli oraz męża bogini ziemi Pachamamy; świątynia Pacha Kamaqa słynęła z wyroczni i była celem pielgrzymek; red. WL]. [przypis autorski]
pachciarski (daw.) — dotyczący dzierżawców. [przypis edytorski]
pachciarz (daw.) — dzierżawca (np. karczmy, bydła, ziemi), najczęściej Żyd. [przypis edytorski]
pachciarz (daw.) — dzierżawca, osoba dzierżawiąca coś od kogoś (np. karczmę); w dawnej Polsce funkcję taką sprawowali zazwyczaj Żydzi. [przypis edytorski]
pachciarz (daw.) — osoba dzierżawiąca coś od kogoś (np. karczmę); w daw. Polsce funkcję taką sprawowali zazwyczaj Żydzi. [przypis edytorski]
pachciarz (daw.) — ubogi dzierżawca lub pośrednik handlowy, najczęściej Żyd. [przypis edytorski]
pachciarz — dzierżawca, arendarz. [przypis redakcyjny]
pachciarz — dzierżawca (np. karczmy). [przypis edytorski]
pachciarz — dzierżawca; osoba biorąca rzeczy w pacht (w komis), korzystająca z cudzej własności za umówioną opłatą. [przypis edytorski]
pachciarz — dzierżawca. [przypis edytorski]
pachciarz — dzierżawca w daw. Polsce; zwykle: Żyd dzierżawiący karczmę (także: sad, bydło itp.). [przypis edytorski]
pachciarz — ubogi dzierżawca lub pośrednik handlowy, najczęściej Żyd. [przypis edytorski]
pachciarz — w daw. Polsce: dzierżawca (np. karczmy, bydła, ziemi). [przypis edytorski]
Pache, Jean-Nicolas (1746–1823) — w okresie rewolucji francuskiej mer Paryża. [przypis edytorski]
Pachette! — sfrancuszczone w wymowie rosyjskie imię Paszeńka (zdrobn. imienia Pasza). [przypis edytorski]
Pachin — daw. Pachynum, przylądek na pd. wybrzeżu Sycylii; dziś: Pachino, miejscowość i gmina na Sycylii we Włoszech, w prowincji Syrakuzy. [przypis edytorski]
Pachin — daw. Pachynum, przylądek na płd. wybrzeżu Sycylii; dziś: Pachino, miejscowość i gmina na Sycylii we Włoszech, w prowincji Syrakuzy. [przypis edytorski]
pachło — dziś popr.: pachniało. [przypis edytorski]
pachły — dziś popr.: pachniały. [przypis edytorski]
pachły (reg., z ukr.) — dziś popr. forma 3 os. lm cz.przesz.: pachniały. [przypis edytorski]
pachnął — dziś raczej: pachniał. [przypis edytorski]
pachniące — dziś popr.: pachnące. [przypis edytorski]
pachołek (daw.) — sługa, pomocnik. [przypis edytorski]
pachołek — służący. [przypis edytorski]
pachołki — dziś popr. forma B. lm: pachołków. [przypis edytorski]
pachołki (starop.) — sługi. [przypis redakcyjny]
pacholątko (daw.) — dziecko. [przypis edytorski]
pacholątko — dziecko, chłopiec. [przypis edytorski]
pacholczyk — zdrob. od pachołek; daw. chłopiec, służący. [przypis redakcyjny]
pacholę — chłopiec. [przypis edytorski]
pacholęcy — chłopięcy; pacholę: chłopiec w wieku ok. 4–11 lat (po okresie niemowlęcym i wczesnodziecięcym, a przed okresem dojrzewania i nastoletniości). [przypis edytorski]
pacholęcy (daw.) — dziecinny, chłopięcy. [przypis edytorski]
pacholę (daw.) — chłopiec. [przypis edytorski]
pacholę (daw.) — dziecko, chłopiec. [przypis edytorski]
pacholę (daw.) — dziecko. [przypis edytorski]
pacholę (daw.) — mały chłopiec. [przypis edytorski]
pacholę — dziecko, chłopiec. [przypis edytorski]
pacholę (przestarz.) — chłopiec mający od kilku do kilkunastu lat, już nie małe dziecko, a jeszcze nie młodzieniec; także: giermek. [przypis edytorski]
pacholę — starsze dziecko (najczęściej chłopiec), którego jeszcze nie można zaliczyć do młodzieży. [przypis edytorski]
pacholik — chłopiec. [przypis edytorski]
Pachomiusz (ok. 292–346) — mnich egipski, opat, twórca pierwszej reguły zakonnej, święty chrześcijański, patron życia klasztornego; poświęcał noce na psalmy i medytacje. [przypis edytorski]
pacht (daw.) — dzierżawa. [przypis edytorski]
pacht — dzierżawa. [przypis edytorski]
pacht — dzierżawa. [przypis redakcyjny]
paciença, popr.: paciência (port.) — cierpliwość; tu: cierpliwości! [przypis edytorski]
pacierz — dawniej nazwa odnosząca się również do zwyczajowej miary czasu, określanej na podstawie czasu potrzebnego do odmówienia modlitwy Ojcze Nasz i wynoszącej ok. pół minuty. [przypis edytorski]
pacierz — dawniej także jednostka czasu (tyle, ile trzeba, żeby odmówić chrześcijańską modlitwę Ojcze nasz). [przypis edytorski]
pacierz — dawniej także zwyczajowa miara czasu: tyle, ile trzeba, żeby odmówić chrześcijańską modlitwę Ojcze nasz, tj. ok. pół minuty. [przypis edytorski]
pacierze (daw.) — kręgosłup. [przypis edytorski]
pacierze do Przemienienia Pańskiego — zapewne modlitwa katolicka zwana Koronką do Przemienienia Pańskiego, w ramach której powtarza się „pacierze”, czyli modlitwy Ojcze Nasz i Zdrowaś Mario. [przypis edytorski]
pacierze — kręgosłup. [przypis edytorski]
pacierzem (…) klepał (daw.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: klepałem pacierze. [przypis edytorski]
Pacierz staruszka — wiersz Adama Naruszewicza. [przypis edytorski]
pacierz — tu: miara czasu (tyle, ile potrzeba na odmówienie pacierza). [przypis edytorski]
pacierz — tu: miara czasu (tyle, ile potrzeba na odmówienie pacierza). [przypis edytorski]
pacierz — tu: różaniec mahometański, liczący 33, 66 lub 99 ziarn czyli gałek, które się przesuwają w miarę wymienionych przymiotów boskich. [przypis redakcyjny]
pacierz — tu: zwyczajowa miara czasu, określana na podstawie czasu potrzebnego do odmówienia modlitwy Ojcze Nasz. [przypis edytorski]
pacifice (łac.) — pokojowo. [przypis edytorski]
pacifice (łac.) — spokojnie. [przypis redakcyjny]
Pacini, Giovanni (1796–1867) — kompozytor włoski, najbardziej znany jako twórca oper. [przypis edytorski]
