Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 454 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | angielski, angielskie | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rosyjski | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żeglarskie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 7811 przypisów.
Nie mogu mołczat' (ros.) — Nie mogę milczeć. [przypis edytorski]
Niemojewski, Andrzej (1864–1921) — młodopolski poeta, pisarz i publicysta, religioznawca oraz społecznik; wydawca wolnomyślicielskiego, antyklerykalnego, religioznawczego tygodnika „Myśl Niepodległa”, z czasem ewoluującego w kierunku antysemityzmu. [przypis edytorski]
Niemojewski, Andrzej (1864–1921) — poeta, pisarz i publicysta okresu Młodej Polski, społecznik, religioznawca, znawca astrologii, tłumacz (m.in. Żywota Jezusa Ernesta Renana, 1904 oraz Dziejów wojny żydowskiej przeciwko Rzymianom Józefa Flawiusza, 1906), oraz wydawca wolnomyślicielskiego, antyklerykalnego, religioznawczego tygodnika „Myśl Niepodległa” (z czasem ewoluującego w kierunku antysemityzmu); autor poezji, dramatów, opowiadań i artykułów publicystycznych, m.in. cyklu poetyckiego Polonia irredenta (t. I–VII, Lwów-Kraków-Warszawa 1895–1898), powieści Listy człowieka szalonego z humorem portretującej środowisko cyganerii krakowskiej (1899), Bóg Jezus w świetle badań cudzych i własnych Warszawa 1909; publikował pod pseudonimami: Lambro, Lubieniec A., Rokita. [przypis edytorski]
Niemojewski, Andrzej (1864–1921) — poeta, pisarz i publicysta okresu Młodej Polski, społecznik, religioznawca, znawca astrologii, tłumacz (m.in. Żywota Jezusa Ernesta Renana, 1904 oraz Dziejów wojny żydowskiej przeciwko Rzymianom Józefa Flawiusza, 1906);wydawca wolnomyślicielskiego, antyklerykalnego, religioznawczego tygodnika „Myśl Niepodległa” (z czasem ewoluującego w kierunku antysemityzmu); autor m.in. cyklu poetyckiego Polonia irredenta (t. I–VII, wyd. 1895–1898), powieści Listy człowieka szalonego (humorystyczne sportretowanie środowiska cyganerii krakowskiej; wyd. 1899), opracowania Bóg Jezus w świetle badań cudzych i własnych (Warszawa 1909); publikował pod pseudonimami: Lambro, Lubieniec A., Rokita. [przypis edytorski]
Niemojewski, Andrzej (1864–1921) — poeta, pisarz i publicysta okresu Młodej Polski, społecznik, religioznawca, znawca astrologii, tłumacz (m.in. Żywota Jezusa Ernesta Renana, 1904 oraz Dziejów wojny żydowskiej przeciwko Rzymianom Józefa Flawiusza, 1906), oraz wydawca wolnomyślicielskiego, antyklerykalnego, religioznawczego tygodnika „Myśl Niepodległa” (z czasem ewoluującego w kierunku antysemityzmu); autor poezji, dramatów, opowiadań i artykułów publicystycznych, m.in. cyklu poetyckiego Polonia irredenta (t. I–VII, Lwów–Kraków–Warszawa 1895–1898), powieściListy człowieka szalonego z humorem portretującej środowisko cyganerii krakowskiej (1899), Bóg Jezus w świetle badań cudzych i własnych Warszawa 1909; publikował pod pseudonimami: Lambro, Lubieniec A., Rokita. [przypis edytorski]
Niemojewski, Andrzej (1864–1921) — poeta, pisarz, religioznawca. [przypis edytorski]
Niemojewski, Andrzej Jan (1864–1921) — młodopolski poeta, pisarz i publicysta, religioznawca oraz społecznik. [przypis edytorski]
niemoralność — Więcej na temat problemu niemoralności pisarzy zob.: Boy-Żeleński Tadeusz, Jak zostałem literatem, [w tegoż:] Reflektorem w mrok, PIW, Warszawa 1985, s. 40–41. [przypis edytorski]
Nie mord to, gdy nie spełnion jest na krwi rodzonej — wedle najstarszego prawa zemsta ściga tylko tego, kto zabił krewnego, bo tylko taki mord jest zbrodnią. [przypis redakcyjny]
niemowa (daw.) — niemożność mówienia, niemota. [przypis edytorski]
niemowny (daw.) — niemy. [przypis redakcyjny]
niemożebne (daw.) — niemożliwe. [przypis edytorski]
niemożebność (daw.) — niemożliwość. [przypis edytorski]
niemożebność (daw.) — niemożliwość. [przypis edytorski]
niemożebny (daw.) — niemożliwy. [przypis edytorski]
niemożebny — niemożliwy. [przypis edytorski]
nie może być bezimienny, a musi być podpisany — dziś popr.: nie może być bezimienny, ale musi być podpisany. [przypis edytorski]
nie może być podciągnięta ani pod rodzaj męski, ani pod żeński: jest jedna, bezpodzielna, jak bezpodzielny być musi każdy wysiłek, gromadzący po linii napięcia swego wszystkie sobie podobne… — We Francji już niejednokrotnie wspólna praca kobiet i mężczyzn dała znakomite wyniki. Jedną wielką salę Muzeum Luwru zajmują zbiory pp. Dieulafoy, którzy, wysłani przez rząd francuski, razem długie lata robili poszukiwania archeologiczne i etnograficzne w Persji, przywiózłszy do kraju niezwykle cenne wykopaliska. Współpracowniczkami mężów były pp. Condorcet, Edgar Quinet i p. Michelet, które po śmierci tych znakomitych uczonych oddały się katalogowaniu i wydawaniu prac ich, przygotowywaniu biografii itp. W Anglii pracowała wespół z bratem, sławnym astronomem, Karolina Herschel (ur. w Hanowerze), która samodzielnie odkryła 8 komet. Lady Anggins, pierwsza kobieta, która została członkiem honorowym Towarzystwa Astronomów w Londynie, prócz badań na własną rękę dopomaga mężowi. Przykładów takich jest o wiele więcej. Podałam pierwsze, które nasunęły mi się na myśl. [przypis autorski]
nie może być szczęśliwą — dziś raczej: nie może być szczęśliwa. [przypis edytorski]
nie może być zabieżano — nie da się zapobiec. [przypis edytorski]
nie możeli być (starop.) — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: jeśli nie może [tak] być. [przypis edytorski]
nie możemy ich opuścić, jeżeli nie chcemy wpłynąć na ocean bezbrzeżny (…) — nie zaszkodzi przypomnieć, że mamy w kwestii, przedstawionej tu przez Kanta, osobną rozprawę Trentowskiego pt. Związek duszy z ciałem, drukowaną w „Bibliotece Warszawskiej” 1842, t. IV, 25–62. [przypis redakcyjny]
nie możemy nic zgoła rozumieć — „nihil intelligere possumus”. Ewald 91, Kirchmann 43, Saisset 341, Appuhn 276, Elwes 39, White 59 i Boyle § 107 rozumieją to tak, że nic nie możemy rozumieć. Natomiast Stern 59 i Gebhardt § 107 przekładają: „nichts davon”, tj. nie możemy nic rozumieć w sprawie rozumu. Z dalszego ciągu wynika, że chodzi tu o stwierdzenie istnienia faktu rozumowania. [przypis tłumacza]
nie możemy określić realnie… — słowa: „realnie (…)” do „(…) uczynić zrozumiałą” są dodatkiem drugiego wydania. [przypis tłumacza]
nie możemy sobie wcale wyobrazić trzech wymiarów przestrzeni, nie prowadząc z tegoż samego punktu trzech linij wzajemnie do siebie prostopadłych — te trzy linie proste, wzajemnie do siebie prostopadłe, to układ prostokątny osi w przestrzeni, jak np. trzech krawędzi: podłogi i dwu ścian pokoju, schodzących się w jednym miejscu (Objaśnienia S. Dicksteina w liście do tłumacza 11 marca 1903). [przypis redakcyjny]
nie może odróżnić od swojej woli — dlatego, że ta wola jest właśnie tym jego „ja” najwewnątrzniejszym i istotnym, które pozostaje po odciągnięciu wszystkiego, co zjawiskowe, jako ἕν καὶ πᾶν, jako rzecz sama w sobie. Tu potrąca już Schopenhauer o swoją metafizykę, jak to czytelnik kilkakrotnie mógł zauważyć w ciągu czytania rozprawy; zob. szczególnie rozdz. V., a także Wstęp, rozdz. 2. [przypis tłumacza]
nie możesz być silnym — dziś raczej: (…) być silny. [przypis edytorski]
Niemożliwość wykluczenia nie może być rozumiana jako wyłącznie fizyczna niemożliwość osiągnięcia celu w postaci wykluczenia innych z korzystania z danego dobra. Na równi z fizyczną niemożliwością wykluczenia należy również rozumieć ekonomiczną nieopłacalność takiego wykluczania. Por. szerzej K. Gliściński, Rola modelu ochrony dóbr niematerialnych w ramach Społecznego Systemu Wspierania Innowacji — zarys analizy, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego”, Prace z Prawa Własności Intelektualnej, nr 3(121)/2013, Kraków 2013, s. 110 i n. [przypis autorski]
Nie można, Ateńczycy, nie można — powtarzanie pierwszych wyrazów zdania jest najczęstszą figurą krasomówczą u Demostenesa. [przypis tłumacza]
nie można było nigdy stwarzać fideikomisu — August ze szczególnych pobudek zaczął uprawniać fideikomis. [przypis redakcyjny]
(…) nie można było powiedzieć, że dlatego wszelka realność zostaje w zgodzie ze sobą, iż wśród jej pojęć nie zaszła sprzeczność — gdyby się chciano posłużyć tutaj zwykłym wybiegiem, że przynajmniej realitates noumena nie mogą sobie przeciwdziałać, to trzeba było by przecie przytoczyć przykład takiej czystej i wolnej od zmysłów realności, żeby się pojęło, czy taka w ogóle wyobraża cośkolwiek czy też nie. Ale przykładu niepodobna wziąć skądinąd jak tylko z doświadczenia, które nigdy nic więcej nad fenomena nie użycza; tak więc owo zdanie znaczy jedynie, że pojęcie, zawierające samo jeno twierdzenia, nie zawiera nic przeczącego: zdanie, o którym nigdyśmy nie wątpili. [przypis autorski]
nie można tchnąć wielkim duchem i egzaltacją wśród małostkowych zajęć — Romantyk! [przypis tłumacza]
niemożny — tu: niemożliwy. [przypis edytorski]
niemoze (gw.) — choruje, od ”niemoc” - choroba. [przypis edytorski]
nie musi (gw.) — nie potrafi. [przypis autorski]
nie muszą mieć czasu — muszą nie mieć czasu. [przypis edytorski]
Nie mył się długo — tu: mył, kąpał się krótko [przypis edytorski]
niemylny — dziś: nieomylny. [przypis edytorski]
niemylny — nieomylny. [przypis edytorski]
Nie myślę od was wymagać przysięgi — w późn. wyd. zweryfikowano tłumaczenie, wstawiając przed tym wersem następujący: „A teraz, flądry, nadstawcie zapaski”. [przypis edytorski]
Nie myślę, żeby Hektor tak był pięknie zbudowany — w późn. wyd. tłum. tę kwestię wypowiada Król. [przypis edytorski]
nie myśli, iż to jest pieśń żałobna, dlatego że chwali się go po śmierci — nie jest to aluzja do zwyczaju pochlebnego wyrażania się o zmarłych (de mortuis nil, nisi bene [łac.: o zmarłych nic, tylko dobrze]), lecz uzasadnienie twierdzenia autora (odnośnie do rodzaju literackiego tego utworu), że to nie mowa żałobna na śmierć króla, lecz pochwała jego żywota. [przypis tłumacza]
Nie myśliłciem — nie myślił-ci-jem (jestem): nie myślałem. [przypis redakcyjny]
niemyśliw — nie lubiący polowania. [przypis redakcyjny]
nie myśl już więcej — „już” dodane przez Czubka na podstawie rękopisu. [przypis redakcyjny]
niemyślny — nierozważny. [przypis edytorski]
[Nie myśl, proszę, żem głuchy… Pierścień] oddam mu ([Ne me surdum esse arbitrere, si audes: ego recte meas / Auris utor. Ubi docueris, conveniam illum atque anulum] Ei dabo) — tekst zepsuty, uzupełnienia i poprawki Niemeyera. [przypis tłumacza]
niemy — w oryg niem. sprachlos, raczej: oniemiały. [przypis edytorski]
nie nabożny — łba nie zwiesza. [przypis redakcyjny]
Nie na Czechy szła ta misja, jak forma djaboł dowodzi, wprost łacińska; my diabeł, od Czechów wzięli, którzy swoją drogą chyba pod wpływem niemieckiego diuvel, diuvil to -oł odmienili. [przypis autorski]
nie nada — nie pomoże. [przypis edytorski]
nie nada (z ros.) — nie wolno (w domyśle: czynić). [przypis edytorski]
nienadniszczony — dziś: niepodniszczony. [przypis edytorski]
nienadzieżny (starop.) — niespodziany. [przypis redakcyjny]
nie naglej — nie naglij; nie przynaglaj; nie pospieszaj, nie poganiaj. [przypis edytorski]
nie na górce, a nieco z dala — dziś popr.: nie na górce, ale nieco z dala. [przypis edytorski]
nienagorzej (starop. forma ort.) — dziś popr.: nie najgorzej. [przypis edytorski]
nienagrodny (starop.) — taki, który nie może być nagrodzony, wynagrodzony, naprawiony. [przypis redakcyjny]
nienagrodzona szkoda — niepowetowana strata. [przypis redakcyjny]
nienajadek — niemogący się najeść do syta; przeciwieństwo: niejadek. [przypis edytorski]
nienajestne — nienasycone. [przypis autorski]
nie najźreć (daw.) — nienawidzić. [przypis edytorski]
nienajzręczniej — dziś tylko: najbardziej niezręcznie. [przypis edytorski]
nie nakładając (starop.) — nie łożąc. [przypis redakcyjny]
Nie należy się gniewać na bieg wypadków… — z Eurypidesa. [przypis tłumacza]
nienależyty (daw.) — tu: mało istotny. [przypis edytorski]
nie na marne poszła ta tragiczna ofiara siły wzroku… — tej świadomości, że wzrok stracił w dobrej i szlachetnej sprawie, sam Milton daje wyraz w jednym ze swych sonetów, kończąc słowami: „To poczucie ślepemu będzie przewodnikiem”. [przypis autorski]
Nienapisane zaiste są runy (…) Rozdziera, rozrywa, itd. — S. Brzozowski, Fryderyk Nietzsche, Stanisławów 1907, s. 23. [przypis autorski]
nie na próżno noszą miecz, skoro są sługami Boga dla wypełniania jego pomsty na winnych — Rz 13, 4. [przypis edytorski]
Nie naśladuj pospólstwa, abyś co złego czynił, ani w sądzie do wiela person przystaj, prawdy odstępując — Wj 23, 2. [przypis edytorski]
nienaski (gwar.) — obcy. [przypis redakcyjny]
Nie nastąpiło jednak tak prędko połączenie; musiał wprzód (…) obeznać się z obyczajem chrześcijańskim i zasadami religijnego obrządku, wyrzec przesądu pogaństwa, po tym zaś (…) na łono kościoła być przyjętym — Dąbrówka przybyła do Polski i wzięła ślub z Mieszkiem w 965, zaś chrzest księcia miał miejsce w 966 r. [przypis edytorski]
nie na sucho — tj. wymieniając dary. [przypis edytorski]
nienatkany (daw.) — nienasycony. [przypis redakcyjny]
nie na toć to dana (starop.) — nie po to ci [została] dana (chorągiew). [przypis edytorski]
nie na to może, aby zasnął — nie po to może, aby zasnąć (składnia łac.). [przypis edytorski]
Nie na toście mi tę buławę dali (…) Malowanem być nie chcę na urzędzie — Porównaj przemówienie Stefana Batorego na sejmie w Warszawie 28 lutego 1585, w odpowiedzi na pożegnanie posłów: „Dum in regem vestrum sum electus, vobis postulantibus et instantibus huc veni, per vos est corona capiti meo imposita; sum igitur rex vester non fictus neque pictus, sed realis et legalis; volo regnare et imperare, nec sinam, ut mihi quis imperet”… Mowa Goffreda bardziej zbliża się do tej mowy Batorego niżli do tekstu włoskiego. [przypis redakcyjny]
Nienawidzę świeckiego gminu — sens wyrażenia jest nie tylko klasowy, ale też religijny, przypomina ono bowiem formułę wygłaszaną podczas misteriów eleuzyjskich. [przypis edytorski]
nienawidziałam (starop. forma) — dziś: nienawidziłam. [przypis edytorski]
nienawidzieć (daw.) — dziś popr.: nienawidzić. [przypis edytorski]
nienawidził Ulichę — dziś konstrukcja z D.: nienawidził Ulichy. [przypis edytorski]
Nienawiść, jaką Mariamme żywiła względem Heroda, przeszła niejako prawem dziedzictwa na jej synów… — por. Starożytności XV, X, 1; XVI, I, III, IV. [przypis tłumacza]
Nienawiść jest, podobnie jak miłość, zjawiskiem projekcji: człowiek nienawidzi tylko tego, kto mu nasuwa przykre wspomnienie o sobie samym — Poz. rozdział XI. [przypis autorski]
nienawiść (odium) — Zob. Przyp. do Tw. 13. [przypis redakcyjny]
Nienawiść, to jest wielkie, święte uczucie (…) kończył, uderzając się w piersi — W. Berent, Pisma, III, s. 168–169 (Próchno). [przypis autorski]
nienawiście (daw., gw.) — nienawiści (M., B. lm). [przypis edytorski]
nienawiści osobistych — chodzi o walkę Karola Radziwiłła i Jana Klemensa Branickiego przeciwko przewadze Czartoryskich. [przypis redakcyjny]
nie nazbyt sprzeczny był — nie sprzeciwiał się zbytnio. [przypis edytorski]
nienazwalną — dziś raczej: nienazwaną. [przypis edytorski]
nie nazywaj — tu: nie nawołuj, nie wzywaj. [przypis edytorski]
nie niepodobna (starop. forma) — nie niemożliwa (rzecz); nie jest to niemożliwe. [przypis edytorski]
Nie, nie tak — zapewne Kleopatra klęka ponownie, a Cezar ją podnosi. [przypis tłumacza]
nie Nietzsche, lecz życie czyni człowieka sędzią miar, norm i wzorów — S. Brzozowski, Filozofia Fryderyka Nietzschego, „Przegląd Filozoficzny” 1912, s. 468. [przypis autorski]
Nie noch fand ich das Weib (…) liebe Dich, oh Ewigkeit (niem.) — „Nigdym nie napotykał kobiety, z którą bym dzieci chciał, snadź ta jest kobietą, którą kocham, albowiem kocham cię, o wieczności!”; cytat z Tako rzecze Zaratustra Nietzschego, refren z rozdz. Siedem pieczęci (czyli: Pieśń na „tak” i „amen”), tłum. Wacław Berent. [przypis edytorski]
Nie noch sah ich die Nacht beglänzter — Diamantisch erstrahlen die Fernen (niem.) — dosł.: „Nigdy jeszcze nie widziałem bardziej olśniewającej nocy — diamentowo rozpromieniają się dale”. [przypis edytorski]
Niente! Niente! (wł.) — Nic! Nic! [przypis edytorski]
niente (wł.) — nic. [przypis edytorski]
nieobaczny — taki, który nie dostrzega (bądź wariantowa forma słowa „niebaczny”). [przypis edytorski]
Nie obaczycie, tylko próżniactwo — nie zobaczycie niczego innego, jak tylko próżniactwo; nie zobaczycie nic, oprócz próżniactwa (daw. konstrukcja składniowa). [przypis edytorski]
nie obaczył się (starop.) — nie dostrzegł, nie uważał. [przypis redakcyjny]
