Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | łacina, łacińskie | literacki, literatura | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | włoski | wojskowy | żartobliwie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 6265 przypisów.

Meyfart, Johann Matthäus (1590–1642) — niemiecki teolog luterański, pastor nauczyciel akademicki, autor hymnów; przeciwnik procesów czarownic. [przypis edytorski]

Meyrink, Gustav, właśc. Gustav Meyer (1868–1932) — austriacki pisarz epoki modernizmu; urodził się w stolicy Austro-Węgier jako nieślubne dziecko wirtemberskiego dyplomaty Karla von Varnbülera i aktorki Marii Meyer; jeden z czołowych twórców fantastyki grozy, dandys, okultysta i mistyk, buddysta, znawca kabały i amator fenomenów parapsychicznych; uznawany niekiedy za prekursora surrealizmu oraz powieści egzystencjalnej; autor powieści Noc Walpurgii i Golem. [przypis edytorski]

mezalians — małżeństwo nierówne, z osobą z niższego stanu. [przypis edytorski]

mezalians — małżeństwo, w którym jedna ze stron pochodzi z niższej sfery. [przypis edytorski]

mezalians — małżeństwo z osobą nieodpowiednią ze względu na pochodzenie lub majątek. [przypis edytorski]

mezalians — małżeństwo z osobą niższego stanu. [przypis edytorski]

mezalians (z fr.) — małżeństwo, w którym jedna strona jest niższego stanu a. biedniejsza od drugiej. [przypis edytorski]

mezanin (archit., z wł.) — półpiętro lub międzypiętro, zwłaszcza między parterem a pierwszym piętrem; antresola. [przypis edytorski]

Mezembria — Mesembria, kolonia grecka założona w VI w. p.n.e. na zach. wybrzeżu M. Czarnego. [przypis edytorski]

Mezja (łac. Moesia) — prowincja rzym. rozciągająca się na płd. od Dunaju w jego dolnym biegu (dziś: obszary położone w Bułgarii, Serbii i Rumunii) aż do wybrzeża Morza Czarnego; Mezja graniczyła z Macedonią, Ilirią, Tracją, i Dacją; najważniejszymi miastami były: Singidunum (dziś: Belgradw Serbii) i Odessos (dziś: Warna w Bułgarii); w 86 r. n.e. za czasów Domicjana prowincja została podzielona na Mezję Górną (Moesia Superior) ze stolicą w Naissus (dziś: Nisz w Serbii) oraz Mezję Dolną (Moesia Inferior) ze stolicą w Tomis (dziś: Konstanca w Rumunii). [przypis edytorski]

mezony — cząstki elementarne należące do hadronów. [przypis edytorski]

mezyza właśc. mezuza (z hebr. dosł: odrzwia) — schowany w niewielkim pojemniku kawałek pergaminu z zapisem dwóch fragmentów z Księgi Powtórzonego Prawa (6,4–9; 11,13–21), zwyczajowo umieszczany w futrynie drzwi domu żydowskiego; wchodzący do domu z szacunkiem dotykali ręką mezuzy. [przypis edytorski]

mezzi divini (wł.) — tu: bogowie pośredniczący. [przypis edytorski]

Mezzofanti, Giuseppe Gasparo (1774–1849) — kardynał włoski, ur. w Bolonii w niezamożnej rodzinie, kształcił się w szkole piarów; zyskał sławę jako hiperpoliglota. [przypis edytorski]

mezzo Tedesco, e mezzo Lombardo (wł.) — pół po niemiecku, pół po lombardzku. [przypis edytorski]

mezzo termine (wł.) — dosł.: termin średni, wypośrodkowany. [przypis edytorski]

mezzo voce (wł.) — półgłos; mezza voce (muz.): półgłosem, ze stonowaną, umiarkowaną głośnością. [przypis edytorski]

mgławica Sobieskiego właśc. tarcza Sobieskiego (łac. Scutum, daw. Scutum Sobiescianum) — gwiazdozbiór nieba południowego, leżący w pobliżu równika niebieskiego; jeden z najmniejszych (piąty od końca pod względem wielkości), wprowadzony przez Jana Heweliusza w 1684 r. i nazwany dla upamiętnienia protektora gdańskiego astronoma, króla Jana III Sobieskiego, po jego wiedeńskiej wiktorii; pierwsza informacja o gwiazdozbiorze, z ryciną i opisem, pojawiła się w 1684 r. w niem. czasopiśmie „Acta Eruditorum”; jeden z 88 współcześnie rozróżnianych gwiazdozbiorów, obecnie znany po prostu jako Tarcza. [przypis edytorski]

mgławicę z gwiazdozbioru Woźnicy — w wersji z 1804 r. mowa jest o „mglistym pasie Andromedy”; dokonana przez autora poprawka w wersji z 1810 r. przybliża obraz senny do rzeczywistości mapy nieba: Woźnica (Auriga) to gwiazdozbiór przecięty Drogą Mleczną (owym pasem), w sąsiedztwie gwiazdozbioru Bliźniąt. [przypis edytorski]

mgłość — właśc. mdłość, tj. słabość. [przypis edytorski]

mgleć (daw.) — dziś popr.: mdleć. [przypis edytorski]

mgleć, mglejący (daw.) — dziś popr.: mdleć, mdlejący. [przypis edytorski]

mglić (daw.) — dziś popr.: mdlić. [przypis edytorski]

mglić (daw., reg.) — mdlić, tj. osłabiać. [przypis edytorski]

mglić — dziś: mdlić. [przypis edytorski]

mgli — dziś popr.: mdli. [przypis edytorski]

mglistem — daw. forma dla r.ż. i r.n.; dziś popr.: mglistym. [przypis edytorski]

mgnienie (daw.) — bardzo krótki odcinek czasu. [przypis edytorski]

Miączyński, Józef (1743–1793) — generał francuski związany z Charlesem François Dumouriezem, po jego zdradzie oskarżony o udział w próbie przywrócenia monarchii, został skazany na śmierć. [przypis edytorski]

miąszość a. miąższość (daw.) — grubość, objętość. [przypis edytorski]

miąż — miąższ; najistotniejsza treść. [przypis edytorski]

miąższą — dziś popr. miąższem. [przypis edytorski]

miąższość (starop.) — grubość; tu: masa, rozmiar. [przypis edytorski]

miąższy (daw.) — gruby, tłusty. [przypis edytorski]

miąższy — pełny w środku, wypełniony, lity. [przypis edytorski]

Miaa (gw.) — miała. Spotykane w gwarach uproszczenie wymowy cząstki -ała. [przypis edytorski]

Miaa (gw.) — miała. Uproszczenie wymowy cząstki -ała. [przypis edytorski]

mia bella (wł.) — moja piękna. [przypis edytorski]

miała bydź zatajoną inszem (starop.) — miała być zatajona przed innymi. [przypis edytorski]

Miała chęć tylko jak Lear: „zabić, zabić” — William Shakespeare, Król Lear, akt IV, sc. 6. [przypis edytorski]

miała (…) lilią (daw.) — dziś: miała lilię. [przypis edytorski]

miałam kogo posyłać — dziś raczej: (…) kogoś posyłać. [przypis edytorski]

miałamli — konstrukcja z partykułą -li; znaczenie: czy miałam. [przypis edytorski]

Miałaś siedmiu mężów, a ten, którego masz teraz, nie jest twym mężem!… (rel.) — w Ewangelii św. Jana mowa jest o pięciu mężach (J 4,15). [przypis edytorski]

miała więcej do czynienia — miała więcej zajęć; więcej do roboty. [przypis edytorski]

miałażby (daw.) — konstrukcja z partykułą -że-, skróconą do -ż-; znaczenie: czyżby miała. [przypis edytorski]

miałażby — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy miałaby, czyż miałaby. [przypis edytorski]

miałażby — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy miałaby, czyż miałaby. [przypis edytorski]

miałaż bym — forma trybu przypuszczającego z partykułą wzmacniającą -że, którą można zapisać też: miałabymże; znaczenie: czyż miałabym. [przypis edytorski]

miałażbym — konstrukcja z partykułą -że-, skróconą do -ż-; inaczej: czy miałabym, czyżbym miała. [przypis edytorski]

miałażbyś; chciałażbyś (forma daw.) — czyżbyś miała; czy chciałabyś. [przypis edytorski]

miałażbyś — konstrukcja z partykułą -że-, skróconą do -ż-; znaczenie: czy miałabyś. [przypis edytorski]

miałażem — konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czy miałam. [przypis edytorski]

miałbych (starop. forma) — miałbym. [przypis edytorski]

miałbym był — daw. forma czasu zaprzeszłego; znaczenie: miałbym wcześniej. [przypis edytorski]

miałbym się był — daw. konstrukcja czasu zaprzeszłego. [przypis edytorski]

miał ci on — konstrukcja z partykułą „ci”, pełniącą funkcję wzmacniającą. [przypis edytorski]

Miałem kochankę — Klementynę Curial. [przypis edytorski]

Miałem rosyjski przekład Nowego Testamentu, książkę niezabronioną w ostrogu — osobom skazanym za przestępstwa polityczne zarządzenie centralne zakazywało wszelkich książek poza religijnymi. [przypis edytorski]

miałki — bez większej wartości. [przypis edytorski]

miałki — płytki, głupi. [przypis edytorski]

miałki — składający się z drobniutkich ziarenek; bez głębszych wartości. [przypis edytorski]

miałki — tu: płytki. [przypis edytorski]

miał nad… wpływ — dziś: miał na… wpływ. [przypis edytorski]

miał na siebie — dziś popr. miał na sobie. [przypis edytorski]

miał nominacją (daw.) — dziś: miał nominację. [przypis edytorski]

miało poważny walor — miało duże znaczenie; daw. walor: papier wartościowy. [przypis edytorski]

miał się precz — skierował się do wyjścia. [przypis edytorski]

miał spomiędzy wszystkich największe prawo do nazwiska »katolickiego« — z greckiego katholikos: powszechny. [przypis edytorski]

miał swoje otuchy (starop.) — spodziewał się. [przypis edytorski]

miał szeroką rękę — dziś popr.: mieć szeroki gest; być hojnym. [przypis edytorski]

miałyżby być (daw.) — czyżby miały być. [przypis edytorski]

miałyżby — konstrukcja z partykułą -że, skróconą do -ż; znaczenie: czy miałyby. [przypis edytorski]

miałżeby — daw. konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czyżby miał. [przypis edytorski]

miałżeby — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że-; znaczenie: czyżby miał. [przypis edytorski]

miałżeby — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy miałby, czyż miałby. [przypis edytorski]

miałżeby — konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czy miałby; czyż miałby. [przypis edytorski]

miałżeby kto — daw. forma z partykułą wzmacniającą -że; inaczej: czyżby ktoś miał. [przypis edytorski]

miałżebym (daw.) — konstrukcja z partykułą -że-; znaczenie: czyżbym miał. [przypis edytorski]

miałżebym — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -że-; znaczenie: czy miałbym. [przypis edytorski]

miałżebym — konstrukcja z partykułą -że, o funkcji pytajnej; znaczenie: czy miałbym. [przypis edytorski]

miałżebyś (…) być — czy miałbyś być; czybyś miał być. [przypis edytorski]

miałżebyś — daw. konstrukcja z partykułą pytajną -że; znaczenie: czy byś miał. [przypis edytorski]

miałżebyś — konstrukcja z partykułą -że nadającą znaczenie pytania retorycznego; inaczej: czy miałbyś, czyż miałbyś. [przypis edytorski]

miałżebyś — konstrukcja z partykułą -że; znaczenie: czy miałbyś. [przypis edytorski]

miałżebyś zgubić — konstrukcja z partykułą -że, pełniącą funkcję wzmacniającą i tworzącą pytanie retoryczne; inaczej: czy miałbyś zgubić. [przypis edytorski]