Potrzebujemy Twojej pomocy!
Na stałe wspiera nas 456 czytelników i czytelniczek.
Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161702 przypisów.
walny — tu: wielki. [przypis edytorski]
walny — tu: zdecydowany, decydujący. [przypis edytorski]
walny — ważny, decydujący. [przypis edytorski]
walny — zasadniczy, decydujący. [przypis edytorski]
walów, właśc. waleni — walenie (łac. Cetacea): ssaki wodne, głównie oceaniczne, do rzędu których należy wiele gatunków, m.in. delfiny, morświn, kaszalot, płetwal błękitny. [przypis edytorski]
walonki — wysokie, ciepłe obuwie wytwarzane z wojłoku (filcowanej owczej wełny), z gumowymi lub skórzanymi podeszwami albo używane jak skarpety, pod obuwie skórzane lub kalosze; noszone podczas mrozów do chodzenia po suchym śniegu. [przypis edytorski]
walonki (z ros. валенки) — wysokie, ciepłe obuwie wytwarzane z wojłoku (filcowanej owczej wełny), z gumowymi lub skórzanymi podeszwami albo używane jak skarpety, pod obuwie skórzane lub kalosze; noszone podczas mrozów do chodzenia po suchym śniegu. [przypis edytorski]
walor — cena, wartość. [przypis redakcyjny]
walor — cenę, wartość. [przypis redakcyjny]
walor i respekt — znaczenie i poważanie. [przypis redakcyjny]
Walorozę — odmiana właściwa dziś dla nazwisk; imiona zakończone na -o odmieniamy dziś: brata swego Waloroza. Podobnie rzecz się ma z imionami Bulbo, Seriozo i Mrukiozo. [przypis edytorski]
walory (daw.) — tu: papiery wartościowe emitowane przez banki. [przypis edytorski]
walory — waluta albo papiery wartościowe. [przypis redakcyjny]
Walowskiego — właśc. Walewski, Aleksander, chorąży sieradzki. [przypis redakcyjny]
Walplatzes — Schlachtfeldes. [przypis edytorski]
Walpole, Horacy (1717–1797) — pochodzący z arystokratycznej rodziny pisarz angielski, żył długi czas we Francji, gdzie wiązała go serdeczna przyjaźń z margrabiną du Deffand. [przypis tłumacza]
Walpurgis — noc Walpurgii; obchodzone nocą z 30 kwietnia na 1 maja święto zmarłych (a także noc złych duchów) u daw. Germanów, patronowała mu surowa bogini nocy i śmierci Hel; później: noc sabatu czarownic na górze Brocken (szczególnie w literaturze romantycznej); nazwa pochodzi od imienia św. Walburgi, która wraz ze św. Bonifacemu brała udział w nawracaniu Germanów na chrześcijaństwo w VIII w. [przypis edytorski]
Walsall — miasto w środkowej Anglii, w hrabstwie West Midlands. [przypis edytorski]
Walstetten — właściwie: Vierwaldstätter, tj. Jezioro Czterech Kantonów. [przypis redakcyjny]
w altanie umyślnie na to wystawionej przy drodze — miejsce, gdzie była ta altana, jeszcze jest widoczne. [przypis autorski]
Walter, Bruno, właśc. Schlesinger (1876–1962) — wybitny niemiecki dyrygent, pianista i kompozytor; w 1933 r. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. [przypis edytorski]
Walter Map (ok. 1130–ok. 1210) — angielski duchowny i pisarz pochodzenia walijskiego, związany z dworem Henryka II; starofrancuski cykl prozy arturiańskiej z początku XIII w., zwany dziś często Cyklem Wulgaty (tj. wersji powszechnej), podaje, że jego autorem jest Gautier Map, chociaż nie wydaje się to prawdopodobne; cykl ten rozwija treść poematów Roberta de Boron i Chrétiena de Troyes, uzupełniając je o dodatkowe szczegóły i historie poboczne oraz łącząc je w jedną spójną opowieść. [przypis edytorski]
Walter Raleigh (ok. 1554–1618) — ang. odkrywca, który poszukiwał El Dorado na terenie dzisiejszej Gujany i Wenezueli. [przypis edytorski]
Walter Scott (1771–1832) — szkocki autor powieści historycznych (m.in. Ivanhoe, Rob Roy) i poeta, bardzo popularny w swojej epoce. [przypis edytorski]
Walter Scott (1771–1832) — szkocki pisarz, który ukształtował model powieściowy; związek Lilli Wenedy z Panią jeziora polega na występowaniu w obu utworach motywu zemsty, u Słowackiego realizacją jest Roza Weneda, u Schotta Klimalea, która zrodzi syna-mściciela. [przypis edytorski]
Walter-Skot — Walter Scott (1771–1832) ogromnie popularny w XIX w. powieściopisarz, twórca stylu powieści historycznej, w której fakty wymieszane były z legendami, ludowymi wierzeniami i wątkami fabularnymi; jego nazwisko pojawia się tu w zdeformowanej, wygodnie spolszczonej formie. Nie wiadomo o jaką przepowiednię Waltera Scotta chodziło tu tłumaczowi. [przypis edytorski]
Walterskot, właśc. Walter Scott (1771–1832) — szkocki adwokat, powieściopisarz i poeta; jego powieści (m.in. Waverley, Rob Roy, Ivanhoe, Narzeczona z Lammermoor, Kenilworth), mające historyczne tło akcji i starające się oddać przede wszystkim koloryt epoki oraz miejsca wywarły ogromny wpływ na romantyzm europejski. [przypis edytorski]
Walter z Hamburga — chodzi o Waltera Dunninga, niemieckiego boksera i kapo w Auschwitz. [przypis edytorski]
Waltham Cross — miasto 20 km na północ od centralnego Londynu, zalicza się do londyńskiego obszaru metropolitalnego. [przypis edytorski]
waltornia — blaszany instrument dęty w postaci metalowej rury zagiętej w pętlę, rozszerzającej się na końcu. [przypis edytorski]
waltornie — duże naczynie do picia trunków w kształcie waltorni (dęty instrument muzyczny). [przypis redakcyjny]
Wal (…) trzy — z Epistoły Marota: Frippelines, valet de Maort, à Sagon. [przypis tłumacza]
Walumbroza — w Toskanii; poeta przeniósł dowolnie tę miejscowość do Francji (w 1. wyd. było Valspinosa). [przypis redakcyjny]
wama (gw.) — wam. [przypis edytorski]
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Władysław Stanisław Reymont, Chłopi, Chłopi, Część czwarta - Lato
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
w ambarasie — w zakłopotaniu; zaambarasowany. [przypis edytorski]
Wam czewo? (ros.) — czego pan sobie życzy? [przypis edytorski]
wam gwoli (daw.) — dla was, ze względu na was. [przypis edytorski]
Wampir — powieść mylnie przypisywana Byronowi [red. WL: autorem opowiadania Wampir (1819), wprowadzającego postać wampira do literatury romantycznej, był John Polidori (1795–1821), były sekretarz Byrona; opowiadanie po raz pierwszy opublikowano w „New Monthly Magazine”, bez zgody autora, jako utwór Byrona]. [przypis autorski]
wampir z Düsseldorfu — Peter Kürten, niemiecki seryjny morderca, skazany w 1931 roku. [przypis edytorski]
wam rzecz inna w głowie — poezja Eurypidesa. [przypis tłumacza]
wam wasze boki tak wyprawię, że już będą same jak rzemienie (ego vostra faciam latera lorea) — od harapów rzemiennych. [przypis tłumacza]
wańczos — drewno przygotowane do wyrobu mebli. [przypis edytorski]
wańczos — drewno przygotowane do wyrobu mebli. [przypis redakcyjny]
wańczos — grube deski dębowe. [przypis redakcyjny]
wańczos — z grubsza obrobiona, częściowo okorowana belka. [przypis edytorski]
Wańkowicz, Melchior (1892–1974) — pisarz, dziennikarz i reportażysta, przed II wojną światową inicjator stworzenia wydawnictwa „Rój”, autor m. in. bitwy o Monte Cassino. [przypis edytorski]
Wańkowicz, Melchior (1892–1974) — pisarz, dziennikarz, reportażysta i publicysta polski; w międzywojniu znany jako autor tomów reportaży i wspomnień W kościołach Meksyku, Szczenięce lata, Opierzona rewolucja; do przewrotu majowego w 1926 r. pracował w administracji państwowej (jako kierownik Wydziału Prasowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, potem naczelnik Wydziału Prasowego i Widowiskowego tamże), potem został współzałożycielem i współwłaścicielem Towarzystwa Wydawniczego „Rój”, które opublikowało m.in. powieść Kariera Nikodema Dyzmy Tadeusza Dołęgi-Mostowicza. [przypis edytorski]
wańtuch (starop.) — wór albo radno, płachta na chmiel, wełnę. [przypis redakcyjny]
W analizie opieram się nie na pierwotnym brzmieniu ustawy, a na wersji uwzględniającej zmiany wynikające z rewizji konwencji Berneńskiej z 1908 roku, zamieszczonej w: W. Dbałowski, J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922, s. 35. [przypis autorski]
W analizie opieram się nie na pierwotnym brzmieniu ustawy, a na wersji uwzględniającej zmiany wynikające z rewizji konwencji berneńskiej z 1908 roku, zamieszczonej w: W. Dbałowski, J. J. Litauer, Ustawodawstwo autorskie obowiązujące w Polsce, Warszawa 1922, s. 35. [przypis autorski]
wanczosy a. wańczosy — obrobione drewno dębowe, służące do wyrobu mebli i beczek. [przypis edytorski]
Wanda —chodzi o legendarną księżniczkę Wandę, córkę Kraka, znaną z kroniki Wincentego Kadłubka i kroniki wielkopolskiej. [przypis edytorski]
Wanda Felicja Lurie (1911–1989) — pracownik służby zdrowia i nauczycielka, żona przemysłowca Bolesława Lurie, mieszkanka Woli, w czasie powstania cudem ocalała z egzekucji. [przypis edytorski]
Wanda i Wieja (litew. Vanduo, Vėjas) — woda i wiatr. [przypis autorski]
wandal — niszczyciel, szkodnik, barbarzyńca; nazwa pochodzi od jednego z germańskich plemion, które w 455 r. n.e. zdobyło i splądrowało Rzym. [przypis edytorski]
Wandalowie — grupa plemion wschodniogermańskich, zamieszkująca przed wielką wędrówką ludów Europę Środkową. [przypis edytorski]
Wandalowie — grupa staroż. plemion germańskich; w 406 wdarli się na tereny państwa rzymskiego, spustoszyli Galię, dotarli do rzymskiej Północnej Afryki, podbili ją i założyli tam własne państwo; podczas wypadu w 455 zajęli Rzym, który systematycznie i całkowicie ograbili; królestwo Wandalów zostało podbite przez Cesarstwo Bizantyńskie w połowie VI w. [przypis edytorski]
Wanda wciąga niejako ukochaną „Panią” w krąg swoich bliskich — „Pokazuje się, że ja wszystkich prawie moich mam przez ciebie i to pod różnymi tytułami, w różnych odcieniach, z mnóstwem różnych przyimków: przez ciebie, dla ciebie, z tobą, koło ciebie, w tobie itp. itp. Istotnie, poza tobą, wyjąwszy jednej samodzielnie występującej Juluty [Ignacowej Baranowskiej], to wszystkich wspólnych zbliżyłaś mi zawsze, a niewspólnych to bez ciebie miałam tak mało, jak gdyby najdalej los ich usunął” (List do Wandy z 17. sierpnia 1868). [przypis redakcyjny]
Wandea — fr. Vendée, departament i kraina historyczna we Francji. [przypis edytorski]
Wanderbewegung als erotische Erscheinung, właśc. Die Wandervogelbewegung als erotisches Phänomen (niem.) — Fenomeny erotyczne w „Ruchu Wędrownych Ptaków”; praca Hansa Blühera z 1912 r. [przypis edytorski]
Wanderbewegung — chyba Wandervogelbewegung? [Wandervogel (niem.: Wędrowne ptaki) to nazwa powstałego w 1898 r. w Niemczech ruchu młodzieżowego, promującego turystykę, tężyznę fizyczną i miłość do przyrody; ruch prekursorski w stosunku do niem. skautingu; niem. Bewegung: ruch. Red. WL]. [przypis autorski]
Wandervogel (niem.) — wędrowny ptak, nazwa stowarzyszenia młodzieży niemieckiej, założonego w 1901 r. Propagowało ono rozwój patriotyzmu, m.in. przez wycieczki po kraju i głosiło romantyczny bunt w imię „wspólnoty ludowej” Niemców. [przypis edytorski]
Wandka Re… i Stefcia Z. — Redlówna i Zalewska, siostrzenice Narcyzy. [przypis redakcyjny]
Wandsworth, Battersea — dzielnice w południowo-zachodniej części Londynu. [przypis edytorski]
Wandurski, Witold (1891–1934) — poeta, dramaturg, komunista, od 1929 na emigracji w ZSRR. [przypis edytorski]
wandyckowską — [przypis edytorski]
Wandyk — Anthonis Van Dyck (1599–1641), sławny malarz flamandzki; uprawiał głównie dworskie malarstwo portretowe. „Portrety jego w rodzaju swoim są najcelniejsze” — czytamy w Zbiorze potrzebn. wiad. [przypis redakcyjny]
w angielskim tekście 3964 wierszy — liczbę tę byłem zmuszony jeszcze znacznie pomnożyć w przekładzie. [przypis tłumacza]
W Anglii jest pieniądz z postacią anioła… — złota moneta angielska z wizerunkiem archanioła Michała zabijającego smoka, bita od 1465 do 1642; traktowana jako talizman. [przypis edytorski]
w Anglii np. kwestia wprowadzenia chłosty do więzień — W Szkocji policja wzbraniała się występować w roli profosów. Liga ludzkości (Humanitarian League) gotowała się gorliwie przeciw tzw. whipping bill, który w przeszłym roku upadł, gdyż nie przeszedł pod obrady parlamentu. [przypis autorski]
w Anglii przed kilku laty naczelnikiem była dziewczyna osiemnastoletnia — królowa Wiktoria, która jako 18-latka objęła tron Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii, stając się jednocześnie zwierzchnikiem Kościoła anglikańskiego. [przypis edytorski]
w animuszu — pobudzony, energicznie. [przypis edytorski]
wanna — ἡ πύελος, solium, Wanne (Cl.) [pominięto tłum. na rosyjski]. [przypis tłumacza]
wanta (gw. podhalańska) — głaz, skała. [przypis edytorski]
wanta — lina bocznie usztywniająca maszt, w płaszczyźnie pionowej prostopadłej do osi statku; wanty występują symetrycznie na obu burtach. [przypis edytorski]
wanta — lina (zwykle spleciona z drutu) stabilizująca maszt w pionie. [przypis edytorski]
wanta — podtrzymujące maszt olinowanie stałe na żaglowcu. [przypis edytorski]
wanta — ściana. [przypis autorski]
w „Anteosie” Agatona — Tragedia nam nieznana; Agaton: współczesny Platona. [przypis tłumacza]
w „Antygonie” wobec Kreona Hajmon tak postępuje — zob. Sofokles, Antygona 1281 i nast. [Hajmon, syn Kreona, prosi ojca o litość dla Antygony, swojej narzeczonej, a kiedy jego prośby okazują się bezskuteczne, zapowiada, że śmierć Antygony pociągnie za sobą inny zgon. Kreon rozumie to jako groźbę pod swoim adresem, tymczasem Hajmon na wieść o śmierci swej wybranki popełnia samobójstwo; red. WL] [przypis tłumacza]
wanty — liny stabilizujące maszt po bokach. [przypis edytorski]
wanty — tutaj: liny boczne masztu. [przypis autorski]
wapnić — bielić wapnem. [przypis autorski]
wapory (daw.) — atak histerii. [przypis edytorski]
wapory (daw.) — ataki histerii, spazmy. [przypis edytorski]
wapory (daw., przestarz.) — wyziewy, opary. [przypis edytorski]
wapory — tu: wyziewy. [przypis redakcyjny]
waporyzator (z łac.) — rozpylacz do perfum. [przypis edytorski]
Wapping — osiedle we wsch. części Londynu, dawniej dzielnica portowa. [przypis edytorski]
w aprehensji — w poważaniu. [przypis redakcyjny]
wara — broń się, nie waż się. [przypis edytorski]
wara (daw.) — precz. [przypis edytorski]
wara (daw.) — strzeż się. [przypis edytorski]
wara (…) do (…) — wyrażenie oznaczające zakaz zbliżania się, wtrącania w czyjeś sprawy. [przypis edytorski]
Warburton, William (1698–1779) — biskup anglikański, autor licznych dzieł, m.in. rozprawy o połączeniu Kościoła z państwem. [przypis tłumacza]
warcaba a. warcab (daw.) — pionek używany w grze w warcaby. [przypis edytorski]
warcab — dziś D.lm: warcabów. [przypis edytorski]
warcab — dziś popr. forma D. lm: warcabów. [przypis edytorski]
warchlak — młode dzika. [przypis edytorski]
warchlak — młody dzik. [przypis edytorski]
