Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | botanika | chemiczny | czeski | dawne | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | grecki | gwara, gwarowe | hebrajski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | poetyckie | pogardliwe | portugalski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | środowiskowy | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 18220 przypisów.
Pelops (mit. gr.) — syn Tantala, zabity przez ojca, lecz przywrócony do życia przez bogów; od jego imienia miała pochodzić nazwa Peloponezu. [przypis edytorski]
Pelops — syn Tantala a wnuk Zeusa; od jego imienia miała pochodzić nazwa „Peloponez”. [przypis edytorski]
Pelorum — przedgórze sycylijskie, według zdania geologów, wnoszących z pokładów ziemi, przez zatop morski od lądu Włoch oddzielone. [przypis redakcyjny]
peltaści — lekkozbrojna piechota grecka, wyposażona w lekkie tarcze i oszczepy do rzucania. [przypis edytorski]
peltaści — lekkozbrojna piechota, zaopatrzona w małe, lekkie tarcze (pelty) i oszczep do rzucania. [przypis tłumacza]
peltaści — lekkozbrojna piechota, zaopatrzona w małe, lekkie tarcze (pelty) i oszczep do rzucania. Znaczenie tego gatunku broni wtedy zaczęło właśnie wzrastać, głównie dzięki doświadczeniom Ksenofonta w Azji w 400 r. [przypis tłumacza]
peltasta — staroż. lekkozbrojny wojownik grecki, uzbrojony we włócznię i małą, okrągłą tarczę (nazywaną po gr. pelte). [przypis edytorski]
Peluzjum — Πηλούσιον, LXX Σάις (Ez 30, 15), po arab. dziś Tell Farama, ongi słynny port, „klucz” Egiptu. [przypis tłumacza]
Peluzjum — starożytne miasto w Egipcie, na wsch. skraju Delty Nilu. [przypis edytorski]
Pember Reeves podaje… — Das politische Wahlrecht der Frauen in Australien, Lipsk 1904. [przypis autorski]
Pembrocya — hrabstwo Pembrocke w Anglii. [przypis redakcyjny]
Pembroza — hrabstwo Pembroke w płd. Walii w Anglii. [przypis redakcyjny]
pemikan — suszone mięso; chude mięso upolowanych zwierząt (najczęściej bizonów, łosi lub jeleni) pokrojone w cienkie paski, rozdrobnione, wymieszane z bizonim łojem i kwaśnymi jagodami, po czym uformowane w wałki i zakonserwowane przez suszenie na słońcu; metoda takiego preparowania mięsa stosowana była powszechnie przez północnoamerykańskich Indian żyjących w rejonie Wielkich Jezior i Wielkich Równin. [przypis edytorski]
pempė — nedidelis sėjikų šeimos pelkių paukštis. [przypis edytorski]
penas — dab.: maistas. [przypis edytorski]
penaty — bóstwa domowe; tu również: opiekuńcze bóstwa całego ludu, narodu. [przypis edytorski]
penaty — bóstwa opiekuńcze domu, domowych zapasów, rodziny; czasem też: całego państwa. [przypis edytorski]
penaty częściéj już mieszkały przy kuchni niżeli na poczestném miejscu domu — w wielu domach Pompei. [przypis autorski]
penaty i lary (mit. rzym.) — bóstwa opiekuńcze domu. [przypis edytorski]
penaty (mit. rzym.) — bóstwa opiekujące się domem. [przypis edytorski]
penaty (mit. rzym.) — bóstwa opiekuńcze domu, domowych zapasów, rodziny; czasem też całego państwa; również: lary i penaty. [przypis edytorski]
penaty (mit. rzym.) — domowe bóstwa opiekuńcze; tu żart.: dobytek. [przypis edytorski]
penaty — tu: bogowie opiekuńczy całego miasta. [przypis edytorski]
Pen Club — międzynarodowe zrzeszenie pisarzy stworzone w 1922 r. w Londynie przez Catherine Amy Dawson Scott. Polska filia została założona przez Stefana Żeromskiego. [przypis edytorski]
pendant (fr.) — uzupełnienie, dodatek; korespondencja, relacja zwrotna. [przypis edytorski]
pendant (fr.) — uzupełnienie, dodatek. [przypis edytorski]
pendant — odpowiednik lub uzupełnienie czegoś. [przypis edytorski]
pendant — odpowiednik lub uzupełnienie czegoś, tworzące razem z nim harmonijną całość. [przypis edytorski]
Pendasio, Federico (ok. 1525–1603) — profesor filozofii naturalnej w Padwie i Bolonii; jeden z najbardziej wpływowych popularyzatorów arystotelizmu i komentator prac Arystotelesa z zakresu fizyki oraz jego dzieła De Anima; te właśnie komentarze podejmowały trud pogodzenia z jednej strony wymagań bulli papieskiej Apostolici regiminis z 1513 r. (potępiającej postrzeganie duszy jako bytu śmiertelnego oraz ideę, że jeden duch ożywia wszystkie istoty ludzkie, a także nakazującej wszystkim profesorom filozofii uwzględnienie ustaleń teologii oraz prawa kanonicznego w tej kwestii), zaś z drugiej strony dążeń do innowacyjnych badań empirycznych nad ludzkim ciałem. Interpretacja Pendasiego dotycząca materialności intelektu zapoczątkowała badania nad ludzkim mózgiem, które doprowadziły wkrótce np. do odkryć związanych z budową nerwu optycznego dokonanych przez młodego anatoma Costanzo Varolio. [przypis edytorski]
pendent — pas zakładany przez ramię służący do noszenia szabli. [przypis edytorski]
pendent — pas zakładany przez ramię, służący do noszenia szabli. [przypis edytorski]
pendenty (z fr.) — dosł.: to, co wiszące; pasy, na których zawiesza szable. [przypis edytorski]
pendent (z łac.) — pas zakładany przez ramię służący do noszenia szabli. [przypis edytorski]
pendent (z łac.) — pas zakładany przez ramię, służący do noszenia szpady, szabli itp. [przypis edytorski]
Pends-toi, brave Crillon (fr.) — dosł.: powieś się, dzielny Crillon; słowa listu Henryka IV do jego przyjaciela kapitana Crillon, wykorzystane jako motto do Henriady Voltaire'a. [przypis edytorski]
Penejos — główna rzeka Tesalii, krainy w płn.-wsch. Grecji. [przypis edytorski]
Penejos — tu: bóstwo rzeczne. [przypis edytorski]
Penelej (mit. gr.) — właśc. Peneleos, wojownik achajski, wódz Beotów; należał do wyprawy Argonautów i był jednym z konkurentów Heleny, jednak nie zyskał jej względów; przybył na pomoc Agamemnonowi na czele floty beockiej złożonej z 12 okrętów; zginął pod Troją. [przypis edytorski]
Penelopa (mit. gr.) — opisana w Odysei żona Odyseusza, która czekała wiernie na męża przez 20 lat. [przypis edytorski]
Penelopa (mit. gr.) — opisana w Odysei żona Odyseusza, która czekała wiernie na męża przez 20 lat. [przypis edytorski]
Penelopa (mit. gr.) — opisana w Odysei żona Odyseusza, która czekała wiernie przez 20 lat na powrót męża spod Troi. [przypis edytorski]
Penelopa (mit. gr.) — opisana w Odysei żona Odyseusza, która przez 20 lat wiernie czekała na powrót męża z wojny trojańskiej. W tym czasie zwodziła ubiegających się o jej rękę zalotników, obiecując, że wyjdzie ponownie za mąż, gdy skończy tkać całun dla teścia, lecz każdej nocy pruła robioną w dzień tkaninę. [przypis edytorski]
Penelopa (mit. gr.) — opisana w Odysei żona Odyseusza, która przez 20 lat wiernie czekała na powrót męża z wojny trojańskiej. W tym czasie zwodziła ubiegających się o jej rękę zalotników, obiecując, że wyjdzie ponownie za mąż, gdy skończy tkać całun dla teścia, lecz każdej nocy pruła robioną w dzień tkaninę. [przypis edytorski]
Penelopa (mit. gr.) — wierna żona Odyseusza, czekająca na niego 20 lat. [przypis edytorski]
Penelopa (mit. gr.) — żona Odyseusza, matka Telemacha, wzór wiernej żony. [przypis edytorski]
Penelopa — opisywana w Odeysei Homera żona Odyseusza, znana z wierności. [przypis edytorski]
penelopa — rodzaj dużego ptaka grzebiącego, występującego w Ameryce Środkowej i Południowej. [przypis edytorski]
Penelopa — w mitologii greckiej żona Odyseusza, jednego z bohaterów wojny trojańskiej, która czekała wiele lat na powrót męża, tkając i prując szatę, by zwieść w ten sposób swoich zalotników (przyrzekła wybrać jednego z nich na męża, gdy ukończy pracę). [przypis edytorski]
Penelopa — żona Odyseusza, jednego z głównych bohaterów Iliady i Odysei Homera, wzór wierności małżeńskiej. [przypis redakcyjny]
penestowie — chłopi tesalscy, stanowiskiem [położeniem] swym przypominający helotów spartańskich. Teramenes, ironicznie usprawiedliwiając brak wiadomości co do tej sprawy Kritiasa, piętnuje „stałość przekonań arystokratycznych” arystokraty, planującego rzeź panów. [przypis tłumacza]
penetrować (z łac.) — przenikać, rozumieć. [przypis redakcyjny]
Penina a. Peninna — jedna z żon Elkana. Urodziła dla Elkana dużo dzieci, ale to Annę, drugą swoją żonę kochał bardziej, mimo, że była bezpłodna (1Sm 1,2–5). [przypis edytorski]
Peninsula del crocodilo — Wyspa krokodylów. [przypis autorski]
Peninsular and Oriental Company, właśc. Peninsular and Oriental Steam Navigation Company — Towarzystwo Żeglugi Indyjskiej i Orientalnej, brytyjska spółka przewozowa założona w 1837, najstarsze i jedno z największych przedsiębiorstw transportu morskiego, operujące na M. Śródziemnym, na trasie do Indii, Dalekiego Wschodu i Australii. [przypis edytorski]
penitencjariusz — duchowny katolicki upoważniony do udzielania rozgrzeszenia w wypadku ciężkiego przewinienia. [przypis redakcyjny]
penitencjariusz (z łac.) — ksiądz, mający prawo rozgrzeszania w szczególnych wypadkach. [przypis redakcyjny]
penitentiary (ang.) — zakład karny. [przypis edytorski]
penitentka — kobieta spowiadająca się. [przypis edytorski]
penitentka — w Kościele katolickim osoba przystępująca do spowiedzi. [przypis edytorski]
penitentów — [tu:] żałujących, przystępujących do spowiedzi. [przypis redakcyjny]
penitent — osoba przystępująca do spowiedzi. [przypis edytorski]
penitent — osoba spowiadająca się. [przypis edytorski]
peniuar — elegancka odmiana kobiecego stroju domowego. [przypis edytorski]
peniuar — elegancki, poranny kobiecy strój domowy. [przypis edytorski]
peniuar (fr. peignoir, od peigner: czesać) — luźny, obszerny strój kobiecy wykonany z cienkiego materiału, zdobny koronkami i falbankami; rodzaj koszuli nocnej; początkowo, w XVIII w., używany podczas toalety i zabiegów fryzjerskich. [przypis edytorski]
peniuar — poranny kobiecy strój domowy. [przypis edytorski]
peniuar — tu: pelerynka zarzucana na kark przy czesaniu włosów. [przypis edytorski]
Penn jest prawdziwym Likurgiem — William Penn, założyciel Pensylwanii w Ameryce (1644–1713). [przypis autorski]
Penn, William (1644–1718) — angielski kwakier, założyciel Pensylwanii. [przypis edytorski]
penny (ang.) — moneta o wartości jednego pensa. [przypis edytorski]
penowany — karany. [przypis redakcyjny]
pens — drobna moneta angielska. [przypis edytorski]
pens — drobna moneta angielska, w tym okresie srebrna, ważąca ok. 0,7 grama. [przypis edytorski]
pens — drobna moneta brytyjska, 1/2 szylinga. [przypis redakcyjny]
pens — drobna moneta brytyjska; dawniej brytyjski funt szterling był równy 20 szylingów, zaś szyling dzielił się na 12 pensów. [przypis edytorski]
pens — drobna moneta brytyjska. [przypis edytorski]
pens — drobna moneta w Anglii. [przypis edytorski]
pens — drobna moneta w Wielkiej Brytanii. [przypis edytorski]
penser (fr.) — myśleć; je pense (fr.) — myślę. [przypis edytorski]
pensez bien, comtesse (fr.) — proszę dobrze pomyśleć, hrabianko. [przypis edytorski]
pensiero dominante (wł.) — dominująca myśl. [przypis edytorski]
pensją — dziś popr. forma B. lp: pensję. [przypis edytorski]
pensją — dziś popr. forma B. lp: pensję; tj. rentę. [przypis edytorski]
pensja panien sakramentek warszawskich — renomowana prywatna szkoła dla dziewcząt z rodzin szlacheckich, prowadzona w klasztorze zakonu sakramentek przy Rynku Nowego Miasta; zamknięta przez władze carskie w 1865. [przypis edytorski]
pensja — prywatna szkoła żeńska, zwykle z internatem. [przypis edytorski]
pensja — stała zapłata. [przypis redakcyjny]
pensja — tu: emerytura. [przypis edytorski]
pensja — tu: renta. [przypis edytorski]
pensja — tzw. „lista cywilna”; pensją — dziś popr. forma B. lp: pensję. [przypis redakcyjny]
Pensja — według Korzona dochody Stanisława Augusta wynosiły w roku rachunkowym 1788/89 ogółem z górą 7.600 tys. zł. polskich. [przypis redakcyjny]
pensje — pensjonarki, uczennice pensji dla dziewcząt; osoby niedoświadczone, niewinne. [przypis edytorski]
pensjonarka — uczennica pensji dla dziewcząt; osoba niedoświadczona, niewinna. [przypis edytorski]
pensjonarka — uczennica pensji, prywatnej szkoły dla dziewcząt. [przypis edytorski]
pensjonarki — chodzi o pensjonariuszki. [przypis edytorski]
pensjonarz (daw.) — tu: osoba pobierająca pensję, wynagrodzenie. [przypis edytorski]
pensjonarz — pensjonariusz; osoba przebywająca w zakładzie wypoczynkowym, leczniczym a. karnym. [przypis edytorski]
pensjonować się — dziś: iść na emeryturę. [przypis edytorski]
pensjonowany — dziś: emerytowany. [przypis edytorski]
pens — najdrobniejsza moneta w dawnym angielskim systemie monetarnym; 12 pensów to szyling, 20 szylingów to funt. [przypis edytorski]
pens — najdrobniejsza moneta w dawnym angielskim systemie monetarnym. Dwanaście pensów to szyling (system angielski nie był systemem dziesiętnym). Pięć szylingów to korona. Dwadzieścia szylingów to funt. Gwinea to funt i jeden szyling, czyli dwadzieścia jeden szylingów. [przypis edytorski]