Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 161702 przypisów.

wpodle (daw.) — tu: obok, przy. [przypis edytorski]

wpodle (daw.) — w pobliżu. [przypis edytorski]

wpodle (daw.) — wzdłuż, obok (jakiejś linii; tu: toru ruchu). [przypis edytorski]

wpodle (daw.) — wzdłuż, podług czegoś. [przypis edytorski]

wpodle (daw.) — wzdłuż; tu: wobec. [przypis edytorski]

wpodle — obok, wzdłuż, przy. [przypis edytorski]

W podziemne (…) ciemniceLe canal souterrain [fr.: kanał podziemny; red. WL]. [przypis autorski]

W poezji francuskiej najnowszy zwrot zaznaczył się powstaniem szkoły dekadentów (…) trudno ją oddać treściwie w polskim języku, wolę więc zatrzymać cudzoziemską — F. Rawita-Gawroński Wybitniejsze prądy w nowoczesnej literaturze francuskiej, „Prawda” 1886, nr 40. [przypis autorski]

w pogonią (starop. forma) — dziś dziś B.lp r.ż.: w pogoń. [przypis edytorski]

w pogrzebach wielum (…) cho­dził — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: w wielu pogrzebach chodziłem. [przypis edytorski]

w pohończą (daw., reg.) — na wyścigi. [przypis redakcyjny]

w pokarmiech — dziś popr. forma Msc.lm: w pokarmach. [przypis edytorski]

w pokładzie (daw.) — w zapasie, odłożone. [przypis edytorski]

w pokładzie leżący (daw.) — odłożony. [przypis edytorski]

W połowiem (…) kochała — inaczej: w połowie kochałam (konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]

W połowie zeszłego stulecia jakiś uczony dowodził, iż cielesna kara jest jednym z bardziej płciowo podniecających środków… — w Anglii w dyskusji nad tą kwestią podniesiono, że zepsucie płciowe, pojawiające się w niektórych szkołach męskich bądź między uczniami samymi, bądź między nauczycielami a uczniami, pozostaje w bezpośrednim związku z karą cielesną. Ten fakt, jako też powtarzające się stale wypadki maltretowania dzieci, musi w końcu doprowadzić do absolutnego zakazu wszelkiej kary cielesnej w szkole. We Francji ukazały się dwa wielkie dzieła, które dowiodły ścisłego związku między karą cielesną a przewrotnością płciową. Autorem ich jest Jean de Villiot, a tytuły: La flagellation á travers le monde i Étude sur la flagellation au point de vue médical et historique. [przypis autorski]

wpoły — tu: razem. [przypis edytorski]

w pole — na pole bitwy, do walki. [przypis edytorski]

w polityce nie ma cyfr jednoznacznych — bardzo głębokie zdanie w ustach siwiejącego dyplomaty i polityka. [przypis tłumacza]

w Polsce także głośno było o Russie — Władysław Smoleński, Przewrót umysłowy w Polsce w wieku XVIII, Kraków-Petersburg 1891, passim. [przypis redakcyjny]

W Polsce terminu „modernizm” używano przede wszystkim pisząc o nowych prądach w literaturze niemieckiej — m.in.: M. Oksza (M. Krzymuska), Modernizm w Niemczech i Stanisław Przybyszewski, „Biblioteka Warszawska” 1899, t. III, s. 256–285; J. Flach, Zwrot w modernizmie niemieckim. [przypis autorski]

w Polszcze (daw.) — dziś popr.: w Polsce. [przypis edytorski]

w polubym (…) mieszkała (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: mieszkałabym w polu. [przypis edytorski]

w polu jest wyższy — sprawniejszy w sztuce wojennej. [przypis edytorski]

w pomiar — tu: w porównaniu. [przypis edytorski]

w popularnej Szopce krakowskiej (…) — Po dłuższym okresie zapomnienia Szopka krakowska wznowiona została w r. 1923 w teatrze kukiełkowym Muzeum Przemysłowego w Krakowie dzięki inicjatywie i reżyserskiej współpracy dyrektora Archiwum Aktów Dawnych w Krakowie p. Ludwika Strojka. [przypis redakcyjny]

w porównaniu z Różą… — o Róży Józefa Katerli (Stefana Żeromskiego) wydane zostało w r. 1910, nakładem czasopisma Zjednoczenie, osobne studium Brzozowskiego pt. Skarga to straszna. [red. WL]. [przypis redakcyjny]

wpośród (daw.) — wśród. [przypis edytorski]

wpośród (przestarz.) — wśród. [przypis edytorski]

Wpośród tego pola wystawiono zieloną altanę — Tę altanę do r. 1823 widzieć było można w łazienkowskim lasku. [przypis autorski]

w pośrodku — dziś popr.: pośrodku. [przypis edytorski]

wpośrodku — tu: wśród. [przypis edytorski]

wpośrzód morza sławne miasto — Wenecja. [przypis redakcyjny]

wpośrzód trupów, co już robak wierci — domyślne: co je już robak wierci. [przypis redakcyjny]

w posłuszeństwie wyrosły wśród cnych niewiast świty — wg mitu Herakles zniewieściał na służbie u królowej lidyjskiej Omfalii i prządł przy kołowrotku. [przypis edytorski]

w pospolitakach — w pospolitym ruszeniu. [przypis edytorski]

w pospolitej sytuacji — [szli] zwykłym krokiem, czyli nie w „figurze natężonej”. [przypis redakcyjny]

w postaci takiej karty — w tym miejscu w tekście źródła znajduje się poprzedzający treść listu rysunek dzwonu z wypisanymi na nim literami W (widoczna połowicznie) oraz D (w całości). [przypis edytorski]

w postępowym rozsnuwaniu poetyckiego obrazu — tyle co „szczegółowym, opowiadającym szczegół po szczególe”. [przypis tłumacza]

w poszanie — w poszanowaniu. [przypis edytorski]

W poszukiwaniu straconego czasu — dzieło Prousta zaczęło obecnie wychodzić po polsku. Dotąd ukazały się dwie części: W stronę Swanna i W cieniu zakwitających dziewcząt; w druku: Strona Guermantes. [przypis autorski]

w potrawie podać ojcu przy uczcie (mit. gr.) — jak Atreus bratu Tyestesowi ugotowanych jego synów a. jak Prokne Tereusowi syna. [przypis edytorski]

w potrzebie (starop.) — tu: w walce. [przypis edytorski]

w potrzebie (starop.) — w bitwie. [przypis redakcyjny]

w potuł (daw.) — w objęcie. [przypis redakcyjny]

W potworny jakiś kształt! — subtelny rys charakterystyki. Kleopatra za najokropniejszą rzecz uważałaby zeszpecenie, choćby po śmierci. [przypis tłumacza]

w powieść — do opowieści. [przypis redakcyjny]

w powieści (…) zjawiska (…) nie opisują się (daw.) — dziś popr. tylko z imiesłowem przymiotnikowym biernym: nie są opisywane. [przypis edytorski]

W powietrzu, w ogniu — aluzja do czterech żywiołów. Poprzednio była mowa o lądzie i morzu, czyli wodzie i ziemi. [przypis tłumacza]

W pożarze słońca (…) jeszcze raz, jeszcze — K. Tetmajer, Poezje, S. II, s. 207. [przypis autorski]

w prawą obrócona — w prawą stronę; w prawo. [przypis edytorski]

w prawach krwawych — prawa Drakona (VII w.) o przestępstwach gardłowych; później określenie „krwawy” łączono z ich srogością, ponieważ i kradzież karały na gardle. [przypis tłumacza]

wprawa… pole — o psie myśliwskim. [przypis redakcyjny]

wprawdziem go (…) rozgniewał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: wprawdzie go rozgniewałem. [przypis edytorski]

Wprawdzie nie wyszła Bakchosowi naprzeciw (…) lecz widać było, ile ją ten spokój kosztuje — to znaczy, że hamowała się całym wysiłkiem woli, by nie biec naprzeciw Dionizosa. [przypis tłumacza]

wprawdzie — Użyte zamiast: po prawdzie, w istocie; [naprawdę; red. WL]. [przypis redakcyjny]

wprawić w coś — doprowadzić do czegoś, nauczyć czegoś. [przypis redakcyjny]

wprawić w sieć (starop.) — nagonić do sieci; złapać w sieć. [przypis edytorski]

W prawie angielskim, obok wieczystego prawa własności, istniały również pewne formy własności ograniczonej w czasie. W. Pańko, O prawie własności i jego współczesnych funkcjach, Katowice 1984, s. 113. [przypis autorski]

w prawiech — dziś popr. forma Msc.lm: w prawach. [przypis edytorski]

wprawnymi ruchy (daw.) — dziś: wprawnymi ruchami. [przypis edytorski]

w prędkości — w zdenerwowaniu. [przypis edytorski]

w predykamencie — w tym uważaniu; predykament (z łac. praedicamentum), wyraz utworzony przez neolatynistów na oznaczenie arystotelesowskiej kategorii, najogólniejszego pojęcia, pod które można podciągać wszelkie szczegóły naszej wiedzy (w filozofii Arystotelesa było ich początkowo 10, następnie 8. [przypis redakcyjny]

w pretorskim krześle — pretor to wyższy rzymski urzędnik, sprawujący władzę sądową i zastępujący konsula pod jego nieobecność. [przypis edytorski]

w prochu się tarzał po ziemi…Iliada XXII 414–415, żal Priama po śmierci Hektora i zbezczeszczeniu jego ciała przez Achillesa. [przypis edytorski]

w prochu (…) zaorał — pustelnikiem, o którym tu mowa, może być Diogenes z Synopy, współtwórca szkoły cynizmu słynący z tego, że zamieszkał w beczce. Anegdota mówi, że podczas spotkania z Aleksandrem Wielkim filozof grzebał w rozsypanych kościach, a na pytanie, co robi, odrzekł, że szuka kości książąt, które jednak nie różnią się niczym od innych. W ten sposób Diogenes wskazał na równość ludzi po śmierci, wobec której wszyscy są tylko prochem. [przypis edytorski]

w progum (…) porzucił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: w progu porzuciłem. [przypis edytorski]

w promiennych oczach (…) które bez przerwy na gryfa patrzały — Dlaczego Beatrycze, kiedy poeta już był oczyszczonym od grzechu, bez przerwy patrzała na gryfa, a nie na niego? Łatwo się domyślić, że patrzała na Zbawiciela, błagając go o miłosierdzie i przedłużenie stanu łaski dla swojego byłego kochanka. [przypis redakcyjny]

w Prorokach — tj. w biblijnych księgach proroków. [przypis edytorski]

wprost dla ciekawości chciałbym przegrać sprawę. — Widzimy stąd, iż Alcest, bądź co bądź, musi być człowiekiem zamożnym, aby sobie pozwalać na takie doświadczenia. [przypis tłumacza]

wprost — dziś raczej: prosto. [przypis edytorski]

wprost lustra — dziś popr.: na wprost lustra. [przypis edytorski]

wprost naprzeciw — dziś popr.: wprost przyjemnie. [przypis edytorski]

Wprowadzenie historyczne do „Listów Peruwianki” — Wprowadzenie to zostało napisane przez Antoine'a Breta (1717–1792). [przypis tłumacza]

wprowadzić w świat córkę — w XIX w. nie było przyjęte, by kobiety z zamożniejszych warstw społecznych same zarabiały na swoje utrzymanie, każda musiała więc znaleźć dobrze sytuowanego męża. Dlatego rodzice dbali, aby ich córka doskonaliła salonowe umiejętności (taniec, gra na fortepianie, prowadzenie błyskotliwych rozmów po francusku itp.). Kiedy osiągnęła odpowiedni wiek, kupowali jej kosztowne stroje i zaczynali bywać z nią na balach, w teatrze (który był wówczas także formą spotkań towarzyskich) i w kurortach. Musieli także przygotować dla niej pokaźną sumę jako posag. [przypis edytorski]

wprowadził swój ustrój we wszystkich tamtejszych miastach, (…) także w Mitylenie — Metymnę zajął Kallikratidas (zob. ust. 2), ale potem pewnie przeszła na stronę Aten. Lizander zajął całą wyspę i najważniejsze miasto Lesbos, obsadzone przez Ateńczyków, i wszędzie wprowadził ustrój oligarchiczny. [przypis tłumacza]

wprowadzoną została — dziś popr. forma z imiesłowem w mianowniku: została wprowadzona (a. wprowadzona została). [przypis edytorski]

Wprowadzone tu [w Moich współczesnych] rozróżnienie między alkoholem wesołym (vin gai) a alkoholem smutnym (vin triste), to rozróżnienie między normalną (zasadniczo) rolą narkotyków i używek a tą rolą, jaką przypisywali im moderniści — alkohol smutny to „alkohol ludzi, którzy przychodzą na świat obarczeni jakimś przekleństwem, ludzi niezdolnych do życia bez tej fatalnej protezy, jaką jakiśkolwiek środek narkotyczny stanowi… Dla tych ludzi jedynie, ludzi urodzonych pod znakiem straszliwego Saturna i trucicielskiego Księżyca, których dusze szatan pławi w ciemnym morzu melancholii, szarpiącej tęsknoty i bezustannego, dławiącego smutku, alkohol staje się — nałogiem… Omamem i złudzeniem chwilowa ulga w cierpieniu — szalbierczy środek, który na chwilę łagodzi ból, by go jeszcze więcej spotęgować” (Moi współcześni. Wśród swoich, s. 53–54, 56). [przypis autorski]

w Prusiech — dziś popr. forma Ms.: w Prusach. [przypis redakcyjny]