Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)

Szacowany czas do końca: -
Władysław Szlengel, Co czytałem umarłym, Legendy wigilijne
Za pięć dwunasta → ← Wołanie w nocy
  1. Broń: 1
  2. Chrystus: 1
  3. Dziecko: 1
  4. Król: 1
  5. Pies: 1
  6. Święto: 1 2 3
  7. Walka: 1 2
  8. Wojna: 1 2

Co czytałem umarłymWładysław SzlengelLegendy wigilijne

1. Jezus w zakładach Kruppa

1
W Essen[1], w zakładach Kruppa[2],
śród kolosów żelaza i stali,
pośród zabawek śmierci,
w hucie — płonącej hali —
5
znaleźli w noc wigilijną
dziecko śród prochu i bomb,
w Essen — w kolebce śmierci,
w zakładach Kruppa et Comp.
DzieckoUjrzeli nagle w kąciku
10
ludzie z wieczornej zmiany
ludzki pomiot maleńki
zgubiony czy zapomniany.
Święto, BrońA właśnie gwiazdka zabłysła
pierwsza — tak jak w Betlejem,
15
i błysk jej zabłąkał się w bomby,
w kul i granatów knieje.
ChrystusDziecko leżało na hali
śród brudnych kombinezów
i ludzie się dziwowali,
20
aż ktoś wyszeptał — jak Jezus…
I groza przeszła po ludziach,
i dreszcz jak w olbrzymi upał…
i się przerwała na chwilę
produkcja w zakładach Kruppa.
25
Stanęły na chwilę maszyny,
coś ludzi chwyciło za gardła…
cisza, jak bomba największa,
zawisła — i hala zamarła…
zamarły fabryczne kominy,
30
tryby, młoty, spirale,
wyciągi, miechy i formy,
motory, odlewnie, centrale…
i poszła wieść dziwna po ludziach,
i przerazili się ludzie
35
straszną i wielką wieścią
o dziecku u Kruppa i cudzie —
Jak na manifest straszliwy
przed halą zbierał się lud
i dziecko widziało ludzi,
40
i ludzie widzieli cud.
O zmiłowanie prosili,
klękali —
w piersi się bili,
płakali…
45
Aż nagle przyszła wiadomość —
w ludzkie trafiła mrowie —
Do Essen — zakładów Kruppa,
trzej zdążają królowie…
A tutaj zmrok wigilijny,
50
a gwiazdka blask srebrny sieje,
a tutaj królowie zdążają…
Cud… cud… jak Betlejem.
Król, Święto, WojnaZakołysały [!] tłumy
jak fale, rozbite rafą,
55
nagle uderzył w ciszę
z głównej centrali megafon —
— Trzej przyjeżdżają królowie
(megafon wyrzucał słowa) —
do śmierciotwórczej kolebki
60
królowie jadą — po towar…
Wszystkie zmiany do pracy —
Święto w przyszłą niedzielę.
Królom potrzebne bomby,
miny, kartacze, szrapnele…
65
Ochoczo ruszyły tłumy
do hal, do hut i do bomb.
Wszystkie zmiany przy pracy
w zakładach Kruppa et Comp.
I taśmy stalowe trzeszczą,
70
żar ognia i krwisty upał…
i zapomniany został
Jezus w zakładach Kruppa…

2. Cud w okopach

WojnaCzekała trwożna Europa,
co tamci zrobią… w okopach.
75
A tamci, wszyscy w okopach
czuli zmęczenie w stopach —
czuli znużenie w kościach,
w oczach — w sercach — we krwi
I już nie liczyli ataków,
80
i nie liczyli dni…
Sztab kreślił kreski czerwone,
wył w telefony polowe,
ktoś krzyczał w złamaną słuchawkę
Baczność — wszystko gotowe…
85
W okopach garbiły się barki,
cykały zlęknione zegarki,
coś rozbłysło na skręcie,
rosło w linii napięcie.
Żyły tętnią na skroniach,
90
mapy żarzą się w dłoniach,
oczy mrużą się wściekle,
w pulsach tętni i drga,
wszystko we krwi dygocze,
by już krzyknąć: „Hurra”…
95
Już wycykał zegarek
beznadziejność i smutek,
w błędnym kręgu latarki
wskazał równą minutę.
Zaraz atak — wnet ruszą
100
z bagnetami na drogę,
Walkazaraz runą na siebie
ludzkie linie dwie wrogie,
zaraz weźrą[3] się w siebie,
zaraz w siebie się wczepią,
105
w bruzdy ostrza zanurzą,
krwią się oczy oślepią.
Zaraz wgryzą się wściekłe
kolby, ostrza i palce,
zaraz ludzkie dwie fale
110
w czarnej zderzą się walce.
Jeden sztab jest gotowy,
drugi sztab uprzedzony
i czekają na alarm
ludzkie linie — dwie strony.
115
A tu zmrok już zapada
nad odcinek liniowy.
Patrzcie — gwiazdka zabłysła —
wieczór jest — wigilijny.
Walka, PiesPalce twarde na cynglach,
120
nerwy — charty puszczone,
serce — łomot i gnanie,
oczy — kręgi czerwone —
niech zakrzykną — niech puszczą,
jak się urwą psy ludzkie,
125
w drganie, bicie i kłucie,
krwawą siejbę i młóckę…
Trrrr… telefon i sygnał,
strzał — z okopów ich wygnał.
Sygnał w serce się wwiercił,
130
już ruszyli ku śmierci…
Idą, idą dwa wrogi,
by się spotkać w pół drogi,
krok się wali i pali,
dłoń na kolbie i loncie,
135
i w tę noc wigilijną
cud się zdarzył na froncie.
Bo gdy przyszli w pół drogi
ludzkie psy — ludzkie wrogi —
zatrzymali się nagle,
140
ktoś w szeregach pęd zmącił,
Świętocoś przejrzeli… ujrzeli…
ktoś broń z dłoni wytrącił…
i gdy doszli do siebie
już rozpędu ostatkiem —
145
zamiast życia połamać —
łamali się… opłatkiem,
ręce sobie ściskali,
na ramionach płakali,
rozmawiali o domach,
150
jak ktoś z bratem lub synem…
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
a ze sztabu dzwoniono —
znów wbiliśmy się klinem…

Przypisy

[1]

Essen — miasto w Niemczech, w Nadrenii-Westfalii, główny ośrodek przemysłowy zagłębia Ruhry. [przypis edytorski]

[2]

zakłady Kruppa — założone w 1811 roku przez Friedricha Kruppa, od 1903 funkcjonujące jako spółka akcyjna Friedrich Krupp AG, od 1999 jako ThyssenKrupp AG; firma zajmowała się wydobyciem rudy żelaza, produkcją stali, sprzętu kolejowego, maszyn przemysłowych oraz broni i amunicji, co w roku 1880 zapewniało połowę obrotów przedsiębiorstwa. [przypis edytorski]

[3]

weźrą — „weżrą” bądź „wejrzą” (tj. wpatrzą). [przypis edytorski]

15 zł

tyle kosztują 2 minuty nagrania audiobooka

35 zł

tyle kosztuje redakcja jednego krótkiego wiersza

55 zł

tyle kosztuje przetłumaczenie 1 strony z jęz. angielskiego na jęz. polski

200 zł

tyle kosztuje redakcja 20 stron książki

500 zł

Dziękujemy za Twoje wsparcie! Uzyskujesz roczny dostęp do przedpremierowych publikacji.

20 zł /mies.

Dziękujemy, że jesteś z nami!

35 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na opłacenie jednego miesiąca utrzymania serwera, na którym udostępniamy lektury szkolne.

55 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na nagranie audiobooka, np. z baśnią Andersena lub innego o podobnej długości.

100 zł /mies.

W ciągu roku twoje wsparcie pozwoli na zredagowanie i publikację książki o długości 150 stron.

Bezpieczne płatności zapewniają: PayU Visa MasterCard PayPal

Dane do przelewu tradycyjnego:

nazwa odbiorcy

Fundacja Wolne Lektury

adres odbiorcy

ul. Marszałkowska 84/92 lok. 125, 00-514 Warszawa

numer konta

75 1090 2851 0000 0001 4324 3317

tytuł przelewu

Darowizna na Wolne Lektury + twoja nazwa użytkownika lub e-mail

wpłaty w EUR

PL88 1090 2851 0000 0001 4324 3374

Wpłaty w USD

PL82 1090 2851 0000 0001 4324 3385

SWIFT

WBKPPLPP

x
Skopiuj link Skopiuj cytat
Zakładka Istniejąca zakładka Notka
Słuchaj od tego miejsca