Przyjaciele Wolnych Lektur otrzymują dostęp do specjalnych publikacji współczesnych autorek i autorów wcześniej niż inni. Zadeklaruj stałą wpłatę i dołącz do Towarzystwa Przyjaciół Wolnych Lektur.
Footnotes
By first letter: all | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
By type: all | author's footnotes | Wolne Lektury editorial footnotes | source editorial footnotes | translator's footnotes
By qualifier: all | angielski, angielskie | arabski | biologia, biologiczny | czeski | dawne | filozoficzny | francuski | geologia | grecki | gwara, gwarowe | historia, historyczny | hiszpański | ironicznie | łacina, łacińskie | medyczne | mitologia | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | niemiecki | pogardliwe | polski | potocznie | przenośnie | przestarzałe | przysłowiowy | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | staropolskie | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie
By language: all | polski
143 footnotes found
faber (łac.) — kowal, rzemieślnik. [przypis edytorski]
facecja (z łac. facetia) — żart, dowcip. [przypis edytorski]
facecja (z łac.) — żart, dowcip; tu: z ironią. [przypis edytorski]
facere (łac.) — robić, czynić. [przypis edytorski]
Faciamus experimentum in anima vili (łac.) — zróbmy doświadczenie na duszy lichej (daw. o doświadczeniach na zwierzętach). [przypis edytorski]
facit (łac.) — dosł: czyni. [przypis edytorski]
facjenda (daw., z łac.) — interes. [przypis edytorski]
facta ficta (łac.) — fakty zmyślone; fakty (czyny, dzieła) stworzone (fałszywe, skłamane, obłudne). [przypis edytorski]
factotum (łac.) — osoba zaufana, spełniająca usługi wszelkiego rodzaju. [przypis edytorski]
factotum (łac.) — służący lub inna osoba wykonująca wiele różnych czynności. [przypis edytorski]
factotum (łac.) — totumfacki; osoba zaufana, spełniająca usługi wszelkiego rodzaju. [przypis edytorski]
factum brutum (łac.) — ciężki (tępy, tu: nieopracowany) czyn. [przypis edytorski]
factum (łac.) — czyn, dzieło, postępowanie, fakt. [przypis edytorski]
fakcja (daw., z łac. factio) — knowanie, wichrzenie, zmowa; stronnictwo, partia. [przypis edytorski]
fakcja (z łac.) — stronnictwo. [przypis edytorski]
faksymile (z łac. fac simile: czyń podobne) — wierna kopia mechaniczna lub fotograficzna dokumentu, rękopisu, podpisu, np. kopia własnoręcznego podpisu odbita pieczątką na dokumencie. [przypis edytorski]
falerno (wł., z łac.) — mocne, złociste wino włoskie, cenione przez starożytnych Rzymian. [przypis edytorski]
falerno (z łac.) — najlepsze wino starożytnej Italii. [przypis edytorski]
fallacia non causae ut causae (łac.) — potraktowanie czegoś, co nie jest przyczyną, jako przyczyny. [przypis edytorski]
falsi christiani trans Albeam (łac.) — fałszywi chrześcijanie za Łabą. [przypis edytorski]
fama (z łac.) — rozgłos. [przypis edytorski]
familia (łac.) — rodzina. [przypis edytorski]
familia (łac.) — w staroż. Rzymie: domownicy, ogół osób podległych panu domu, w szczególności służba, niewolnicy domowi. [przypis edytorski]
familiant (z łac.) — domownik (tu: stanowisko w Świętej Inkwizycji). [przypis edytorski]
familiant (z łac.) — tu: przyjaciel. [przypis edytorski]
familia (z łac.) — rodzina. [przypis edytorski]
familijny (z łac. familia: rodzina) — rodzinny. [przypis edytorski]
famulus (łac.) — służący. [przypis edytorski]
famurały a. femurały (starop.; z łac. femoralia) — gacie, pludry, zarówno męskie, jak i damskie. [przypis edytorski]
fascykuł (daw., z łac.) — zwój papierów, dokumentów. [przypis edytorski]
fascykuł (z łac. fasciculus: wiązka) — zeszyt; publikacja periodyczna; plik akt. [przypis edytorski]
fatigati (łac.) — zmęczeni. [przypis edytorski]
fatigatus (łac.) — zmęczony; tu M. lm fatigati: zmęczeni. [przypis edytorski]
fatigo, fatigare (łac.) — męczyć, fatygować. [przypis edytorski]
fatum (łac.) — los; tu M. lm fata. [przypis edytorski]
fatum (łac.) — los, zrządzenie losu, przeznaczenie; tu M. lm fata: losy. [przypis edytorski]
Fatum (łac.) — przeznaczenie, los, nieszczęście; w mit. rzym. bóstwo przeznaczenia, konieczności. [przypis edytorski]
fatum (łac.) — przeznaczenie. [przypis edytorski]
Fauste, precor, gelida quando pecus omne sub umbra ruminat (łac.) — Faustusie, chciałbym, skoro całe stado w chłodnym cieniu przeżuwa… (początek pierwszej eklogi Baptysty Spagnoliego, pierwszego wiersza w podręczniku do łaciny ówczesnych szkół średnich). [przypis edytorski]
fawor (daw., z łac.) — przychylność; wyróżnienie, łaska; względy. [przypis edytorski]
fawor (z łac.) — łaska. [przypis edytorski]
febris aurea (łac.) — gorączka złota. [przypis edytorski]
febris (łac.) — dreszcze, gorączka. [przypis edytorski]
febris (łac.) — gorączka, dreszcze. [przypis edytorski]
febris (łac.) — gorączka. [przypis edytorski]
felicitas (łac.) — szczęście, błogosławieństwo, pomyślność. [przypis edytorski]
felicytować (daw., z łac. felicitas: szczęście, pomyślność) — gratulować. [przypis edytorski]
femurały (z łac. femur: udo) — krótkie, obcisłe spodnie, przylegające do uda. [przypis edytorski]
fero, tuli, latum, ferre (łac.) — nieść, formy podstawowe czasownika. [przypis edytorski]
ferować (z łac.) — orzekać, postanawiać; dziś w wyrażeniu: ferować wyrok. [przypis edytorski]
ferrum pomatum a. ferri pomatum (łac., med.) — jabłczan żelazowy, dawny preparat żelazowy stosowany jako środek wzmacniający przy leczeniu niedokrwistości, otrzymywany przez działanie soku jabłkowego na opiłki żelaza. [przypis edytorski]
feruła (z łac. ferula) — berło, pałka. [przypis edytorski]
ferventissimi amoris mei (łac.) — najgorętszej miłości mojej. [przypis edytorski]
fiant pilulae, et pereat mundus (łac.) — zrób pigułki, choćby zginął świat. Forma fiant (zrób, wykonaj; dosł.: niech będzie zrobione) była używana w farmacji na wystawianych po łacinie receptach. [przypis edytorski]
fiat iustitia, et pereat mundus (łac.) — niech stanie się sprawiedliwość, choćby zginął świat. [przypis edytorski]
fiat (łac.) — niech się stanie. [przypis edytorski]
fiat lux (łac.) — niech się stanie światło. [przypis edytorski]
Fiat lux (łac.) — Niech się stanie światło. [przypis edytorski]
fiat lux (łac.) — niech stanie się światło. [przypis edytorski]
fiat! pereat! (łac.) — niech się stanie! niech zginie! [przypis edytorski]
Fiat voluntas tua (łac.) — bądź wola Twoja. [przypis edytorski]
fibra (daw., z łac.) — włókno. [przypis edytorski]
fibr a. fibra (z łac., daw.) — włókno mięśniowe lub nerwowe. [przypis edytorski]
fibra (z łac.) — nerw (dosł. włókno). [przypis edytorski]
fibry (daw., z łac.) — włókna, nerwy. [przypis edytorski]
fibry (z łac.) — włókna. [przypis edytorski]
fideikomis (z łac. fidei comissum: powierzone w zaufaniu) — rodzaj zapisu testamentowego polegający na nieformalnym poleceniu przez spadkodawcę, by spadkobiorca przekazał część spadku osobie trzeciej. [przypis edytorski]
filiacja (z łac. filiatio: synostwo) — pokrewieństwo, powiązanie pomiędzy dwoma osobami a. rzeczami, z których jedna pochodzi od drugiej. [przypis edytorski]
finalna rezolucja (z łac.) — ostateczne postanowienie. [przypis edytorski]
finis coronat opus (łac.) — koniec wieńczy dzieło. [przypis edytorski]
finis (łac.) — koniec. [przypis edytorski]
finis (łac.) — koniec; tu: koniec lekcji. [przypis edytorski]
firmament (z łac.) — sklepienie niebieskie. [przypis edytorski]
firma (z łac. firmus: stały, trwały, mocny) — nazwa, pod którą działa przedsiębiorstwo, tu przen.: nazwisko osoby mającej ustaloną reputację, dobrą sławę w jakiejś dziedzinie. [przypis edytorski]
Fiskus (z łac. fiscus: koszyk na pieniądze) — Skarb Państwa a. organy administracyjne ściągające podatki; termin funkcjonujący już w staroż. Rzymie. [przypis edytorski]
fizjonomia (z łac.) — tu: wygląd. [przypis edytorski]
fizys (z łac.) — twarz. [przypis edytorski]
flagrante delicto (łac.) — na gorącym uczynku. [przypis edytorski]
flama (przestarz., z łac. flamma: płomień) — kobieta będąca w danej chwili obiektem czyjejś przelotnej miłostki, romansu. [przypis edytorski]
flama (przestarz., z łac. flamma: płomień) — osoba (zwłaszcza kobieta) będąca w danej chwili obiektem czyjejś przelotnej miłostki, romansu. [przypis edytorski]
flamen, lm. flaminowie (z łac.) — kapłan w starożytnym Rzymie służący jednemu z bogów oficjalnego panteonu państwowego; najważniejszych trzech flaminów zajmowało się kultem Trójcy Kapitolińskiej: Jowisza, Marsa i Kwiryna. [przypis edytorski]
flatus vocis (łac.) — nazwa bez odpowiednika w rzeczywistości. [przypis edytorski]
flawa coma (łac.) — płowa peruka, określenie kobiety lekkich obyczajów. [przypis edytorski]
flegmona (z łac., med.) — ropowica, ostre ropne zapalenie luźnej tkanki łącznej, najczęściej wywołane zakażeniem bakteryjnym. [przypis edytorski]
Flora Petrinsularis (łac.) — Roślinność Wyspy Św. Piotra. [przypis edytorski]
flores gratitudinis (łac.) — kwiaty wdzięczności. [przypis edytorski]
floresy (z łac. flores: kwiaty) — ozdoby, ornamenty przedstawiające gałązki, łodygi i kwiaty. [przypis edytorski]
fluid (z łac.) — czar, prąd czy energia płynąca z człowieka. [przypis edytorski]
fluid (z łac. fluidus: płynny) — wg spirytystów substancja emanująca z ludzi i duchów. [przypis edytorski]
fluksja (daw.; z łac. fluxio: upływ) — zapalenie dziąseł lub okostnej, często połączone ze zbieraniem się ropy; tu mamy do czynienia ze zniekształconą formą: flukcja. [przypis edytorski]
flukta (z łac.) — fale, wody, toń. [przypis edytorski]
flukta (z łac.) — tu: wody. [przypis edytorski]
foedus, foederis (łac.) — przymierze, związek; por. federacja. [przypis edytorski]
foetor judaicus (łac.) — smród żydowski. W średniowieczu wierzono, że Żydzi wydzielają odór, który miał być karą za zbrodnię, której dopuścili się na Jezusie, i mogą się go pozbyć tylko przez chrzest. Przekonanie o charakterystycznym odrażającym zapachu Żydów przez kolejne stulecia uprawomocniało ich wykluczanie i antysemityzm. Tu i dalej jako ponawiany przez autora epitet pod adresem wad religii żydowskiej i religii od niej pochodzących. [przypis edytorski]
foliał (z łac.) — księga wielkich rozmiarów. [przypis edytorski]
formaliter (łac.) — formalnie, legalnie. [przypis edytorski]
formosus (łac.) — piękny, przystojny. [przypis edytorski]
fornicaria (łac.) — kobieta lekkich obyczajów; tu B lp. fornicariam: kobietę lekkich obyczajów. [przypis edytorski]
forsa (daw., z łac.) — siła, moc. [przypis edytorski]
forsan dominatio vestra loąuitur latine? (łac.) — może waszmość pan mówi po łacinie? [przypis edytorski]