Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116699 przypisów.
ta twarda teologia przerażała mnie niekiedy — teologia jansenistów była oparta na doktrynie zepsucia natury ludzkiej oraz niezbędności łaski Bożej do przezwyciężenia pokus i osiągnięcia zbawiania, przy czym łaską Bóg obdarowuje tylko wybranych przez siebie, pozostałych potępia. Zwalczający jansenizm jezuici posługiwali się odmienną doktryną o łasce (molinizm): Bóg oferuje swoją łaskę każdemu, zaś aktem wolnej woli można ją przyjąć lub odrzucić. [przypis edytorski]
taub — leer. [przypis edytorski]
taučioti — ilgai rengis, puoštis. [przypis edytorski]
tauduff — matt. [przypis edytorski]
ta (ukr.) — i; jak również. [przypis edytorski]
ta (ukr.) — i; również. [przypis edytorski]
Taunay, Alfredo Maria Adriano d'Escragnolle (1843–1899) — hrabia Taunay, brazylijski pisarz oraz polityk. [przypis edytorski]
Taurus, właśc. Tytus Statiliusz Taurus (I w. p.n.e.) — rzymski generał, konsul; początkowo stronnik Marka Antoniusza, przez którego został wybrany na konsula dokooptowanego (37 p.n.e.); wysłany przez Antoniusza z flotą, aby pomóc Oktawianowi w wojnie przeciwko Sekstusowi Pompejuszowi, następnie towarzyszył Oktawianowi w wyprawie do Dalmacji; po wybuchu wojny opowiedział się po stronie Oktawiana, w bitwie pod Akcjum dowodził jego siłami lądowymi; konsul roku 26 p.n.e. [przypis edytorski]
taurycki a. taurydzki — krymski (od staroż. nazwy Krymu: Tauryda). [przypis edytorski]
Tauryda — staroż. nazwa Krymu. [przypis edytorski]
Tausendschlüssel (niem.) — klucz tysiąckrotny, klucz otwierający tysiąc zamków. [przypis edytorski]
Tausend Teufel (niem.) — tysiąc diabłów. [przypis edytorski]
tautologia — pleonazm, wyrażenie składające się z wyrazów znaczących to samo. [przypis edytorski]
Tautystės pamatas — iš 8 Nr. „Varpo” 1892 m. [przypis edytorski]
tautystė — tautybė. [przypis edytorski]
Tavastsjerna, Karl August (1860–1898) — fiński pisarz i poeta, tworzący po szwedzku, przedstawiciel realizmu. [przypis edytorski]
Taverne Olympia — popularny nocny lokal przy paryskiej sali music-hallowej Olympia. [przypis edytorski]
tavoras (lenk.) — prekė, krautuvė, parduotuvė. [przypis edytorski]
tavorška — draugė, bičiulė. [przypis edytorski]
Tawań — wyspa na Dniestrze. [przypis edytorski]
Taxil, Leo, właśc. Gabriel Antoine Jogand-Pages (1854–1907) — fr. pisarz i dziennikarz, znany ze swych poglądów antyklerykalnych, autor m.in. La Bible amusante („Biblia na wesoło”), La Vie de Jesus („Życie Jezusa”), w których Taxil w tonie satyrycznym wskazuje niekonsekwencje, błędy i fałszywe wierzenia religijne, a także innych pism (niekiedy pisanych w duecie z innym autorem), w których ukazuje dostojników kościoła katolickiego jako wykorzystujących swą władzę do praktyk w guście Markiza de Sade (m.in.Les Débauches d'un confesseur, Les Pornographes sacrés: la confession et les confesseurs, Les Maîtresses du Pape); Diana Vaughan była postacią zmistyfikowaną przez Taxila. [przypis edytorski]
Tayassu pecari (biol.) — pekari białobrody, jedyny przedstawiciel rodzaju Tayassu, jednego z czterech rodzajów, na jakie dzieli się rodzina pekariowców (Tayassuidae). [przypis edytorski]
Taylor, Frederick Winslow (1856–1915) — amer. inżynier, twórca tzw. tayloryzmu, metody organizacji pracy, której celem jest maksymalna intensyfikacja produkcji dzięki efektywnemu wykorzystaniu czasu (podział procesu technologicznego na czynności proste, wyeliminowanie nawyków powodujących przestoje w pracy). Dla unormowania systemu kontroli pracy Taylor wprowadził metodę chronometrażu, czyli pomiaru czasu pracy przy pomocy sekundomierzy i postulował, by wynagrodzenie robotnika zależało od realizacji normy; przy wyśrubowaniu norm jest to system prowadzący do wyzysku robotników. [przypis edytorski]
Taylor, Mary (1817–1893) — angielska orędowniczka praw kobiet. [przypis edytorski]
taż (gw.) — toż. [przypis edytorski]
taż — ta że; ta sama. [przypis edytorski]
tbc (med.) — skrót od łac. tuberculosis: gruźlica. [przypis edytorski]
tchawka — narząd oddechowy występujący u części stawonogów; tu: aparat szparkowy rośliny, organ służący do wymiany gazowej między tkankami rośliny a atmosferą. [przypis edytorski]
tchnąć (gw.) — tknąć. [przypis edytorski]
tchnąć (starop.) — tu: oddychać. [przypis edytorski]
tchnąć — tu: cechować się. [przypis edytorski]
tchnąć — wywołać w kimś. [przypis edytorski]
tchnienie (starop.) — ciężki, dychawiczny oddech. [przypis edytorski]
tchnieszli (daw.) — konstrukcja z partykułą -li w funkcji wzmacniającej i pytającej; znaczenie: czy tchniesz. [przypis edytorski]
tchniny — chodzi o tahinę (hebr. tchina) a. tahini: bliskowschodnią pastę z prażonych zmielonych ziaren sezamu, jeden z podstawowych składników kuchni izraelskiej, podawaną z płaskim pszennym plackiem lub jako dodatek do rozmaitych potraw. [przypis edytorski]
tchórstwo — tchórzostwo. [przypis edytorski]
tchórzów — dziś popr. forma D. lm: tchórzy. [przypis edytorski]
tchu dostać nie móc — dziś popr. raczej: nie móc tchu złapać. [przypis edytorski]
tchu niewiele (…) stanie — tchu niewiele pozostaje. [przypis edytorski]
tęć bych ja podparła (starop.) — tę podparłabym; podparłabym ją. [przypis edytorski]
tęć (starop.) — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć. [przypis edytorski]
tęchnąć (daw.) — tracić obrzęk. [przypis edytorski]
tęczany — dziś popr.: tęczowy. [przypis edytorski]
Tęcza — polskie czasopismo kulturalno-społeczne, wyd. w latach 1927–1939 w Poznaniu, jedna z nielicznych kolorowych gazet w międzywojennej Polsce. [przypis edytorski]
tęczować (daw.) — mienić się barwami tęczy. [przypis edytorski]
tęczowe mosty czułości nad pustką — można odnieść to zdanie do postaci Irydiona, którego imię pochodzi od Iris (mit. gr.): tęcza; posłanka bogów. Irydion (tytułowy bohater dramatu Zygmunta Krasińskiego) miał być uosobieniem myśli, że miłość ojczyzny przynosi zbawienie. Również następna wzmianka o „malowankach częstochowskich” nawiązuje do stylu poezji patriotycznej Krasińskiego, mianowicie Psalmów przyszłości. [przypis edytorski]
tęczowie — dziś: tęczowo. [przypis edytorski]
tęga (gw.) — siła; tu: duszność. [przypis edytorski]
tęgi (daw.) — mocny, dzielny, dobry w swojej dziedzinie. [przypis edytorski]
tęgiem — dziś popr. forma N.lm.: tęgim. [przypis edytorski]
tęgi — mocny, dzielny, dobry w swojej dziedzinie. [przypis edytorski]
tęgi — mocny; o dużym nasileniu; tu: szybki. [przypis edytorski]
tęgi — mocny. [przypis edytorski]
tęgi — mocny, silny; masywny. [przypis edytorski]
tęgi — silny, mocny. [przypis edytorski]
tęgi — tu: dobry w swojej dziedzinie. [przypis edytorski]
tęgi — tu: dzielny. [przypis edytorski]
tęgi — tu: gruby, mocny. [przypis edytorski]
tęgi — tu: mocny; o dużym nasileniu. [przypis edytorski]
tęgi — tu: obfiy. [przypis edytorski]
tęgi — tu: wielki. [przypis edytorski]
tęgom (gw.) — tęgą; mocną. [przypis edytorski]
tęgo — mocno, dużo. [przypis edytorski]
tęgo — mocno. [przypis edytorski]
tęgo — mocno, silnie. [przypis edytorski]
tęgość (…) broni kutej w Damaszku — w okolicach Damaszku w Syrii od X do XVI w. produkowano bardzo cenioną broń z wyjątkowo twardej, a zarazem sprężystej stali, zwanej stalą damasceńską. [przypis edytorski]
tęgość — tu: ciężar. [przypis edytorski]
tęgość — tu: krzepkość, moc. [przypis edytorski]
tęgoś im przysolił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: tęgo im przysoliłeś. [przypis edytorski]
tęgo — tu: dzielnie. [przypis edytorski]
tęgo — tu: mocno. [przypis edytorski]
tęgo — tutaj: bardzo, mocno, z dużym nasileniem. [przypis edytorski]
tę, która by prawu nieposłuszną była, listownie napomni — te słowa usunięto w wydaniu z 1816 r. [przypis edytorski]
tėmijasi — slepiasi. [przypis edytorski]
tėmyti — atidžiai žiūrėti. [przypis edytorski]
tėmyti (brus.) — atidžiai žiūrėti, sekti. [przypis edytorski]
tęm zabił — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: tę zabiłem. [przypis edytorski]
ténébreux (fr.) — mroczny, ponury. [przypis edytorski]
tę opinią (daw. B. lp rodz. ż.) — tę opinię. [przypis edytorski]
Tępa Podkowa — autentyczny herb: złoty krzyż pod białą podkową na niebieskim polu. [przypis edytorski]
tępa podkowa — autentyczny herb: złoty krzyż pod białą podkową na niebieskim tle. [przypis edytorski]
tępe — w oryg. niem. stumpfes: zobojętniały, apatyczny. [przypis edytorski]
tę pracą (daw.) — forma B.lp r.ż., dziś popr.: tę pracę. [przypis edytorski]
tęschniący — ortografia, przy której Narcyza Żmichowska upierała się, upatrując w takim zapisie odwołanie do słowa tchnienie. [przypis edytorski]
tęskliwy — dziś: tęskny. [przypis edytorski]
tęsknica (daw.) — tęsknota. [przypis edytorski]
tęsknica — tęsknota. [przypis edytorski]
tęsknica — tęsknota, żal, smutek, żałoba. [przypis edytorski]
tęsknice (starop. forma) — dziś D.lp r.ż.: tęsknicy; tęsknoty. [przypis edytorski]
tęskno go było z pokojem — znudził go pokój. [przypis edytorski]
tęskność (daw.) — tęsknota. [przypis edytorski]
tęskność — dziś popr.: tęsknota. [przypis edytorski]
tęsknota — w oryginale niem.: Erwartung: oczekiwanie. [przypis edytorski]
tę suknią — dziś popr. B.lp r.ż.: tę suknię. [przypis edytorski]
tètè de veau bouillie (fr.) — gotowana głowa cielęca. [przypis edytorski]
tête-à-tête (fr.) — sam na sam. [przypis edytorski]
tête à tête (fr.) — sam na sam; spotkanie tylko we dwoje. [przypis edytorski]
tête-à-tête (fr.) — sam na sam; spotkanie tylko we dwoje. [przypis edytorski]
tête-à-tête (fr.) — sam na sam; spotkanie tylko we dwoje, schadzka. [przypis edytorski]
tête à tête (fr.) — sam na sam; spotkanie tylko we dwoje, schadzka. [przypis edytorski]