Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116655 przypisów.
strychulec — deszczułka zrównująca. [przypis edytorski]
stryflaste buty — buty ze sztylpami, obramowaniem u góry cholewy. [przypis edytorski]
Strygon — Ostrzyhom, pierwsza historyczna stolica Węgier, gdzie miały miejsce m.in. chrzest i koronacja św. Stefana. [przypis edytorski]
stryja — Dita, tj. Plutona, który był jej mężem, ale zarazem stryjem, jako brat Jowisza i ojciec Prozerpiny. [przypis edytorski]
stryja na Pradze komisarzem od mostu — komisarzem wybudowanego w 1775 mostu łyżwowego (opartego na na płaskodennych łodziach), łączącego wówczas Warszawę z Pragą przy wylocie ul. Bednarskiej, był Kazimierz Kijański. [przypis edytorski]
stryjanka — stryjenka; żona stryja. [przypis edytorski]
stryjeczny — brat stryjeczny, kuzyn. [przypis edytorski]
Stryjeńska, Zofia (1891–1976) — polska malarka i graficzka, reprezentantka art déco, zajmująca się także projektowaniem i scenografią; żona Karola Stryjeńskiego. [przypis edytorski]
Stryjeński, Karol (1889–1932) — architekt, profesor krakowskiej ASP, działacz Towarzystwa Tatrzańskiego; zaprojektował mauzoleum Jana Kasprowicza i Wielką Krokiew w Zakopanem. [przypis edytorski]
Stryjeński, Kazimierz (1853–1912) — tłumacz, wydawca. [przypis edytorski]
stryj — Janusz (1612–1655) i Bogusław (1620–1669) byli braćmi stryjecznymi, tu słowo „stryj” podkreśla być może różnicę wieku i opiekuńczy stosunek Janusza do Bogusława. [przypis edytorski]
stryj mój — Jan Pasek. [przypis edytorski]
stryk (daw., gw.) — stryj, brat ojca; używane także jako zwrot grzecznościowy do osób starszych. [przypis edytorski]
stryk (daw.) — stryj. [przypis edytorski]
stryk — stryczek; sznur do wieszania skazańców. [przypis edytorski]
strymoński — od nazwy rzeki Strymon w Tracji. [przypis edytorski]
strymoński — od nazwy Strymon w Tracji. [przypis edytorski]
strząść się (gw.) — zmęczyć się. [przypis edytorski]
strzałami ładowny — pełen strzał. [przypis edytorski]
strzałami na zdrajcę puszczali — strzelali do zdrajcy. [przypis edytorski]
strzałów — dziś popr. forma D. lm.: strzał. [przypis edytorski]
strzały (daw.) — dziś popr. forma N.lm: strzałami. [przypis edytorski]
strzały — dziś popr. forma N.lm: strzałami. [przypis edytorski]
strzępa — dziś popr. forma: strzępu. [przypis edytorski]
strzępie — dziś popr. forma: strzępy. [przypis edytorski]
strzępki (starop.) — wstążki. [przypis edytorski]
Strzępy, strzępy, strzępy, strzępy, / Ożarły się syto sępy! — cytat z Legionu autorstwa Stanisława Wyspiańskiego. [przypis edytorski]
strzecha — dach kryty słomą lub trzciną. [przypis edytorski]
strzecha — dach kryty słomą. [przypis edytorski]
strzecha — dach ze słomy. [przypis edytorski]
strzecha — pokrycie dachu wykonane ze słomy lub trzciny. [przypis edytorski]
strzecha — pokrycie dachu ze słomy albo trzciny. [przypis edytorski]
strzeczna (gwar.) — stryjeczna. [przypis edytorski]
strzedz (daw.) — dziś: strzec. [przypis edytorski]
strzedz — dziś popr. forma bezokol.: strzec. [przypis edytorski]
strzedz — dziś popr. forma ubezdźwięczniona: strzec. [przypis edytorski]
strzedz — dziś popr. pisownia: strzec. [przypis edytorski]
strzedz — dziś popr.: strzec. [przypis edytorski]
strzedz (starop. forma) — dziś popr.: strzec. [przypis edytorski]
strzedz twe kroki — dziś popr.: strzec twych kroków. [przypis edytorski]
strzelający po łacinie — nieumiejętnie, jak nowicjusz (żartobliwie o myśliwym dobrze wykształconym, ale bez praktyki w strzelaniu); por. J. Kraszewski Boża czeladka: „naśmieli się też ze mnie jako z nowicjusza, podrwiwając, że będę z książki strzelał i po łacinie polował”. [przypis edytorski]
strzelali kiedyś przeciw szwoleżerom okupacji napoleońskiej — podczas tzw. powstania Dos de Mayo (hiszp.: 2 maja), ludowego powstania, które wybuchło w Madrycie przeciwko Francuzom okupującym stolicę Hiszpanii i zapoczątkowało wojnę o niepodległość. [przypis edytorski]
strzelba (daw.) — broń palna. [przypis edytorski]
strzelba gwintówka — strzelba z lufą gwintowaną wewnątrz, co nadaje pociskowi ruch wirowy, zapewniając mu stabilniejszy lot i lepszą celność. [przypis edytorski]
strzelba kapiszonowa — długa broń palna z zamkiem kapiszonowym, w której odpalenie następuje przy użyciu kapiszona, miedzianej miseczki zawierającej piorunian rtęci; wynaleziona w 1818, wyparła broń skałkową, również ładowaną od strony wylotu lufy, po czym w drugiej połowie XIX w. została z kolei wyparta przez broń odtylcową na naboje zespolone. [przypis edytorski]
strzelba skałkowa — długa broń palna z zamkiem skałkowym, ładowana od strony lufy, używana od XVII w. do połowy XIX w.; po naciśnięciu spustu broni kurek ze skałką (kawałkiem krzemienia) opadał na metalową płytkę, krzesząc iskry, które padały na panewkę z prochem, zapalając go. [przypis edytorski]
strzelba (starop.) — strzelanina, strzały. [przypis edytorski]
strzelcowie — dziś forma M.lm: strzelcy. [przypis edytorski]
strzelcy — członkowie powstałego w 1910 r. we Lwowie Związku Strzeleckiego będącego podstawą budowania struktur wojskowych Legionów Polskich. [przypis edytorski]
strzelcy — członkowie Związku Strzeleckiego założonego w roku 1910. W okresie II RP „Strzelec” prowadził działalność w zakresie przysposobienia wojskowego i polityczno-oświatowego; związany był ściśle z obozem rządzącym. [przypis edytorski]
strzelczyk — tu: bożek miłości, Amor (Kupidyn). [przypis edytorski]
strzelec (daw.) — w dawnych dworach: służący do różnych posług, m.in. towarzyszący karecie podczas podróży. [przypis edytorski]
Strzelecki, Jan (1919–1988) — socjolog, eseista, jak również taternik. [przypis edytorski]
Strzelec — popularna wówczas opera romantyczna Wolny Strzelec (1821) Carla von Webera. [przypis edytorski]
Strzelec — Związek Strzelecki, organizacja paramilitarna działająca w l. 1910–1914, reaktywowana w 1918, związana z obozem Józefa Piłsudskiego; podczas zamachu majowego w 1926 uzbrojone oddziały „Strzelców”, liczące ok. 800 osób, stanęły przeciwko stronie rządowej. [przypis edytorski]
strzelioczka (z ros.) — strzałka, przen. smukła dziewczyna. [przypis edytorski]
strzelisty — (o budynku) wysmukły, wysoki. [przypis edytorski]
strzelna nie była swemi zrennicami — tj. kokietowała mężczyzn, nie „strzelała oczami”; zrennica (daw.) — źrenica, tu: oko. [przypis edytorski]
strzelny — dziś: strzelniczy. [przypis edytorski]
strzemię — metalowy lub drewniany pałąk stanowiący oparcie dla stopy przy siodle; strzemiona ulokowane są po obu stronach siodła na odpowiednio długich paskach. [przypis edytorski]
strzemienny — kielich, toast wypijany na pożegnanie (daw. przy wsiadaniu na koń). [przypis edytorski]
strzemienny — zwyczajowa nazwa wypijanego w momencie wyjazdu kieliszka alkoholu (wódki najczęściej); nazwa pochodzi od strzemienia, w którym osoba wyjeżdżająca miała już trzymać nogę, tuż przed spięciem konia ostrogami i ruszeniem w drogę. [przypis edytorski]
Strzemiński, Władysław (1893–1952) — malarz i teoretyk sztuki, przedstawiciel awangardy, związany z konstruktywizmem, autor własnej koncepcji malarstwa znanej jako unizm. [przypis edytorski]
strzemiono — forma użyta dla rymu, na prawach licencji poetyckiej, popr.: strzemię. [przypis edytorski]
Strzepnęły się — w oryginale: стрепенулись, tj. otrząsnęły się, zatrzepotały. [przypis edytorski]
strzesie (daw.) — dziś popr. forma Msc.lp: strzesze. [przypis edytorski]
strzesie — dziś popr. forma Msc.lp: strzesze. [przypis edytorski]
strzeżąc — dziś popr. forma: strzegąc. [przypis edytorski]
strzeżący — dziś: strzegący. [przypis edytorski]
Strzeż się każdy od bliźniego swego i żadnemu bratu swemu nie dufaj… — por. Jr 9, 3–7. [przypis edytorski]
Strzeż się od niewiasty pięknie ubranej, azaż nie wiesz, jako już wiele ludzi dla niej srodze poginęło? — por. Syr 9, 8 (nie jest to księga przypisywana Salomonowi). [przypis edytorski]
strzeżyż się (starop.) — strzeżże się; strzeż się koniecznie. [przypis edytorski]
strzyga — upiór karmiący się ludzką krwią. [przypis edytorski]
strzyga — upiór pijący ludzką krew, przybierający różne formy. [przypis edytorski]
strzyga — upiór. [przypis edytorski]
strzyga — upiór żywiący się ludzką krwią. [przypis edytorski]
strzyga — w wierzeniach ludowych upiór żywiący się ludzką krwią; posiadał zdolność zmieniania kształtów, często przybierał postać kobiecą. [przypis edytorski]
strzyga — zmiennokształtny upiór żywiący się ludzką krwią. [przypis edytorski]
strzykw (Hototuriae), również należących do tej wielkiej gromady [szkarłupni] — w obecnej systematyce szkarłupnie mają rangę typu, którego gromady stanowią m.in. rozgwiazdy, jeżowce, wężowidła i strzykwy. [przypis edytorski]
strzykwy — morskie zwierzęta z rodziny szkarłupni; najczęściej żyjące na dnie mórz, poławiane w celach konsumpcyjnych jako trepangi, stanowią ceniony przysmak kuchni azjatyckich. [przypis edytorski]
strzylo (gw.) — strzela. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — dziś: wytrzymać. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — tu: dotrzymać. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — tu: utrzymać. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — wystarczyć. [przypis edytorski]
strzymać (daw.) — wytrzymać; znieść. [przypis edytorski]
strzymać — dziś: wytrzymać. [przypis edytorski]
strzymać (starop.) — dotrzymać (słowa, obietnicy). [przypis edytorski]
strzymać (starop.) — dotrzymać (słowa); wytrzymać. [przypis edytorski]
strzymać — utrzymać, wytrzymać; tu: pomieścić. [przypis edytorski]
strzyżąc — dziś: strzygąc. [przypis edytorski]
strzyża — strzyżenie owiec. [przypis edytorski]
strzyżony na francuski aksamit — tu: z włosami wypadającymi wskutek choroby wenerycznej. [przypis edytorski]
strzyżyk (biol.) — mały ruchliwy ptak, pospolity w zaroślach. [przypis edytorski]
strzyżyk — mały ruchliwy ptak, pospolity w zaroślach. [przypis edytorski]
st. st. — starego stylu, tj. wg kalendarza juliańskiego, obowiązującego w Rosji do roku 1918, kiedy dekretem Rady Komisarzy Ludowych wprowadzono kalendarz gregoriański. [przypis edytorski]
stuba — gyvenamasis namas. [przypis edytorski]
stuba — suvalkiečių gyvenamasis namas. [przypis edytorski]
stuba (vok.) — pirkia, troba. [przypis edytorski]
Stubenmädchen (niem.) — pokojówka. [przypis edytorski]