Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 114576 przypisów.

szaławiła — człowiek lekkomyślny, lekkoduch. [przypis edytorski]

szaławiła — człowiek lekkomyślny, świszczypała. [przypis edytorski]

szał marcjalny — tu: szał bojowy (od imienia boga wojny, Marsa). [przypis edytorski]

szał — w oryginale niem. Trunkenheit: upojenie, pijaństwo. [przypis edytorski]

szały — dziś popr. forma N.lm: szałami. [przypis edytorski]

Szalapin, Fiodor (1873–1938) — rosyjski śpiewak operowy uważany za jednego z najwybitniejszych śpiewaków z przełomu XIX i XX w. [przypis edytorski]

szalbierski — przym. od szalbierz, oznaczający oszusta, krętacza, kombinatora. [przypis edytorski]

szalbierz (daw.) — oszust, szachraj. [przypis edytorski]

szalbierz — oszust, krętacz, kombinator. [przypis edytorski]

szalbierz (z niem.) — oszust, krętacz. [przypis edytorski]

szalej, szalej jadowity — silnie trująca roślina, z której wytwarzano cykutę. [przypis edytorski]

szaleński — dziś popr. forma: szaleńczy. [przypis edytorski]

Szaleństwem są, ach, cierpienia…Le biniou, francuska piosenka, której słowa napisał Hippolyte-Louis Guérin (1797–1861), a muzykę skomponował Émile Durand (1830–1903). [przypis edytorski]

szaleństwo — w oryg. niem. Blödsinn: bzdury, brednie. [przypis edytorski]

szaleństwo — w oryg. niem. Blödsinn: głupstwo, bzdury. [przypis edytorski]

szalet — tu: szałas górski, drewniany domek. [przypis edytorski]

szalet (z fr.: chalet) — szałas pasterski, chata góralska, wiejski domek. [przypis edytorski]

szalom alejchem (hebr.) a. szolem alejchem (jid.) — pozdrowienie o znaczeniu pokój z Tobą, na które odpowiada się zwyczajowo alejchem szalom. [przypis edytorski]

Szalom — prawdopodobnie tu chodzi o postać: Szallum. Szallum był ojcem Chanameela, stryjem Jeremiasza (Jr 32,6–7). [przypis edytorski]

szalona Julka — bohaterka dramatu Augusta Kisielewskiego W sieci, kobieta zafascynowana sztuką i cyganerią. [przypis edytorski]

szalona (…) walczyć — w domyśle: szalona to rzecz (sprawa itp.); dziś raczej: szalone jest, szalonym jest walczyć. [przypis edytorski]

szalonemi skoki — dziś popr. forma N. lm: szalonymi skokami. [przypis edytorski]

szalony bard — prawdopodobnie nawiązanie do Ludovica Ariosta (1474–1533), włoskiego poety, autora poematu Orland szalony. [przypis edytorski]

szalotka a. czosnek askaloński (biol.) — roślina z rodziny czosnkowatych, używana jako warzywo. [przypis edytorski]

szaman — osoba pełniąca ważną funkcję w religiach animistycznych: utrzymuje ona stały kontakt z istotami nadludzkimi, duchami przodków i demonami, dzięki czemu potrafi m.in. leczyć. [przypis edytorski]

szamanowie — dziś popr. forma M. lm: szamani. [przypis edytorski]

szambelan — tytułowa godność nawiązująca do dawnego urzędu dworskiego. [przypis edytorski]

szambelan — wysoki urzędnik dworski w służbie osobistej króla lub księcia; później godność tytularna. [przypis edytorski]

szambelan — wysoki urzędnik dworski w służbie osobistej króla lub księcia. [przypis edytorski]

szambelan (z fr.)— urzędnik dworski. [przypis edytorski]

szamerowanie a. szamerunek — ozdoba ubrań, szczególnie dawnych mundurów, wykonana z pasmanterii (taśm, sznurów itp.) naszytej wymyślnie na materiale. [przypis edytorski]

szamerowanie — a. szamerunek; ozdoba ubrań, szczególnie dawnych mundurów, wykonana z pasmanterii (taśm, sznurów itp.) naszytej wymyślnie na materiale. [przypis edytorski]

szamerowanie — dekoracja ubrania w postaci naszytego na nie sznura. [przypis edytorski]

szamerowany — obszyty ozdobnym sznurem. [przypis edytorski]

szamerunek — ozdoba ubioru w postaci pętli grubej nici a. sznurka naszytych z przodu. [przypis edytorski]

szamerunek — ozdoba ubrań, szczególnie dawnych mundurów, wykonana z pasmanterii (taśm, sznurów itp.) naszytej wymyślnie na materiale. [przypis edytorski]

szames (jid., z hebr.) — woźny, posługacz w bożnicy lub gminie żydowskiej; także: osobisty pomocnik rabina. [przypis edytorski]

szames — sługa jeszywetu, rodzaj kościelnego. [przypis edytorski]

szames — tak nazywano sługę bożnicy, synagogi oraz żydowskiej gminy wyznaniowej; właściwie jest to woźny bożnicy, gminy lub rabina. [przypis edytorski]

Szamo — także: Ałaszan; piaszczysta pustynia w płn. Chinach, w zach. Mongolii Wewnętrznej (region autonomiczny w płn. Chinach), położona na płn-wsch. od gór Qilian Shan; jej równinna, lekko falista powierzchnia wznosi się na wys. 840–1600 m n.p.m., wały wydmowe i barchany wznoszą się miejscami na ponad 300 m. [przypis edytorski]

szampańskie — wino szampańskie, szampan. [przypis edytorski]

szampionerka (z fr. champignon: grzyb) — zbieraczka grzybów. W XIX w. szampion mówiono na pieczarkę. [przypis edytorski]

szampion — in. czempion. [przypis edytorski]

szampion (z fr. champion) — mistrz w zawodach (początkowo szczególnie zapaśniczych); dziś czytany raczej za wymową angielską: czempion. [przypis edytorski]

szampitrowanie (neol.) — ucztowanie, biesiadowanie. [przypis edytorski]

szańce — rodzaj ziemnych umocnień obronnych. [przypis edytorski]

szańce — rodzaj ziemnych umocnień obronnych [przypis edytorski]

szańcować się (starop.) — okopywać się, kopać szańce. [przypis edytorski]

szańc wygrać (daw.) — wygrać stawkę; wygrać, zyskać. [przypis edytorski]

szaniec — umocnienie obronne, składające się z rowu i wału ziemnego. [przypis edytorski]

szaniec — umocnienie polowe, wyznaczające linię walk; składa się z wału i rowu. [przypis edytorski]

szaniec — wał obronny. [przypis edytorski]

szaniec — wał, okop, umocnienie ziemne. [przypis edytorski]

szaniec — ziemna fortyfikacja polowa składająca się z wału i fosy. [przypis edytorski]

szaniec — ziemne umocnienie składające się z wału i rowu, stosowane do końca XIX w. w celu obrony stanowisk artylerii. [przypis edytorski]

szanowany od (daw.) — szanowany przez (kogoś). [przypis edytorski]

szansona (z fr.) — tu: szansonistka; aktorka kabaretowa, piosenkarka. [przypis edytorski]

szansonetka — piosenka o lekkiej, wesołej treści, śpiewana w kabaretach, ogródkach kawiarnianych itp. [przypis edytorski]

szansonetka (z fr. chansonette) — piosenka o lekkiej, wesołej treści. [przypis edytorski]

szansonistka — aktorka występująca w rewii, kabarecie itp. [przypis edytorski]

szansonistka (z fr., przestarz.) — śpiewaczka kabaretowa, kawiarniana lub ogródkowa; piosenkarka. [przypis edytorski]

szanta — tradycyjna piosenka żeglarska, zwykle śpiewana przez załogę łodzi (statku) w rytm wykonywanych prac. [przypis edytorski]

Szantekler, fr. Chantecler a. Chanteclerc — imię koguta, jednej z postaci średniowiecznego cyklu wierszowanych bajek Powieść o Lisie (fr. Roman de Renart) oraz tytułowego bohatera sztuki Edmonda Rostanda z 1910 r. [przypis edytorski]

szantrapa (obelż.) — kobieta niesympatyczna, złośliwa a. niemoralna. [przypis edytorski]

szantrapa (obelż.) — złośliwa, kłótliwa kobieta. [przypis edytorski]

szanują i ufają dzieciom — dziś popr.: szanują dzieci i ufają im. [przypis edytorski]

szapoklak — składany cylinder, noszony na przełomie XIX i XX w. do uroczystego stroju. [przypis edytorski]

szapoklak (z fr.) — składany cylinder. [przypis edytorski]

szaraban (z fr. char à bancs: wóz z ławkami) — wóz z poprzecznymi ławkami do przewozu ludzi, bryka. [przypis edytorski]

szaraczkowy — z taniego, szarego płótna, nie bielony i nie farbowany. [przypis edytorski]

szarada — rodzaj rymowanej zagadki słownej. [przypis edytorski]

szarada — rodzaj zagadki opartej na grze słów. [przypis edytorski]

szarada (z fr.) — tu: zagadka. [przypis edytorski]

szarafan (z pers. sarapa: od stóp do głów; uroczysta szata) — a. sarafan, daw. długi kaftan męski bez rękawów; dziś: rosyjski kobiecy strój ludowy, rodzaj długiej sukni z wysoką talią, bez rękawów a. z wszytymi rękawami z tkaniny bieliźnianej. [przypis edytorski]

szaraga — rodzaj wieszaka na ubrania w postaci stojącej ramy z haczykami a. kołkami. [przypis edytorski]

szaragi — rodzaj wieszaka na ubrania w postaci stojącej ramy z haczykami a. kołkami. [przypis edytorski]

szaraj (daw.) — dziś: seraj, tu w znaczeniu: część rezydencji bogatego muzułmanina, w której mieszkają kobiety; harem. [przypis edytorski]

szara siostra — szarytka, siostra Zgromadzenie Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego à Paulo, założonego w 1633 we Francji, a zajmującego się opieką nad chorymi. [przypis edytorski]

szarawary — długie, bufiaste spodnie, marszczone w pasie i w kostkach, noszone na Wschodzie. [przypis edytorski]

szarawary — długie, bufiaste spodnie, zwężane na kostkach, noszone głównie w krajach arabskich, Indiach itp.; w Polsce popularne w XVI i XVII wieku. [przypis edytorski]

szarawary — długie, bufiaste spodnie, zwężane na kostkach. [przypis edytorski]

szarawary —inaczej hajdawery; długie, szerokie, bufiaste spodnie; element tradycyjnego stroju orientalnego. [przypis edytorski]

szarawary — rodzaj szerokich, bufiastych spodni. [przypis edytorski]

szarawary — szerokie, bufiaste spodnie, modę na nie przejęła od Turków w XVII w. polska szlachta, a także Kozacy. [przypis edytorski]

szarawary — szerokie, długie, bufiaste spodnie noszone na Wschodzie. [przypis edytorski]

szarawary — tu ogólnie: spodnie. [przypis edytorski]