Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 114505 przypisów.
potrzeba (daw.) — wyprawa wojenna, walka, bitwa. [przypis edytorski]
Potrzeba, jako filozof rzekł, justum animatum, to jest sprawiedliwości żywej i mówiącej — Skarga powołuje się tutaj na słowa Tomasza z Akwinu z dzieła Summa Theologiae: iudex est iustum animatum et princeps est custos iusti, w wolnym tłumaczeniu: „sędzia jest wcielonym prawem, a książę jest strażnikiem sprawiedliwości”. [przypis edytorski]
potrzeba parkańska — bitwa pod Parkanami, właśc. dwa starcia z wojskami tureckimi, do których doszło już po odsieczy wiedeńskiej, w dniach 7 i 9 października 1683, gdy wojska polsko-habsburskie pod wodzą Jana III Sobieskiego posuwały się doliną Dunaju w kierunku Ostrzyhomia (w płn. Węgrzech przy granicy ze Słowacją) i zostały zaskoczone przez nacierające oddziały Kary Mehmeda Paszy. Pierwsza bitwa była porażką wojsk Sobieskiego, druga zdecydowanie zwycięska: Turcy zostali zmuszeni do odwrotu, następnie odcięci od twierdzy Parkany dzięki zbombardowaniu mostu przez polską artylerię, wielu z nich zginęło przy próbie konnej przeprawy przez rzekę lub trafiło do niewoli (bilans to 9 tys. poległych i ok. 1,5 tys. jeńców tureckich); efektem wygranej bitwy było nie tylko odbicie Parkanów (po 150 latach panowania tureckiego), ale również znajdującego się po drugiej stronie Dunaju Ostrzyhomia. [przypis edytorski]
potrzeba pospolita (starop.) — potrzeba powszechna; potrzeba wszystkich. [przypis edytorski]
potrzeba (starop.) — bitwa, walka. [przypis edytorski]
potrzeba (starop.) — tu: walka, pojedynek; dojdzie koniecznie potrzeba: dojdzie koniecznie do walki. [przypis edytorski]
potrzeba (starop.) — tu: walka. [przypis edytorski]
potrzeba — tu: bitwa. [przypis edytorski]
potrzebaż — konstrukcja z partykułą -że (skróconą do -ż); znaczenie: czy potrzeba. [przypis edytorski]
potrzebę dotknięcia do niej — dziś: potrzebę dotknięcia jej. [przypis edytorski]
potrzebę odważyć (daw.) — zdecydować się na starcie zbrojne. [przypis edytorski]
potrzebnicki — będący w potrzebie. [przypis edytorski]
potrzebniejsi (daw.) — bardziej potrzebujący. [przypis edytorski]
potrzebniejszym tu (starop.) — skrót od: potrzebniejszy jestem tu. [przypis edytorski]
potrzebnych — potrzebujących. [przypis edytorski]
potrzebnych — tu: potrzebujących. [przypis edytorski]
potrzebny (daw.) — dziś: potrzebujący; osoba żyjąca w niedostatku, biedak. [przypis edytorski]
potrzebny (daw.) — tu: potrzebujący. [przypis edytorski]
potrzebny (…) do chrzanu [tarcia] (fraz. pot.) — zupełnie nieprzydatny, bezużyteczny. [przypis edytorski]
potrzebny — dziś w tym znaczeniu: potrzebujący. [przypis edytorski]
potrzebny — tu: potrzebujący. [przypis edytorski]
potrzeby — dziś popr. forma N. lm: potrzebami. [przypis edytorski]
potrzeby — tu: części garderoby; bielizna. [przypis edytorski]
po trzeźwiu (starop.) — na trzeźwo, po trzeźwemu. [przypis edytorski]
potucha (daw.) — nadzieja (od „tuszyć”). [przypis edytorski]
potucha (daw.) — nadzieja. [przypis edytorski]
potucha — dziś: otucha, nadzieja. [przypis edytorski]
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Wojciech Dembołęcki, Pamiętniki o Lisowczykach czyli przewagi Elearów polskich
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
poturczony (starop.) — ten, kto zmienił wiarę na religię „turecką”, tj. mahometanizm. [przypis edytorski]
poturnak — poturczeniec. [przypis edytorski]
poturnak — poturczony; ten, który przeszedł na islam. [przypis edytorski]
potuszyć (daw.) — dodać nadziei. [przypis edytorski]
potuszyć (daw.) — dodać odwagi. [przypis edytorski]
potuszyć (daw.) — nabrać nadziei. [przypis edytorski]
potuszyć (daw.) — sprzyjać, dać nadzieję. [przypis edytorski]
potwarca (daw.) — człowiek, który rzuca potwarz, szkaluje; oszczerca. [przypis edytorski]
potwarca — osoba rzucając potwarz na kogoś; oszczerca. [przypis edytorski]
potwarca — ten, kto obraża; odnośnie formy gramatycznej patrz przypis poprzedni. [przypis edytorski]
potwarczo — rzucając oszczerstwo, potwarz. [przypis edytorski]
potwarzać (daw.) — obrzucać potwarzami, oszczerstwami; obrażać. [przypis edytorski]
potwarzanie — rzucanie potwarzy, szkalowanie. [przypis edytorski]
potwarz (daw.) — obelga, oszczerstwo. [przypis edytorski]
potwarz (daw.) — pomówienie, oszczerstwo. [przypis edytorski]
potwarz — fałszywy zarzut, obelga. [przypis edytorski]
potwarz i fałsz kładł na oboje (starop.) — rzucił potwarz i fałszywe [oskarżenie] obojgu. [przypis edytorski]
potwarz — kłamliwe oskarżenie a. krytyka. [przypis edytorski]
potwarz — oszczerstwo, hańba. [przypis edytorski]
potwarz — oszczerstwo; nieprawdziwe oskarżenie. [przypis edytorski]
potwarz — oszczerstwo; nieprawdziwy zarzut, kłamliwe oskarżenie. [przypis edytorski]
potwarz — oszczerstwo, obraza. [przypis edytorski]
potwarz — oszczerstwo. [przypis edytorski]
potwarzy (starop. forma) — dziś B.lm r.ż.: potwarze (tj. oszczerstwa). [przypis edytorski]
po twej woli (starop.) — zgodnie z twoją wolą. [przypis edytorski]
potwierdzenie swoich dawnych poglądów na Olę (zob. s. 113) — autor w ten sposób opatrzył odsyłaczami wewnątrztekstowymi pierwodruk swej powieści; w tym przypadku na odnośnej stronie znajduje się fragment z rozdziału VI: „Zdawało mu się, że wystarczy palcem kiwnąć (…) autosugestii”. [przypis edytorski]
potwierdzić — tu: utwierdzić, wzmocnić. [przypis edytorski]
Potwierdził zamki wrót granic twoich i błogosławił Pan Bóg synom twoim… — Ps 147, 13–14. [przypis edytorski]
potwór — dziś popr. forma B. lp: potwora. [przypis edytorski]
potwór spowiła — dziś popr. z D.: spowiła potwora. [przypis edytorski]
potwora (daw.) — potwór. [przypis edytorski]
potwora (daw. r.ż.) — dziś: potwór. [przypis edytorski]
potworną Armidę i brzydala Renaud — Armida i Rinaldo to bohaterowie poematu Jerozolima wyzwolona Torquata Tassa oraz licznych oper napisanych na jej podstawie. Tu mowa o urodzie aktorów, grających te postaci. [przypis edytorski]
potwornem — daw. forma N. lp r.n.; dziś popr: potwornym. [przypis edytorski]
potworny — tu: wynaturzony. [przypis edytorski]
potworu — dziś popr. D. lp: potwora. [przypis edytorski]
potworu — dziś popr. forma D. lp: potwora. [przypis edytorski]
potworu — dziś popr. forma D.lp: potwora. [przypis edytorski]
potworu — dziś popr.: potwora. [przypis edytorski]
po tychże [jezuitów] zniesieniu — zniesienie (kasacja) zakonu jezuitów nastąpiło w Polsce w 1773 r. na mocy breve kasacyjnego papieża Klemensa XIV Dominus ac Redemptor, przyjętego przez Sejm Rozbiorowy (1773–1775), który zarazem powołał Komisje Rozdawnicze Koronną i Litewską mające zarządzać majątkiem skasowanego zakonu; król Stanisław August Poniatowski wspierał dążenia zmierzające do tego, aby majątek pojezuicki zasilił instytucje edukacyjne Rzeczpospolitej. [przypis edytorski]
potyczony — przywiązany do tyczki. [przypis edytorski]
potykać (daw.) — spotykać. [przypis edytorski]
potykać (daw.) — tu: spotykać. [przypis edytorski]
potykać się (daw.) — walczyć. [przypis edytorski]
potykać się (starop.) — walczyć, pojedynkować się. [przypis edytorski]
potykać się — walczyć. [przypis edytorski]
potykać się — walczyć, stawać do pojedynku. [przypis edytorski]
potyka jedno na drugim — dziś raczej: potyka jedno o drugie. [przypis edytorski]
potykanie — tu: walka w ręcz; szermierka, prowadzenie pojedynków. [przypis edytorski]
potym (daw.) — potem, poza tym. [przypis edytorski]
potym (daw.) — potem. [przypis edytorski]
po tym deszczu w Polsce krwawym — tj. po powstaniu listopadowym 1830 r. [przypis edytorski]
potym — dziś popr.: potem. [przypis edytorski]
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Michał Dymitr Krajewski, Woyciech Zdarzyński, życie i przypadki swoje opisuiący
(źródło na Platformie Redakcyjnej)
Potym gdy go namawiali pochlebcy, aby był dał jaki słup wielki postawić gdzie, a na obraz swój na wieczną pamiątkę swoję (…) — Rej omyłkowo przypisuje Aleksandrowi Wielkiemu pogląd spartańskiego króla Agesilaosa, por. Ksenofont Agesilaos XI 7 (także: Plutarch, Żywoty równoległe. Agesilaos 2, Powiedzenia królów i wodzów. Agesilaos 12). [przypis edytorski]
potym (starop.) — dziś: potem. [przypis edytorski]
potym (starop. forma) — dziś: potem. [przypis edytorski]
potym (starop. forma) — potem. [przypis edytorski]
potym (starop.) — potem. [przypis edytorski]
poty — póty, do tego czasu. [przypis edytorski]
poty — póty, do tej pory. [przypis edytorski]
potyrać (daw.) — stracić. [przypis edytorski]
potyrać (gw.) — pomiatać, poniewierać, zmieszać z błotem. [przypis edytorski]
potyrać (gw.) — pomiatać. [przypis edytorski]
potyrcze (daw., gw.) — człowiek nieforemny, pokraka. [przypis edytorski]
po tysiąckrotniem chwytał — przykład ruchomej końcówki fleksyjnej czasownika; inaczej: tysiąckrotnie chwytałem (a. po tysiąckroć chwytałem). [przypis edytorski]
potz Blitz (niem.) — przekleństwo: do pioruna, a niech to itp. [przypis edytorski]
pouchwałość — właśc. poufałość: zażyłość, przyjaźń. [przypis edytorski]
poudre de succession — wörtlich: Erbschaftspulver; durch Gift an eine Erbschaft gelangen. [przypis edytorski]
po udziech — dziś popr. forma: po udach. [przypis edytorski]
poufalsza — w oryginale niem. zutraulich: ufna (por. zutrauen: dowierzać komuś). [przypis edytorski]
po ukąszeniu padalca — padalec zwyczajny (Anguis fragilis) to gatunek beznogiej jaszczurki; nie jest jadowity, żywi się ślimakami i dżdżownicami. [przypis edytorski]
po umarłych mówi się minię — przejęzyczenie bohatera lub autorskie: za zmarłych, wspólnie z minjanem (grupą dorosłych Żydów), odmawia się kadisz, jedną z najważniejszych modlitw w liturgii żydowskiej. [przypis edytorski]
Pound, Ezra (1885–1972) — wybitny amerykański poeta modernistyczny, erudyta, autor cyklu Cantos (Pieśni), postać kontrowersyjna ze względu na fascynację włoskim faszyzmem. [przypis edytorski]
