Potrzebujemy Twojej pomocy!

Na stałe wspiera nas 453 czytelników i czytelniczek.

Niestety, minimalną stabilność działania uzyskamy dopiero przy 500 regularnych darczyńców. Dorzucisz się?

Wesprzyj!

Przypisy

Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z

Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza

Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia

Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski


Znaleziono 160198 przypisów.

jaskółce (gw.) — jaskółki. [przypis autorski]

jaskółka morska — latająca ryba. [przypis tłumacza]

Jaskółka z „Wieczorów Rodzinnych” — pseudonim Zofii Bukowieckiej (1844–1920), nauczycielki i autorki książek dla dzieci. W latach 1903–1912 prowadziła rubrykę Skrzynka do listów. [przypis edytorski]

jaskot — hałas; jazgot. [przypis autorski]

jaskra — choroba prowadząca do nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego i siatkówki, powodująca pogorszenie lub utratę wzroku; łac. glaucoma. [przypis edytorski]

jaskrawie — dziś: jaskrawo. [przypis edytorski]

jaskrawie — dziś popr.: jaskrawo. [przypis edytorski]

jaskrawszy — w oryg. niem. gellen: przenikliwy. [przypis edytorski]

Ja (…) słodycz miarkując goryczą — To jest słodycz bezmierną, jaką czuł z rozmowy z tym duchem, miarkował goryczą smutnych dla siebie przepowiedni, jakie jemu ten duch objawił. [przypis redakcyjny]

Jasło — obecnie miasto powiatowe w województwie podkarpackim. [przypis edytorski]

ja — słowa ja używa Pascal w znaczeniu miłości własnej. [przypis tłumacza]

jasmin-manga — inaczej: plumeria, kwiat Lei, rodzaj roślin z rodziny toinowatych. [przypis edytorski]

Jasna brona — (brama), wysoka Porta (turecka). [przypis redakcyjny]

Jasna Góra — [w oryginale:] miasto Clermont-Ferrand we Francji. [przypis redakcyjny]

jasna pani — jaśnie pani, szlachcianka, dziedziczka. [przypis edytorski]

jasne dzieło (starop.) — bitwa w otwartym polu. [przypis redakcyjny]

jasnemi oczy — dziś popr. forma N. lm: jasnymi oczami. [przypis edytorski]

jasnopłowy — jasnoblond. [przypis edytorski]

Jasność od światła wiecznego (…) inne rzeczy tobie miłe — Tylko rzeczywiste, wiekuiste światło rodzi miłość. Miłość ziemskich rzeczy, a czego sami nie przeczuwamy, rodzi się dlatego tylko, że te ziemskie rzeczy, oświecając się promieniem wiecznej światłości, coś boskiego w sobie mają. [przypis redakcyjny]

jasnoście — dziś popr. B.lm: jasności. [przypis edytorski]

jasności własna cnota wodzi — w rękopisie miejsce odcięte. [przypis redakcyjny]

jasno uświadomić istoty niemieckości, jak to się udało Wagnerowi w Śpiewakach norymberskich — Por. rozdz. IV. [przypis autorski]

Jasny jest anioł, chociaż najjaśniejszy upadł — nawiązanie do mitu o nieposłuszeństwie i upadku anioła Lucyfera (niosącego światło, z łac. lux, lucis: światło; ferre: nieść). [przypis edytorski]

Jaspers, Karl (1883–1969) — niemiecki filozof, przedstawiciel egzystencjalizmu, oraz psychiatra. [przypis edytorski]

jaspis i onyks — skały z wstęgowatymi pasmami, cenione jako materiał jubilerski. [przypis edytorski]

Jassejczykowie chwalili się, że u nich stał pod otwartym niebem posąg [Westy] — Polybios Historia, lib. XVI, § 11. Op. t. II, p. 443 ed. Ernest. [przypis redakcyjny]

Jassy — stolica Mołdawii, obecnie w Rumunii. [przypis edytorski]

Jast — Aufregung, Zorn. [przypis edytorski]

Jastrun, Mieczysław (1903–1983) — poeta, tłumacz, autor książek biograficznych i kilku dzieł prozą, znany głównie jako twórca liryki filozoficznej. [przypis edytorski]

jastrząb ściany popryskał — jastrzębie i inne ptaki łowieckie trzymano dla uciech w swoich pokojach. [przypis redakcyjny]

Jastrzębiec — herb szlachecki Skrzetuskich. [przypis edytorski]

Jastrzębiec-Zalewski, Władysław (ur. 1877) — komediopisarz, autor Lanceta, Gobelina, Serc za drutem kolczastym. [przypis edytorski]

jastrzębióm i krukóm — dziś popr. pisownia: jastrzębiom i krukom. [przypis edytorski]

jasyr (daw.) — niewola u Tatarów a. Turków. [przypis edytorski]

jasyr (daw.) — niewola u Tatarów lub Turków. [przypis edytorski]

jasyr (daw.) — niewola u Turków lub Tatarów. [przypis edytorski]

jasyr — jeńcy uprowadzeni przez Turków a. Tatarów. [przypis edytorski]

jasyr — jeńcy uprowadzeni przez Turków a. Tatarów. [przypis redakcyjny]

jasyr — tu ogólnie: niewola. [przypis edytorski]

jasyr — turecka lub tatarska niewola. [przypis edytorski]

jasyr — zdobycz, zwł. jeńcy. [przypis redakcyjny]

jasyr (z tur.) — niewola; także ludność wzięta do takiej niewoli. [przypis edytorski]

jasyr (z tur.) — niewola tatarska lub turecka. [przypis redakcyjny]

jasyr (z tur.) — niewola tatarska. [przypis redakcyjny]

Jaszar — postać o tym imieniu, jak również jego syn, nie pojawiają się w Biblii hebrajskiej. [przypis edytorski]

jaszcz — artyleryjski wóz konny służący do przewożenia amunicji. [przypis redakcyjny]

jaszcz — skrzynia na kółkach do transportu amunicji. [przypis edytorski]

jaszczur (daw.) — wyprawiona skóra jaszczurki; tu: pochwa wykonana z takiej skóry. [przypis edytorski]

Jaszczurka z dachu (…) siknęła… — w oryginale άσκαλαβώτης iγαλεώτες, południowo-europejska jaszczurka z bardzo wydatnymi przylgami palców, łażąca zwinnie po murach, a nawet po sufitach. Prof. dr. Wł. Kulczyński sądzi, że to jest stellio, po polsku mierzienica albo gek, znienawidzona przez gospodynie, gdyż bardzo często, wałęsając się po murach, wpada im do naczyń z mlekiem i do garnków. Lud nasz opowiada, że ropucha do gniewu pobudzona, czyni ten sam nieprzyzwoity gest, co jaszczurka Arystofanesa, i że można wskutek tego oślepnąć. [przypis tłumacza]

jaszczurnik — tu: gniazdo jaszczurek. [przypis edytorski]

Jaszczurówka — obecnie obszar we wschodniej części Zakopanego. [przypis edytorski]

jaszczur — skóra cielęca, kozia lub owcza, używana do wyrobu galanterii kaletniczej; tu: skórzana pochwa szabli. [przypis edytorski]

jaszczur — skóra końska lub ośla, wyprawiona chropowato, podobna do skóry jaszczurczej; oprawiano w nią pochwy i rękojeści szabel. [przypis edytorski]

jaszczur — skóra wyprawna z zachowaniem łuskowatej, a przynajmniej chropawej powierzchni. Tu mowa niewątpliwie o rękojeściach szabel oprawnych w „jaszczur”, a wysadzanych drogimi kamieniami. [przypis redakcyjny]

jaszczur — wyprawiona skóra, tu: pochwa. [przypis edytorski]

jaszcz — wóz do transportu amunicji. [przypis edytorski]

jaszczyk a. jaszcz — wóz przystosowany do transportu amunicji artyleryjskiej. [przypis edytorski]

jaszczyk — dwukołowy wóz ze skrzynią do przewożenia. [przypis redakcyjny]

jaszczyk — naczynie drewniane okrągłe, niskie. [przypis redakcyjny]

jaszczyk — wóz do przewożenia amunicji artyleryjskiej. [przypis edytorski]

jaszczyk — wóz transportowy z okutą skrzynią, tu: węglarka. [przypis edytorski]

jaszczyk — wóz transportowy z okutą żelazem skrzynią. [przypis edytorski]

jaszczyk — wóz z okutą skrzynią. [przypis edytorski]

jaszczyk — wóz z okutą skrzynią, służący dawniej do przewożenia amunicji artyleryjskiej. [przypis edytorski]

jaszczyk (z ros.) — skrzynia na amunicję. [przypis edytorski]

jatagan — broń biała, jej długość wynosi około 70 cm; charakteryzuje się rękojeścią i podwójną krzywizną ostrza. [przypis edytorski]

jatagan — broń sieczna o zakrzywionym ostrzu, używana od XVI w. przez Turków, Arabów i Persów. [przypis edytorski]

jatagan — broń sieczna średniej długości, bez jelca, o podwójnie zakrzywionym ostrzu. [przypis edytorski]

jatagan — rodzaj broni białej o dwukrotnie wygiętym ostrzu. [przypis edytorski]

jatagan — wschodnia broń sieczna pośrednia między nożem a szablą [przypis redakcyjny]

jatagan (z tur.) — broń sieczna o wygiętej głowni. [przypis edytorski]

jatagan (z tur.) — broń sieczna średniej długości, o zakrzywionym ostrzu i charakterystycznej rękojeści, używana przez Turków, Arabów i Persów. [przypis edytorski]

ja taki zostanę — ja i tak zostanę. [przypis edytorski]

ja tego ani wygłoszę, ani podpiszę — ja tego ani nie wygłoszę, ani nie podpiszę. [przypis edytorski]

Ja też (…) do nich — zdanie skrócone: skoczę do nich, pędzę do nich; podobnie często u Sienkiewicza: „W nich!”. [przypis redakcyjny]

ja tiebia wiżu! (ros.) — widzę cię! [przypis redakcyjny]

jat', je (ros.) — litery alfabetu rosyjskiego. [przypis edytorski]

jatka (daw.) — rzeźnia. [przypis edytorski]