Dzisiaj aż 13,496 dzieciaków dzięki wsparciu osób takich jak Ty znajdzie darmowe książki na Wolnych Lekturach.
Dołącz do Przyjaciół Wolnych Lektur i zapewnij darmowy dostęp do książek milionom uczennic i uczniów dzisiaj i każdego dnia!
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | czasownik | czeski | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 116699 przypisów.
którychem ja pobudziła — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: których ja pobudziłam. [przypis edytorski]
którycheśmy dotknęli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: których dotknęliśmy. [przypis edytorski]
którycheś na obraz Twój stworzył (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: których stworzyłeś na Twój obraz. [przypis edytorski]
którycheś (…) nie przywiózł — daw. konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: których nie przywiozłeś. [przypis edytorski]
Których też żaden nie ma przy sobie mimo pozwolenia starszego kapelana wojskowego bawić — sens: którzy nie powinni przy nikim przebywać bez pozwolenia starszego kapelana wojskowego. [przypis edytorski]
których Verlaine „Poètes maudits” (…) nazywa — por. zbiór sylwetek literackich Verlaine'a pod tymże tytułem (Les Poètes maudits, tj. Poeci przeklęci; pierwsze wyd. fr. 1884, wyd. rozszerzone, ilustrowane 1888), skąd zaczerpnięto później nazwę tej grupy poetów za życia egzystujących na marginesie społeczeństwa, często zamieszanych w skandale obyczajowe itp. [przypis edytorski]
który czas (daw.) — jakiś czas. [przypis edytorski]
który li zagradza — konstrukcja z partykułą wzmacniającą „li”; znaczenie: który tylko zagradza. [przypis edytorski]
którymem najmował — który najmowałem. [przypis edytorski]
którymem się był zaciągnął — daw. czas zaprzeszły z ruchomą końcówką czas.; dziś: w którym się zaciągnąłem. [przypis edytorski]
którymim skowan — którymi jestem skuty. [przypis edytorski]
którymiś mnie uraczył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: którymi mnie uraczyłeś. [przypis edytorski]
którymiśmy go otaczali (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: którymi go otaczaliśmy. [przypis edytorski]
którym już napisał — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: który już napisałem. [przypis edytorski]
którym na przeciwnikach swoich mógł wyładować — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: który na przeciwnikach swoich mogłem wyładować. [przypis edytorski]
którym nie wolno było omijać Krakowa, by nie pozbawić miasta licznych opłat — niektóre miasta posiadały w średniowieczu przywilej, określany jako „prawo składu”, zgodnie z którym kupcy nie mogli ich omijać, lecz przez określony czas musieli wystawiać tam swój towar na sprzedaż. [przypis edytorski]
którym śmiał — które śmiałem (forma z ruchomą końcówką czasownika). [przypis edytorski]
którym splatała — daw. konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: który splatałam. [przypis edytorski]
którym wiedział — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: który wiedziałem. [przypis edytorski]
którym wykopał — który wykopałem. [przypis edytorski]
którym wzgardził — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: który wzgardziłem. [przypis edytorski]
którym (…) żył — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: który żyłem. [przypis edytorski]
którym znał (daw.) — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: który znałem. [przypis edytorski]
którym znał — tu: ja, który znałem. [przypis edytorski]
któryście (…) słyszeli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika, inaczej: który słyszeliście. [przypis edytorski]
któryśmy (…) przebyli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: który przebyliśmy. [przypis edytorski]
któryśmy (…) znaleźli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: który znaleźliśmy. [przypis edytorski]
który się był położył — forma daw. czasu zaprzeszłego, wyrażająca czynność wcześniejszą od wydarzeń opisywanych w czasie przeszłym: Anhelli położył się wcześniej, zanim Szaman posadził dziecko na jego piersiach. [przypis edytorski]
który się ograniczył tylko literaturą — dziś: który ograniczył się tylko do literatury. [przypis edytorski]
który się zwał „putiłowskim” i szedł całkowicie na użytek tej rosyjskiej fabryki — mowa o rosyjskich Zakładach Putiłowskich w Petersburgu, wielkim zakładzie produkcji stali, maszyn i środków transportu, od 1868 będącym własnością przedsiębiorcy Nikołaja Putiłowa; na pocz. XX w. było to największe pod względem produkcji przedsiębiorstwo metalurgiczno-maszynowe w Rosji i trzecie co do wielkości w Europie; w 1922 zmieniono nazwę zakładów na Czerwony Putiłowiec, zaś w 1934 na obecną nazwę: Fabryka Kirowa. [przypis edytorski]
który teraz króluje — chodzi o króla Zygmunta III Wazę (1566–1632). [przypis edytorski]
który teraz przemienił się na strunę gitary tylko miłośne brzęczącą piosenki? — późn. wyd. tłumaczenie skorygowano: który teraz przemienił się w strunę gitary regulowaną kołkiem! [przypis edytorski]
który — tu dziś popr.: któryś. [przypis edytorski]
który w Efezie bóżnicę Diany zapalił — Herostrates. [przypis edytorski]
który za tem, co mu lubo, chodzi (starop. konstrukcja) — który kieruje się tym, co jest mu miłe; podąża za tym, co dla niego przyjemne. [przypis edytorski]
który zginął, jak wiadomo, w 1927 r. — fikcja literacka. [przypis edytorski]
którzyby beli (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką czasownika; inaczej: którzy byliby. [przypis edytorski]
którzy go sądzą miejsca tego godnem (starop.) — konstrukcja na wzór łac; znaczenie: którzy sądzą, że jest godny tego miejsca. [przypis edytorski]
którzy ją śmiercią oświadczyli, i zdrowie dla niej chętnie położyli (starop.) — tj. męczennicy. [przypis edytorski]
którzy mówią, że wszystko jest jednym — Parmenides i Zenon z Elei oraz szkoła eleatów. [przypis edytorski]
Którzy Rzeczpospolitą rządzą, dwie te nauce chować mają. Jednę, aby pożytków sąsiad swoich tak bronili, jakoby wszytko, co poczną, do nich obracali, swoich zapominając. Drugą, aby się o ciało wszytkiej Rzeczypospolitej starali, aby jednych broniąc, drugich nie opuszczali — Cyceron, O powinnościach (De officiis) I, 25. [przypis edytorski]
którzyście cierpieli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: którzy cierpieliście. [przypis edytorski]
którzyście obsiedli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: którzy obsiedliście. [przypis edytorski]
którzyście tam (…) bywali — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: którzy tam bywaliście. [przypis edytorski]
którzyście (…) żebrali — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika; inaczej: którzy żebraliście. [przypis edytorski]
którzyście zmazani grzechem — którzy jesteście zmazani grzechem; tj.: którzy jesteście grzeszni. [przypis edytorski]
którzyśmy (…) byli — konstrukcja z ruchomą końcówką czasownika: którzy byliśmy. [przypis edytorski]
którzy się byli wyprawili — przykład użycia czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą w stosunku do innej przeszłej; dziś: którzy się wyprawili. [przypis edytorski]
którzy — z użycia tego zaimka wynika, iż w kolędzie anioły są rodzaju męskiego. [przypis edytorski]
któś — dziś popr.: ktoś. [przypis edytorski]
któś — dziś popr. pisownia: ktoś. [przypis edytorski]
któś taki (daw.) — kim jesteś. [przypis edytorski]
któż by zrozumiał!… Gdy my tak do siebie gadali snami, żywota królowie — Juliusz Słowacki, Król-Duch, Rapsod IV, Pieśń III, XXIV. [przypis edytorski]
któż mię z żebraki rozezna — któż mnie odróżni od żebraków. [przypis edytorski]
któż o mnie stoi (daw.) — kto o mnie dba. [przypis edytorski]
Któż taki potwór mógł widzieć — dziś z D.: „któż takiego potwora mógł widzieć”. [przypis edytorski]
Któż to słyszał takie dziwy?/ Tyś człowiek i Bóg prawdziwy,/ Ty łączysz w Boskiej osobie/ Dwie natury różne sobie — strofa popularyzuje katolicki dogmat o podwójnej, zarazem boskiej i ludzkiej, naturze Chrystusa. [przypis edytorski]
któżże — kto, któż. [przypis edytorski]
kto będą ci przeciwnicy — dziś popr.: kim będą ci przeciwnicy. [przypis edytorski]
k'tobie a. ku tobie (daw.) — do ciebie. [przypis edytorski]
k'tobie (daw.) — do ciebie. [przypis edytorski]
k'tobie (daw., gw.) — ku tobie, w twoją stronę. [przypis edytorski]
k'tobie — (daw.) — ku tobie, do ciebie. [przypis edytorski]
k' tobie — ku tobie, do ciebie. [przypis edytorski]
k'tobie — ku tobie. [przypis edytorski]
k'tobie (starop.) — do ciebie, ku tobie. [przypis edytorski]
k'tobie (starop.) — do ciebie. [przypis edytorski]
k tobie (starop.) — do ciebie. [przypis edytorski]
kto braterstwa, jako Apostoł upomina, nie miłuje — por. 1 P 3, 8. [przypis edytorski]
ktoby beł rzekł, ktoby wierzył (starop.) — konstrukcja daw. czasu zaprzeszłego, wyrażającego czynność wcześniejszą od pozostałych czynności i stanów zapisanych w czasie przeszłym prostym; znaczenie: kto rzekłby wcześniej (uprzednio, kiedyś itp.), kto wierzyłby. [przypis edytorski]
ktoby był (starop.) — konstrukcja z przestawną końcówką formy przypuszczającej czasownika; inaczej: kto byłby; tu: kto miałby być. [przypis edytorski]
ktoby chciał (daw.) — dziś popr.: kto by chciał [przypis edytorski]
ktoby (…) chciał (daw.) — dziś popr.: kto by chciał. [przypis edytorski]
ktoby mógł (daw.) — dziś popr.: kto by mógł. [przypis edytorski]
ktoby (starop. forma) — dziś: kto by [się zwadził, tj. pokłócił się]. [przypis edytorski]
kto by takiego bawił (daw.) — z kim by taki przebywał. [przypis edytorski]
ktoby (…) ukazał (starop. forma ort.) — dziś popr.: kto by ukazał; kto ukazałby. [przypis edytorski]
kto by zabił, krew jego niech będzie przelana — 1 Mojż 8, 6. [przypis edytorski]
Kto by zgorszył jednego z tych, byłoby mu lepiej, żeby sobie uwiązał kamień młyński u szyi i rzucił się z nim w morze — cytat z Ewangelii św. Marka (Mk 9, 41) i św. Mateusza (Mt 18, 6). [przypis edytorski]
ktoć (…) odjął (starop. forma) — kto ci odjął; tj. kto ci odebrał. [przypis edytorski]
Ktoć to powiedział — konstrukcja z partykułą wzmacniającą -ci, skróconą do -ć i dodaną do zaimka „kto”. [przypis edytorski]
kto chce psa uderzyć, sam w niego wpada — żart. kontaminacja dwóch powiedzeń: „kto chce psa uderzyć, ten zawsze kij znajdzie” (tj. jeśli się chce kogoś zaatakować, zawsze znajdzie się jakiś powód) oraz „kto pod kim dołki kopie, ten sam w nie wpada” (tj. kto walczy podstępem, pada ofiarą własnej gry; inaczej: „kto mieczem wojuje, od miecza ginie”). [przypis edytorski]
kto cię schował w swoim domu przed pijanymi chłopami, co ci powybijali szyby w sklepie, wtenczas, kiedy to pierze latało w powietrzu jak śnieg, a ulice i dachy były od niego białe — opis pogromu Żydów. Fala pogromów przetoczyła się przez zachodnią część Imperium Rosyjskiego w latach 80. XIX w. W pogromie warszawskim w Boże Narodzenie 1881 r. ucierpiało ok. 10 tys. Żydów, wiele biedniejszych rodzin straciło cały swój majątek, zdarzały się też pobicia i zabójstwa. [przypis edytorski]
Kto czyni grzech, niewolnikiem jest u grzechu — J 8, 34. [przypis edytorski]
kto dobrowolnym chce być banitą? — Mefisto stawia tu zagadkę, której rozwiązaniem jest słowo „błazen”. [przypis edytorski]
Kto idzie prosto, ten idzie beśpieczno — Prz 10, 9. [przypis edytorski]
kto ją tam umieścił, tę torpedę? — do poł. XIX w. torpedami (torpedo, torpille) nazywano różne ładunki wybuchowe umieszczane pod wodą w celu uszkadzania wrogich okrętów. Po skonstruowaniu w 1866 torpedy samobieżnej, wystrzeliwanej w kierunku jednostki pływającej, stopniowo zaczęto stosować nazwę torpeda do tego rodzaju pocisków, zaś nieruchome ładunki wybuchowe określać mianem min morskich. [przypis edytorski]
kto jeho znaje, szczo on myśli? (z ukr.) — kto go wie, co on myśli? [przypis edytorski]
kto jestem — dziś: kim jestem. [przypis edytorski]
kto jest Tetmajer (…) dobił — S. Przybyszewski, Listy I, s. 112. [przypis edytorski]
Kto Kościoła nie słucha, niechaj będzie jako poganin niewierny — Mt 18, 17. [przypis edytorski]
kto kupi niewolą włos biały — kto okupi (zapłaci za) siwiznę niewolą. [przypis edytorski]
kto ma morze we władzy swojej (…) wolno mu w każdej chwili wypowiedzieć wojnę lub jej uniknąć (…) Niech więc Anglia tym się kieruje, a wkrótce (…) będzie panią Indii… — por. Bacon, Eseje, XXIX (O prawdziwej wielkości królestw i państw). [przypis edytorski]
kto mię uwielbi, ja go uwielbię; a kto mię będzie wyznawał przed ludźmi, iście go ja też wyznam przed Ojcem moim — Mt 10, 32. [przypis edytorski]
ktom ja zacz (daw.) — kim ja jestem. [przypis edytorski]
ktom ja zacz (daw.) — kim jestem. [przypis edytorski]
kto mnie trafi (…) nazwij go Adamem — aluzja do Adama Bella, półlegendarnego banity i doskonałego łucznika, mieszkającego z towarzyszami w lesie Inglewood w północnej Anglii, postaci podobnej do Robin Hooda, ukrywającego się z kompanami w lesie Sherwood w środkowej Anglii. [przypis edytorski]
Kto mnie widzi, widzi i ojca mojego. Abowiem ja i ociec tedy jedno jestechmy, to jest jedynego a społecznego Bóstwa zawżdy społu używamy — J 14, 9 oraz J 10, 30, z dodaniem słów po przecinku. [przypis edytorski]
ktom — skrócone: kto jestem. [przypis edytorski]
ktom zacz (daw.) — kim jestem. [przypis edytorski]