Wesprzyj Wolne Lektury 1,5% podatku — to nic nie kosztuje! Wpisz KRS 00000 70056 i nazwę fundacji Wolne Lektury do deklaracji podatkowej. Masz czas tylko do końca kwietnia :)
Przypisy
Pierwsza litera: wszystkie | 0-9 | A | B | C | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z
Według typu: wszystkie | przypisy autorskie | przypisy redaktorów Wolnych Lektur | przypisy źródła | przypisy tłumacza
Według kwalifikatora: wszystkie | anatomiczne | angielski, angielskie | arabski | architektura | astronomia | białoruski | biologia, biologiczny | bez liczby pojedynczej | botanika | celtycki | chemiczny | chiński | czasownik | czeski | dopełniacz | dawne | drukarstwo, drukowany | dziecięcy | ekonomiczny | filozoficzny | fizyka | francuski | frazeologia, frazeologiczny | geografia, geograficzny | geologia | grecki | gwara, gwarowe | handel, handlowy | hebrajski | hinduski | historia, historyczny | hiszpański | holenderski | ironicznie | islandzki | japoński | język, językowy, językoznawstwo | łacina, łacińskie | literacki, literatura | liczba mnoga | matematyka | medyczne | mineralogia | mitologia | mitologia germańska | mitologia grecka | mitologia rzymska | muzyczny | nieodmienny | niemiecki | norweski | obelżywie | poetyckie | pogardliwe | polski | polityczny | portugalski | pospolity | potocznie | prawo, prawnicze | przenośnie | przestarzałe | przymiotnik | przysłowiowy | przysłówek | psychologia, psychologiczny | regionalne | religijny, religioznawstwo | rodzaj męski | rodzaj nijaki | rosyjski | rodzaj żeński | rzadki | rzeczownik | rzymski | środowiskowy | staropolskie | starożytny | szwedzki | teatralny | techniczny | turecki | ukraiński | węgierski | włoski | wojskowy | wulgarne | żartobliwie | zdrobnienie | żeglarskie | zoologia
Według języka: wszystkie | English | français | Deutsch | lietuvių | polski
Znaleziono 161702 przypisów.
Herod z Chalkis (10 p.n.e.–48 p.n.e.) — brat Heroda Agryppy I, wnuk Heroda Wielkiego, od 41 król niewielkiego królestwa Chalkis, między Damaszkiem a Bejrutem (Berytos). [przypis edytorski]
Herofilos (ok. 335–280 p.n.e.) — gr. lekarz, uważany za pierwszego anatoma: jako pierwszy wykonywał systematyczne sekcje zwłok w celach naukowych; współzałożyciel szkoły medycznej w Aleksandryjskim Muzejonie. [przypis edytorski]
heroiczniejszy — dziś: bardziej heroiczny. [przypis edytorski]
heroiczny — bohaterski, nadzwyczajny. [przypis redakcyjny]
heroiczny— bohaterski. [przypis redakcyjny]
Heroidy — fikcyjne wierszowane listy miłosne, pisane przez Owidiusza; wypowiadały się w nich bohaterki mitologiczne. [przypis edytorski]
heroika — poematy heroiczne (o czynach bohaterów). [przypis edytorski]
heroina — bohaterka. [przypis edytorski]
heroina — bohaterka, zwł. romansu. [przypis edytorski]
heroina (daw., z gr.) — bohaterka, główna postać sztuki; tu: odtwórczyni głównej roli. [przypis edytorski]
heroina śliczna — w herbie Rawicz: panna na niedźwiedziu. [przypis redakcyjny]
heroina (z gr.) — bohaterka. [przypis edytorski]
heroiny — bohaterki, odważne kobiety. [przypis redakcyjny]
heroizm — bohaterstwo. [przypis redakcyjny]
heroj — bohater, heros. [przypis edytorski]
heroj — bohater. [przypis edytorski]
heroj (daw.) — bohater. [przypis edytorski]
heroje (daw.) — M. lm od wyrazu heroj: heros, bohater. [przypis edytorski]
heroj (z ukr.) — bohater. [przypis edytorski]
herolda twego zwycięstwa — w igrzyskach herold (woźny) ogłasza nazwiska zwycięzców. [przypis tłumacza]
Heroldem całe wojsko mieć — mieć całe wojsko za herolda. [przypis edytorski]
heroldia — instytucja zajmująca się sprawdzaniem dowodów szlachectwa i prowadzeniem ksiąg szlachty. [przypis edytorski]
heroldia — po powstaniu listopadowym dekretem carskim powołano, na wzór analogicznej instytucji rosyjskiej, Heroldię Królestwa Polskiego (1836–1861), która zajmowała się sprawdzaniem dowodów szlachectwa i prowadzeniem ksiąg szlachty; po rozwiązaniu instytucji jej dokumenty trafiły do Petersburga. [przypis edytorski]
heroldia — urząd, który działał w Królestwie Polskim i zajmował się zatwierdzaniem dowodów szlachectwa. [przypis edytorski]
herold — średniowieczny urzędnik, ogłaszający w imieniu władcy ważne zarządzenia lub wydarzenia. [przypis edytorski]
herold — tu: wysłannik królewski. [przypis autorski]
herold — urzędnik dworski, mistrz ceremonii. [przypis edytorski]
Heron z Aleksandrii (ok. 10–ok. 70) — gr. matematyk, fizyk i wynalazca; konstruktor m.in. fontanny Herona: urządzenia hydraulicznego złożonego z trzech zbiorników umieszczonych na różnych wysokościach oraz łączących je rurek, w którym dzięki wypieraniu wody i powietrza z dwu niższych zbiorników na najwyższym przez rurkę wytryskuje woda. [przypis edytorski]
heros balafré (fr.) — bohater z blizną. [przypis edytorski]
Herostrates — szewc, który w 356 p.n.e spalił wielką świątynię Artemidy w Efezie dla zapewnienia sobie nieśmiertelnej sławy. [przypis edytorski]
Herostrates — szewc, który w 356 r. p.n.e spalił wielką świątynię Artemidy w Efezie dla zapewnienia sobie nieśmiertelnej sławy. [przypis edytorski]
Herostrat, właśc. Herostrates — szewc, który w 356 p.n.e spalił wielką świątynię Artemidy w Efezie dla zapewnienia sobie nieśmiertelnej sławy. [przypis edytorski]
Her passion will die like a lamp for want of what the flame should feed upon — „Namiętność jej zgaśnie jak lampa z braku paliwa”. [przypis tłumacza]
„Herr Doktor, diese ewige Literaturschreiberei werd ich nicht dulden!” (niem.) — Panie doktorze, ta cała pisanina nie będzie tolerowana. [przypis edytorski]
Herr Doktor! schon ist sechse (niem.) — panie doktorze, już szósta. [przypis edytorski]
Herrengasse — historyczna ulica w centrum Wiednia. [przypis edytorski]
Herrenvolk (niem.) — rasa panów. [przypis edytorski]
Herr Gendarm, ich hatte die feste Absicht abzureisen (niem.) — panie żandarmie, mam silne postanowienie wyjechać. [przypis edytorski]
Herr Gott! (niem.) — Panie Boże. [przypis edytorski]
Herr Gott (niem.) — Panie Boże. [przypis edytorski]
Herr Gott! (niem.) — Panie Boże! [przypis redakcyjny]
Herr Gott! (niem.) — wykrzyknik: „Panie Boże!” a. „Na Boga!”. [przypis edytorski]
Herr Hauptmann! (niem.) — Panie hetmanie! [przypis edytorski]
Herr Inspektor (niem.) — pan inspektor. [przypis edytorski]
Herriot, Édouard (1872–1957) — francuski polityk i pisarz, przewodniczący Partii Radykalnej, trzykrotnie premier Francji (1924–1925, 1926 i 1932). [przypis edytorski]
Herr Jesas… Aber du hast noch keinen Kaffee getrunken?… (niem.) — Panie Jezu… Ale ty nie piłeś jeszcze kawy?… [przypis redakcyjny]
Herr Jesu! (niem.) — Panie Jezu. [przypis edytorski]
Herr Jesus! Mein Gott! (niem.) — Panie Jezu! Mój Boże! [przypis edytorski]
Herr Jesus! (niem.) — Panie Jezu! [przypis edytorski]
Herr Jesus (niem.) — Panie Jezu. [przypis edytorski]
Herr Johann Trax (niem.) — Pan Johann Trax. [przypis edytorski]
Herr Meister (niem.) — panie mistrzu. [przypis edytorski]
herrnhuci (z niem. Herrnhut: Straż Pańska) a. bracia morawscy — ewangelicka wspólnota kościelna ukształtowana w XVIII w. przez uciekinierów religijnych, którzy schronili się w Saksonii, kontynuująca doktrynę i tradycje braci czeskich (ruchu wyłonionego z husytyzmu). [przypis edytorski]
herrnhuterowski — od Herrnhut, miasta położonego w niem. Saksonii, azylu dla braci morawskich (wspólnota kościelna nawiązująca do doktryny braci czeskich, ruchu wyłonionego z husytyzmu). [przypis edytorski]
Herr (niem.) — pan. [przypis edytorski]
Herr Offizier, bitte (niem.) — panie oficerze, proszę. [przypis edytorski]
Herr Offizier, wie weit ist es nach Treblinka (niem.) — panie oficerze, jak daleko jest do Treblinki. [przypis edytorski]
Herr Wachtmeister (niem.) — pan posterunkowy. [przypis edytorski]
Herr Zugführer (niem.) — pan kierownik (pociągu) a. dowódca (plutonu). [przypis edytorski]
Herschel, Frederick William (1738–1822) — urodzony w Niemczech angielski astronom, konstruktor teleskopów i kompozytor, znany z wielu odkryć astronomicznych, a szczególnie z odkrycia w 1781 planety Uran, pierwszej nowo odkrytej planety od czasów starożytnych. [przypis edytorski]
Herse — dawny ekskluzywny dom mody założony w 1868 przez Bogusława Hersego w Warszawie. [przypis edytorski]
Herse — ekskluzywny dom mody założony przez Bogusława Hersego w Warszawie. [przypis edytorski]
Hersent, Charles (1580–1665) — fr. kaznodzieja, występował w obronie Kornela Ottona Jansena (1585–1638), który wychodząc od nauki św. Augustyna zapoczątkował ruch pobożnościowy zw. jansenizmem, kładący nacisk na grzeszność i zło w człowieku oraz głoszący konieczność łaski bożej dla wypełniania przez ludzi przykazań i dojścia do zbawienia. [przypis edytorski]
Herse — pot.: ekskluzywny dom mody założony przez Bogusława Hersego w Warszawie. [przypis edytorski]
herste (jid.) — słyszycie, słyszcie. [przypis edytorski]
herst (jid.) — słyszysz, słuchaj. [przypis edytorski]
herst wodzić (daw.) — rej wodzić, przewodzić. [przypis edytorski]
herszt (pot.) — przywódca bandy. [przypis edytorski]
herszt — przywódca bandy. [przypis edytorski]
herszt — przywódca. [przypis edytorski]
hersz tu (ukr. герш-ту, z niem. hörst du: słyszysz) — stylizacja językowa, cytat z języka jidysz, używanego przez Żydów w Europie Środkowej i Wschodniej. [przypis edytorski]
Hertvig, Oscar (1849–1922) — biolog niemiecki, pionier embriologii eksperymentalnej, profesor biologii, histologii i embriologii na uniwersytecie w Berlinie. [przypis edytorski]
Hertz, Heinrich (1857–1894) — niemiecki fizyk, odkrywca fal elektromagnetycznych. [przypis edytorski]
Hertz, Paweł (1918–2001) — pisarz, poeta, redaktor społeczno-literackiego tygodnika „Kuźnica”. [przypis edytorski]
Hertz, Paweł (1918–2001) — poeta, prozaik, epistolograf, eseista i tłumacz. [przypis edytorski]
Herum! (niem.) — Zawracać! [przypis edytorski]
herva a. herba mate, yerba mate — popularny napój z suszonych i zmielonych liści ostrokrzewu paragwajskiego. [przypis edytorski]
herva cortadera — Cortaderia selloana, trawa pampasowa, kortaderia, obecnie uprawiana w Polsce jako roślina ozdobna. [przypis edytorski]
herva mate, popr.: erva mate (port.) a. yerba mate (hiszp.) — susz ze zmielonych liści i gałązek ostrokrzewu paragwajskiego, z którego przyrządza się napar popularny w krajach Ameryki Płd. [przypis edytorski]
Hervas o każdej z tych nauk napisał jeden tom (…) — Roku 1780 eksjezuita hiszpański nazwiskiem Hervas, wydał w Rzymie dwadzieścia tomów in quatro, obejmujących zupełne traktaty o różnych naukach. Pochodził on z rodziny naszego Hervasa. [przypis autorski]
Hervas (…) uznał światło za kwas (…) jednym z żywiołów kwasu uniwersalnego — Hervas umarł około roku 1660, jego wiedza w zakresie fizyki była więc ograniczona.Kwas uniwersalny Hervasa przywodzi na myśl ów pierwiastkowy kwas, o którym wspomina Paracelsus. [przypis autorski]
Hervieu, Paul (1857–1915) — francuski pisarz i dramaturg; jeden z intelektualistów najbardziej zaangażowanych w obronę Alfreda Dreyfusa. [przypis edytorski]
Herwegh, Georg (1817–1875) — niemiecki pisarz socjalistyczno-rewolucyjny; jeden z najważniejszych pisarzy niemieckiego proletariatu w XIX w. [przypis edytorski]
herytiera (daw.) — posażna panna, dziedziczka znacznego majątku. [przypis edytorski]
herytiera — dziedziczka. [przypis edytorski]
herytiera (z fr.) — dziedziczka fortuny. [przypis edytorski]
herytiera (z fr.) — dziedziczka. [przypis edytorski]
Herz! choeur! (…) mowa około serc — żart. gra słów: Herz: niem. serce, choeur: fr. chór, wymawia się tak samo jak coeur: fr. serce. [przypis edytorski]
Herzenburg — fikcyjne miasteczko w Niemczech. [przypis edytorski]
Herzen — dziś popr.: Hercen, Aleksandr Iwanowicz (1812–1870), rosyjski pisarz, myśliciel i działacz społeczno-polityczny, zwolennik poglądów rewolucyjno-demokratycznych, stworzył doktrynę socjalizmu rosyjskiego, który miał powstać z pominięciem fazy kapitalizmu; popierał ruch rewolucyjny okresu Wiosny Ludów oraz powstanie styczniowe w Polsce; autor książki autobiograficznej Rzeczy minione i rozmyślania. [przypis edytorski]
Herzl, Theodor (1860–1904) — żydowski dziennikarz urodzony w Cesarstwie Austrii (w węgierskim Peszcie), twórca i główny ideolog syjonizmu. [przypis edytorski]
Herzogin von Montansier — Julie Lucine d'Angennes, Herzogin von Montansier (1607–1671), ab 1661 Erzieherin der legitimen Kinder Ludwigs XIV. [przypis edytorski]
Hesjodos, dziś zwykle: Hezjod (VIII–VII p.n.e.) — epik grecki porównywany z Homerem, autor m.in. dydaktycznego poematu o rolnictwie pt. Prace i dni. [przypis edytorski]
hesped (hebr.) — żałobna przemowa pochwalna w tradycji żydowskiej; jedna z micw halachicznych. [przypis edytorski]
hesped — mowa pogrzebowa. [przypis tłumacza]
hesped — mowy pośmiertne, coś w rodzaju egzekwii. [przypis tłumacza]
Hesperia, błonia Saturna — po zdetronizowaniu przez syna Saturn (Kronos) miał być królem Hesperii (Italii). [przypis edytorski]
Hesperia — Italia a. tereny Europy zach., z Hiszpanią włącznie. [przypis edytorski]
Hesperia — tu: Italia. [przypis edytorski]
Hesper — u Greków gwiazda zachodnia. [przypis redakcyjny]
