Przypisy

Hauptmann, Gerhart (1862–1946) — niemiecki dramaturg, pisarz i poeta, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1912 roku; autor m.in. sztuki Hanneles Himmelfahrt (Wniebowstąpienie Hanusi, 1893). [przypis edytorski]

Hauptmann, Gerhart (1862–1946) — niem. pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1912 roku. [przypis edytorski]

hauptmann (niem.) — niemiecki stopień oficerski, odpowiednik kapitana. [przypis edytorski]

Hauser, Kaspar (1812?–1833) — nieznanej tożsamości chłopiec w wieku ok. 16 lat, który pojawił się w 1828 na ulicach Norymbergi i twierdził później, że większość życia spędził w izolacji w ciasnej, ciemnej celi. [przypis edytorski]

Hauser, Kaspar (1812?–1833) — tajemniczy znajda o nieznanej tożsamości, odnaleziony w wieku ok. 16 lat w Norymberdze. [przypis edytorski]

hausknecht (niem.) — sługa domowy. [przypis edytorski]

Hausknecht (niem.) — stróż domowy, służący w oberży. [przypis edytorski]

Hausmann — Familienvater. [przypis edytorski]

Hausner, Arturr (1870–1941) — polski polityk, działacz socjalistyczny, publicysta; członek Naczelnego Komitetu Narodowego (1914–1916); w 1915 w USA, organizator Komitetu Obrony Narodowej; w 1917 w Legionach Polskich; poseł na sejm (1919–1930); członek Rady Naczelnej PPS (1919–1923; 1926–1939). [przypis edytorski]

haussa, baissa (daw., z fr.) — dziś popr.: hossa, bessa: długotrwały, odpowiednio, wzrost albo spadek kursów papierów wartościowych lub cen towarów notowanych na giełdzie. [przypis edytorski]

hausta — dziś popr. forma B. lp: haust. [przypis edytorski]

Hauswart (niem.) — dozorca. [przypis edytorski]

haut-le-corps (fr.) — drgnięcie. [przypis edytorski]

Haut rocher ce qui — żartobliwy zapis francuskimi wyrazami (haut: wysoki; rocher: skała, rafa; ce qui: ten, kto) fonetycznego brzmienia nazwiska „Choroszewski”. [przypis edytorski]

Havelock Ellis, Henry (1859–1939) — lekarz, badacz ludzkiej seksualności. [przypis edytorski]

Havelock Ellis, właśc. Henry Havelock Ellis (1859–1939) — brytyjski lekarz, jeden z twórców nowoczesnej seksuologii, autor Studies in the Psychology of Sex (Studium psychologii seksualnej, 1896), współautor Sexual Inversion (Inwersja seksualna, 1897), pierwszej angielskiej książki medycznej o homoseksualności. [przypis edytorski]

Havelock Ellis, właśc. Henry Havelock Ellis (1859–1939) — brytyjski lekarz, jeden z twórców nowoczesnej seksuologii. [przypis edytorski]

Have you been here a long time? Two months and jail looks good to us — „Od dawna tu jesteście?”; „Dwa miesiące i więzienie wydaje nam się dobre”. [przypis edytorski]

haw a. hawok (gw.) — tu. [przypis edytorski]

hawański — związany z Hawaną, tj. stolicą Kuby. [przypis edytorski]

hawana — gatunek cygara. [przypis edytorski]

hawdala (hebr. dosł.: oddzielenie) — w judaizmie modlitwa odmawiana na pożegnanie Szabatu, bądź innego święta, po zapadnięciu zmroku, nad kielichem wina, wonnościami oraz świecą hawdalową. Jej zadaniem jest oddzielenie święta od dnia powszedniego. [przypis edytorski]

hawdala (hebr. oddzielenie) — w judaizmie ceremonia zakończenia Szabatu, oddzielenia czasu Szabatu (także innych świąt) od dnia powszedniego; po zapadnięciu zmroku lub po nabożeństwie w synagodze odmawiane są błogosławieństwa nad winem, wonnościami i światłem świecy, jest to pożegnanie święta i rozpoczęcie nowego tygodnia. [przypis edytorski]

hawdala — (z hebr. oddzielenie, oddalenie; z jid. hawdołe) dzieło oddzielenia światła od ciemności dokonane przez Boga. To także nazwa ceremonii i modlitwy. [przypis edytorski]

Haweis, Hugh Reginald (1838–1901) — angielski duchowny i pisarz. [przypis edytorski]

Hawełka, Antoni (1840–1894) — polski przedsiębiorca, kupiec i restaurator, założyciel restauracji „U Hawełki” słynącej z wielowarstwowych kanapek. [przypis edytorski]

Hawełka, Wentzl — znane restauracje krakowskie przy Rynku Głównym. [przypis edytorski]

hawelok — płaszcz męski bez rękawów, z otworami na ręce pod peleryną. [przypis edytorski]

hawelok — popularny na przełomie XIX i XX wieku płaszcz męski bez rękawów, z pelerynką, pod którą umieszczone były otwory na ręce (nazwa pochodzi od nazwiska angielskiego generała H. Havelocka). [przypis edytorski]

hawelok — popularny na przełomie XIX i XX w. płaszcz męski bez rękawów, z pelerynką, pod którą umieszczone były otwory na ręce. [przypis edytorski]

hawelok (z ang.) — rodzaj płaszcza męskiego. [przypis edytorski]

haw (gw.) — tu. [przypis edytorski]

Haw (gw.) — tu. [przypis edytorski]

haw (gw.) — tu, tutaj. [przypis edytorski]

Hawkins, John (1532–1595) — angielski żeglarz, jeden z pierwszych angielskich handlarzy niewolników; od 1577 skarbnik floty angielskiej, uczestnik bitwy z hiszpańską Armadą (1588). [przypis edytorski]

hawok a. haw (gw.) — tutaj, tu; w tym miejscu najwyraźniej zamiast haniok: tam, daleko. [przypis edytorski]

Haworth — historyczna miejscowość w hrabstwie West Yorkshire w Anglii. [przypis edytorski]

Hawrań — nazwa szczytu, znajdującego się w Tatrach po stronie słowackiej. [przypis edytorski]

Hawr — francuskie miasto nadmorskie w regionie Normandia. [przypis edytorski]

Hawr — miejscowość w Normandii, znajduje się w niej największy port we Francji. [przypis edytorski]

Haycraft, John Berry (1859–1922) — brytyjski fizjolog. [przypis edytorski]

Haydn, Franz Joseph (1732–1809) — austriacki kompozytor, przedstawiciel klasycyzmu. [przypis edytorski]

Haydn, Franz Joseph (1732–1809) — austr. kompozytor, przedstawiciel klasycyzmu. [przypis edytorski]

Hayes, Roland (1887–1977) — amerykański śpiewak tenorowy; koncertował w Europie, jako jeden z pierwszych Afroamerykanów nagrał płytę z repertuarem klasycznym (1939). [przypis edytorski]

Hayes, Rutherford (1822–1893) — amerykański polityk i prawnik, dziewiętnasty prezydent USA (1877–1881). [przypis edytorski]

Hayman, popr.: Hauman, Filip (1754–1829) — pułkownik, dowódca 12 regimentu pieszego w czasie wojny polsko-rosyjskiej (1792), kawaler Orderu Virtuti Militari; w 1793 mianowany przez króla dowódcą 10 regimentu pieszego; wyznaczony przez Kościuszkę na dowódcę powstania warszawskiego, zmuszony przez króla do wierności, uchylił się od dowodzenia i opuścił regiment, dając wolną rękę swoim oficerom; awansowany przez Kościuszkę na generała majora. [przypis edytorski]

Haymarket — teatr w Londynie, zbudowany w 1720. [przypis edytorski]

Hayreddin, z ar. Hayr ad-Din, zw. w źródłach zach. Barbarossa (wł.: rudobrody) (1478–1546) — syn tureckiego muzułmanina i prawosławnej greckiej matki, korsarz, następnie admirał w służbie Imperium Osmańskiego; zdobył Algier, razem z bratem, Arudżem Barbarossą, zbudował w Afryce Płn. potężne państwo muzułmańskie, które na jego prośbę zostało oficjalnie przyłączone do państwa osmańskiego jako na wpół niezależna prowincja; przekształcił Algier w kwitnący ośrodek korsarski; dzięki jego morskim zwycięstwom Imperium Osmańskie uzyskało dominację na Morzu Śródziemnym w poł. XVI w. [przypis edytorski]

Hayreddin, zwany w źródłach zach. Barbarossa (1478–1546) — turecki korsarz, od 1533 admirał floty Imperium Osmańskiego. [przypis edytorski]

hazard a. azard — tu daw.: ryzyko, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]

hazard (daw.) — niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]

hazard (daw.) — niebezpieczeństwo; puszczać się na hazardy: narażać się na niebezpieczeństwa. [przypis edytorski]

hazard (daw.) — niebezpieczeństwo, ryzyko. [przypis edytorski]

hazard (daw.) — przypadek, niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]

hazard (daw.) — ryzyko; niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]

hazard (daw.) — ryzyko. [przypis edytorski]

hazard (daw.) — traf, przypadek, los. [przypis edytorski]

hazardowny (daw.) — ryzykowny; hazardowy. [przypis edytorski]

hazardowny (daw.) — ryzykowny. [przypis edytorski]

hazardowny — dziś: hazardowy. [przypis edytorski]

hazardowny — dziś popr.: hazardowy. [przypis edytorski]

hazard — tu: niebezpieczeństwo. [przypis edytorski]

hazard — tu: przypadek. [przypis edytorski]

hazard — tu: ryzykanctwo, brawura. [przypis edytorski]

hazard — tu: ryzyko. [przypis edytorski]

hazard — tu: skłonność do ryzyka, brawura. [przypis edytorski]

hazardy — niebezpieczeństwa. [przypis edytorski]

haza (starop.) — aby. [przypis edytorski]

Hazebon — właśc. Cheszbon, dawna stolica ludu Amorytów; porównanie oczu do tamtejszych sadzawek pochodzi z PnP 7,5. [przypis edytorski]

hazer (chazir) — świnia. [przypis edytorski]

Hazlitt, Wiliam (1778–1830) — angielski pisarz, krytyk literacki i eseista. [przypis edytorski]

hde ne hlanesz (z ukr.) — gdzie nie spojrzysz. [przypis edytorski]

Hdzie? (białorus.) — gdzie? [przypis edytorski]

Hébert, Ernest (1817–1908) — francuski malarz, tworzący sceny biblijne i portrety w stylu romantycznym. [przypis edytorski]

Hébert, Marcel (1851–1916) — filozof francuski, zajmujący się zagadnieniem religii. [przypis edytorski]

Héger, Constantin (1809–1896) i Héger, Claire Zoé Parent (1814–91) — małżonkowie, którzy prowadzili szkołę prywatną w Brukseli. [przypis edytorski]

hélas! (fr.) — niestety. [przypis edytorski]

hélas (fr.) — niestety. [przypis edytorski]

hēmicrania (z gr.) — migrena. [przypis edytorski]

héroïque (fr.) — heroiczny. [przypis edytorski]

Hearn, Lafcadio (1850–1904) — właśc. Patricio (Patrick) Lafcadio Tessima Carlos Hearn, pisarz tworzący w języku angielskim i japońskim. [przypis edytorski]

Hearst, William (1863–1951) — twórca największego koncernu prasowego w USA. [przypis edytorski]

Hearst, William Randolph (1863–1951) — amerykański magnat prasowy, jeden z największych w historii prasy: w szczytowym okresie swojej potęgi posiadał 20 gazet codziennych, 13 magazynów, dwie wytwórnie filmowe, 8 rozgłośni radiowych oraz liczne posiadłości ziemskie. [przypis edytorski]

Heathcliff — postać fikcyjna, główny bohater powieści Emily Brontë Wichrowe wzgórza. [przypis edytorski]

Heautontimoroumenos — właśc. Heauton timorumenos (w tłumaczeniu z łac.: Sam siebie karzący, względnie: Samoudręk), tytuł komedii Terencjusza (ok. 195 p.n.e.– po 159 p.n.e.), z której pochodzi słynne hasło humanistów renesansowych: „Człowiekiem jestem; nic co ludzkie nie jest mi obce” (w. 77: Homo sum, humani nil a me alienum puto). [przypis edytorski]

Heaven (ang.) — tu: wielkie nieba. [przypis edytorski]

Hebamme (niem.) — akuszerka. [przypis edytorski]

heban — cenne drewno egzotyczne o czarnej barwie. [przypis edytorski]

heban — cenne drewno egzotyczne o naturalnym czarnym kolorze, bardzo twarde i ciężkie. [przypis edytorski]

heban — kosztowne drewno pozyskiwane różnych gatunków drzew rosnących w tropikalnych częściach Azji, w Afryce itp. [przypis edytorski]

hebanowiec — rodzaj drzewa liściastego. [przypis edytorski]

hebanowy — z czarnego drewna egzotycznego. [przypis edytorski]

heban — rodzaj czarnego lub ciemno zabarwionego, cennego drewna. [przypis edytorski]

Hebbel, Christian Friedrich (1813–1863) — niemiecki dramatopisarz, propagatorem jego twórczości w Polsce był Karol Irzykowski. Dzieła: Judyta, Maria Magdalena. [przypis edytorski]

Hebbel, Friedrich (1813–1863) — niemiecki dramaturg i poeta. [przypis edytorski]

Hebbel, Friedrich (1813–1863) — niemiecki poeta i dramaturg, autor m. in. dramatu Judyta. [przypis edytorski]

Hebbell, Friedrich (1813–1863) — niemiecki poeta i dramaturg. [przypis edytorski]

hebd — dziki bez, wykorzystywany w lecznictwie, zastosowanie zewnętrzne; u ludzi jego spożycie grozi zatruciem. [przypis edytorski]

hebel — narzędzie do strugania drewna, nadające mu płaski kształt i gładką powierzchnię. [przypis edytorski]

hebel — narzędzie stolarskie służące do wyrównywania i wygładzania powierzchni drewna. [przypis edytorski]